Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu (6 mẫu + Dàn ý)

Bài thơ Sang thu mô tả bức tranh thu bằng những bước chuyển mình đầy tinh tế của vạn vật trước thời khắc giao mùa. Với 6 bài Cảm nhận bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa trong Sang thu sẽ giúp những em học sinh lớp 9 cảm nhận rõ hơn về vẻ đẹp của bức tranh giao mùa.

Bạn Đang Xem: Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu (6 mẫu + Dàn ý)

Bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa mang vẻ đẹp trung thực, thân thuộc, đơn sơ đã để lại nhiều ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc. Vậy mời những em cùng tải miễn phí về tham khảo để ngày càng học tốt môn Văn 9:

Đề bài: Cảm nhận của em về bức tranh thiên nhiên lúc sắp giao mùa trong bài thơ Sang thu của thi sĩ Hữu Thỉnh.

Dàn ý cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong bài Sang Thu

I. Mở bài

• Bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh được ra đời năm 1978 sau khi quốc gia ta phóng thích được 2 năm
• Bài thơ thể hiện cảm nhận tinh tế về những biến chuyển nhẹ nhõm của khoảnh khắc giao mùa

II. Thân bài

1. Giới thiệu vài nét về bài thơ “Sang thu”

• Bài thơ rút trong tập “Từ hào chiến đấu tới thành phố” (1991). Toàn bài gồm ba khổ thơ, diễn tả những biến chuyển nhẹ nhõm mà rõ rệt của đất trời, những suy nghĩ của lòng người qua những cảm nhận tinh tế, những hình ảnh đẹp và giàu sức gợi cảm.

2. Cảm nhận về vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên lúc giao mùa

• Bức tranh thiên nhiên quê hương mang vẻ đẹp trung thực, thân thuộc, bình dị, đơn sơ nhưng nhường như trở nên kết đọng hơn, bừng lên khác lạ qua những tín hiệu chuyển mùa từ mơ hồ tới rõ nét: Từ hương ổi chín tới làn sương ngoài ngõ, ngọn gió se lạnh, xa nữa là dòng sông, cánh chim, áng mây… Từ những hình ảnh đó, đoạn thơ đã vẽ lại hình ảnh thiên nhiên làng quê Bắc Bộ khi thu về.
• Bức tranh thiên nhiên quê hương lúc thu về được cảm nhận: Bằng nhiều giác quan (khứu giác, xúc giác, cảm giác…) nên có hương vị, đường nét, hình khối, có những chuyển biến tinh tế theo thời gian.
• Bằng sự sáng tạo nhiều hình ảnh thơ mới mẻ gợi tả được những nét đặc trưng của khoảnh khắc chớm thu (gió heo may, sương khói…, hình ảnh đám mây gợi nhiều liên tưởng).
• Bằng nghệ thuật ngôn từ chuẩn xác, tài hoa (những từ láy, những từ ngữ gợi tả, gợi cảm) khiến cho bức tranh thu về thêm sinh động.

→ Bức tranh đó đẹp hơn bởi thấm đượm xúc cảm xao xuyến, bâng khuâng của thi sĩ trước cảnh sắc thiên nhiên quê hương trong dòng chảy thời gian.

• thanh minh xúc cảm, thái độ trước bức tranh thiên nhiên, đánh giá đoạn thơ và bài thơ
• Có thể so sánh với những sáng tác khác cùng đề tài để khẳng định ấn tượng, xúc cảm trước sự độc đáo của bài thơ trước một đề tài đã rất thân thuộc.

III. Kết bài

• Hình ảnh bài thơ tinh tế mang đậm vẻ “sang thu”, giàu sức biểu cảm lung linh, đa nghĩa, gợi chiều sâu suy nghĩ.
• tiếng nói trong sáng giàu sắc thái biểu cảm. Cùng với những giải pháp ẩn dụ, nhân hóa, sử dụng từ láy đã thể hiện những cảm nhận tinh tế của thi sĩ và sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu, từ đó đã bộc lộ tình yêu thiên nhiên thiết tha, tâm hồn nhạy cảm của thi sĩ.

Xem thêm: Tổng hợp 18 bài Phân tích tác phẩm Sang thu lớp 9 hay nhất

Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu – Mẫu 1

Hữu Thỉnh là một trong những thi sĩ tiêu biểu nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông có rất nhiều tác phẩm thơ ca và văn xuôi xuất sắc như: m vang hào chiến đấu, Thư mùa đông, Trường ca biển,… Nhưng nổi tiếng nhất phải kể tới bài thơ “Sang thu”. Bài thơ là bức tranh giao mùa đẹp đẽ của thiên nhiên đất trời khi từ hạ sang thu.

Bài thơ “Sang thu” được thi sĩ Hữu Thỉnh viết năm 1977 và in trong tập “Từ hào chiến đấu tới thành phố”. Bài thơ chứa đựng những cảm nhận tinh tế của thi sĩ về những chuyển biến của đất trời từ cuối hạ sang thu.

Hữu Thỉnh sinh ra và lớn lên tại vùng quê đồng bằng Bắc Bộ, chính vì vậy mùa thu đất Bắc đối với ông là sự thân thuộc, sắp gũi. Vậy nhưng khi ông bắt gặp những tín hiệu chớm thu của thiên nhiên đất trời, thi sĩ cũng không khỏi giật thột mà ngỡ ngàng, ngạc nhiên:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

Hữu Thỉnh đã vẽ lên bức tranh giao mùa của thiên nhiên bằng những nét bút chấm phá. Những tín hiệu của mùa thu thân thuộc được ông tinh tế phát hiện ra. Đó là một “hương ổi” thoảng qua trong “gió se” lạnh, là làn sương mù mờ mịt buổi sớm đang bao quanh xóm làng. Từ “bỗng” được thi sĩ đặt ở đầu câu cho thấy một sự ngỡ ngàng, ngạc nhiên khi ông bỗng dưng nhận thấy mùi hương ổi thân thuộc đang đánh thức những giác quan nhạy bén nhất của mình. Ổi vốn là thức quà thân thuộc của người dân Việt Nam và “hương ổi” chính là tín hiệu trước hết, rõ ràng nhất khi đất trời chớm vào mùa thu. Nhưng bầu trời chớm thu không chỉ có “hương ổi” mà còn có những làn gió se lạnh đang mơn man thổi khắp không gian. Những cơn gió giờ đây đã đi hết những khá nóng, chỉ còn lại sự mát mẻ, dịu dàng, mơn man của mùa thu. “Hương ổi” hoà vào trong gió, tung bay tới khắp chốn, khắp mọi nơi để báo hiệu thu về. Động từ “phả” được thi sĩ đặt ở đầu câu thơ như muốn diễn tả sự chủ động của “hương ổi”. “Hương ổi” chín thơm tự “phả” mình vào trong giò để gió làn toả khắp mọi nơi.

Tín hiệu thứ ba của mùa thu là màn sương mù đang giăng khắp chốn. Làn sương ấy chậm chạp bao phủ hết những con ngõ nhỏ quanh xóm làng. thi sĩ đã nhân hóa màn sương như có vong linh, đang “sử dụng dằng” từng bước cố ý chậm lại để trùm lên khắp xóm làng thân yêu. Màn sương ấy cứ chậm rãi tiến tới, báo hiệu cho thi sĩ rằng mùa thu đã về. Tất cả những tín hiệu thân thuộc ấy cùng hiện lên khiến cho thi sĩ ngạc nhiên, ngỡ ngàng mà thốt lên, tự hỏi mình

“Hình như thu đã về”

“Hình như” là cảm giác mơ hồ, mập mờ. thi sĩ thảng thốt, ngỡ ngàng trước những chuyển biến của đất trời khi vào thu, khiến cho ông không tin vào chính bản thân mình mà tự hỏi lại chính mình: “hình như thu đã về”.

Thế nhưng qua đi những phút giây ngỡ ngàng, bức tranh mùa thu với những chuyển biến của đất trời hiện lên rõ ràng hơn:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã”

Bức tranh thu giờ đây hiện lên thật rõ. Dòng sông mùa hạ với những con nước cuồn cuộn giờ đây đã tình lặng, dịu dàng hơn. Nó thong thả, chậm rãi trôi đi trong sự yên ả của mùa thu đất trời. Đối lập với dòng sông, những chú chim lại “khởi đầu vội vã” bay về phương Nam tránh rét. Hữu Thỉnh đã rất tinh tế khi đặt hai từ láy tượng hình “dềnh dàng”, “vội vã” đối lập nhau trong hai câu thơ liên tục. Nó khiến cho ta cảm nhận được sự đối lập của vạn vật khi mùa thu sang. Mùa thu là một mùa thật đặc biệt, bởi mùa thu tới, tất cả vạn vật đất trời đều chuyển mình: sông thì “dềnh dàng”, chim thì “vội vã”, màn sương thì chậm rãi “sử dụng dằng”. Tất cả đều chỉ để sắp có nàng thu sang!

Thế nhưng đẹp đẽ nhất, độc đáo nhất trong những biến chuyển của đất trời mùa thu thì phải nói tới “đám mây mùa hạ”:

“Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Đám mây trên bầu trời vẫn còn vương một tí nắng hạ, chỉ mới “vắt nửa mình” sang mùa thu mới. Phải chăng đám mây ấy còn luyến tiếc điều gì từ mùa hạ đang qua? Lối liên tưởng của thi sĩ Hữu Thỉnh quả thực rất độc đáo, chưa có thi sĩ nào lại có một sự liên tưởng độc đáo tới thế! Đám mây đó hẳn là còn tiếc nuối mùa hạ, bâng khuâng nên mới chỉ buông “nửa mình” qua trời thu như thế!

Đất trời đã chớm thu. Không gian mùa hạ đang dần thu hẹp. Thế nhưng đâu đó chút ánh nắng cuối hạ vẫn rực rỡ trong không gian:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi”

Vẫn là những cơn nắng, vẫn là những trận mưa với những tiếng sấm rền trời, vậy nhưng đã chẳng còn sự dữ dội, tất cả đều đã nhạt dần, “vơi bớt” đi trong không gian.

Bài thơ Sang thu là những chuyển biến nhẹ nhõm nhưng rõ ràng của thiên nhiên, đất trời khi chuyển mình từ hạ sang thu. Những chuyển biến đó được thi sĩ Hữu Thỉnh ghi lại bằng những cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh thân thuộc.

Bằng thể thơ năm chữ hiện đại cùng những giải pháp nghệ thuật như nhân hoá, so sánh, ẩn dụ, Hữu Thỉnh đã vẽ lên bức tranh giao mùa vừa mới mẻ lại vừa thân thuộc. tiếng nói trong thơ rất giản dị, mộc mạc, sắp gũi với mọi người. Hình ảnh thơ trong sáng, giàu sức gợi với những liên tưởng rất độc đáo. Ngoài ra, ông cũng rất khéo léo trong việc sử dụng những từ láy trong những câu thơ cùng giọng điệu ngỡ ngàng đã khiến cho ta cảm nhận được hình ảnh mùa thu của quê hương vùng đồng bằng Bắc Bộ rất dân dã và bình yên.

Sang thu của Hữu Thỉnh đã giúp chúng ta cảm nhận được rõ bức tranh thiên nhiên giao mùa ở một miền quê hương đồng bằng thân thuộc rất đẹp đẽ, giản dị và nên thơ. Sang thu quả là một trong những bài thơ mùa thu hay và độc đáo trong nền thi ca Việt Nam.

Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu – Mẫu 2

nếu như mùa xuân là mùa tụ hội của những bàn tay nghệ sĩ tài hoa thì mùa thu bước vào thơ ca cũng tự nhiên và sắp gũi. Trước đây Nguyễn Khuyến nổi tiếng với ba bài thơ thu, sau này Xuân Diệu có “Đây mùa thu tới”. Nhỏ nhẹ, khiêm nhượng Hữu Thỉnh cũng góp vào cho mùa thu quốc gia một góc quê hương “Sang thu”.

Với “Sang thu”, Hữu Thỉnh mô tả bức tranh thu bằng những bước chuyển mình đầy tinh tế của vạn vật trước thời khắc giao mùa. Thời gian bao giờ cũng là quy luật và tất cả mọi thứ đều phải vận động theo quy luật ấy. Hình như những sự vật trong bài thơ cũng vậy, chuyển mình vào thu một cách đầy chủ động.

Xem Thêm : Nghị luận Lời nói chẳng mất tiền mua (3 mẫu)

Bài thơ mở đầu bằng một phát hiện bất thần:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

“Bỗng trông thấy hương ổi” – một trạng thái chưa hề được chuẩn bị, như là vô tình như là sửng sốt như là cơ duyên để từ đây thi sĩ có thể quan sát xuất hiện của mùa thu trong trời đất bằng tất cả giác quan và cũng chính từ góc nhìn này, hình ảnh của cả sự vật sang thu được thi sĩ đưa vào ống kính.

Mở đầu là một làn hương thật đặc biệt của mùa thu Việt Nam, hương ổi – phả vào gió buổi sớm. “Phả” – một động từ mang ý nghĩa chủ động tác động được sử dụng như một cách khẳng định sự xuất hiện của khá thu trong không gian. Sự góp mặt của màn sương buổi sớm cùng với hương ổi làm con người chợt giật thột thảng thốt: Hình như thu đã về. Hai đặc điểm để cảm nhận mùa thu hương ổi, làn sương không phải là những hình ảnh đã trở nên ước lệ nữa, mà là một chi tiết thật mới mẻ, bất thần. có nhẽ, chỉ với Hữu Thỉnh làn hương ổi rất quen của Việt nam mà rất lạ với thi sĩ được đưa vào thơ một cách tự nhiên. Cũng từ đây, một loạt những hình ảnh quen mà lạ ấy sẽ xuất hiện để làm nên một bức tranh mùa thu đẹp đẽ và trong sáng vô vùng:

“Sóng được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Toàn là những sự vật được lựa lựa chọn để mô tả cảnh đất trời vào thu đang ở trạng thái “ngập ngừng” nhưng sự ngập ngừng đầy chủ động. “Sông được lúc, chim khởi đầu, đám mây, vắt nửa mình” với cách diễn đạt này hình ảnh của sự vật không chỉ hiện lên ở thời khắc hiện tại mà còn dẫn người đọc liên tưởng về quá khứ của chúng, một quá khứ chưa xa “quá khứ mùa hạ” và chắc rằng, đó là một quá khứ đầy sôi nổi. Khiến cho đâu đó trong không gian dâng lên một niềm tiếc nuối:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi”

Nắng – hình ảnh cụ thể của mùa hạ – đang là hiện tại nhưng mưa mùa hạ đã trở thành quá khứ. Trạng thái này của thời tiết lại một lần nữa như khẳng định sự ngập ngừng thì thời gian vẫn bước đi vô tình của nó, và hàng cây sẽ bớt bất thần nếu như mọi ngày vẫn xanh là vậy mà giờ đây đã trở thành “hàng cây luống tuổi”. Hàng cây luống tuổi – hình ảnh gợi lên ở người đọc nhiều liên tưởng về tuổi tác của con người. Thời gian trôi nhanh qua cửa, thế cuộc mỗi người là một chứng nhân nhìn mùa thu đi qua. bởi vậy, nuối tiếc vẫn mãi là xúc cảm của con người trước thời gian. Tâm trạng ấy đã được thi sĩ gửi vào cảnh vật, gửi vào trạng thái của thiên nhiên nhằm khắc họa thời khắc mà mọi vật đang chuyển mình sang thu. Điều này lí giải vì sao tất cả những sự vật được khắc họa bằng hành động từ trạng thái với sắc thái nghiêng chủ động. Phải chăng những sự vật đang “sang thu” chứ không phải “đây mùa thu tới” hay “mùa đã thu rồi”.

Xưa nay mùa thu thường gắn liền hình ảnh chiếc lá vàng rụng đầy ngõ, lá khô xào xạc và ta cứ ngỡ như chỉ những sự vật ấy mới là đặc điểm của mùa thu. Nhưng tới “Sang thu” của Hữu Thỉnh, người đọc chợt trông thấy: Một làn hương ổi, một màn sương, một dòng sông, một đám mây, một tia nắng những sự vật sắp gũi thế cũng làm nên những đường nét rất riêng của mùa thu Việt Nam và điều này làm nên sức lôi cuốn cho bài thơ “Sang thu”.

“Sang thu” của Hữu Thỉnh đã không chỉ mang lại cho người đọc những cảm nhận mới về màu thu quê hương mà còn làm sâu sắc hơn tình cảm quê hương trong trái tim mọi người. “Sang thu” chính là một tấm gương trong để người đọc có thể nhìn thấy ở đó hình ảnh quê hương xứ sở mình, hình ảnh của tâm hồn mình. mô tả mùa thu bằng những bước chuyển mình của vạn vật, Hữu Thỉnh đã khuấy động một cách nhìn riêng, một lối mô tả riêng, thoát khỏi những ước lệ để khẳng định vị trí của riêng mình trên tuyến đường sáng tạo nghệ thuật.

Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu – Mẫu 3

thi sĩ Hữu Thỉnh sinh năm 1942 quê ở Tam Dương – Vĩnh Phúc, ông thuộc lớp thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, ngày nay ông là Tổng thư kí Hội Nhà văn Việt Nam. Bài thơ Sang Thu được Hữu Thỉnh sáng tác sắp cuối năm 1977 in lần đầu trong báo Văn nghệ. Bài thơ thể hiện những cảm nhận tinh tế của thi sĩ trước vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa từ cuối hạ sang đầu thu.

Ở đồng bằng Bắc Bộ, có bốn mùa xuân, hạ, thu, đông, nhưng hai mùa rõ rệt nhất là mùa hạ và mùa đông. Còn sự giao mùa nó hiện ra một cách rất tinh tế. Nhưng với tình yêu thiên nhiên và sự cảm nhận cũng rất tinh tế, thi sĩ Hữu Thỉnh đã phát hiện thấy sự giao mùa từ cuối hạ sang đầu thu. Trước hết, tác giả đã cảm nhận thấy sự chuyển biến của cảnh vật ở một không gian rất sắp:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

Vào một buổi sớm thức dậy, mở tung cửa và bước ra sân nhà, tác giả phát hiện ra mùi hương thơm rất thân thuộc “bỗng trông thấy hương ổi”. Ở làng quê Việt Nam đồng bằng Bắc Bộ hầu như nhà nào cũng trồng ổi. Không ít thì nhiều bởi vậy mùi hương ổi rất thân quen, không thể lẫn vào đâu được. Khi mùa hạ sắp qua, mùa thu chuẩn bị về thì đó cũng là mùa ổi chín. Mùi ổi thơm phức, ngòn ngọt rất quyến rũ. Theo làn gió thổi, hương ổi bay khắp nơi. thi sĩ sử dụng động từ “phả” đặt ở đầu câu vừa có tác dụng gợi hương ổi đang lan tỏa trong không gian vừa có tác dụng tạo hình về sự vận động của gió. Nhưng là “gió se”, tức là gió đã mang khá lành lạnh, tạo cảm giác khô khô, không phải gió mùa hè (gió mùa hè mang khá ẩm). Và làn sương ở đầu ngõ đã có hình khối tù mù trôi ở ngõ. thi sĩ rất sáng tạo khi sử dụng giải pháp nhân hóa để diễn tả sự vận động của sương: “sương sử dụng dằng qua ngõ” làm cho sương như đang mang tâm trạng của con người lưu luyến, sử dụng dằng, nửa muốn đi, nửa muốn ở lại. Chỉ trong khoảnh khắc rất ngắn, thi sĩ đã phát hiện ra ba tín hiệu mới lạ từ giác quan: ban đầu là hương ổi, gió se, rồi tới sương đầu ngõ, không phải là tín hiệu của mùa hạ mà là tín hiệu của mùa thu. thi sĩ như reo lên khe khẽ trong lòng: “hình như thu đã về”. Tuy nhiên chỉ mới có ba tín hiệu thì chưa đủ, thi sĩ tiếp tục đưa tầm mắt của mình ra xa và cao hơn, và ông đã phát hiện thêm những tín hiệu mới nữa:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Dòng sông giờ đây thật êm đềm, hiền hòa, không còn ngoi lên dữ dội như mùa hạ nữa và cánh chim sao vội vã, phải chăng nó đã cảm nhận được cái lạnh đang về để bay tới phương Nam tìm nơi tránh rét. Lại một lần nữa thi sĩ Hữu Thỉnh sử dụng phép nhân hóa phối hợp với cặp câu thơ đối xứng tương phản: “sông” đối với “chim”, “được lúc” đối với “khởi đầu, “dềnh dàng” đối với “vội vã” để diễn tả một cách sinh động sự chuyển biến của dòng sông và những cánh chim. Tuy đối lập nhau nhưng lại thống nhất trong khoảnh khắc thu về. Hai câu thơ: “Có đám mây mùa hạ – vắt nửa mình sang thu” được xây dựng bằng văn pháp mô tả giàu chất tạo hình và văn pháp liên tưởng, tưởng tượng phong phú. Những đám mây mùa thu thường xốp nhẹ hơn nên nó bay bổng lên cao. Cách mô tả của thi sĩ đã có tác dụng diễn tả sự vận động tinh tế của những đám mây vào lúc giao mùa từ lúc cuối hạ sang đầu thu. tương tự những cảm nhận tinh tế từ nhiều giác quan, thi sĩ Hữu Thỉnh đã phát hiện sự chuyển biến của cảnh vật lúc giao mùa. Những tín hiệu của mùa thu về cứ dần dần rõ nét: ở tầm sắp có hương ổi, gió se, sương sử dụng dằng, ở tầm xa có dòng sông, ở tầm cao có cánh chim, làn mây. Tất cả đã tạo nên một bức tranh sang thu phóng khoáng, êm dịu, tươi mới và cũng rất thơ mộng. Thật là bức tranh đặc sắc của sang thu.

Đối với người yêu thiên nhiên như thế là chưa đủ để khắc họa một bức tranh sang thu, thi sĩ lại phát hiện ra nhiều nét mới về sự biến chuyển của thời tiết lúc giao mùa:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi”

Ở hai câu đầu thi sĩ lại sáng lập một cặp quan hệ từ “vẫn còn” và “đã” có tác dụng diễn tả những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt của mùa hè chưa hết hẳn như nắng mưa, nhưng sấm đang thay đổi theo từng bước đi của mùa hè vơi dần đi. Hai câu thơ trên bổ sung thêm cho bức tranh tươi sáng nhưng đã trong sạch, thanh thoát hơn. Đó chính là bức tranh mang cảm giác em dịu của thu sang. Tuy nhiên ở khổ thơ này, đặc biệt là hai câu: “Sấm cũng bớt bất thần – Trên hàng cây luống tuổi”. Ở đây tác giả đã có ý vừa tả thực vừa mang ý nghĩa ẩn dụ tượng trưng. Vì tả thực như trên đã nói trong khi thời tiết sang cuối hạ đầu thu thì sấm cũng thưa dần, không còn chất chứa như mùa hè. Dẫu không có sấm làm rõ nét hơn tiết trời hạ qua thu tới. Nhưng có nhẽ thi sĩ đã tập trung và phản ánh ý nghĩa ẩn dụ tượng trưng “sấm” tượng trưng cho những biến động của cuộc sống tới với con người, “hàng cây luống tuổi” biểu tượng cho những con người từng trải. Về hai câu thơ này, tác giả muốn dựng ra những suy ngẫm có tính triết lí của mình về con người, về dân tộc: khi đã từng trải, con người sẽ vững vàng hơn trước những tác động ngoại cảnh của thế cuộc. Đây cũng là những suy ngẫm có tính triết lí về con người, thế cuộc.

Tóm lại, bằng sự phát hiện và lựa chọn lọc cũng như khắc họa được những hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm, đặc sắc về thời khắc giao mùa từ cuối hạ sang đầu thu ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ. Sáng tạo trong việc sử dụng những từ ngữ như: bỗng, nhận, phả, hình như, phép nhân hóa, phép ẩn dụ, bài thơ Sang thu đã thể hiện cảm nhận tinh tế và tâm trạng ngỡ ngàng, xúc cảm bâng khuâng của thi sĩ khi trông thấy những tín hiệu báo thu sang. Đồng thời, thời gian cũng bộc lộ những suy ngẫm sâu sắc mang tính triết lí về con người và thế cuộc để làm nên cái tôi trữ tình sâu sắc trong bài thơ.

Sang thu của Hữu Thỉnh là một bài đặc sắc viết về thời khắc giao mùa từ cuối hạ sang đầu thu. Bài thơ là một bức tranh đẹp, mới mẻ, thơ mộng, êm dịu về thời khắc chuyển mùa từ cuối hạ sang đầu thu. Bài thơ truyền cảm hứng cho chúng em về thái độ trân trọng tình yêu thiên nhiên, đặc biệt là thiên nhiên lúc giao mùa.

Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu – Mẫu 4

Sang Thu của thi sĩ Hữu Thỉnh là sự mô tả khoảnh khắc giao mùa giữa mùa hạ và mùa thu. Đây có nhẽ chính là khoảnh khắc tự nhiên đẹp nhất, vạn vật tự nhiên khởi đầu khoác lên mình những sắc màu mùa thu dịu nhẹ. Bài thơ Sang thu mô tả một bức tranh mùa thu vô cùng tinh tế, sâu sắc làm cho người đọc cảm thấy rung động về bức tranh thiên nhiên ấy hơn.

Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi.

Vào cuối năm 1977, khi chiến tranh đã kết thúc, hòa bình lập lại, trong một buổi chiều thu, ra ngoại thành Hà Nội, tới thăm một vườn ổi chín, hương vị dịu dịu… một tí ngỡ ngàng, một tí xao xuyến, Hữu Thỉnh tức cảnh sinh tình. Trong ánh nắng hoàng hôn vàng óng, bài thơ Sang thu ra đời.

Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, cô đọng, súc tích. Cả bài thơ là giọng điệu nhẹ nhõm, đôi lúc trầm lắng suy tư. Bài thơ là sự rung động của hồn thơ trước thiên nhiên khi đất trời sang thu, một bức tranh giao mùa tuyệt đẹp.

Mở đầu bài thơ với hai câu thơ mô tả tiết trời mùa thu vô cùng tinh tế:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se”.

Từ” bỗng” ở câu thơ mở đầu thể hiện sự đột ngột, bỗng dưng khi mùa thu tới. Nhưng cái đột ngột ấy tạo nên một bức tranh thu thật khiến cho người ta động lòng. Đứng giữa vườn ổi chín vàng, giữa tiết trời cuối hạ đầu thu, ông trông thấy hương vị chua chua, ngòn ngọt của những quả ổi chín vàng ươm. Hương vị ấy đơn sơ, mộc mạc, đồng nội, rất thân thuộc với quê hương. vậy mà ít ai trông thấy sự hấp dẫn của nó. Bằng cảm nhận thật tinh tế, bằng khứu giác, thị giác, thi sĩ đã chợt trông thấy những tín hiệu của thiên nhiên khi mùa thu lại về. Chúng ta thật sự rung động trước cái “bỗng trông thấy” ấy của tác giả. Chắc hẳn thi sĩ phải gắn bó với thiên nhiên, với quê hương lắm, nên mới có được sự cảm nhận tinh tế và nhạy cảm như thế?

Sự chuyển mùa sang thu được thi sĩ thể hiện qua ngọn gió se mang theo hương ổi chín. một tí lạnh, một tí gió xen lẫn hương ổi chín tạo thành một bức tranh sang thu vô cùng nhẹ nhõm và tinh tế. Cảnh vật vào thu vô cùng xao xuyến và dịu êm. Từ “phả” là một trong những cách sử dụng từ vô cùng độc đáo, nó có thể diễn tả được tốc độ của gió, vừa thể hiện sự bỗng dưng trong cảm nhận của hương ổi. Chỉ có những tâm hồn tinh tế như thi sĩ Hữu Thỉnh thì mới có thể trông thấy đúng không nào.

Hai câu thơ tiếp:

Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về

“sử dụng dằng” là một cụm từ gợi lên nhiều liên tưởng khác nhau. Tác giả nhân hóa làn sương nhằm diễn tả sự cố ý đi chậm chạp của nó khi vận động. Nó bay qua ngõ, giăng mắc vào giậu rào, hàng cây khô trước ngõ xóm đầu thôn. Nó có cái vẻ duyên dáng, yểu điệu của một làn sương, một hình bóng thiếu nữ hay của một người con gái nào đó. Đâu chỉ có thế, cái hay của từ láy “sử dụng dằng” còn là gợi tâm trạng. Sương dềnh dàng hay lòng người đang ưu tư hay tâm trạng tác giả cũng “sử dụng dằng”?

Khổ thơ thứ nhất khép lại bằng câu thơ: “Hình như thu đã về”. “Hình như” thể hiện một sự không chắc chắn. Phải chăng sự chuyển mình của cảnh vật khiến con người không thể nắm bắt được. Khoảnh khắc giao mùa bằng đôi mắt tinh tế và tâm hồn nhạy cảm, Hữu Thỉnh đã tạo nên những vần thơ thu thật tuyệt tác, thể hiện tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu mùa thu của tác giả.

Sông được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã

Khổ thơ thứ hai thể hiện sự chắc chắn hơn khi mùa thu tới, đó là sự mô tả về dòng sông, về đàn chim, đám mây…Những từ ngữ giàu sức biểu cảm, đúng với thực tế nhưng với tâm hồn thi sĩ của Hữu Thỉnh trở nên mượt mà hơn, yểu điệu hơn. “Sông được lúc dềnh dàng” vì sang thu sông khởi đầu cạn, chảy chậm lại, không cuồn cuộn ồ ạt như mùa hè, rất thư thả và vận động chậm rãi.

Còn những đàn chim vội vã vì mùa hè chim trú mưa, ít có thời cơ kiếm mồi. Bây giờ sang thu khô ráo hơn, chúng tranh thủ đi kiếm mồi và trú rét ở phương Nam khi trời rét mướt. Hai hoạt động nhường như có vẻ đối lập nhau, nhưng với lối nhân hóa, Hữu Thỉnh đã phả hồn người vào vật, tác giả đã làm cho con sông trở nên duyên dáng, sắp người hơn, thể hiện một không gian đẹp, khơi gợi hồn thơ.

Hiện tượng mùa thu còn được mô tả rõ nét hơn qua hai câu thơ sau:

Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Hai câu thơ thể hiện sự liên tưởng độc đáo của thi sĩ. Cái thời khắc giao mùa giữa mùa hạ và mùa thu cũng được tác giả chú ý và mô tả tới độc đáo. Không chỉ sự vật, con người mới cảm nhận được mùa thu sang mà ngay cả đám mây, một sự vật vô tri, vô giác cũng cảm nhận được cái khoảnh khắc giao mùa này. Hình ảnh đám mây đang “vắt nửa mình” trên không trung làm cho người đọc cảm nhận không gian và thời gian lúc chuyển mùa mới đẹp làm sao!

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa

Hai câu thơ sử dụng đại từ phiếm chỉ “bao nhiêu” để diễn tả số nhiều, không đếm được của ánh nắng. Ánh nắng của mùa hè đã vơi dần đi sự gắt gỏng, oi bức, đã vơi dần đi ngay cả những cơn mưa mùa hạ.

Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi.

Hai câu cuối của bài thơ là sự mô tả tới chi tiết hiện tượng tự nhiên đó chính là “Sấm”. Chẳng còn những trận sấm của những buổi chiều mùa hè.

Xem Thêm : Phân tích vẻ đẹp của nhân vật Phương Định (6 mẫu + Dàn ý)

Sang thu – một khúc giao mùa nhẹ nhõm, đằm thắm mang lại một bức tranh thu thật đẹp thật nên thơ. Qua hình ảnh sang thu thi sĩ muốn nói tới vẻ đẹp của quê hương, quốc gia Việt Nam. Những khổ thơ ngắn gọn, với những lời thơ mộc mạc nhưng mang nặng một tâm hồn thi sĩ yêu thiên nhiên, yêu quê hương quốc gia thiết tha.

Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Sang Thu – Mẫu 5

Mùa thu là nguồn cảm hứng thơ vô tận cho những thi sĩ. thi sĩ nào cũng muốn vẽ được một bức tranh thu cho riêng mình. Và Hữu Thỉnh đã có được một cái tứ rất riêng đó là thời khắc lúc giao mùa. Bài thơ “Sang Thu” là những cảm nhận, những rung động man mác, bâng khuâng của tác giả trước sự biến đổi kì lạ trong thời khắc giao mùa của đất trời trong ngưỡng thu.

Sinh ra và lớn lên ở Vĩnh Phúc, Hữu Thỉnh không còn lạ lẫm gì với mùa thu đất Bắc. Thế nhưng, khi cảm nhận tín hiệu thu mến yêu, ông cũng không khỏi ngỡ ngàng. Đối với ông, thu tới với những cảm giác mơn man khó tả:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

Như một quy luật tuần hoàn của tạo hóa, nhường như thu đã lại sang. Có vẻ bức tranh thu đã được điểm những nét trước hết: hương ổi phả nhè nhẹ, thoang thoảng đưa vào trong gió se – gió đã nhẹ lại chứ không còn là “nồm nam cơn gió thốc” nữa rồi. Theo trong gió chính là làn hương mộc mạc của làng quê nhỏ. Lớp sương sử dụng dằng khắp nơi nhường như cũng chẳng muốn rời. Sương cũng mang đầy tâm trạng, bước đi chầm chậm theo nhịp độ của mùa thu. Cái tín hiệu mùa thu đó là hương, là gió hay là sương? có lẽ nào là tất cả. Cái cảm giác bất thần thể hiện trong từ “bỗng” trước hết lan tỏa vào không gian rất đỗi thân quen, xao xuyến vô cùng. Chính vậy mà thi sĩ còn đang ngỡ ngàng vẫn còn tự hỏi mình: Trong khi đất trời khởi đầu có những chuyển biến nhẹ nhõm, hình như thu đã về?… Nhận thấy đó mà chưa tin hẳn, vì lòng yêu say mùa thu quá.

Cái cảm giác “hình như” đó sắp như bị xóa tan bởi những tín hiệu chuyển mùa dần hiện ra rõ hơn:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Bức tranh thu nhường như đã đậm màu hơn bởi cảnh vật ngày càng nhiều thay đổi: những con sông đã không còn gấp gáp, mà lững lờ trôi, chầm chậm, “dềnh dàng” khi dành nước cho mùa thu. Phải chăng chúng đã thả hồn mình vào những khoảnh khắc giao mùa này? Trái ngược với sự “lặng lẽ” đó là biểu hiện có vẻ gấp gáp của những cánh chim trời. Chúng đang vội vã làm gì? Làm tổ, tích trữ thức ăn cho mùa đông lạnh giá hay đang rục rịch chuẩn bị cho chuyến hành trình xa xứ tránh rét về một chân trời xa xôi nào đó? Hai câu thơ đã vẽ nên những nét đối lập: đâu phải mùa thu lúc nào cũng “lặng lẽ” bởi vạn vật xung quanh ta đều chuyển biến kì lạ theo cách riêng của chúng. Thiên nhiên đầy bí mật, cũng giống như cuộc sống chúng ta – một xã hội với nhiều tầng: có người giàu, có người nghèo, người đang hạnh phúc tận hưởng cuộc sống này, người đang tất tả mưu sinh. Đúng là đầy biến động! Nhưng hiện lên trong tất cả điểm sáng, có nhẽ long lanh nhất chính là đám mây vương vấn chút nắng hạ:

“Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Đám mây đó chắc còn lưu luyến chút gì của mùa hạ đang qua? Cũng có thể nó là kỉ niệm của “hạ” dành cho “thu”. Nó nhường như là chiếc cầu nối hữu tình dành cho đôi bờ kì lạ. Cái khoảnh khắc thiêng liêng này đang đậu trên đám mây như là chứng tích của giao mùa. “Vắt” – đang đặt ngang trời hay chẳng biết đang ở chốn nào. Đám mây cứ nhè nhẹ trôi để rồi thời gian cũng chảy qua. Bức tranh thu đang chứa đựng cái nét hữu hình để gợi nên cái cảnh vốn vô hình!

Thu đã sắp sáng, đất trời cũng đang đứng lại, nó không còn bỗng dưng tới, rồi lại bỗng dưng đi như mùa hạ nữa rồi:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi”

Có thể nói rằng: Cái dáng hạ vẫn tồn tại mà cái hồn hạ đã bay đi đâu rồi. Vẫn là cái nắng, mưa, sấm, chớp vương lại những cái dữ dội, khắc nghiệt của nắng, tính “đỏng đảnh” của mưa hay sự vội vàng của sấm thì đã nhạt dần theo từng phút giao mùa. Bức tranh sang thu càng lộ rõ thì những ý nghĩ về nhân tình thế thái cũng theo đó hiện lên.

Qua phép ẩn dụ ở hai dòng thơ cuối, người đọc cảm nhận sau tiếng “sấm” là những giông bão của cõi đời, cõi người. Hữu Thỉnh đã điểm nét chính vào bức tranh – đó là hình bóng con người. Hạ qua, thu tới, con người ta nhường như đã già hơn một tí. Chính vậy mà những kinh nghiệm đường đời đã dày thêm một ít trong hành trang của họ, giúp họ vững vàng hơn trước những phong ba của cuộc sống đầy biến động. Hữu Thỉnh đã cảm nhận được sâu sắc cuộc sống con người. Và thi nhân đã gửi vào thu lời nhắn nhủ con người sống phải biết chấp nhận và vững vàng vượt qua thử thách. Như thế, bài thơ vừa là một bức tranh thiên nhiên đẹp vừa là một phác họa đầy khiếp sợ về con người – một phần diệu kì của thiên nhiên kì diệu.

Hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ sắc sảo, giàu hàm nghĩa đã tạo nên những rung động, dấu ấn khó quên cho người đọc. Hữu Thỉnh đã trải lòng qua tuyệt tác lúc giao mùa: Sang thu!

Cảm nhận vẻ đẹp bức tranh mùa thu qua bài thơ Sang thu

“Sang thu” là bài thơ tiêu biểu của Hữu Thỉnh thời kì sau 1975. Đối tượng được cảm nhận là cảnh sắc mùa thu nơi đồng quê trên miền Bắc quốc gia ta. Bài thơ thể hiện một văn pháp nghệ thuật thanh, nhẹ, tài hoa, diễn tả những cảm nhận, những rung động man mác, bâng khuâng của tác giả trước vẻ đẹp bức tranh mùa thu vùng Bắc Bộ.

Vẻ đẹp bức tranh mùa thu mở ra với quang cảnh làng quê bình dị. Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có những chuyển biến nhẹ nhõm mà rõ rệt. Những biến chuyển đó đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng những cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài Sang thu.

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se…”

Những biến chuyển giao mùa ấy được Hữu Thỉnh khởi đầu bằng hình ảnh “hương ổi”, mùi hương bình dị, thân thuộc của làng quê nhưng đây quả là một hình ảnh mới lạ trong những bài thơ thu từ trước tới giờ. vì sao thi sĩ lại lựa chọn ổi mà không phải bất kì loại hoa quả nào khác? có nhẽ ông thích ăn ổi chăng?

Thật ra, đó là tín hiệu của mùa thu, thời khắc chuyển giao ấn tượng cũng chính là lúc những trái ổi khởi đầu chín rộ. Mùi hương thơm nồng của ổi chín đã được mô tả bằng động từ “phả” làm thơ trở nên sinh động và có hồn hơn. “Phả” thể hiện sự đậm đặc của mùi hương xộc tới mũi, khiến cho cả một bầu trời giao mùa nồng nàn mùi ổi chín báo hiệu một mùa thu đã tới. Ngoài ra, ổi chín còn là một đặc trưng của xứ Bắc vào thu. Nó thể hiện sự sắp gũi, gắn bó của Hữu Thỉnh đối với quê hương mình. nhường như hương ổi chín thơm nồng quá mà đột nhiên trông thấy ngọn gió, chứ không phải nhờ có gió mới cảm nhận được mùi hương.

Chắc hẳn Hữu Thỉnh cũng muốn nhắc chúng ta phải lạc quan, yêu đời, tự tin để thế cuộc trở nên tươi mới và hấp dẫn hơn. Chi tiết này rất giống với tính cách của Thanh Hải qua “Mùa xuân nho nhỏ”. Tâm trạng tươi vui, rộn ràng thì mới thấy quang cảnh, bầu trời tấp nập, sinh động. Nhờ có một tâm trạng tươi vui, phấn khởi,Thanh Hải cũng như Hữu Thỉnh đã cảm nhận rất sâu sắc về mỗi bức tranh của những mùa trong năm. Quay lại với hình ảnh ngọn gió, “gió se” là ngọn gió đặc trưng ở xứ Bắc của mùa thu, ngọn gió heo may se se lạnh, khá khô là điều mà những người xứ Bắc xa quê hay nhớ.

xúc cảm của thi sĩ được thể hiện bằng “Bỗng” biểu lộ tâm trạng ngạc nhiên khi hương ổi bất thần lan tỏa khắp mọi nơi. không những thế, nó cũng nói lên sự hào hứng, vui mừng, phấn khởi khi cảm nhận được hương ổi – tín hiệu mùa thu về. Vì sao Hữu Thỉnh lại cảm thấy vui khi mùa thu sắp tới, mùa này ko phải là mùa của sự lặng im, rầu rĩ hay sao? Chính vì cái không khí ấy mới là nguồn cảm hứng cho thi ca ra đời. Vì vậy mùa thu chính là mùa dành riêng thi ca, dành riêng cho những chồi non chớm nở của một toàn cầu thơ mộng, đậm chất trữ tình được tạo bởi những thi sĩ giàu xúc cảm như ông.

Hữu Thỉnh có những cảm nhận rất tinh tế về sự thay đổi của đất trời, điều đó được thể hiện tuần tự qua khứu giác (hương ổi), rồi tới xúc giác (gió se) và bây giờ thì tới thị giác. Bằng sự chuyển giao của đất trời và những giác quan của thi sĩ hòa làm một tạo nên một bức tranh thu với từng cảnh sắc riêng biệt, đặc trưng xứ Bắc, với cảnh sắc trước hết:

“Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”…

Nhờ “bỗng” mà “hình như” đã được sinh ra. “Hình như” là một tình thái từ thể hiện một ý kiến chưa chắc chắn, vẫn còn bâng khuâng không biết liệu rằng mùa thu đã về chưa. có nhẽ trong lòng ông thầm hỏi: “Thu về từ bao giờ? Theo gió hay theo hương? Thu tới mà báo bằng một cách thầm kín tương tự để lòng người đọng những tia hy vọng và bâng khuâng tới mong chờ.” Cách thầm kín ấy được Hữu Thỉnh mượn giác quan của mình để cảm nhận hương vị đặc trưng: “hương ổi” và …“sương”.

Trước mắt thi sĩ, sương mở đường mở lối đi khắp đầu thôn, ngõ xóm. Sương, với giải pháp nhân hóa và có từ “sử dụng dằng” thể hiện hành động vận chuyển của mình, làm ta liên tưởng tới một con người đang ngập ngừng trước thời khắc giao mùa, cũng có thể nói là lúc chuyển giao từ một thanh thiếu niên tới với tuổi vị thành niên, không còn trẻ nữa để hào hứng tới ngay mùa thu của bản thân. Một đời người có bốn mùa: mùa xuân thể hiện cho sức trẻ đâm chồi, hưng phấn, mùa hạ nói lên một tí gì đó trưởng thành của tuổi dậy thì, mùa thu chính là mùa “dậy thì thành công”, trở thành một con người luôn sẵn sàng để đối mặt với những vấn đề và niềm vui trong cuộc sống, nhưng đôi lúc lại trở nên ngập ngừng, lo lắng với sự “già” đi của mình.

Mùa đông là mùa cuối cùng trong năm, được biết với cái lạnh giá, trầm tĩnh, tượng trưng cho những ông, bà đã dày dặn kinh nghiệm và kết thúc những công việc mà mình đã dành cả “mùa thu” để chu đáo, cũng là mùa của sự ngơi nghỉ cho thanh thoả đầu óc. Bởi lẽ thế, con người ấy nửa đang lưu luyến mùa hạ, lưu luyến cái sự thơ ngây, tươi trẻ của mình, nửa lại muốn bước tới với mùa thu đẹp để trưởng thành và hiểu biết hơn. Vì vậy, làn sương này chính là làn sương mùa hạ, nó từ từ vì còn lưu luyến sau khi đã thỏa thuận với thu.

Vậy rõ ràng trong bức tranh này, thu đang ở thế thắng nên nó cứ từ từ đợi mùa hạ lưu lại những kỉ niệm rồi lặng lẽ rời đi cũng chưa muộn. “Ngõ” thường được những độc giả hiểu rằng là hẻm, và câu thơ chỉ đơn thuần là sương lén lút chậm rãi qua những ngõ hẻm ở phố thôi sao? Không đâu, đã là thơ thì từng chữ của chúng đều có nghĩa mà lại mang một hàm ý rất sâu sắc nữa là đằng khác. Ngõ không chỉ là không gian nối liền thôn xóm mà còn lối vào thời gian nối liền hai mùa hạ – thu. Tinh tế và sâu sắc biết mấy cảm nhận của thi sĩ về thiên nhiên nhưng lại hiện lên rõ nét hình ảnh con người.

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim khởi đầu vội vã…”

Đây là những hình ảnh tiếp theo mà ông đã tận dụng đôi mắt của mình để cảm nhận. Ở khổ hai này, vẻ đẹp bức tranh mùa thu hiện với hình ảnh thiên nhiên được mở rộng tầm nhìn, vì vậy nó trở nên bao quát, rộng lớn hơn: Sông, bầu trời. Vẫn giữ nét nhẹ nhõm, chầm chậm của mình, dòng sông vào thu trôi nhè nhẹ, dịu dàng như một con người đang thảnh thơi, tận hưởng cái đẹp, cái mát lạnh của đất trời, của thế cuộc. Từ láy “dềnh dàng” với giải pháp nhân hóa đã làm cho người đọc có cảm giác đó – một cảm giác yên bình, được ngơi nghỉ.

Bức tranh thu đang mang vẻ êm đềm tĩnh lặng thì bị xao động bởi “ đàn chim vội vã”. Thu đã về mang theo cái mát lạnh, lại sắp sang đông, có nhẽ vì vậy mà chim “khởi đầu vội vã”. Chúng bay về phương Nam để tránh rét chăng, hay vội vã đua nhau về tổ vì bóng chiều thu đã ập tới? Chắc chắn rồi, nhưng đó chỉ là một phần thôi, nó cũng như Hữu Thỉnh, cũng đang vui mừng vì cái nóng nực của hạ đã qua và cho chúng cảm nhận được một bầu không khí mát mẻ, dễ chịu. Chim cũng như con người chúng ta, biết cảm nhận thời tiết và không khí, lại còn biết hoan hỉ với niềm vui của mình vì vậy nó mới vội vã bay đi bay về để thu giãn làn gió se se trước khi cái lạnh cóng của mùa đông xông tới.

“Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”…

“Đám mây” ở đây thực chất là đám mây mùa thu vẫn còn vương vấn một tí nắng hạ nên từ “vắt” được thi sĩ nói tới sinh động, có một tí gì đó bình dị, bởi lẽ sử dụng từ này là muốn nói rằng “đám mây” như một dải lụa mềm mại tạo nên chiếc cầu nổi giữa nhịp thời gian. thi sĩ có liên tưởng thật thơ mộng, từ đó làm cho bầu trời trở nên kì diệu, trong sạch hơn.

Hãy tưởng tượng xem, chút nắng vàng mùa hạ vẫn còn rụt rè sót lại ở một ngóc ngỏng nào đó trong bức tranh giao mùa, mùa thu êm đềm vừa chợt tới, khiến màu sắc có khá trầm xuống, lại thêm đám mây ngỡ ngàng xuất hiện như vừa bước qua một không gian tĩnh lặng hơn. Hữu Thỉnh làm cho chúng ta cảm thấy vừa ảo lại có nét thực, vừa rõ ràng nhưng lại mơ hồ một cách kỳ lạ.

Khổ một là sự bất thần và tâm trạng của tác giả khi cảm nhận khúc giao mùa. Khổ hai nói tới quang cảnh xung quanh khi mùa thu tới. Còn khổ ba thì lại thấm ngầm trong tình yêu mùa thu chứa chan và có một tí ít những triết lý con người về đời sống, hiện thực.

“Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất thần
Trên hàng cây luống tuổi”

Hàng cây luống tuổi ở đây chính là những người trải qua nhiều vấn đề, gian khổ và hiểu được thế nào là vất vả gian truân trong cuộc sống. “Cơn mưa”, “Sấm” là những hình ảnh thể hiện cho những thất thường, đột ngột trong cuộc sống. Thế nhưng rồi sẽ có một ngày tất cả lắng xuống, và lại êm đềm ổn định như chưa từng xảy ra chuyện gì. Cái kết của bài thơ chính là hình ảnh hàng cây luống tuổi gợi cho người đọc bao suy nghĩ sâu xa. Hàng cây luống tuổi vững vàng, quật cường trước những đợt sấm dữ dội, nó tựa như phong thái thanh thoả, trầm tĩnh của con người khi trải qua bao mưa nắng, bão tố thế cuộc.

Một con người khi đã “sang thu” không còn sôi nổi, táo tợn thời trẻ khờ dại, ngây ngô mà tĩnh lặng và từ tốn hơn cũng như lúc mùa hạ lưu luyến chuyển dần sang mùa thu. Điều đó chứng minh rằng tuy không mong đợi nhưng thu vẫn về, bốn mùa luân chuyển quá nhanh cùng với biết bao toan lo, vội vã đời người. Lúc nhìn lại quá khứ, thời gian mới trông thấy rằng mái đầu đã hiện lên vài đường tóc nhẹ pha sương, vầng trán săn chắc cao ráo nay đã để lại vài vết nhăn, đó là sự trả giá cho một con người phải trải qua biết bao nhiêu sóng gió khiến chúng ta tự hỏi rằng đời người đã sang thu tự bao giờ, cũng như khi mùa hạ chậm rãi để lại những kỉ niệm đẹp với đất trời, với không gian mà rời đi, tất cả mọi thứ sẽ thuộc về mùa thu.

Có thể nói, Sang thu là một cuộc rượt đuổi xúc cảm của thi sĩ và thiên nhiên đất trời. Thiên nhiên có những chuyển đổi rất nhanh làm cho chúng ta thỉnh thoảng quên lãng mà không để ý tới. Chính vì vậy, nó sang thu thì đời người cũng sang thu. Con người lưu luyến chưa muốn chia tay mùa hạ, chia tay một tuổi đầy tích cực, năng động. Nhưng đổi lại, khi sang thu, con người sẽ trở nên chững chàng hơn, mang một vẻ đẹp sang trọng thầm kín nhưng có một tí tự hào tự hào bởi sự trưởng thành của mình. Bài thơ là một nguồn sức mạnh truyền cảm hứng cho tình yêu của ta đối với đất trời, đối với thiên nhiên. Nhờ Hữu Thỉnh mà ta đã tiếp nhận được ý thức sâu sắc về trách nhiệm của con người đối với chính bản thân trong thế cuộc.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 9