Cảm nhận bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh mang lại cho những bạn dàn ý và 7 bài văn mẫu siêu hay, ấn tượng nhất. từ đó giúp những bạn lớp 11 có thêm nhiều gợi ý tham khảo, nắm vững tri thức cơ bản, củng cố kĩ năng viết văn, mở rộng vốn từ để biết cách viết bài văn hay cho riêng mình.
Bài thơ Chiều tối có vẻ đẹp giản dị mà sâu sắc. Bài thơ diễn tả phong cảnh thiên nhiên và đời sống một cách chân thật, súc tích, đồng thời thể hiện một khía cạnh vĩ đại của tâm hồn Hồ Chí Minh Ià lòng nhân ái đạt tới độ quên mình. Vậy sau đây là 7 bài cảm nhận Chiều tối hay nhất, mời những bạn cùng theo dõi tại đây.
Bạn Đang Xem: Cảm nhận bài thơ Chiều tối hay nhất (7 Mẫu)
Mục lục
Dàn ý cảm nhận bài Chiều tối
I. Mở bài:
Giới thiệu tác giả Hồ Chí Minh và bài thơ Chiều tối trích Nhật ký trong tù
II. Thân bài: Nêu cảm nhận bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh
1. Hai câu đầu: Bức tranh thiên nhiên
- Con người luôn hướng về thiên nhiên
- Cảnh chiều tối âm u, hiu quạnh, vắng vẻ
- Hình ảnh mang tượng trưng cho cảnh chiều tà
- Hình ảnh chòm mây gợi tả không gian mênh mông, rộng lớn
- Hình ảnh thiên nhiên mang vẻ đẹp cổ điển, thơ mộng
- Qua hai câu thơ cảm nhận được ý chí, nghị lực của con người
2. Hai câu thơ cuối: Bức tranh đời sống
- Những hình ảnh đời sống dân dã, đời thường
- Bức tranh sắp gũi, thân thuộc, mộc mạc
- Hình ảnh con người lấn lướt hình ảnh thiên nhiên mênh mông, rộng lớn nhưng vắng vẻ
- Thể hiện tình yêu thương, quan tâm tới số phận của người lao động nghèo
- Ước mơ thầm kín về mái ấm gia đình của người nghèo
- Bừng lên sức sống mãnh liệt của con người
3. Nghệ thuật
III. Kết bài: Khái quát cảm nhận của em về bài thơ một cách ngắn gọn
Xem thêm: Top 20+ mẫu phân tích thương vợ ngắn gọn hay nhất
Cảm nhận bài thơ Chiều tối – Mẫu 1
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng trong bài viết Hồ chủ toạ – hình ảnh của dân tộc có nói đại ý: Hồ chủ toạ là Người rất giàu tình cảm, và vì giàu tình cảm mà Người đi làm cách mệnh. Trong toàn cầu tình cảm mênh mông của Người dành cho nhân dân cho những cháu nhỏ, cho bầu bạn xa sắp, hẳn có một chỗ dành cho tình cảm gia đình. Bài Chiều tối có nhẽ hé mở cho ta nhìn thấy một thoáng ước mơ thầm kín một mái nhà ấm, một chỗ ngừng chân trên tuyến đường dài muôn dặm.
Chiều tối là bài thơ thứ ba mươi mốt trong tập Nhật kí trong tù, ghi lại xúc cảm của thi sĩ trên phố bị giải đi qua hết nhà lao này tới nhà lao khác. Trên tuyến đường khổ ải ấy, một chiều kia. Người chợt nhận thấy cánh chim chiều.
“Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ”
Câu thơ không giản đơn chỉ tái tạo cảnh vật mà còn bộc lộ cảm nhận của thi sĩ. Làm sao biết rõ được là chim đang mỏi, và làm sao nói chắc được mục đích của chim là về rừng tìm chốn ngủ, như thế ở trong lòng chim mà ra? Câu thơ chỉ là tín hiệu cho thấy là trời đã chiều, mọi vật hoạt động ban ngày đã mệt, đã tới lúc tìm chốn ngơi nghỉ. Câu thơ tương phản với hình ảnh chòm mây đơn chiếc ở dưới:
“Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không”
Câu thơ dịch tuy đẹp nhưng ý thơ có phần nhẹ hơn so với nguyên tác Hán. Nó bỏ mất chữ cô trong cô vân, tức là chòm mây đơn chiếc, trơ trọi rất có ý nghĩa. Hai từ trôi nhẹ cũng không lột tả được ý của mấy chữ mạn mạn độ. Bởi vì độ là hoạt động nhằm đi từ bờ này sang bờ kia, ví như độ thuyền đi từ thuyền sang sông, độ nhật ở cho qua ngày, độ thiên không là dịch chuyển từ chân trời này sang chân trời kia, tuyến đường của mây mới xa vời và vô hạn biết chừng nào! Còn mạn mạn là dáng vẻ trì hoãn, chậm chạp. Chòm mây đơn chiếc đi từ chân trời này sang chân trời kia, mà lại còn chậm chạp, trì hoãn nữa thì không biết bao giờ mới tới nơi? Và hiển nhiên khi trời tối nó vẫn còn lửng lơ bay giữa tầng không, là hình ảnh ẩn dụ về người tù đang bị giải đi trên phố xa vạn dặm, chưa biết đâu là điểm ngừng! Trong hình ảnh ấy hẳn còn gửi gắm tình cảm thương mình đơn chiếc sốt ruột và khát khao có một mái nhà. Chỉ hai câu thơ mà vừa tả cảnh vật, vừa tả cảnh người, tả tình người. Đó là cái súc tích, dư ba của thơ cổ điển.
nếu như hai dòng đầu đã nói tới chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ và chòm mây đơn chiếc chưa biết ngừng nơi nào, thì hai câu thơ của bài thơ sau hiện diện một chon ngủ của con người:
“Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng.”
Trong bản dịch, người dịch đã đưa vào chữ tối lộ liễu trong khi thi pháp thơ cổ chỉ muốn người đọc tự cảm thấy chiều tối phủ xuống mà không cần một sự thông báo trực tiếp nào. Điều đó làm lộ tứ thơ. Nhưng đó là cái khó của người dịch. Điều đáng chú ý là một cảnh lao động gia đình, rất đỗi thông thường, dân dã: Cô em xóm núi xay ngô hạt, ngô hạt xay xong, bếp đã hồng. Cô em, bếp lửa, tượng trưng cho cảnh gia đình. Ngô hạt xay xong, bếp đỏ hồng lại tượng trưng . Cho công việc và ngơi nghỉ. Một không khí đầm ấm đối với người lữ thứ. Điều chú ý thứ hai là trong nguyên tác chữ hồng là ấm, nóng chứ không phải là đỏ, càng chứng tỏ điều thi sĩ nghĩa tới là sức ấm nóng, chứ không phải sáng hồng. Bếp lạnh, tro tàn là tượng trưng cho sự cô quạnh, lẻ loi. Điều chú ý thứ ba là thi sĩ đứng ở núi như thế, y như thể đứng sắp gũi kế bên. Lại nữa, thi sĩ phải đứng rất lâu mới thấy được cảnh thời gian trôi trong câu: Cô em xóm núi xay ngô hạt – Ngô hạt say xong bếp đã hồng? Đây chỉ là bài thơ trên phố. Vậy đó chỉ là cảnh tưởng tượng trong tâm tưởng, trước xóm núi bên đường xuất hiện như là tượng trưng của mái ấm gia đình, nơi đoàn viên của những người thân thuộc. Cái kết này tuy không sáng bừng lên màu hồng lạc quan của cách mệnh như ái đó hiểu, cũng vẫn rét mướt tình người làm cho nỗi lòng người vơi bớt nỗi đơn chiếc. tĩnh mịch. Cùng với hình ảnh ấy, một ước mơ thầm kín về mái ấm gia đình thấp thoáng đâu đó. nếu như ta chú ý tới bài thơ trước này là bài Đi đường.
“Đi đường mới biết gian lao
Núi cao rồi lại núi cao trập trùng.”
Một tuyến đường vô tận, và bài sau đó là bài Đêm ngủ ở Long Tuyền:
Đôi ngựa ngày đi chẳng nghỉ chân. Món Gà năm vị: tối thường ăn, thừa có rét, rệp xông vào đánh, oanh sớm, mừng nghe hót xóm sắp. Thì ta sẽ thấy sự xuất hiện quang cảnh gia đình kia là rất dễ hiểu. Nó chứng tỏ trái tim của nhà cách mệnh vẫn đập theo những nhịp của con người thông thường sắp gũi với mọi người.
Nghệ thuật của bài thơ là một nghệ thuật gián tiếp cổ điển, nói cảnh để nói tình. Hình ảnh trong thơ cũng là tâm trạng. nếu như chỉ phân tích nó như một bức ranh hiện thực đơn thuần, chắc chắn ta sẽ rời xa toàn cầu nội tâm phong phú của thi sĩ.
Cảm nhận Chiều tối – Mẫu 2
“Tháp mười đẹp nhất bông sen
Việt Nam đẹp nhất có tên bác bỏ Hồ”
chủ toạ Hồ Chí Minh không chỉ là vị lãnh tụ yêu kính của dân tộc Việt Nam, một nhà chính trị kiệt xuất, một con người đầy trách nhiệm mà còn là một thi nhân có trái tim rét mướt. Những vần thơ bác bỏ viết luôn chất chứa những nỗi niềm và tâm tư của một người vì nước, vì dân. Một trong những bài thơ thể hiện rõ nhất ý thức và phong cách Hồ Chí Minh, đó là bài thơ Chiều tối (Mộ).
Chiều tối là bài thơ số 31 trong tập thơ nổi tiếng Nhật ký trong tù. Bài thơ được viết năm 1942 trong một lần chuyển lao của bác bỏ.
“Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây trôi nhẹ giữa, tầng không”
Bức tranh thiên nhiên hiện lên vương chút buồn thi vị. Cánh chim trời sau ngày dài đập cánh, bay đi kiếm ăn cũng mỏi mệt trở về nơi rừng sâu tìm chốn ngơi nghỉ. Giữa khoảng không rộng lớn của đất trời, cánh chim nhỏ bé chao nghiêng dẫu có mỏi mệt, nhọc nhằn vẫn nỗ lực vươn mình bay về tìm nơi nương náu. Cánh chim chiều về mang cả một nỗi sầu khắc khoải khôn nguôi. Phải chăng cánh chim ấy cũng chính là đôi chân của người tù chốn ấy, vẫn miệt mài từng bước tìm tuyến đường phóng thích cho quê hương, vẫn khát khao ngày được trở về đặt chân trên đất mẹ thân yêu. Người tù ấy dẫu cho có đớn đau, mỏi mệt vẫn chưa bao giờ thôi khát khao được tự do, được sải cánh bay như cánh chim chiều giữa toàn cầu mênh mông.
“Tầng mây trôi nhẹ giữa tầng không”
Xem Thêm : Top 267+ mẫu Mở bài Từ ấy của Tố Hữu hay nhất
Thời khắc của hoàng hôn gợi biết bao nỗi buồn xa xăm, đặc biệt là đối với những người mang nỗi sầu xa xứ. Lúc này đầy, nhường như nỗi lòng thi nhân đượm bao nỗi buồn khôn tả. bởi vậy, mà cảnh trong mắt Người gợi buồn, gợi nhớ biết bao. Cánh chim chiều mỏi mệt, áng mây cô độc, lẻ loi trôi nhẹ giữa tầng không. Cảnh đẹp mà yên bình đó nhưng sao đượm buồn tới thế. Phải chăng vì chính lòng người mang nặng nỗi sầu thương, bởi:
“Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”
Con người dù mạnh mẽ và lý trí tới đâu cũng sẽ có những lúc yếu lòng, mỏi mệt. bác bỏ cũng thế, chiều về là thời khắc mà ai cũng quây quần bên bữa cơm gia đình áp áp, vậy mà một mình người đang cô độc nơi tù ải xa xôi, chốn đất khách quê người sao mà khỏi thiết tha, sao mà không động lòng được cơ chứ? Nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương da diết nhường như đang cuộn trào trong tâm tưởng thi nhân.
“Thiếu nữ xóm núi xay ngô tối
Ngô vừa xay xong lò than đã đỏ”
Từ bức tranh thiên nhiên rộng lớn nhưng lạnh lẽo, thấm đượm nỗi buồn, bác bỏ đã hướng sự chú ý tới bức tranh cuộc sống bình dị mà rét mướt vùng sơn cước. Hình ảnh người thiếu nữ xay ngô không chỉ gợi ra những nhịp vận động đầy khỏe khoắn mà còn khắc họa vẻ đẹp của con người, họ đẹp trong chính công việc lao động bình dị. Bức tranh chiều tối được nhìn từ xa tới sắp, từ không gian rừng núi rộng lớn tĩnh mịch tới không gian làng bản nhỏ bé nhưng rét mướt tình người. Cũng chính khá ấm nơi cuộc sống bình dị ấy đã thắp lên trong tim người thi sĩ tình yêu cuộc sống, niềm tin mãnh liệt vào tương lai. Từ “hồng” trong câu thơ cuối được coi là nhãn tự của bài thơ, không chỉ thắp sáng cả bài thơ mà còn thể hiện được ý thức lạc quan, niềm tin mãnh liệt của người đội viên cách mệnh vào tương lai của quốc gia.
Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, ngắn gọn mà cô đọng, giàu trị giá biểu cảm. Điều đặc biệt tạo nên trị giá của bài thơ không chỉ từ nội dung giàu tính nhân văn mà còn từ nét đẹp trong nghệ thuật biểu hiện. Đó là sức mạnh biểu hiện tình cảm của ngôn từ, là sự phối hợp hài hòa giữa chất liệu cổ điển và ý thức hiện đại. Đó là sự vận dụng linh hoạt nhiều giải pháp tu từ như điệp ngữ, ẩn dụ, tả cảnh ngữ tình…. Bài thơ đã thực sự trở thành một trong những tác phẩm xuất sắc đóng góp vào thành tựu khổng lồ của nền văn học nước nhà.
Chiều tối không chỉ thể hiện một tâm hồn nhạy cảm, một tình yêu thiết tha với cuộc thế của người thi sĩ mà bộc lộ ý thức lạc quan, yêu đời ngay trong nghịch cảnh của người đội viên, nhà cách mệnh Hồ Chí Minh.
Xem thêm: Tuyển tập 20+ bài mẫu Phân tích Chiều tối Hồ Chí Minh ngắn gọn nhất
Cảm nhận bài thơ Chiều tối – Mẫu 3
Chiều tối là một trong những bài thơ tức cảnh sinh tình tính giản nhất mà chủ toạ Hồ Chí Minh đã để lại trong Nhật ký trong tù. Thơ của bác bỏ thường là vậy, thoạt nhìn xem tưởng không có gì sáng tạo, vẫn chỉ là những hình ảnh ước lệ thân thuộc trong lối đường thi:
“Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Cho mây trôi nhẹ giữa từng không”
Thực ra, đó là hình ảnh tích cực trong mắt của người tu thi sĩ khi chiều tối nơi núi rừng.
Chiều tối là lúc mà ánh sáng ban ngày chưa tắt hẳn. Lúc ấy, giữa chốn núi rừng không có chân trời, chút ánh sáng còn sót lại của một ngày tàn chỉ có thể nhìn thấy thấp thoáng nơi đỉnh trời. Một cách tự nhiên, con mắt của thi sĩ ngước lên cao và nhìn thấy cánh chim mỏi mệt đi tìm chốn ngủ nơi vòm cây.
Cảnh vật cứ vậy mà buồn, buồn man mác khi chiều tàn. Đây là giờ phút của sự sum họp, của mọi người sau ngày làm việc mỏi mệt quay quần bên gia đình nhưng, bác bỏ lại không thể có được xúc cảm rét mướt đó. Mang trong mình nỗi khổ đau sai, tù tội lại tha phương trên đất khách quê người nên chắc hẳn nỗi nhớ nhà da diết đang giày vò chủ thể trữ tình. Trong lòng Người, không lúc nào làm nguôi đi nỗi nhớ quê hương…
Tuy nhiên, thơ của Hồ Chí Minh vẫn có một điểm rất độc đáo: mạch thơ, hình ảnh thơ cũng như tư tưởng thơ ít khi tĩnh lại mà thường vận động một cách đầy khỏe khoắn và bất thần, hướng về sự sống và ánh sáng:
“Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng”
nếu như như nói về cảnh thì sự chuyển cảnh trong Câu thơ này cũng rất đỗi tự nhiên. Khi đêm đã buông xuống, tấm màn đen của nó đã bao trùm lên toàn cảnh vật thì thi sĩ chỉ có thể hướng tầm nhìn về phía có ánh sáng. Đó chính là ánh sáng soi tỏ hình ảnh một cô thôn nữ xay ngô để chuẩn bị bữa cơm chiều.
Ở câu thơ thứ ba, người dịch đã thêm chữ “tối” không có trong nguyên tác. Từ này không sai nhưng lại làm cái tinh tế của bài thơ mất mát đi ít nhiều. Nó vừa làm lộ ý thơ, vừa khiến cho nội dung kém đi sự gợi mở.
Lê Chí Viễn còn phát hiện ra thêm một điểm vô cùng tinh vi ở câu thơ này. Đảo ngữ “ma bao túc”, “bao túc ma hoàn” khiến cho câu thơ trở nên thật hấp dẫn và đặc biệt. Thời gian trôi tình theo cánh chim và làn mây, theo những vòng xoay ngô cuối của người thiếu nữ, quay mãi, quay mãi và tới khi cô ấy phải ngừng lại thì lò than đã rực hồng, nó dịch lên một thứ ánh sáng tuyệt đẹp. Thứ ánh sáng tỏa ra từ phía lò than kia không chỉ là thứ ánh sáng thắp lên trong đêm tối tăm, mịt mù mà còn là ánh sáng của niềm tin, của hy vọng mà bác bỏ vẫn luôn luôn tin tưởng và gửi gắm. Đọc thơ bác bỏ, buồn nhưng vẫn tràn ngập niềm tin và hy vọng có nhẽ là vì vậy.
Hai câu thơ đầu là cảnh buồn, cảnh chiều muộn với hình ảnh cánh chim và con người đều mỏi mệt trước giờ khách tàn lụi nhưng hai câu thơ sau lại là một niềm vui, một niềm tin náo nức, mong chờ qua hình ảnh đúng lửa hồng. Chỉ một hình ảnh nhỏ nhưng lại có thể cân chỉnh cả bài thơ, khiến cho bài thơ sáng rực lên sự rét mướt. Sự sống, ánh sáng và niềm vui của con người được hiện lên ở trung tâm của bức tranh được thi sĩ vẽ ra đã tỏa sáng, xua tan cái cô quạnh, cái mỏi mệt của cảnh chiều nơi núi rừng.
Nguyễn Du đã từng nói: “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”. Chân lý ấy khá ứng với hai câu thơ trước tiên. Nhưng ở hai câu thơ này, ta phải nhấn mạnh rằng do cảnh buồn nên người cũng muốn buồn theo. Tuy vậy, ở hai câu thơ sau thì niềm vui đã quay trở lại. Sự hy vọng, niềm tin thông qua hình ảnh gọi lửa hồng đã khiến cho bài thơ trở nên vui tươi và rộn rực hơn hẳn…
Thế mới biết mọi niềm vui, nỗi buồn của bác bỏ Hồ đều gắn bó với niềm vui, nỗi buồn của quốc gia. Quyền hành nỗi xấu số của riêng mình, của tù ngục, khổ đau, bác bỏ vẫn đau đầu lo cho nước nhà…
Cảm nhận bài thơ Chiều tối – Mẫu 4
Một tác phẩm hay là tác phẩm hàm chứa trị giá tư tưởng sâu sắc. Ở đó, ta không chỉ thấy được tài năng của người viết mà còn chứa đựng cả một tâm hồn, một cốt cách của thi nhân. Bài thơ Chiều tối là một bài thơ như thế, Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ yêu kính của quốc gia, một thi sĩ của dân tộc mang một tình cảm lớn lao với Tổ Quốc đã viết nên những vần thơ chạm vào đáy hồn nhân thế. Mà có nhẽ, bài thơ còn trị giá cho tới tận mãi về sau.
“Chim mỏi về rừng tìm cây ngủ,
Chòm mây nhẹ giữa tầng không”
Sau ngày dài kiếm ăn, từng đàn chim nối đuôi nhau trở về nơi rừng mong tìm chốn ngơi nghỉ. Cánh chim mỏi mệt đập nhẹ giữa không trung trong buổi chiều tàn. Chòm mây cô độc trôi lững lờ giữa khoảng không vô định, cảnh vật tuy nhẹ nhõm nhưng mang một nỗi buồn man mác. Lạ kì thay, là cảnh buồn hay chính nơi tâm hồn người tù nhân cũng đang ưu sầu nơi chốn xa quê hương. Thời khắc của ngày tàn cũng là khi màn đêm buông xuống, đây là lúc người ta tạm gác mọi công việc để trở về nơi gia đình quây quần bên bữa cơm gia đình. Phải chăng ngay lúc ấy, bác bỏ cũng đang khát khao được đứng nơi quốc gia mình, được cùng nhân dân, cùng những người con dân tộc sum họp. Vậy mà, thực tế muôn nỗi khó khăn, bởi vậy mà cảnh cũng đeo sầu, đám mây cô độc,cánh chim mỏi mệt là những hình ảnh ẩn dụ cho những lúc yếu lòng, cảm thấy đơn chiếc, lẻ loi của Người nơi đất khách quê người. Nỗi nhớ quê hương da diết trong tâm tưởng thi sĩ, càng cô độc bao nhiêu thì nỗi nhớ lại càng lớn bấy nhiêu. Bằng giải pháp tả cảnh ngụ tình thân thuộc, tâm trạng của bác bỏ được bộc lộ rõ rệt. Cảnh và tình tuy hai mà một – người mang nỗi niềm, cảnh cũng không thể nào vui.
“Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng”
Không gian sinh hoạt mở ra thật giản dị. Người con gái xay ngô giữa bầu trời đêm bình yên tới lạ kì. Giữa bao nhiêu cái kì vĩ, lớn lao khác, bác bỏ lại nhìn về cảnh lao động – xay ngô tối. Chắc hẳn, bác bỏ đã rất trân trọng cái khoảnh khắc này, trân trọng sức lao động của con người trong mỗi khoảnh khắc của thời gian. Phải có một tâm hồn tinh tế, thi sĩ mới có thể nhìn thấy được vẻ đẹp rất đỗi bình dị trong đời sống như thế. Đó là vẻ đẹp của con người giữa cuộc thế thiếu thốn, tuy vất vả mà rất đỗi đầm ấm, đáng quý, đáng yêu. Hình ảnh con người lao động hoà hợp với vẻ đẹp thiên nhiên làm cho bức tranh chiều tối nhường như rét mướt hơn, sinh động hơn. Đem tới sức sống cho cảnh núi rừng, dù buồn nhưng tràn trề sức sống. nhường như, đó là khát khao hướng tới sự sống, hướng tới những điều tốt đẹp, ước mơ vươn tới tự do cho muôn người, sống trong gian khổ tù đày ta lại càng trân trọng cuộc sống lao động. Từ “hồng” trở thành nhãn tự, là trung tâm của bài thơ. Ngọn lửa không đơn thuần chỉ là một sự vật, mà nó là biểu tượng cho ngọn lửa của cách mệnh, ngọn lửa của tình yêu hoà bình. Ngọn lửa xua tan đi màn đêm lạnh giá, xua tan đi những nỗi mỏi mệt của ngày dài, xưa tan nỗi trầm tư trong lòng người tù cách mệnh. Ngọn lửa hồng thắp lên niềm tin vào một tương lai tốt đẹp cho dân tộc, hơn hết là sự bình yên trong lao động của nhân dân.
Đọc bài thơ, ai cũng sẽ có riêng cho mình những suy ngẫm. Với em, bài thơ không chỉ cho em thấy được tình yêu Tổ Quốc của bác bỏ, mà từ đó càng trân trọng hơn cuộc sống lao động của những con người chất phác giản dị, thêm trân trọng cuộc sống tự do hoà bình mà thế hệ chúng em ngày hôm nay có được. Từ đó, càng yêu kính bác bỏ Hồ với tấm lòng mênh mông rộng lớn, thêm tự hào về hồn thơ lớn của dân tộc. Đồng thời, cho em bài học về thái độ sống trước cuộc thế, trong bão bùng gian lao, trước những gian lao, thử thách của cuộc sống vẫn giữ vững niềm tin, hướng tới ngọn lửa hồng, hướng tới một tương lai đầy hy vọng. Thử thách của hiện tại dù khiến bản thân sức ép nhưng không thể làm ta gục ngã, mỏi mệt có thể chùn chân nhưng không được lùi về phía sau, hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ ở phía sau bạn. Hãy giữ vững ý thức lạc quan trong mọi hoàn cảnh.
Cảm nhận về bài thơ Chiều tối – Mẫu 5
chủ toạ Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc ta đã hy sinh biết bao nhiêu năm tháng cả cuộc thế để cống hiến cho Tổ Quốc. Người không chỉ là một người đội viên cách mệnh mà còn là một thi sĩ có tâm hồn lãng mạn, bay bổng. Trong suốt những năm tháng bị bắt giam trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch, phải chuyển nhà giam nhiều lần, bác bỏ đã bắt gặp những quang cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Say lòng trước những vẻ đẹp ấy, Người viết lên bài thơ Mộ (Chiều tối). Bài thơ là quang cảnh thiên nhiên và vẻ đẹp của con người lao động trong thời buổi lúc bây giờ. Đọc bài thơ, ta thấy được ý thức ung dung, lạc quan, vẫn cảm nhận và rung động trước cái đẹp của Hồ chủ toạ dù đang phải sống trong ngục tù tối tăm, rếch rác.
Hai câu thơ đầu là bức tranh thiên nhiên chiều tà khi hoàng hôn buông xuống:
“Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không”
Bức tranh khá phảng phất chút buồn, bởi nó không phải là một bức tranh của rạng đông ngập tràn sức sống mà là bức tranh của buổi chiều tà, khi nắng đã tắt và mặt trời từ từ lặn mất đi. Đó là thời khắc những cánh chim phải tìm đường bay về tổ, về với gia đình của nó để ngơi nghỉ cho ngày mai được sải cánh bay lượn tiếp. Lẽ tất nhiên khi đứng trước quang cảnh thiên nhiên mang màu sắc chiều tà đượm buồn tương tự thì thi nhân cũng sẽ mang nhiều tâm trạng. Ta chợt nhớ tới nỗi “sầu trăm ngả” của Huy Cận khi chứng kiến hoàng hôn buông xuống trong bài thơ Tràng Giang:
“Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều
Nắng xuống, trời lên, sâu chót vót
Sông dài, trời rộng, bến cô liêu”
Cánh chim đã mỏi mệt cũng như người tù đã mỏi chân sau cả một ngày dài phải chuyển nhà giam. Hoàng hôn buông xuống cũng là lúc con người, sự vật được ngơi nghỉ, là lúc con người ta cảm nhận được rõ tình cảnh của mình. nếu như như Huy Cận thấy mình “cô liêu” đơn độc giữa không gian mênh mông, rộng lớn thì Hồ Chí Minh lại thấy đơn chiếc, lẻ loi trong bốn bức tường. Trong lòng Người lúc này là nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương sâu sắc. Ta không hề thấy yếu tố bi thương, bi lụy ở ý thơ, tác giả có nhớ nhà, nhớ quê hương, quốc gia nhưng lại không quá thảm sầu, chỉ là một khoảnh khắc phân bua nỗi lòng mình. Chứ thi nhân vẫn luôn có khí thế ung dung, tự tại và hiên ngang với đất trời. Hai câu thơ sau cho thấy rất rõ điều đó.
Xem Thêm : Chiều tối – Hồ Chí Minh
Trong sự u ám của màn đêm buông xuống, Người vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của con người lao động:
“Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng”
Hình ảnh con người lao động hiện lên trên nền một bức tranh thật sinh động, có hồn. thi sĩ đã sử dụng màu sắc để khiến cho bức tranh tĩnh lặng ấy trở nên thu hút hơn. Cô gái miền núi cao với sự siêng năng, chuyên cần dù cho đã tới thời khắc cần được ngơi nghỉ cho thấy ý thức hăng say làm việc, tích cực lao động của con người thật đáng trân trọng. Có chăng bác bỏ đã nhớ tới phẩm chất chuyên cần, chịu thương, chịu thương chịu khó của những người con dân Việt Nam qua hình ảnh cô gái. Dù ở đồng bằng hay miền núi cao thì những nét phẩm chất đẹp đẽ không bao giờ mai một đi ở họ. Bắp ngô là biểu tượng của nền nông nghiệp, của sự no ấm, hạnh phúc. Người tin rằng chỉ cần có sự siêng năng, siêng năng thì chắc chắn sẽ được cuộc sống đền đáp, con người đang dành toàn bộ công sức của mình để có được một cuộc sống tốt đẹp hơn, đầy đủ hơn, no ấm hơn. Chỉ qua hai câu thơ mà ta thấy được tình yêu đời, yêu cuộc sống tha thiết, cháy bỏng của người tù. Dù trong ngục có u uất, đối ngược với hiện tại tươi đẹp ngoài kia thế nào thì bác bỏ vẫn sẽ nhìn vào những điểm tích cực để hy vọng về cuộc sống, về tương lai.
Bài thơ Chiều tối với 4 câu thơ nhưng đủ để nói lên phẩm chất của bác bỏ cũng như phẩm chất của những người đội viên cách mệnh Việt Nam lúc bấy giờ. Họ là những người không bao giờ chịu khuất phục trước hoàn cảnh, đầu hàng trước số phận mà luôn tìm và hy vọng vào những thứ tươi đẹp của cuộc thế. Nhờ có những người tương tự mà quốc gia ta mới có được hòa bình như ngày ngày hôm nay.
Phong cách thơ Hồ Chí Minh cũng dứt khoát, thanh cao, lãng mạn và tích cực giống như phong thái đáng quý trọng của Người. Đọc thơ của Hồ chủ toạ, ta tự hỏi vì sao một con người luôn dốc lòng, khổ nhọc vì quốc gia lại còn có thời gian thưởng thức cảnh đẹp, lại có một tâm hồn lãng mạn, bay bổng tới tương tự. Đó là bởi vì Người là vị lãnh tụ vô tiền khoáng hậu của quốc gia ta, cũng là một danh nhân văn hóa nổi tiếng trên toàn cầu mà không mấy quốc gia nào có được!
Cảm nhận của em về bài thơ Chiều tối – Mẫu 6
Bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh là bài thơ thể hiện bức tranh hoàng hôn và bức tranh trình bày người thiếu nữ lao động vô cùng tươi đẹp. Bài thơ được tác giả Hồ Chí Minh viết trong những tháng ngày bị bắt giam tại nhà tù của chế độ Tưởng Giới Thạch khi bị áp giải chuyển từ nhà giam này tới nhà giam khác.
Bài thơ “Chiều tối” chỉ có vẻn vẹn bốn câu thơ nhưng lại trình bày hai bức tranh hoàn toàn khác nhau. Đó là bức tranh thiên nhiên và bức tranh con người hoàn toàn đối lập. Thông qua bài thơ ta thấy dù trong hoàn cảnh khó khăn bị giam cầm, tù đày nhưng tác giả Hồ Chí Minh vẫn thể hiện ý thức yêu thiên nhiên và ý thức lạc quan, niềm tin vào cuộc sống của mình.
“Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không.”
Trong hai câu thơ này tác giả Hồ Chí Minh đã trình bày bức tranh cảnh chiều tà, hoàng hôn vô cùng buồn bã, thể hiện sự vội vã của những cánh chim muốn tìm về tổ ấm của mình sau một ngày mỏi mệt kiếm tìm thức ăn, mưu sinh. Những cánh chim nhỏ nhoi đối lập với bầu trời mênh mông, mênh mông thể hiện sự đơn chiếc của cảnh vật, thể hiện một nỗi buồn man mác trĩu nặng trong lòng.
Trên bầu trời xanh mênh mông đó những chòm mây thủng thẳng trôi vô định, đối lập với sự vội vã của những cánh chim mỏi mệt kia. Cảnh thiên nhiên nơi núi rừng hoang vu, hiểm trở, của vùng sơn cước vô cùng đẹp nên thơ lãng mạn, có chim, có mây, nhưng lại gợi lên một tẹo buồn khiến tâm trạng của người đọc cảm thấy cô liêu.
Trong hai câu thơ này tác giả Hồ Chí Minh đã tinh tế khi sử dụng văn pháp cổ điển vô cùng điêu luyện, lấy cánh chim làm biểu tượng cho cảnh chiều tà, hoàng hôn. Và lấy cảnh hoàng hôn thể hiện cho nỗi buồn trong lòng của mình. Bởi con người khi nhìn thấy cảnh hoàng hôn luôn gợi lên một nỗi buồn nhè nhẹ trước cảnh ngày sắp tàn, ánh nắng biến mất dần và màn đêm bao phủ gợi lên sự cô liêu. Trong hoàn cảnh của tác giả Hồ Chí Minh lúc này thì khó lòng người có thể vui được bởi người đang chịu cảnh mất tự do, chân tay bị gông xiềng, xiềng xích, bị áp giải đi đường cả một ngày trời mỏi mệt. Trong trái tim của tác giả còn nặng chứa những nỗi niềm không biết phân bua cùng ai một nỗi buồn mỗi khi nghĩ tới quê hương quốc gia, khi quê hương còn đang chịu khiếp thuộc địa làm nô lệ lầm than.
Thiên nhiên và con người lúc này như có sự đồng cảm bởi thiên nhiên, cánh chim, chòm mây đều thể hiện một nỗi buồn sau một ngày dài mỏi mệt. Con người mất tự do không biết mình sẽ bị áp giải tới đâu và về đâu. Sự mỏi mệt về ý thức và thể xác của một người tù.
Trong tâm trạng của tác giả còn thể hiện nỗi buồn vì phải rời xa quê hương tổ quốc thân yêu của mình. Trước cảnh đẹp của núi rừng sơn cước những người vẫn không thể nào vui vẻ thư giãn được. Tuy nhiên trong hai câu thơ tiếp theo, không gian bức tranh phong cảnh:
“Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng”
Hai câu thơ tiếp theo này thể hiện văn pháp “nhãn tự” của tác giả Hồ Chí Minh, khi thi sĩ sử dụng từ “hồng” để làm “nhãn tự” cho mình. Một hình ảnh cô thiếu nữ lao động miệt mài tới khi trời tối khuya những giọt mồ hôi lấm tấm trên khuôn mặt cô thể hiện một nét đẹp giản dị nhưng thu hút lòng người về người con gái siêng năng làm việc.
Cô gái xay ngô bên lò than hồng quên cả trời tối thể hiện một bức tranh vô cùng sinh động, tươi đẹp của cuộc sống gia đình đầm ấm, hạnh phúc, no đủ yên vui. Bức tranh đời sống này làm cho bài thơ trở nên sống động, mang màu sắc tươi vui rung động lòng người. Một bức tranh sinh hoạt rét mướt.
Hình ảnh lò lửa hồng chính là một hình ảnh trung tâm, là nhãn tự của bài thơ làm cho cô gái trở nên rõ ràng tươi nét hơn. Lò lửa hồng cũng sưởi ấm cả bài thơ với những nét vẽ trầm buồn trước đó, làm nên sự bứt phá mới trong thơ của Hồ Chí Minh. Lò lửa hồng đỏ rực kế bên một cô thôn nữ đang siêng năng làm việc, lao động nhiệt tình hăng say làm cho bài thơ trở nên nổi trội trẻ trung hơn, nhiều sức sống hơn. Đồng thời qua đây thể hiện sự lạc quan của tác giả Hồ Chí Minh, dù trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn nhưng tác giả vẫn nhìn cuộc sống vô cùng tươi trẻ đầy ý thức lạc quan vào tương lai.
Bài thơ “Chiều tối” của Hồ Chí Minh chính là một bài thơ phối hợp tài tình giữa hai phong cách cổ điển và hiện đại, giữa thiên nhiên và con người. Bài thơ đã xây dựng hai bức tranh thiên nhiên và con người vô cùng tươi đẹp hoàn toàn đối lập nhưng lại tương trợ lẫn nhau. Thông qua bài thơ ta thêm ngưỡng mộ tác giả bởi người có ý thức vô cùng lạc quan, có một trái tim giàu xúc cảm với thiên nhiên và cuộc sống.
Cảm nhận của em về bài thơ Chiều tối – Mẫu 7
“Nhật kí trong tù” được xem là tập thơ thể hiện rõ nhất tâm hồn người đội viên cộng sản Hồ Chí Minh. “Chiều tối” được Người sáng tác vào cuối thu năm 1942 khi bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam giữ, bài thơ thể hiện được tình yêu thiên nhiên cùng ý chí, ý thức thép của bác bỏ ngay trong hoàn cảnh tù đày, xiềng xích mất tự do.
“Chiều tối” là bài thơ có sự phối hợp nhuần nhuyễn tới hài hòa giữa mang đậm phong vị cổ điển và ý thức hiện đại. Mở đầu bài thơ, Hồ Chí Minh đã phác họa bức tranh thiên nhiên lúc chiều tà đầy sinh động, gợi cảm qua hình ảnh cánh chim mỏi mệt và đám mây đơn chiếc:
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không
Dịch thơ:
(Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không)
Chiều tà là khoảng thời gian dễ khắc sâu vào trong lòng người nỗi đơn chiếc, trống vắng nhất đặc biệt là đối với người nữ khách tha phương. Bức tranh thiên nhiên chiều tối được bác bỏ gợi mở với hình ảnh cánh chim mỏi mệt đang tìm về chốn ngủ, là đám mây trắng đơn độc trôi vô định giữa tầng không rộng lớn của bầu trời. Với một vài nét chấm phá, bác bỏ đã mở ra trước mắt người đọc cả một quang cảnh rừng núi rộng lớn, choáng ngợp nhưng lại tịch mịch, quạnh quẽ khi hoàng hôn. nhường như thiên nhiên đã có sự đồng điệu, hòa quyện làm một với tâm trạng con người hay chính con người đã làm cho bức tranh thiên trở nên đượm buồn, tràn đầy xúc cảm như Nguyễn Du từng nói “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”?
Cánh chim mỏi mệt và đám mây đơn chiếc vốn là những hình ảnh thân thuộc trong thơ ca cổ điển, trong bài thơ Chiều tối, bác bỏ Hồ đã sử dụng những thi liệu đậm màu sắc cổ điển ấy để làm cầu nối thể hiện nỗi buồn xa xứ, tâm trạng đơn chiếc của người cộng sản khi phải phiêu bạt nơi đất khách. Hình ảnh cánh chim mỏi mệt như ẩn dụ cho những mỏi mệt về thể xác của người tù cộng sản khi phải thực hiện chuyển lao liên tục suốt một ngày dài, đám mây đơn chiếc lại liên tưởng tới tâm trạng đơn chiếc, lạc lõng của bác bỏ nơi đất khách.
Hai câu thơ đầu là bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ, thơ mộng nhưng vắng lặng, đượm buồn. tới hai câu thơ sau bác bỏ lại hướng ngòi bút của mình tới bức tranh của đời sống rét mướt, rực sáng giữa vùng sơn cước vắng lặng, đơn chiếc:
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng
Dịch thơ:
(Cô em xóm núi xay ngô tối’
Xay hết, lò than đã rực hồng)
Hình ảnh cô thôn nữ xay ngô không chỉ gợi ra cái khỏe khoắn của con người trong công việc lao động mà còn phản chiếu bức tranh đời sống bình dị mà rét mướt, yên vui. Trong cảm nhận của người tù cộng sản, ánh sáng của lò than, khá ấm của cuộc sống vô cùng thiêng liêng, quý giá, nó mang lại khá ấm cho người cộng sản nơi đất khách, hơn nữa chính sự sống giản đơn, bình dị ấy đã tiếp thêm sức mạnh, niềm tin để vượt qua xiềng xích của hiện tại và hướng tới một tương lai tươi sáng.
Chữ “hồng” được coi là nhãn tự của bài thơ bởi sự xuất hiện của lò than rực hồng đã xua đi bóng tối và sự lạnh lẽo của quang cảnh rừng núi trong hai câu thơ trước và thắp lên ngọn lửa của niềm tin, của hy vọng. Hai câu thơ cuối đã thể hiện được tình yêu cuộc thế và sự lạc quan của bác bỏ ngay trong hoàn cảnh khắc nghiệt, thử thách nhất.
Qua bài thơ Chiều tối, người đọc không chỉ cảm nhận được bức tranh thiên nhiên, bức tranh sự sống sinh động, tràn đầy xúc cảm mà còn xúc động trước một tâm hồn đẹp, một nghị lực phi thường và một tình yêu cuộc sống tha thiết nơi bác bỏ.
Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 11