Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh (7 mẫu + Dàn ý)

Với 7 bài Cảm nhận khổ 1 Sang Thu của Hữu Thỉnh, kèm theo dàn ý chi tiết, giúp những em học sinh lớp 9 tích lũy vốn từ để có thêm nhiều ý tưởng mới hoàn thiện bài văn cảm nhận khổ 1 Sang thu thật hay.

Có thể bạn quan tâm

Bạn Đang Xem: Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh (7 mẫu + Dàn ý)

Bằng sự cảm nhận tinh tế, khả năng phối hợp từ thật độc đáo, thi sĩ đã vẽ nên bức tranh giao mùa tuyệt đẹp qua bài thơ Sang Thu. Đồng thời, cũng thể hiện tình yêu mùa thu, tình yêu thiên nhiên. Mời những em cùng theo dõi bài viết dưới đây của GrabHanoi:

Mục lục

Dàn ý cảm nhận về bài thơ Sang Thu
Đoạn văn cảm nhận khổ thơ đầu bài Sang Thu
Đoạn văn cảm nhận khổ 1 bài Sang Thu theo lối quy nạp
Cảm nhận ý nghĩa khổ 1 bài thơ Sang thu
Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 1
Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 2
Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 3
Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 4

Dàn ý cảm nhận về bài thơ Sang Thu

I. Mở bài:

Giới thiệu được bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh và nêu cảm nhận, ý kiến khái quát.

II. Thân bài:

* Những cảm nhận tinh tế bất thần:

Không có lá rụng của thơ xưa, không có màu vàng như trong “Thơ mới”, tác giả cảm nhận mùa thu rất riêng, rất mới, bằng sự rung động tinh tế.

Khứu giác (hương ổi) —> xúc giác (gió se) —> cảm nhận thị giác (sương sử dụng dằng qua ngõ) —> cảm nhận của lý trí (hình như thu đã về).
Tâm trạng ngỡ ngàng, xúc cảm bâng khuâng qua những từ “bỗng”, “hình như”.

—> Tác giả thực sự yêu mùa thu, yêu làng quê, gắn bó với quê hương mới có cảm nhận tinh tế tương tự.

* trị giá nội dung và nghệ thuật

Nghệ thuật: bài thơ hấp dẫn bởi những từ ngữ gợi cảm, gợi nhiều về cảnh về tình. Nhân hóa làm cho cảnh vật có hồn, sắp gũi với cuộc sống.
Nội dung: tình yêu thiên nhiên, quê hương, quốc gia.

III. Kết bài:

Khẳng định trị giá nghệ thuật và nội dung bài thơ.
Nêu xúc cảm khái quát.

Đoạn văn cảm nhận khổ thơ đầu bài Sang Thu

Làng quê yêu mến dìu bước chân thi nhân đi từ hương ổi tới gió se… Rồi khi lạc giữa làn mây sớm sử dụng dằng thì thi sĩ không nén nổi niềm xúc động, ông khe khẽ thì thầm: “Hình như thu đã về”. Từ “hình như” diễn tả tâm trạng ngỡ ngàng băn khoăn rất tinh tế của thi sĩ khi ngỡ ngàng trông thấy “thu đã về”. Khổ thơ trước hết của bài thơ “Sang thu” đặc biệt dịu dàng tinh tế, nó diễn tả những biến đổi tinh vi của đất trời và lòng người trong thời khắc giao mùa được chờ đợi rất nhiều trong năm: từ hạ chuyển sang thu. Khổ thơ đã góp phần quan trọng tạo nên bài thơ “Sang thu”, một áng thơ thu duyên dáng và tài tình trong thi đề mùa thu thân thuộc của văn học Việt Nam.

Xem thêm: Tổng hợp 18 mẫu Phân tích Sang thu chọn lọc

Đoạn văn cảm nhận khổ 1 bài Sang Thu theo lối quy nạp

Những tín hiệu báo thu về được thi sĩ Hữu Thỉnh mô tả thật sâu sắc qua khổ thơ đầu bài thơ “Sang Thu”. “Bỗng trông thấy hương ổi”: Đối với Hữu Thỉnh, mùa thu tới không phải là với sắc vàng của hoa cúc, sắc trời xanh biết hay là mùi hương cốm mới,…..mà là với mùi hương ổi nồng nàn ngọt ngào được làn gió thu đưa tới.”Phả vào trong gió se”: Động từ “phả” làm cho làn hương ổi không bị tan ra loãng đi mà như được sánh lại ở độ đậm nhất trong làn gió se – làn gió heo may mang tương đối lạnh và khô. Cùng với hương ổi phả vào trong làn gió se nhè nhẹ của mùa thu là làn sương sử dụng dằng được giăng mắc trước ngõ: “Sương sử dụng dằng qua ngõ”. Từ láy “sử dụng dằng” diễn tả làn sương mỏng nhẹ chầm chậm đi lại trong không gian. Ẩn trong hình ảnh đó, nghệ thuật nhân hoá khiến cho làn sương như mang tâm trạng của con người. Nó cũng như cố ý chậm lại để cảm nhận vẻ đẹp của phút giao mùa. Từ “ngõ” ở đây vừa có thể hiểu là ngõ tả thực và cũng có thể hiểu là ngõ cửa giao mùa giữa hạ và thu. “Hình như thu đã về”: Tình thái từ “hình như” chỉ cái không chắc chắn phối hợp với phó từ “đã” chỉ cái đã xảy ra đã diễn tả được tình yêu mùa thu của tác giả. Cùng với đó, từ “Bỗng” ỡ câu thơ đầu cũng thể hiện tâm trạng bất thần, ngạc nhiên của người thi sĩ, nó kéo con người ta ra khỏi bộn bề của công việc để trở về với thiên nhiên. Và nhịn nhường như thi sĩ quá yêu mùa thu, quá khát khao, mong chờ mùa thu nên khi thu tới, thi sĩ cũng không dám tin là thu đã về. Đây chính là một lời thông báo đầy ý nghị của tác giả: Thu đã về. Bằng sự cảm nhận tinh tế, một hồn thơ nhẹ nhõm, khả năng phối hợp từ thật độc đáo, thi sĩ đã vẽ nên bức tranh phút giao mùa lúc sang thu thật đẹp, từ đó thể hiện tình yêu mùa thu, tình yêu thiên nhiên của chính bản thân mình.

Cảm nhận ý nghĩa khổ 1 bài thơ Sang thu

Từ xưa, con người xem mùa thu là mùa của thi ca. Mùa thu luôn mang tới cho thi nhân những xúc cảm thật đẹp. Thơ viết về mùa thu dệt nên những trang vàng trong nền văn học của mọi dân tộc. Góp vào kho tàng ấy, Hữu Thỉnh với bài thơ Sang thu đã mang tới một rung động lạ, làm phong phú thêm ý niệm về mùa xuân. xúc cảm về mùa thu tới được biểu hiện tinh tế trong khổ 1 của bài thơ:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Chỉ với bốn câu thơ ngắn mở đầu, Hữu Thỉnh đã đem tới cho chúng ta những cảm nhận sâu sắc về thiên nhiên. Những tín hiệu của mùa thu với những nét phác họa tài hoa: hương ổi, gió se, sương sử dụng dằng giản dị mà hiện lên đầy gợi cảm. Không phải là sắc “mơ phai” hay hình ảnh “con nai vàng ngờ ngạc” mà là hương ổi thân quen nơi vườn mẹ đã đánh thức những giác quan tinh tế nhất của thi sĩ:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se”

Giữa tiết trời cuối hạ đầu thu, ông trông thấy hương vị chua chua, ngòn ngọt của những quả ổi chín vàng ươm. Hương ổi, thứ hương thơm quê mùa, dân dã. Hương ổi không nồng nàn. Đó là thứ hương dìu dịu, nhè nhẹ. Hương vị ấy đơn sơ, mộc mạc, đồng nội, rất thân thuộc của quê hương. vậy mà ít ai trông thấy sự hấp dẫn của nó. Bằng cảm nhận tinh tế, bằng khứu giác, thị giác, thi sĩ đã chợt trông thấy tín hiệu của thiên nhiên khi mùa thu lại về. Chúng ta thật sự rung động trước cái “bỗng trông thấy” ấy của tác giả. Chắc hẳn thi sĩ phải gắn bó với thiên nhiên, với quê hương lắm nên mới có được sự cảm nhận tinh tế và nhạy cảm như thế!

tín hiệu của sự chuyển mùa còn được thể hiện qua ngọn gió se mang theo hương ổi chín. Gió se là một làn gió nhẹ, mang chút tương đối lạnh, còn được gọi là gió heo mây. Ngọn gió se se lạnh, se se thổi, thổi vào cảnh vật, thổi vào lòng người một cảm giác mơn man, xao xuyến. Từ “phả” được sử dụng trong câu thơ mới độc đáo làm sao! “Phả” là một động tác mạnh gợi một cái gì đó đột ngột.Nó diễn tả được tốc độ của gió, vừa góp phần thể hiện sự tình cờ trong cảm nhận: hương ổi có sẵn mà chẳng ai trông thấy, vậy mà Hữu Thỉnh đã tình cờ trông thấy và xao xuyến trước cái hương đồng gió nội ấy.

Câu thơ ngắn mà có cả gió cả hương. Hương là hương ổi, gió là gió se. Đây là những nét riêng của mùa thu vùng đồi trung du miền Bắc. Gợi được tương tự hẳn cái tình quê của Hữu Thỉnh phải mặn mà lắm. Câu thơ: “Bỗng trông thấy hương ổi. Phả vào trong gió se” còn có cái cảm giác ngỡ ngàng bối rối: bỗng trông thấy. trông thấy hương ổi giống như một sự phát hiện nhưng ở đây là phát hiện ra mùi hương vẫn vương vấn mà lâu nay nay con người hờ hững. chính vì sự phát hiện ra cái sắp gũi xung quanh mình cho nên con người mới có cảm giác ngỡ ngàng đôi chút bối rối ấy.

Xem Thêm : Phân tích 2 khổ thơ đầu Mùa xuân nho nhỏ ngắn gọn (7 mẫu + Dàn ý)

Không chỉ có “hương ổi’ trong “gió se” mà tiết trời sang thu còn có hình ảnh: “Sương sử dụng dằng qua ngõ”. Một hình ảnh đầy ấn tượng. Sương được cảm nhận như một thực thể hữu hình có sự vận động – một sự vận động chậm rãi. Từ sử dụng dằng gợi lên nhiều liên tưởng. Tác giả nhân hóa làn sương nhằm diễn ta sự cố ý đi chậm chạp của nó khi đi lại. Nó bay qua ngõ, giăng giắc và giậu rào, vào hàng cây khô trước ngõ đầu thôn,làm ta như thấy một sự sử dụng dằng, gợi cảnh thu sống động trong tĩnh lặng, thong thả yên bình. Nó có cái vẻ duyên dáng, yểu điệu của một làn sương, một hình bóng của thiếu nữ hay của một người con gái nào đó. Đâu chỉ có thế, cái hay của từ láy “sử dụng dằng” còn là gợi tâm trạng. Sương dềnh dàng hay lòng người đang ưu tư, hay tâm trạng của tác giả cũng “sử dụng dằng”?.

Khổ thơ thứ nhất khép lại bằng câu thơ “Hình như thu đã về”. Từ “hình như” không tức là không chắc chắn, mà là thể hiện cái ngỡ ngàng, ngạc nhiên và có chút bâng khuâng. Từ ngọn gió se mang theo hương ổi thơm chín, vàng ươm tới cái duyên dáng, yểu điệu của một làn sương cứ sử dụng dằng không vội vàng trước ngõ, tác giả đã nhận dần trông thấy sự chuyển mình nhẹ nhõm nhưng khá rõ rệt của tiết trời và thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa bằng đôi mắt tinh tế và tâm hồn nhạy cảm của một thi sĩ yêu thiên nhiên, gắn bó với cuộc sống nơi làng quê.

Khổ thơ ngắn mà đã để lại cho ta biết bao rung động. Ta như cảm thấy một hồn quê, một tình quê đi về trong câu chữ làm lòng ta rét mướt. Hình ảnh quê hương như càng thêm sắp gũi, yêu mến. Mùa thu lặng lẽ và nhẹ nhõm. Những hình ảnh thơ cứ vương vấn mãi trong hồn. có một cái gì thật êm, dịu dàng toát lên từ đoạn thơ ấy. Quả thực ta thấy lòng thanh thoả vô cùng mà lại vô cùng nôn nao nhớ tới những miền quê xa vắng trong nắng thu khi đọc mấy câu thơ của Hữu Thỉnh.

Dẫu biết rằng thời gian bốn mùa luôn luân chuyển hết xuân tới hạ, thu sang rồi đông tới, thế nhưng ta vẫn cảm thấy ngỡ ngàng khi quên đi nhịp sống sôi động hàng ngày mà lắng tai tiếng mùa thu đi để cảm nhận thời khắc đặc biệt bước chuyển mùa của thiên nhiên. Khổ thơ 1 bài thơ Sang thu giúp ta chiêm ngưỡng lại những giây phút giao mùa tinh tế đầy ý vị mà lâu nay nay ta hững hờ. Đó là lúc hồn ta run lên những cảm nhận dung dị.

Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 1

Dẫu biết rằng bốn mùa luân chuyển: hết xuân tới hạ, thu sang rồi lại đông tới, ta vẫn thấy ngỡ ngàng khi quên đi nhịp sống sôi động hàng ngày mà lắng tai tiếng mùa thu đi, cảm nhận những thời khắc đặc biệt. Đọc Sang thu của Hữu Thỉnh, ta được sống lại những giây phút giao mùa tinh tế đầy ý vị mà lâu nay ta hờ hững. Đó sẽ là lúc hồn ta rung lên những cảm nhận dung dị:

Bỗng trông thấy hương ổi
……….
Hình như thu đã về

Chỉ với bốn câu thơ ngắn, Hữu Thỉnh đã đem tới cho chúng ta những cảm nhận sâu sắc về thiên nhiên. Những tín hiệu của mùa thu với những nét phác họa tài hoa: hương ổi, gió se, sương sử dụng dằng giản dị mà hiện lên đầy gợi cảm.

Tín hiệu trước hết của mùa thu là hương ổi, thứ hương thơm quê mùa, dân dã. Hương ổi không nồng nàn. Đó là thứ hương dìu dịu, nhè nhẹ. Cảm nhận được hương thơm đặc trưng của mùa thu ấy, thi sĩ còn thể hiện rất khéo cái khí thu trong sạch. nếu như như mùa xuân ẩm ướt, mùa hè nóng nực, mùa đông khô hanh hao thì mùa thu trong mát. Tuy có chút ẩm của tương đối sương nhưng khí thu lại có độ trong khiến người ta có thể cảm nhận hương thơm dịu nhẹ lan tỏa trong không gian.

“Phả” vốn là một động tác mạnh gợi một cái gì đó đột ngột. Thế nhưng câu thơ: “Bỗng trông thấy hương ổi. Phả vào trong gió se” rất nhẹ bởi động thái phả ấy lại vào không gian trong gió se – vô hình chứ không phải hữu hình. Câu thơ ngắn mà có cả gió cả hương. Hương là hương ổi, gió là gió se. Đây là những nét riêng của mùa thu vùng đồi trung du miền Bắc. Gợi được tương tự hẳn cái tình quê của Hữu Thỉnh phải mặn mà lắm.

Câu thơ: “Bỗng trông thấy hương ổi. Phả vào trong gió se” còn có cái cảm giác ngỡ ngàng bối rối: bỗng trông thấy. trông thấy hương ổi giống như một sự phát hiện nhưng ở đây là phát hiện ra mùi hương vẫn vương vấn mà lâu nay nay con người hờ hững. Chính vì sự phát hiện ra cái sắp gũi xung quanh mình cho nên con người mới có cảm giác ngỡ ngàng đôi chút bối rối ấy.

Tiếp nối những tín hiệu mùa thu là hình ảnh: sương sử dụng dằng qua ngõ. Một hình ảnh đầy ấn tượng. Sương được cảm nhận như một thực thể hữu hình có sự vận động – một sự vận động chậm rãi. Từ láy sử dụng dằng làm hiện hình tạo vật, làm ta như thấy một sự sử dụng dằng, gợi cảnh thu sống động trong tĩnh lặng, thong thả yên bình. Hình ảnh sương sử dụng dằng qua ngõ cùng với hương ổi phả vào trong gió se thực là những hình ảnh mùa thu ở thôn quê êm đềm yên bình.

tương tự, tín hiệu mùa thu được cảm nhận bằng cả khứu giác (hương ổi), cả thị giác (sương). Những tín hiệu, bởi vậy, tạo nên ấn tượng mới mẻ với những liên tưởng mơ hồ, chập chờn không rõ nét. Phải vậy chăng mà thi sĩ, khi đã cảm nhận những nét riêng của mùa thu, vẫn còn dè dặt: Hình như thu đã về.

Giống như một sự hoài nghi: hình như, giống như tự vấn lòng mình. Thế nhưng thực ra là một lời thông báo – một thông báo rất nhẹ nhõm, ý vị. Không phải là một lời khẳng định, một tiếng reo vui. Câu thơ của Hữu Thỉnh như có chút gì trầm lặng, kín đáo rất hợp với cách nghĩ, cách nói của người dân quê.

Khổ thơ ngắn mà đã để lại cho ta biết bao rung động. Ta như cảm thấy một hồn quê, một tình quê đi về trong câu chữ làm lòng ta rét mướt. Hình ảnh quê hương như càng thêm sắp gũi, yêu mến.

Mùa thu lặng lẽ và nhẹ nhõm. Những hình ảnh thơ cứ vương vấn mãi trong hồn. Có một cái gì thật êm, dịu dàng toát lên từ đoạn thơ ấy. Quả thực ta thấy lòng thanh thoả vô cùng mà lại vô cùng nôn nao nhớ tới những miền quê xa vắng trong nắng thu khi đọc mấy câu thơ của Hữu Thỉnh.

Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 2

“Sang thu” là một áng thơ xinh xẻo dâng tặng Nàng Thu của một thi nhân – một thi nhân yêu quý mùa thu như bao thi nhân khác – Hữu Thỉnh. Bài thơ có khổ thơ mở đầu thật hay:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Những câu thơ mở đầu bài thơ giản dị tới bất thần:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se”.

“Bỗng” là bỗng nhiên, là bất thần, tình cờ. Đặt chữ “bỗng” ở đầu khổ thơ, đầu bài thơ để tất cả giác quan của ta được đánh động, phải giật thột mà chú ý đón nhận mọi biến đổi của đất trời. Biến đổi trước hết thu hút sự chú ý của thi sĩ là mùi hương nồng nàn của trái ổi chín thơm nức. Ổi đã khởi đầu ủ mình để chín tự bao giờ và cũng lặng lẽ toả hương tự bao giờ nhưng vào khoảnh khắc này hương ổi mới đủ nồng nàn đánh thức giác quan của thi nhân. Hương thơm ấy vô cùng mạnh, rất nồng nàn, ngạt ngào có vậy mới “phả vào trong gió se”. Ổi phải chín tới nhường nào, thơm ngon tới nhường nào hương thơm của nó mới đủ mạnh để tạo ra một sự lan toả tương tự trong không gian. Thứ hương thơm ấy lại lan toả trong làn gió se nhè nhẹ ren rét. “Gió se” là gió heo may, chúng tới với nhân gian vào mỗi dịp đầu thu làm tê tê, gai gai những cánh tay trần mềm mại. Trước cách mệnh, Xuân Diệu đã từng mang gió se tới cho người đọc với những thoáng rùng mình ớn lạnh: “Những luồng run rẩy rung rinh lá”. Nhưng câu thơ của Hữu Thỉnh lại đưa mùa thu tới bên ta êm ái, dịu dàng biết bao. Viết về những làn sương mùa thu, thi sĩ cũng có cách viết thật duyên dáng: “Sương sử dụng dằng qua ngõ”. “sử dụng dằng” là cố ý làm chậm lại. Thủ pháp nhân hoá đã biến sương thành những cô bé, cậu bé tinh nghịch đung đưa náu mình trong ngõ xóm, sử dụng dằng chẳng muốn tan đi.

Khổ thơ trước hết của bài thơ “Sang thu” đặc biệt dịu dàng tinh tế, nó diễn tả những biến đổi tinh vi của đất trời và lòng người trong thời khắc giao mùa được chờ đợi rất nhiều trong năm: từ hạ chuyển sang thu. Khổ thơ đã góp phần quan trọng tạo nên bài thơ “Sang thu”, một áng thơ thu duyên dáng và tài tình trong thi đề mùa thu thân thuộc của văn học Việt Nam.

Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 3

Cuối hạ, thu tới mang theo những xúc cảm tình cờ để lại trong lòng người những bổi hổi, xao xuyến về một mùa thu nồng nàn, êm ái. Ngày hạ đi để nhường chỗ cho nàng thu dịu dàng bước tới, sự chuyển mình giữa hai mùa thật nhẹ nhõm và ngập ngừng như lưu luyến, vương vít một cái gì đó của thời đã qua. Khoảnh khắc ấy thật đẹp, nhưng không phải ai cũng dễ dàng nhận thấy. Riêng thi sĩ Hữu Thỉnh thì khác, ông đã có một cái nhìn thật tinh tường, một cảm nhận thật sắc nét và một cách sống hòa hợp với thiên nhiên nên mới có thể vẽ lại bức tranh in dấu sự chuyển mình của đất trời qua bài thơ “Sang Thu” – vong hồn của cả bài thơ chỉ vẻn vẹn trong hai từ thế thôi, song ý nghĩa sâu sắc chất chứa trong hai từ ngắn ngủi ấy lại không hề ít. Và có nhẽ những ý nghĩa đó, lại tập trung nhiều hơn vào khổ thơ đầu bài thơ:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Xem Thêm : Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng hay nhất (3 mẫu)

Dẫu biết rằng thời gian bốn mùa luôn luân chuyển hết xuân tới hạ, thu sang rồi đông tới, thế nhưng ta vẫn cảm thấy ngỡ ngàng khi quên đi nhịp sống sôi động hàng ngày mà lắng tai tiếng mùa thu đi để cảm nhận thời khắc đặc biệt bước chuyển mùa của thiên nhiên. Sang thu của Hữu Thỉnh giúp ta chiêm ngưỡng lại những giây phút giao mùa tinh tế đầy ý vị mà lâu nay nay ta hững hờ. Đó là lúc hồn ta run lên những cảm nhận dung dị.

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió se”

Từ “bỗng” được gieo lên trong niềm ngỡ ngàng, ngạc nhiên. Từ bao giờ nhỉ, thu về? Tất cả tới với tác giả nhẹ nhõm, mà đột ngột quá, thu về với đất trời quê hương, với lòng người mà không hề báo trước. Để rồi trong giây phút ngỡ ngàng ấy, thi sĩ mới chợt trông thấy hương ổi. Vì sao lại là hương ổi mà không phải là những hương vị khác? Người ta có thể đưa vào bài thơ về mùa thu những hương vị ngọt ngào của ngô đồng, cốm xanh, hoa ngâu,… nhưng Hữu Thỉnh thì không. Giữa tiết trời cuối hạ đầu thu, ông trông thấy hương vị chua chua, ngòn ngọt của những quả ổi chín vàng ươm. Hương ổi, thứ hương thơm quê mùa, dân dã. Hương ổi không nồng nàn. Đó là thứ hương dìu dịu, nhè nhẹ. Hương vị ấy đơn sơ, mộc mạc, đồng nội, rất thân thuộc của quê hương. vậy mà ít ai trông thấy sự hấp dẫn của nó. Bằng cảm nhận tinh tế, bằng khứu giác, thị giác, thi sĩ đã chợt trông thấy tín hiệu của thiên nhiên khi mùa thu lại về. Chúng ta thật sự rung động trước cái “bỗng trông thấy” ấy của tác giả. Chắc hẳn thi sĩ phải gắn bó với thiên nhiên, với quê hương lắm nên mới có được sự cảm nhận tinh tế và nhạy cảm như thế!

tín hiệu của sự chuyển mùa còn được thể hiện qua ngọn gió se mang theo hương ổi chín. Gió se là một làn gió nhẹ, mang chút tương đối lạnh, còn được gọi là gió heo may. Ngọn gió se se lạnh, se se thổi, thổi vào cảnh vật, thổi vào lòng người một cảm giác mơn man, xao xuyến. Từ “phả” được sử dụng trong câu thơ mới độc đáo làm sao! “Phả” là một động tác mạnh gợi một cái gì đó đột ngột. Nó diễn tả được tốc độ của gió, vừa góp phần thể hiện sự tình cờ trong cảm nhận: hương ổi có sẵn mà chẳng ai trông thấy, vậy mà Hữu Thỉnh đã tình cờ trông thấy và xao xuyến trước cái hương đồng gió nội ấy.

Câu thơ ngắn mà có cả gió cả hương. Hương là hương ổi, gió là gió se. Đây là những nét riêng của mùa thu vùng đồi trung du miền Bắc. Gợi được tương tự hẳn cái tình quê của Hữu Thỉnh phải mặn mà lắm. Câu thơ: “Bỗng trông thấy hương ổi. Phả vào trong gió se” còn có cái cảm giác ngỡ ngàng bối rối: bỗng trông thấy. trông thấy hương ổi giống như một sự phát hiện nhưng ở đây là phát hiện ra mùi hương vẫn vương vấn mà lâu nay nay con người hờ hững. Chính vì sự phát hiện ra cái sắp gũi xung quanh mình cho nên con người mới có cảm giác ngỡ ngàng đôi chút bối rối ấy.

Không chỉ có “hương ổi’ trong “gió se” mà tiết trời sang thu còn có hình ảnh:

“Sương sử dụng dằng qua ngõ”

Một hình ảnh đầy ấn tượng. Sương được cảm nhận như một thực thể hữu hình có sự vận động – một sự vận động chậm rãi. Từ sử dụng dằng gợi lên nhiều liên tưởng. Tác giả nhân hóa làn sương nhằm diễn tả sự cố ý đi chậm chạp của nó khi đi lại. Nó bay qua ngõ, giăng bắc và giậu rào, vào hàng cây khô trước ngõ đầu thôn, làm ta như thấy một sự sử dụng dằng, gợi cảnh thu sống động trong tĩnh lặng, thong thả yên bình. Nó có cái vẻ duyên dáng, yểu điệu của một làn sương, một hình bóng của thiếu nữ hay của một người con gái nào đó. Đâu chỉ có thế, cái hay của từ láy “sử dụng dằng” còn là gợi tâm trạng sương dềnh dàng hay lòng người đang ưu tư, hay tâm trạng của tác giả cũng “sử dụng dằng”?.

Cảm nhận khổ 1 Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 4

Mùa thu mang tới cho tâm hồn con người những gì nhẹ nhõm và dịu êm nhất. Mùa của sự tĩnh lặng và những rung động sâu sắc nhất khơi gợi nhiều những suy nghĩ tâm tư rung động của mỗi nhà văn thi sĩ. nếu như như mùa thu đi vào thơ Nguyễn Khuyến bình dị, sắp gũi; đi vào thơ Nguyễn Đình Thi là tiếng vọng từ quốc gia nghìn đời thì mùa thu của Hữu Thỉnh qua bài thơ “Sang thu” thật đẹp, thật nên thơ và trữ tình, và tấm lòng của thi sĩ cũng thật duyên. Bài thơ đã phác họa thành công sự chuyển mùa kỳ diệu của đất trời và của lòng người đặc biệt biệt qua khổ thơ:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió dịu.
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

“Sang thu” là bài thơ ngũ ngôn của Hữu Thỉnh thể hiện một văn pháp nghệ thuật thanh, nhẹ, tài hoa, diễn tả những cảm nhận, những rung động man mác, bâng khuâng của tác giả trước vẻ đẹp và sự biến đổi kì diệu của thiên nhiên trong buổi chớm thu. Đối tượng được cảm nhận là cảnh sắc mùa thu nơi đồng quê trên miền Bắc quốc gia ta. Khổ trên mở đầu cho bài thơ Sang thu là những xúc cảm khơi nguồn cảm hứng sáng tác của tác giả

nếu như như Xuân Diệu khởi đầu mùa thu với tín hiệu đầu thu là sắc “mơ phai” của lá được bàn tay tạo hóa “dệt” nên giữa vô vàn cây:

“Đây mùa thu tới, mùa thu tới
Với áo mơ phai dệt lá vàng.”

Nhưng với Hữu Thỉnh là “hương ổi” của vườn quê dược “‘phả vào” trong làn gió thu se lạnh. Cái hương vị nồng nàn ấy nơi vườn nhà mà tuổi thơ mỗi chúng ta sẽ mang theo mãi trong tâm hồn, đi suốt cuộc thế:

“Bỗng trông thấy hương ổi
Phả vào trong gió dịu.”

Câu thơ có hương vị ấm nồng của chớm thu ở một miền quê nhỏ .Tín hiệu trước hết để tác giả trông thấy mùa thu là “hương ổi”. Mùi hương quê nhà mộc mạc “phả” trong gió thoảng bay trong không gian. “Phả” là một động từ mang ý tác động được sử dụng như một cách khẳng định sự xuất hiện của tương đối thu trong không gian: “hương ổi”, một mùi hương không dễ trông thấy, bởi hương ổi không phải là một mùi hương thơm ngạt ngào, nồng nàn mà chỉ là một mùi hương thoảng đưa êm dịu trong gió đầu thu, nhưng cũng đủ để đánh thức những xúc cảm trong lòng người.Cảm giác tình cờ tới với thi sĩ: “bỗng trông thấy” -một sự bất thần mà như đã chờ đợi sẵn từ lâu lắm. Câu thơ không chỉ tả mà còn gợi liên tưởng tới màu vàng ươm , hương thơm lựng, vị giòn, ngọt, chua chua nơi đầu lưỡi của trái ổi vườn quê.“Hương ổi” được hữu hình trong bài “Sang thu” là một cái mới trong thơ, mặn mà màu sắc dân dã của Hữu Thỉnh.

Không chỉ cảm nhận mùa thu bằng khứu giác, xúc giác mà thi sĩ còn cảm nhận màn sương thu trong phút giao mùa. Màn sương hình như cũng muốn tận hưởng trọn vẹn khoảnh khắc vào thu nên sử dụng dằng chưa muốn dời chân:

“Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

Tác giả sử dụng thành công từ láy tượng hình “sử dụng dằng” gợi cảm giác về sự lưu luyến ngập ngừng, làm ta như thấy một sự sử dụng dằng, gợi cảnh thu sống động trong tĩnh lặng, thong thả, yên bình. “sử dụng dằng” là sự ngắt quãng nhịp nhàng, đi lại chầm chậm hay cũng chính là sự rung động trong tâm hồn thi sĩ? một tí ngỡ ngàng, một tí bâng khuâng, thi sĩ phát hiện ra vẻ đẹp rất riêng của không gian mùa thu. “Hình như” là một từ tình thái diễn tả tâm trạng của tác giả khi phát hiện sự hiện hữu của mùa thu. nếu như những từ ngữ “bỗng trông thấy” biểu lộ xúc cảm ngạc nhiên thì hai chữ “hình như” thể hiện sự phỏng đoán một nét thu mơ hồ vừa chợt phát hiện và cảm nhận. Sự góp mặt của màn sương buổi sáng cùng với hương ổi đã khiến cho thi sĩ giật thột thảng thốt. Không phải là những hình ảnh đã trở nên ước lệ nữa mà là chi tiết thật mới mẻ, bất thần. Xưa nay, mùa thu thường gắn liền với hình ảnh lá vàng rơi ngoài ngõ, lá khô kêu xào xạc… Và ta ngỡ như chỉ những sự vật ấy mới chính là đặc điểm của mùa thu. Nhưng tới với “Sang thu” của Hữu Thỉnh, người đọc chợt trông thấy một làn hương ổi, một màn sương, một dòng sông, một đám mây, một tia nắng. Những sự vật sắp gũi thế cũng làm nên những đường nét riêng của mùa thu Việt Nam và chính điều này đã làm nên sức lôi cuốn của “Sang thu”.

Đoạn thơ mở đầu diễn biến mạch theo mạch xúc cảm tự nhiên của tác giả vào lúc sang thu.Nghệ thuật nhân hóa và ẩn dụ, cách chọn lựa lọc từ ngữ khá tinh tế là những thành công của Hữu Thỉnh để lại dấu ấn đẹp và sâu sắc trong “Sang thu”. Cách sử dụng thể thơ ngũ ngôn thể hiện một cách cảm, cách nghĩ, cách diễn đạt mới mẻ, hàm lắng đọng và hồn nhiên. “Sang thu” là một tiếng lòng trang trải, gửi gắm, báo mùa thu của quê hương quốc gia; một tiếng thu nồng hậu, thiết tha.Bài thơ gợi cho ta hình dung một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp vào thời khắc giao mùa hạ – thu ở vùng nông thôn Bắc Bộ. Những câu thơ của Hữu Thỉnh như có một tí gì đó trầm lặng, kín đáo, rất hợp với cách nghĩ, cách nói của người thôn quê. Bài thơ giúp ta cảm nhận được tình cảm thiết tha, tâm hồn tinh tế của thi sĩ giàu lòng yêu thiên nhiên của thi sĩ.

Đoạn thơ với thể thơ năm chữ mộc mạc, tiếng nói giản dị mà ý nghĩa sâu sắc, hình ảnh đơn sơ mà gợi cảm. Hữu Thỉnh đã phác họa một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp bằng nhiều xúc cảm tinh nhạy. Đọc thơ Hữu Thỉnh ta càng cảm thấy yêu quê hương quốc gia hơn, càng cảm thấy mình cần phải ra sức góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 9