Tổng hợp 21 mẫu Cảm nhận Viếng lăng Bác siêu hay

Bài thơ Viếng lăng Bác thể hiện tấm lòng thành kính, niềm xúc động sâu sắc của thi sĩ đối với chưng Hồ yêu kính. Với 21 bài cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác sẽ giúp những em học sinh lớp 9 hiểu sâu sắc hơn để nhanh chóng hoàn thiện bài văn của mình.

Bạn Đang Xem: Tổng hợp 21 mẫu Cảm nhận Viếng lăng Bác siêu hay

Với lời thơ cô đọng, giọng thơ trang nghiêm, thành kính, bài thơ Viếng lăng Bác đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc. Vậy mời những em cùng tải miễn phí 21 bài cảm nhận Viếng lăng Bác để hiểu sâu sắc hơn:

Dàn ý cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác

I. Mở bài

– Viễn Phương là một thi sĩ tiêu biểu của miền Nam. Tháng 4/1976 sau một năm phóng thích quốc gia. Khi lăng chủ toạ Hồ Chí Minh vừa khánh thành, thi sĩ cùng đoàn đại biểu miền Nam ra thăm Hà Nội vào lăng viếng chưng.

– Bài thơ Viếng lăng Bác được Viễn Phương viết với tất cả tấm lòng thành kính hàm ơn và tự hào pha lẫn nỗi xót đau của một người con từ miền Nam ra viếng chưng lần đầu.

Xem thêm: Top 35+ cách Mở bài Viếng lăng Bác hay nhất

II. Thân bài

1. Khổ thơ thứ nhất

– Tác giả đã mở đầu bằng câu thơ tự sự “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”:

• “Con” và “chưng” là cách xưng hô ngọt ngào thân yêu rất Nam Bộ. Nó thể hiện sự sắp gũi, yêu kính đối với chưng.
• Con ở miền Nam xa xôi nghìn trùng, ra đây mong được gặp chưng. Nào ngờ quốc gia đã thống nhất, Nam – Bắc đã sum họp một nhà, vậy mà chưng không còn nữa.
• thi sĩ đã cố tình thay từ viếng bằng từ thăm để giảm nhẹ nỗi đau thương mà vẫn không che giấu được nỗi xúc động của cảnh từ biệt sinh li.
• Đây còn là nỗi xúc động của một người con từ chiến trường miền Nam sau bao năm mong mỏi bây giờ mới được ra viếng chưng.

– Hình ảnh trước tiên mà tác giả thấy được và là một dấu ấn đậm nét là hàng tre quanh lăng Bác: Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát.

• Hình ảnh “hàng tre trong sương” đã khiến câu thơ vừa thực vừa ảo. tới lăng Bác, thi sĩ lại gặp một hình ảnh hết sức thân thuộc của làng quê đất Việt: là cây tre. Cây tre đã trở thành biểu tượng của dân tộc Việt Nam.
• “Bão táp mưa sa” là một thành ngữ mang tính ẩn dụ để chỉ sự khó khăn gian khổ. Nhưng dù khó khăn gian khổ tới mấy cây tre vẫn đứng thẳng hàng. Đây là một ẩn dụ mang tính khẳng định ý thức hiên ngang quật cường, sức sống dai sức của dân tộc.

2. Khổ thơ thứ hai

– Hai câu thơ đầu: “Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng/Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”.

• Hai câu thơ được tạo nên với những hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ sóng đôi. Câu trên là một hình ảnh thực, câu dưới là hình ảnh ẩn dụ.
• Ví chưng như mặt trời là để nói lên sự trường tồn vĩnh cửu của chưng, giống như sự tồn tại vĩnh viễn của mặt trời tự nhiên.
• Ví chưng như mặt trời là để nói lên sự vĩ đại của chưng, người đã đem lại cuộc sống tự do cho dân tộc Việt Nam thoát khỏi đêm dài nô lệ.
• Nhận thấy chưng là một mặt trời trong lăng rất đỏ, đây chính là sáng tạo riêng của Viễn Phương, nó thể hiện được sự tôn kính của tác giả, của nhân dân đối với chưng.

– Ở hai câu thơ tiếp theo: “Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ/Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”

• Đó là sự hình dung về dòng người đang tiếp nối dài vô tận hàng ngày tới viếng lăng Bác bằng tất cả tấm lòng thành kính và thương nhớ, hình ảnh đó như những tràng hoa kết lại dâng người. Hai từ ngày ngày được lặp lại trong câu thơ như tạo nên một xúc cảm về cõi trường thọ vĩnh cửu.
• Hình ảnh dòng người vào lăng viếng chưng được tác giả ví như tràng hoa, dâng lên chưng. Cách so sánh này vừa thích hợp và mới lạ, diễn ra được sự thương nhớ, tôn kính của nhân dân đối với chưng.
• Tràng hoa là hình ảnh ẩn dụ những người con từ khắp miền quốc gia về đây viếng chưng giống như những bông hoa trong vườn chưng được chưng ươm trồng, săn sóc nảy nở rộ ngát hương về đây tụ hội kính dâng lên chưng.

3. Khổ thơ thứ ba

– quang cảnh và không khí thanh vắng như ngưng kết cả thời gian và không gian trong lăng:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”

• Cả thế cục chưng ăn không ngon, ngủ không yên khi đồng bào miền Nam còn đang bị quân thù giày xéo. Nay miền Nam đã được phóng thích, quốc gia thống nhất mà chưng đã đi xa. thi sĩ muốn quên đi sự thực đau lòng đó và mong sao nó chỉ là một giấc ngủ thật bình yên.
• Từ xúc cảm thành kính ngưỡng mộ, ở khổ thơ thứ ba là những xúc cảm thương xót và ước nguyện của thi sĩ. Hình ảnh chưng như vầng trăng sáng dịu hiền trong giấc ngủ bình yên là một hình ảnh tượng trưng cho vẻ đẹp thư thái, phong thái ung dung và thanh cao của chưng. Người vẫn đang sống cùng với nhân dân quốc gia Việt Nam yên bình tươi đẹp. Mạch xúc cảm của thi sĩ như trầm lắng xuống để nhường chỗ cho nỗi xót xa qua hai câu thơ: vẫn biết… ở trong tim…
• Hình ảnh trời xanh là hình ảnh ẩn dụ nói lên sự trường tồn bất tử của chưng. Trời xanh thì còn mãi mãi trên đầu, cũng giống như chưng vẫn còn sống mãi mãi với non sông quốc gia. Đó là một thực tế.
• Thế nhưng, nhìn di thể của chưng trong lăng, cảm thấy chưng đang trong giấc ngủ ngon lành, bình yên mà vẫn thấy đớn đau xót xa mà sao nghe nhói ở trong tim! mặc dù Người đã hóa thân vào thiên nhiên, quốc gia, nhưng sự ra đi của chưng vẫn không sao xoá đi được nỗi đau xót vô hạn của cả dân tộc, ý thơ này diễn tả rất tiêu biểu cho tâm trạng và xúc cảm của bất kì ai đã từng tới viếng lăng Bác.

4. Khổ thơ cuối

– xúc cảm của thi sĩ khi trở lại miền Nam đối với chưng vô cùng tình thực và xúc động Mai về miền Nam thương trào nước mắt.

• Câu thơ như bộc lộ rất tình thực nỗi xót thương vô hạn bị kèm nén cho tới phút chia tay và tuôn thành dòng lệ.
• Trong xúc cảm nghẹn ngào, tâm trạng lưu luyến ấy, thi sĩ như muốn được hoá thân để mãi mãi bên Người.

III. Kết bài

– Với lời thơ cô đọng, giọng thơ trang nghiêm thành kính, tha thiết và rất giàu xúc cảm, bài thơ đã để lại ấn tượng rất sâu đậm trong lòng người đọc. Bởi lẽ, bài thơ không những chỉ bộc lộ tình cảm sâu sắc của tác giả đối với chưng Hồ mà còn nói lên tình cảm tình thực tha thiết của hàng triệu con người Việt Nam đối với vị lãnh tụ yêu kính của dân tộc.

– Em rất cảm động mỗi khi đọc bài thơ này và thầm cảm ơn thi sĩ Viễn Phương đã đóng góp vào thơ ca viết về chưng những vần thơ xúc động mạnh mẽ.

Xem thêm: Tổng hợp 25+ mẫu Phân tích Viếng lăng Bác ngắn gọn hay nhất

Cảm nhận bài thơ Viếng lăng Bác ngắn gọn

Viễn Phương tên khai sinh là Phan Thanh Viễn, quê ở tỉnh An Giang. Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, ông hoạt động ở Nam Bộ, là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ phóng thích ở miền Nam. Bài thơ “Viếng lăng Bác” được thi sĩ sáng tác năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra thắng lợi, quốc gia thống nhất và lăng chủ toạ Hồ Chí Minh vừa khánh thành. Bài thơ thể hiện lòng yêu kính và cả sự xót đau vô hạn của Viễn Phương và cả của nhân dân miền Nam đối với chưng yêu kính.

Khổ một là xúc cảm của thi sĩ khi nhìn thấy hình ảnh hàng tre:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Câu thơ là một lời thông báo nhưng lại gợi ra nỗi xúc động của người con phương xa. Cách xưng hô “con-chưng” vừa thiêng liêng, thành kính vừa sắp gũi, thân tình. Nỗi đau chia cắt nén lại trong chữ “thăm”, con từ miền Nam ra thăm nơi cha ở, thăm chỗ cha nằm. Lời thơ là tiếng nói trái tim tình thực, tha thiết như nén hương thơm, được Viễn Phương thành kính dâng lên người cha yêu kính.

Từ miền Nam, sau bao năm mong mỏi, bây giờ mới được ra viếng chưng, hình ảnh trước tiên mà tác giả thấy được và ấn tượng đậm nét là hàng tre bát ngát, xanh xanh đứng thẳng hàng trong sương sớm:

“Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng.”

Cây tre là biểu tượng của dân tộc với sức sống dai sức, mạnh mẽ, kiên cường. Thán từ “Ôi” không chỉ thể hiện niềm xúc động, nghẹn ngào mà còn thể hiện sự ngạc nhiên tới bất thần của tác giả khi được gặp lại ở lăng Bác một hình ảnh hết sức thân thuộc của làng quê, của quốc gia Việt Nam. Quanh lăng Bác, hàng tre vẫn đứng thẳng hàng canh giấc ngủ cho Người, cả dân tộc vẫn kết đoàn và quần tụ quanh người cha già yêu kính ngay cả khi Người đã nằm xuống.

Sang tới khổ thơ thứ hai, Viễn Phương đã giãi tỏ xúc cảm về chưng, về những dòng người vào viếng chưng. Hai câu thơ đầu rực sáng với hai hình ảnh “Mặt trời”:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”

Vầng “mặt trời trong lăng rất đỏ” chính là chưng. chưng là vầng mặt trời của cách mệnh Việt Nam, dân tộc Việt Nam. Người mang tới độc lập, tự do, hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam. Hình ảnh ẩn dụ tuyệt đẹp ấy đã thể hiện công lao vĩ đại, không gì có thể sánh được của chưng với quốc gia, con người Việt Nam. Sự xúc động và lòng hàm ơn vô hạn đã giúp thi sĩ có sự sáng tạo độc đáo khi trông thấy dù đã nằm trong lăng, chưng vẫn là vầng mặt trời rất đỏ, một màu đỏ nồng nàn, rực rỡ tỏa ra từ trái tim, từ nhiệt huyết của chưng khiến mặt trời của thiên nhiên, vũ trụ phải khâm phục, ngưỡng mộ.

Song hành với hình ảnh mặt đi qua trên lăng là hình ảnh dòng người đi trong thương nhớ. Dòng người vào trong lăng được đặt trong một không gian đặc biệt, không gian thương nhớ. Cấu trúc “Ngày ngày đi…” lặp lại nhấn mạnh sự song hành của mặt trời và dòng người như khẳng định một quy luật: mặt trời đi qua trên lăng còn dòng người đi trong thương nhớ. Nỗi thương nhớ người cha già yêu kính của cả dân tộc Việt Nam là vô tận. Dòng người được mô tả bằng hình ảnh ẩn dụ rất đẹp, độc đáo “Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”. Từ một hình ảnh thực, dòng người với vòng hoa đủ loại màu sắc, quần áo trông xa như một tràng hoa, tác giả đã đưa ra một hình ảnh tượng trưng đặc sắc. Mỗi con người là một bông hoa, cả dòng người kết thành một tràng hoa dâng lên chưng những gì đẹp nhất của mình. Hình ảnh ẩn dụ “Bảy mươi chín mùa xuân”, Viễn Phương khẳng định thế cục chưng như một mùa xuân vĩnh hằng.

Khổ thơ thứ ba là xúc cảm của thi sĩ khi vào trong lăng:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”

Hai câu thơ cân đối, trang nghiêm thích hợp với không khí thiêng liêng và yên tĩnh trong lăng. Không gian và thời gian ngưng đọng trước một hình ảnh có tính vĩnh hằng. chưng đang ngủ trong một giấc ngủ bình yên và thư thái. Gam màu của mạch thơ như chói lọi và rực rỡ của khổ thơ trên đã chuyển thành một gam màu trong sáng, tuyệt đẹp, dịu nhẹ: vầng trăng sáng dịu hiền nâng niu giấc ngủ bình yên ấy. Hình ảnh “vầng trăng” là một liên tưởng độc đáo, bất thần của thi sĩ gợi về tâm hồn thi sĩ cao đẹp và những vần thơ tràn đầy ánh trăng của thi sĩ Hồ Chí Minh.

Niềm xúc động thành kính và nỗi đau xót khôn nguôi của tác giả được thể hiện sâu sắc ở hai câu thơ:

“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

Dù vẫn tin trời xanh là bất diệt nhưng vẫn đớn đau về sự ra đi của chưng. Lí trí vẫn khẳng định: “chưng sống như trời đất của ta” (Tố Hữu) mà vẫn nghe thấy đau nhói ở trong tim. Câu thơ cuối cùng trực tiếp thể hiện nỗi đau xót khôn nguôi của người trước một mất mát không gì có thể bù đắp được.

Khổ thơ cuối cùng là ước nguyện của tác giả, ước nguyện được ở mãi mãi bên chưng. “Mai về miền Nam thương trào nước mắt”, câu thơ có cách diễn đạt tình thực, mộc mạc của người Nam Bộ. “Mai về” tức là chưa về vậy mà đã thấy thương, thấy nhớ, thấy lưu luyến chẳng muốn xa rời. Càng không muốn chia xa thì ước nguyện được ở bên chưng càng mãnh liệt:

“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này…”

Tác giả gửi gắm lòng mình nhập vào cảnh vật ở lăng Bác. Ước mong giản dị, nhỏ bé nhưng đó là ước nguyện được sống, được cống hiến mình cho chưng, cho dân tộc. Điệp ngữ “muốn làm” cùng với nhịp độ dồn dập ở câu thơ cuối đã khẳng định nỗi niềm tha thiết và ước nguyện tình thực, mãnh liệt, cháy bỏng của thi sĩ. Hình ảnh cây tre ở cuối bài tạo nên kết cấu đầu đuôi tương xứng. Ước muốn được làm cây tre trung hiếu bên lăng Bác là ước muốn cao đẹp nhất, ý nghĩa nhất trong những ước nguyện được hóa thân của thi sĩ. Cây tre trung hiếu là cây tre trung với Đảng, hiếu với dân. Tình cảm thủy chung, ơn nghĩa làm âm hưởng câu thơ thêm tha thiết, lắng đọng mãi mãi trong dư ba của bài thơ.

“Viếng lăng Bác” là bài thơ đẹp và hay của thi sĩ. Bài thơ thể hiện tấm lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của thi sĩ đối với chưng Hồ trong một lần được vào thăm lăng Bác. Đó cũng là tình cảm của nhân dân miền Nam, của dân tộc Việt Nam dành cho người cha già yêu kính. Với những nét đặc sắc riêng về nghệ thuật và nội dung, bài thơ đã để lại một ấn tượng khó phai trong lòng người đọc.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 1

Mỗi tác giả đều có những xúc cảm riêng khi viết về Hồ Chí Minh, là xót xa, nuối tiếc, tự hào, ngưỡng mộ cho một đời người vì dân, vì nước. thi sĩ Viễn Phương lần trước tiên từ miền Nam ra thăm lăng Bác cũng đã giật thột trông thấy có những thay đổi trong chính xúc cảm của mình khi nhìn thấy chưng đang ngủ yên lành. Bài thơ “Viếng lăng Bác” là lòng thành kính, ngưỡng mộ, hàm ơn của thi sĩ dành cho vị lãnh tụ vĩ đại.

Năm 1976, quốc gia thống nhất, lăng chủ toạ Hồ Chí Minh được khánh thành; tác giả theo đoàn từ Nam ra viếng lăng Bác. xúc cảm của một người con lần trước tiên ra thăm lăng Bác thực sự dồn nén trong trái tim của tác giả. Bài thơ như một lời tri ân, lòng thành kính của một đứa con phương xa được trở về thăm người. có nhẽ những câu thơ này như nói hộ tấm lòng của rất nhiều người, rất nhiều con dân Việt Nam được ra thăm lăng Bác.

Xuyên suốt bài thơ chính là mạch xúc cảm rưng rưng, xúc động, không kìm nổi lòng mình khi đứng trước một người anh hùng dân tộc. Bài thơ được mở đầu như một tiếng reo vui:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng

Một tiếng reo vui nhẹ nhõm, một tiếng “con” tình thực và sâu sắc của một người con từ phương xa. Câu thơ trở nên mềm mại, cuốn hút, tràn đầy tình cảm. Một hành trình từ miền Nam ra tận miền Bắc để chỉ được nhìn ngắm Hồ Chí Minh một lần. Mặc dù chưng Hồ đã không còn nữa nhưng thi sĩ không sử dụng từ “viếng” mà lại sử dụng từ “thăm” rất nhẹ nhõm, tình cảm. Điều này cho thấy rằng mặc dù Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ nhưng lại rất sắp gũi, thân thiết với nhân dân. Người đọc cảm nhận được rằng nhường nhịn như chưng Hồ vẫn còn sống mãi, chỉ là chưng đang ngủ một giấc ngủ thật lâu, thật dài.

quang cảnh hiện ra trước mắt khi thi sĩ tới đây là hàng tre “bát ngát”. Tre là hình ảnh thân thuộc, sắp gũi với quốc gia Việt Nam, biểu tượng cho sự dẻo dai, kiên cường, ý thức không khuất phục của cả dân tộc ta. Mặc dù bão táp mưa sa nhưng hàng tre vẫn kiên cường, hiên ngang và quật cường như chính ý thức quật cường của dân tộc ta.

Viễn Phương mang một trái tim yêu thương và ngưỡng mộ với chủ toạ Hồ Chí Minh. Ông đã mượn hình ảnh “mặt trời” biểu tượng cho chưng Hồ vĩ đại, luôn sống mãi với quốc gia:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

Rõ ràng hình ảnh “mặt trời” ở hai câu thơ hoàn toàn có ý nghĩa khác nhau. Một mặt trời thực của thiên nhiên, một mặt trời mang trị giá ẩn dụ, tượng trưng cho người cha già dân tộc. Phép ẩn dụ này đã làm tăng lên tính biểu cảm, phần nào làm sắc nét hơn tình cảm thương yêu, trân trọng mà Viễn Phương dành cho Người. Mặt trời luôn tồn tại để soi sáng nhân gian cũng như Hồ Chí Minh còn sống mãi trong lòng dân.

Hòa vào dòng người viếng thăm chưng, Viễn Phương xúc động nghẹn ngào:

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân

Đời người hữu hạn, thời gian vô hạn. Sự ra đi của Người để lại muôn vàn tiếc thương cho dân tộc. Niềm thương nhớ ấy kết thành những “tràng hoa” dâng Người. “Bảy mươi chín mùa xuân” chính là bảy mươi chín năm Người sống và cống hiến cho dân tộc. Hồ Chí Minh chính là mùa xuân lớn của quốc gia ta, cho những kiếp người lầm than trong xã hội.

Tác giả được nhìn ngắm chưng Hồ, có một niềm xúc động sâu sắc:

chưng nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng trong dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim

chưng vẫn nằm đây, giữa thủ đô đầy nắng, giữa hàng triệu trái tim của dân tộc đang hướng về Người. Nét “dịu hiền” trên khuôn mặt người chính là tượng trưng cho những gì cao đẹp, thanh khiết nhất của một thế cục. Dù nỗi đau tồn tại, mất mát tồn tại nhưng quốc gia luôn nhớ tới người.

có nhẽ khổ thơ cuối cùng người đọc sẽ lần thần trước lời ước nguyện của Viễn Phương:

Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này

Những vẫn thơ chất phác, bình dị này khiến cho người đọc “trào nước mắt”. Giây phút tác giả sắp rời xa Người trở về với miền Nam là giây phút ngưng lại nhiều xúc cảm nhất. Điệp từ “muốn” nhường nhịn như nhấn mạnh hơn nữa khát khao, ước vọng của tác giả được ở cạnh chưng Hồ. Những ước muốn bình dị, mộc mạc nhưng tràn đầy tình cảm.

Thật vậy, bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương khiến người đọc không cầm được nước mắt vì tình cảm của một người con dành cho chưng. từ đó thấy được vị trí của chưng Hồ trong lòng dân quan trọng thế nào.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 2

chưng Hồ từ lâu đã trở thành bao nguồn của hứng cho những thi sĩ sáng tác thơ ca. Lúc sinh tiền chưng luôn nghĩ tới Miền Nam, ngày đêm thương nhớ miền Nam.Với chưng miền Nam là niềm vui, niềm hạnh phúc, là nỗi đau không lúc nào nguôi. “Miền nam trong trái tim tôi” niềm mong mỏi thiết tha của chưng là miền nam mau được phóng thích. Miền nam của ngày đêm thương nhớ chưng. Bằng xúc cảm trung thực, bằng tiếng nói gợi cảm, hình ảnh thân thuộc giàu chất tạo hình Viễn Phương đã thể hiện tấm lòng mình qua bài thơ: “Viếng lăng Bác”.

Bài thơ ra đời năm 1976 khi lần trước tiên sau khi phóng thích miền Nam, Viễn Phương đã ra thăm lăng Bác. Bài thơ rất ngắn gọn, cú tích nhưng có sức gợi tạo nên xúc động cho người đọc. tiếng nói tuôn trào theo dòng xúc cảm tình thực tha thiết.

Mở đầu bài thơ Viễn Phương đã giãi tỏ tình cảm sâu nặng, tình cảm ruột thịt: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”.

Tình cảm miền nam giữa chưng Hồ luôn là tình cảm ruột thịt: “chưng nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà”. Viễn Phương và tình cảm miền Nam đối với chưng cũng là tình cảm mong nhớ da diết: “Miền nam mong chưng nỗi mong cha”. Tự đáy lòng của người con tới thăm cha, Viễn Phương nói với chưng.

Câu thơ giản dị nhưng mang một ý nghĩa lớn. Trong tim chưng, miền Nam và miền Bắc là nỗi đau chia cắt, nỗi thương nhớ là niềm tự hào là biểu tượng anh hùng quật cường cho quê hương, cho tổ quốc… Giờ đây, thi sĩ mang theo cả niềm tự hào, với đồng bào miền Nam ra thăm lăng Bác. Hình ảnh trước tiên trong lăng Bác là hình ảnh hàng tre.

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng”.

Hàng tre bát ngát cuốn hút xúc cảm của thi sĩ. Qua hình ảnh hàng tre thân thuộc tác giả đã gửi một hàm ý mang nghĩa tượng trưng ca tụng chưng. ca tụng dân tộc. Chắc rằng, chưng cũng như mọi người dân Việt Nam, trong tâm trí thi sĩ cây tre là hình ảnh thân thuộc đời đời kiếp kiếp gắn bó với quê hương, xóm làng. “Hàng tre xanh xanh” trong vườn chưng gợi cho người đọc nhiều liên tưởng, hàng tre gợi ảnh mọi miền quê hương quốc gia là hình ảnh miền Nam yêu thương. Tre kiên cường trong bão táp, mưa sa như dân tộc vững vàng qua phong ba bão tố, như chưng Hồ suốt đời giản dị nhưng kiên cường đấu tranh vì độc lập tự do.

Hòa vào dòng người thăm lăng Bác, thi sĩ tiếp tục dòng suy tưởng. Lời thơ bỗng dạt dào xúc cảm tự hào, thành kính thương nhớ chưng.

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân. “

Ai đã từng một lần viếng thăm lăng Bác mới hiểu hết hàm ý trong câu thơ của Viễn Phương. Ngày ngày, mặt trời – chúa tể của thiên nhiên, thán phục mọt mặt trời trong lăng rất đỏ. “Mặt trời rất đỏ” là hình ảnh tượng trưng cho chưng Hồ là mặt trời cách mệnh là nguồn sáng rực rỡ không bao giờ tắt, mãi mãi chiếu tới trục đường đi tới của dân tộc Việt Nam. Nhiều thi sĩ đã sử dụng hình ảnh mặt trời để thể hiện ánh sáng lý tưởng của cách mệnh, nhưng đối sánh với hai hình ảnh mặt trời của Viễn Phương đây quả tình là một hình ảnh rất độc đáo. Đây là một sự sáng tạo nghệ thuật có tác dụng bộc lộ nội dung rất hiệu quả không nhiều lời chỉ một hình ảnh Mặt Trời rất đỏ, thi sĩ đã khái quát được hình ảnh chưng Hồ vĩ đại. thi sĩ muốn nói với chúng ta rằng: “chưng Hồ là mặt trời cách mệnh đẹp nhất, rực rỡ nhất, chói lọi nhất, luôn tỏa sáng trong tâm hồn con người Việt Nam”.

Cùng với hình ảnh mặt trời, ngày ngày đi qua trên lăng là dòng người đi trong thương nhớ, nhịp thơ chầm chậm bước chân của dòng người lặng lẽ đi trong suy nghĩ bao trùm một không khí thương nhớ chưng khôn nguôi, thành kính dâng tràng hoa bảy mươi chín mùa xuân.

thi sĩ Viễn Phương rất tinh tế trong việc mô tả từng đoàn người cầm trên tay là hoa kết thành tràng hoa dâng lên chưng.

“Ngày ngày… ngày ngày…” – thời gian trôi không ngừng và trôi vào lòng người Việt Nam như một quy luật thế tất không thể bỏ.

Khi vào trong lăng Viễn Phương đã nghẹn ngào đớn đau khi thấy chưng nằm đó:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim.”

chưng nằm đó như đang trong giấc ngủ êm đềm. Sự bình yên của chưng là sự bình yên của quốc gia. chưng nằm trong đó như đang nằm trong bảy mươi chín mùa xuân đã đã không hề nghỉ. Hình ảnh thi sĩ liên tưởng một cách sâu sắc: “giữa một vầng trăng sáng”. Hình ảnh đó làm cho người đọc cảm giác nhẹ nhõm, huyền ảo trong sáng thanh khiết càng gợi cho người ta tới tình yêu thiên nhiên, sự thư thái và yên bình. “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi, mà sao nghe nhói ở trong tim”, tuy tác giả biết chưng đã ra đi bình yên, đã ngủ một giấc ngủ dài, nhưng chưng luôn sống mãi trong tim của mọi người dân Việt Nam. Tuy nhiên, tác giả cũng không thể phủ nhận sự thực rằng chưng đã ra đi mãi, nên từ sâu trong tim ông như có một thứ gì đó bóp nghẹt lại.

xúc cảm quyến luyến của thi sĩ khi ngày mai phải xa chưng để với miền Nam.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 3

“Miền Nam mong chưng nỗi mong cha” – câu thơ này đã thể hiện tình cảm rất tình thực của nhân dân miền Nam đối với chủ toạ Hồ Chí Minh cũng như bao người dân miền Nam khi vào thăm lăng Bác. thi sĩ Viễn Phương đã thế hiện tấm lòng yêu kính tha thiết của mình với chủ toạ Hồ Chí Minh qua bài thơ Viếng lăng Bác. Tình cảm thi sĩ thể hiện trong bài theo em không chỉ là của riêng tác giả mà đó còn là tình cảm chung của tất cả nhân dân miền Nam đối với chưng.

Bài thơ “Viếng lăng Bác” có thể là tiếng lòng của nhân dân miền Nam đối với chưng mà thi sĩ Viễn Phương đã thay họ nói lên. Bài thơ cho chúng ta thấy được lòng yêu kính tha thiết của nhân dân miền Nam đối với chưng. Tình cảm thiết tha ấy được thể hiện theo mạch xúc cảm khi ở ngoài lăng, khi vào trong lăng và cuối cùng là khi ra về. Tình cảm ấy được thể hiện rất tự nhiên, tình thực bằng những ngôn từ giản dị nhưng đầy xúc cảm.

Tình cảm của tác giả được thể hiện theo mạch xúc cảm khi ở ngoài lăng, khi vào trong lăng và khi ra về. Lời trước tiên mà tác giả nói với chưng là một lời thông báo nhưng cũng ‘rất thân tình, sắp gũi:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Với lời xưng hô thân tình tạo cho chúng ta cảm nhận như một người con về thăm cha, tác giả đã thể hiện vị trí của chưng trong lòng những người dân miền Nam. chưng như một người cha chung, một người cha vĩ đại của toàn dân tộc ta. Khi tới thăm lăng Bác, cảm nhận của tác giả là cảm giác rất thân quen, sắp gũi với hình ảnh hàng tre. Hình ảnh hàng tre vừa kiên cường vừa bình dị, sắp gũi, là hình ảnh trước tiên bắt gặp khi tới thăm lăng Bác và cũng là hình ảnh trước tiên khơi gợi những xúc cảm trong trẻo nhất. xúc cảm của tác giả ở ngoài lăng, khi thấy những dòng người xếp hàng vào viếng chưng là xúc cảm hàm ơn, lòng thành kính hàm ơn chưng. Khi ở trong lăng Bác, trong không khí yên lặng, thời gian, không gian như ngưng kết lại, tác giả đã rất đớn đau, xót xa trước sự ra đi của chưng. Nỗi đau ấy nhói lên trong tim, là nỗi đau, là sự mất mát của hàng triệu người dân Việt Nam cũng như của toàn bộ nhân dân miền Nam. Khi ra về, tác giả đã tỏ ra rất lưu luyến, muốn được ở lại mãi bên lăng Bác. Theo mạch xúc cảm ấy, tình cảm yêu kính tha thiết của tác giả được bộc lộ tình thực, tự nhiên.

Qua những hình ảnh thơ rất hay, rất đặc sắc, tình cảm của những người dân miền Nam cũng được tác giả thể hiện rất thành công:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.”

Hình ảnh “mặt trời” trong hai câu thơ trên đã có sự chuyển nghĩa tạo nên một hình ảnh thơ đầy tính nghệ thuật. nếu như như trong câu thơ thứ nhất, mặt trời chính “là thiên thể vĩ đại nhất” của vũ trụ, đóng vai trò quyết định tới cuộc sống của cả nhân loại thì trong câu thơ thứ hai, mặt trời Hồ Chí Minh là mặt trời rất sáng, rất đỏ, rất thiêng liêng với dân tộc Việt Nam. chưng là người đã soi sáng, dẫn đường đưa dân tộc Việt Nam tới với độc lập, tự do. chưng Hồ được ví như một thiên thể vĩ đại trong vũ trụ rộng lớn. Bằng hình ảnh này, tác giả đã thể hiện tấm lòng hàm ơn thành kính nhất đối với chưng. Tấm lòng ấy được thể hiện sâu sắc bằng hình ảnh tràng hoa. Đây là một hình ảnh ẩn dụ, thể hiện từng dòng người vào lăng viếng chưng, mỗi người họ như một bông hoa, kết lại dâng lên chưng tình cảm hàm ơn thành’ kính nhất:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”

chưng đã ra đi nhưng trong trái tim mỗi người dân Việt Nam thì chưng như còn sống mãi, tấm lòng yêu thương chưng dành cho dân tộc như mãi ở bên. Vầng trăng sáng ấy thật trong trẻo, thật tinh khiết gợi lên tấm lòng của chưng và cũng gợi lên những bài thơ đầy ánh trăng của chưng. Nỗi đau mất chưng trong lòng mỗi người dân Việt Nam nói chung và trong lòng mỗi người dân miền Nam nói riêng được xoa dịu bớt phần nào khi chưng yên nghỉ trong không gian rất tĩnh lặng.

Tình cảm của nhân dân miền Nam theo em được thể hiện rõ nhất là trong khổ thơ cuối, thể hiện qua ước muốn được hòa nhập vào quang cảnh quanh lăng để ngày ngày được ở bên chưng. Ước muốn ấy được thể hiện rất giản dị của hình ảnh bông hoa, con chim, hàng tre. Ước muốn của tác giả chỉ giản đơn là được ngày ngày ở bên chưng nhưng dấy lại là ước muốn cháy bỏng, tình thực và thiết tha nhất. xúc cảm mãnh liệt của tác giả giờ đây được dâng trào, được thể hiện vô cùng mạnh mẽ: Mai về miền Nam thương trào nước mắt. Những giọt nước mắt ấy thôi cũng đủ nói lên tất cả, đủ thể hiện hết nỗi lòng của người dân Việt Nam. Giọt nước mắt ấy là tình thực và còn có sức truyền cảm mạnh mẽ hơn mọi lời nói. Ước muốn của tác giả được nhấn mạnh khi tác giả sử dụng điệp ngữ muốn làm mở đầu ba câu thơ kết thúc cuối bài. Hình ảnh hàng tre được nhắc lại ở cuối bài tạo kết cấu đầu đuôi tương ứng làm hoàn thiện xúc cảm của bài thơ, thể hiện trọn vẹn tấm lòng của tác giả.

sử dụng những hình ảnh thơ đặc sắc, thể hiện tình cảm thiết tha, tình thực bằng lời thơ giản dị, trung thực, thi sĩ Viễn Phương đã nói thay lời cho hàng vạn nhân dân miền Nam, giãi tỏ tình cảm, niềm yêu kính tha thiết nhất, lòng hàm ơn thành kính nhất với Hồ chủ toạ. Bài thơ rất giàu xúc cảm và để lại ấn tượng cho người đọc về những tình cảm rất tình thực và giản dị.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 4

“Đã mấy hôm rày đau tiễn đưa
Người tuôn nước mắt trời tuôn mưa
Chiều nay con chạy về thăm chưng
Ướt lạnh vườn cau mấy gốc dừa…”

(chưng ơi!, Tố Hữu)

Vào ngày mùng 2 tháng 9 năm 1969, người cha già vĩ đại của dân tộc Việt Nam – Hồ Chí Minh đã ra đồng hành với toàn cầu người hiền, thi sĩ Tố Hữu đã thay mặt đồng bào nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế viết lên những vần thơ thể hiện niềm yêu kính, tiếc thương vô hạn trước sự kiện lịch sử trọng đại này. Bảy năm sau ngày mất của chưng, xúc cảm ấy vẫn còn vẹn nguyên trong lòng Viễn Phương – người con của miền Nam trong một dịp ra thăm miền Bắc vào lăng viếng chưng. Điều đó đã được thi sĩ ghi lại trong bài thơ “Viếng lăng Bác” (1976) với một tiếng nói thơ giàu hình ảnh, tinh tế, giàu xúc cảm thể hiện niềm yêu kính, sự xót thương và lòng hàm ơn đối với vị lãnh tụ của dân tộc.

Mở đầu bài thơ là dòng xúc cảm của Viễn Phương khi ở bên ngoài lăng:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.”

Câu thơ đầu đựng lên như một lời thông báo giản dị nhưng tràn đầy tình cảm thân yêu: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”. Cách xưng hô: xưng “con” gọi “chưng” rất sắp gũi, mộc mạc thân yêu. Đây là cách xưng hô thường thấy của người dân Việt Nam đối với người cha già vĩ đại của dân tộc – chưng Hồ. Nhưng với Viễn Phương, cách xưng hô ấy vẫn mang sắc thái tình cảm riêng, điều đó đã được thi sĩ nhấn mạnh ở hai chữ “miền Nam”. Miền Nam gợi tới một không gian địa lí rất xa xôi so với miền Bắc, miền Nam cũng gợi lên một mối quan hệ rất gắn bó, sắp gũi trong trái tim của Người:

“chưng nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà
Miền Nam mong chưng nỗi mong cha”

(Tố Hữu)

vì vậy, với mối quan hệ thiết thân ấy, Viễn Phương đã không quản ngại từ miền Nam ra thăm chưng. Đặc biệt, trong câu thơ đầu, tác giả đã sử dụng nghệ thuật nói giảm nói tránh. Ông không sử dụng từ “viếng” mà lại sử dụng từ “thăm”. Điều đó tức là với Viễn Phương, ông ra Bắc như là trở về nhà để thăm cha, thăm nơi ở, nơi ngơi nghỉ của chưng. Người đọc cảm nhận được nỗi đau xót xa trong lòng của Viễn Phương đang được ông kìm nén, giữ chặt trong lòng, không muốn biểu lộ ra bên ngoài.

Khi đứng bên ngoài lăng, hình ảnh gây ấn tượng đậm nét với Viễn Phương là hình ảnh “hàng tre”. Hình ảnh này rất giàu sức gợi: Cây tre là hình ảnh rất sắp gũi, thân thuộc và thường thấy ở nông thôn, làng quê của Việt Nam. Những cây tre từ lâu cũng có ý nghĩa biểu tượng cho sức mạnh của dân tộc, đã kinh qua biết bao nhiêu khó khăn, vất vả “bão táp mưa sa” mà vẫn hiên ngang, quật cường, mạnh mẽ. Nay hình ảnh cây tre lại được thi sĩ mô tả bằng những từ láy “xanh xanh”, “bát ngát”, gợi tả những hàng tre xanh mượt mà được trồng quanh lăng giống như cả dân tộc ta đang kế bên Người để bảo vệ, canh giấc ngủ bình yên cho chưng. Từ cảm thán “Ôi” thể hiện niềm xúc cảm ngỡ ngàng, ngạc nhiên tràn đầy xúc cảm của tác giả khi phát hiện ra những điều đó: hàng tre – dân tộc – đội viên luôn sát cánh bên Người cả khi Người còn sống hay khi đã mất. tương tự, thi sĩ ra Bắc thăm chưng như là một đứa con từ phương xa, nay trở về thăm nhà, thăm cha đầy xúc động, tình thực.

nếu như như ở khổ thơ đầu, thi sĩ gợi nhắc tới bao phẩm chất tốt đẹp của dân tộc ta qua hình ảnh “hàng tre” thì tới khổ hai, thi sĩ tiếp tục thể hiện những xúc cảm của mình trước những đoàn người vào lăng viếng chưng. Ở khổ hai, Viễn Phương đã tạo nên hai cặp câu, mỗi cặp câu đều có sự sóng đôi của hình ảnh tả thực và ẩn dụ. Hai câu thơ đầu, có hai hình ảnh mặt trời: “mặt trời” thứ nhất ở câu đầu là mặt trời của tự nhiên, của vũ trụ; “mặt trời” thứ hai ở câu hai là để chỉ chưng Hồ. Thực ra, việc ví chưng với mặt trời không phải là mới, trước Viễn Phương đã có rất nhiều thi sĩ đã ví chưng với mặt trời. Tố Hữu đã từng có ý thơ:

“Người rực rỡ một mặt trời cách mệnh
Mà Đế quốc là loại dơi hốt hoảng
Đêm tàn bay chập choạng dưới chân Người…”

Nhưng cái mới mẻ của Viễn Phương là đã phối hợp ẩn dụ với nghệ thuật nhân hóa. Mặt trời của tự nhiên vốn đã đẹp, vốn đã rực rỡ chói lóa, ấy vậy mà vẫn phải ngưỡng mộ trước vẻ đẹp tài năng và tư cách của Hồ Chí Minh. Cảm nhận về hai câu thơ này, giáo sư Trần Đình Sử trong bài “Lời người con miền Nam ra thăm cha già dân tộc”, đã viết: “Ví chưng với mặt trời là hình ảnh đã quen nhưng so sánh mặt trời trên lăng với mặt trời trong lăng là một sáng tạo mới, xuất thần, thoát sáo, chưa hề có. Mặt trời rất đỏ làm nhớ tới trái tim nhiệt huyết, tình thực, trái tim thương nước, thương dân”. Với việc ví chưng với mặt trời, Viễn Phương vừa ca tụng sự vĩ đại của chưng, vừa nhấn mạnh được tư tưởng ngời sáng của Người, lại vừa thể hiện được lòng thành kính của nhân dân, của thi sĩ đối với chưng Hồ.

Hai câu tiếp, thi sĩ mô tả cảnh dòng người tuần tự vào lăng viếng chưng:

“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”

Điệp từ “ngày ngày” diễn tả vòng thời gian tuần hoàn liên tục, ngày nào cũng thế từng dòng người cứ tuần tự vào viếng thăm chưng. Bài thơ viết theo thể tám chữ nhưng tới câu thơ cuối khổ hai, lại dôi ra thành chín chữ một dòng thơ, phối hợp với dấu chấm lửng ở cuối câu thơ, làm cho nhịp thơ trở nên chậm lại, chứa đầy xúc cảm và khiến cho khổ thơ như vẫn tiếp tục kéo dài ra hơn. Ở đây, tác giả cũng sử dụng nghệ thuật ẩn dụ qua hình ảnh “dòng người” rất đẹp, đầy gợi cảm. Đoàn người vào lăng viếng chưng khiến tác giả liên tưởng giống như một tràng hoa và mỗi người là một bông hoa kết thành tràng hoa dâng lên chưng lòng thương nhớ, yêu kính. Đồng thời người đọc còn trông thấy những sử dựng từ ngữ của Viễn Phương rất độc đáo, đắc địa. Tác giả sử dụng từ “dòng người” chứ không phải là “đoàn người”, “hàng người”, điều đó có tác dụng gợi lên sự tiếp nối trải dài tới vô tận của những dòng người vào lăng. Cụm từ “đi trong thương nhớ” gợi tả tình yêu thương và nỗi nhớ mong của nhân dân dành cho chưng, bao trùm lên cả không gian và thời gian vô tận “ngày ngày”. Đặc biệt, hình ảnh “bảy mươi chín mùa xuân” là hình ảnh hoán dụ rất đẹp, mang ý nghĩa tượng trưng: chưng Hồ với bảy mươi chín tuổi xuân đã sống một thế cục đẹp như những mùa xuân và đã đem lại mùa xuân lớn cho quê hương, quốc gia. Tóm lại, với hai câu cuối khổ hai, nhịp thơ chậm, hình ảnh ẩn dụ đẹp, sáng tạo, từ ngữ giàu tính tạo hình và biểu cảm, tác giả đã mô tả nhưng dòng người vào lăng viếng chưng bằng tất cả lòng thành kính, hàm ơn sâu sắc.

Hòa theo dòng người vào lăng viếng chưng, khi trước di thể chưng, xúc cảm nghẹn ngào của thi sĩ được đẩy lên cao hơn:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”

Nghệ thuật nói giảm nói tránh “giấc ngủ bình yên” có tác dụng giảm bớt sự đau thương, mất mát của cả dân tộc khi chưng đã ra đi. Đồng thời cho thấy giấc ngủ nhẹ nhõm, bình yên, thư thái của chưng trong giấc ngủ nghìn thu. Hình ảnh “vầng trăng sáng dịu hiền” là một hình ảnh đầy chất thơ, rất giàu sức gợi. Đây là hình ảnh ẩn dụ gợi ta liên tưởng tới tâm hồn cao đẹp, trong sáng và những vần thơ tràn ngập ánh trăng của Người. Qua những vần thơ về trăng của chưng, chúng ta thấy tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, chất nghệ sĩ trong con người Hồ Chí Minh. Cùng với mặt trời, hình ảnh vầng trăng đã hoàn thiện bức chân dung Hồ Chí Minh trong tâm tưởng mỗi người: chói lóa, rực rỡ, trong sáng, thanh cao, hiền lương, thương mến.

Từ niềm xúc cảm nghẹn ngào chuyển sang niềm xót xa, đớn đau, tiếc nuối:

“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim.”

Hình ảnh “trời xanh” là hình ảnh ẩn dụ: khẳng định chưng còn sống mãi trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam, sự nghiệp và tư tưởng của Người trường tồn mãi với thời gian, năm tháng như bầu trời xanh của vũ trụ, của tự nhiên. Dù nhận thức được như thế nhưng lí trí không điều khiển được xúc cảm, tình cảm xót thương không chấp nhận sự mất mát, ra đi mãi mãi của Người. Nỗi đau được thi sĩ biểu hiện rất cụ thể, trực tiếp: “Mà sao nghe nhói ở trong tim!”. Cấu trúc tương phản ” Vẫn … mà” phối hợp với dấu chấm than ở cuối khổ thơ đã diễn tả tình cảm thật tình thực, xót xa, đớn đau vô hạn trong đáy sâu tâm hồn của một đứa con xa nhà, nay trở về chịu tang cha, đứng trước di thể của cha mà nước mắt không ngừng rơi. Đây cũng là xúc cảm chung của biết bao nhiêu người con khi chưng đã về với toàn cầu người hiền năm xưa: “Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa” (chưng ơi! – Tố Hữu).

nếu như như những khổ thơ trên, chúng ta thấy thi sĩ như quyết tâm gượng gập kìm nén xúc cảm, không muốn nước mắt tuôn rơi khi ngẫm tới sự ra đi vĩnh viễn của chưng, nhưng tới khổ thơ cuối, khi sắp phải ra về, thi sĩ không còn đủ lí trí tỉnh táo để kìm nén lòng mình lại nữa mà đã bật lên thành tiếng khóc nấc vỡ òa:

“Mai về miền Nam dâng trào nước mắt”

Nghĩ tới lúc phải tạm chia xa chưng, Viễn Phương không thể kìm giữ được lòng mình. Lời thơ rất giản dị, mộc mạc, tình thực, tha thiết thể hiện niềm lưu luyến, chẳng muốn chia xa.

Từ nỗi xúc động nghẹn ngào đó, thi sĩ cũng bộc lộ niềm ước nguyện cháy bỏng của mình:

“Muốn là con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

Ba câu thơ đựng lên với phương thức điệp từ, điệp ngữ “muốn làm” (ba lần) khiến cho nhịp thơ trở nên nhanh, dồn dập có tác dụng diễn tả niềm thèm khát mãnh liệt, tình thực của thi sĩ. Những ước nguyện đã được thi sĩ liệt kê ra bằng một loạt những hình ảnh rất đẹp, rất cụ thể: muốn làm con chim để đựng cao tiếng hót, muốn làm đóa hoa để đem lại hương sắc cho nơi chưng nằm, cũng như muốn dâng lên chưng tất cả những gì tinh hoa nhất của mình để chưng bình yên, thư thái trong giấc ngủ nghìn thu.

Đặc biệt khép lại bài thơ là một ước nguyện thật đẹp, gây ấn tượng sâu sắc tới người đọc: “Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”. Hình ảnh cây tre trung hiếu khiến ta liên tưởng tới hình ảnh hàng tre ở khổ thơ đầu, việc lặp lại hình ảnh tương tự đã tạo nên kết cấu vòng tròn rất chặt chẽ: mỗi người là một cây tre trung hiếu thì cả dân tộc là hàng tre trung hiếu với chưng. Hình ảnh ẩn dụ “cây tre trung hiếu” thể hiện lòng thành kính và trung thành vô hạn của thi sĩ với chưng. thi sĩ nguyện suốt đời đi theo trục đường lí tưởng của chưng. Đây không chỉ là ước nguyện của riêng thi sĩ mà cũng chính là ước nguyện chung của tất cả mọi người, của cả dân tộc Việt Nam.

Bài thơ được viết theo thể tám chữ (có dòng bảy chữ, chín chữ), có sự phối hợp giữa chất trữ tình và tự sự; giọng thơ biến đổi linh hoạt: lúc thì sâu lắng, tự hào, khi thì xót xa, tiếc nuối, lúc lại khát khao mạnh mẽ, rất thích hợp với việc diễn tả tình cảm, xúc cảm từ khi khởi đầu cho tới khi kết thúc cuộc viếng thăm… Tác phẩm có sử dụng rất nhiều những hình ảnh sáng tạo, với hệ thống những hình ảnh tả thực và biểu tượng (hàng tre, trời xanh, mặt trời, vầng trăng…) giàu trị giá tạo hình và gợi xúc cảm. Đồng thời toàn bộ bài thơ rất giàu tính chất nhạc điệu nên thi phẩm đã được nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ thành bài hát và trở thành một khúc ca đẹp về chủ toạ Hồ Chí Minh.

Trong cuốn “Đọc văn học văn”, giáo sư Trần Đình Sử đã từng nhận xét về tác phẩm “Viếng lăng Bác” của thi sĩ Viễn Phương: “Bài thơ tả lại một ngày ra thăm lăng Bác, từ tinh sương tới trưa, tới chiều. Nhưng thời gian trong tưởng vọng là thời gian vĩnh viễn của vũ trụ, của tâm hồn. Cả bài thơ bốn khổ, khổ nào cũng trào dâng một niềm thương nhớ bát ngát và xót thương vô hạn. Bốn khổ thơ, khổ nào cũng đầy ắp ẩn dụ, những ẩn dụ đẹp và trang nhã, thể hiện sự thăng hoa của tình cảm cao cả, tăng tâm hồn con người. Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một đóng góp quý báu vào kho tàng thi ca viết về chủ toạ Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại yêu kính của dân tộc “. tương tự, đọc xong bài thơ, chúng ta càng cảm thấy thấm thía hơn công lao và sự nghiệp, tư tưởng vĩ đại của chưng mãi trường tồn bất diệt với thời gian năm tháng. Và người đọc cũng nhận thức ra một điều cần phải có nghĩa vụ, trách nhiệm đối với sự phát triển của non sông, quốc gia, làm cho quốc gia Việt Nam có thể “sánh vai với những cường quốc năm châu” trên toàn cầu mà chưng đã từng gửi gắm cho thế hệ trẻ Việt Nam trong quá khứ và mãi mãi về sau!.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 5

Trong chương trình ngữ văn lớp 9, bài thơ khiến em cảm thấy ấn tượng và dành nhiều tình cảm nhất đó là bài thơ “Viếng lăng Bác” của thi sĩ Viễn Phương.

thi sĩ Viễn Phương có tên thật là Phan Thanh Viễn, ông sinh năm 1928 tại An Giang. Ông là thi sĩ với nhiều sáng tác ấn tượng và đi vào lòng độc giả. Bài thơ “Viếng lăng Bác” được ông viết năm 1976, sau khi miền Nam được hoàn toàn phóng thích, ông có dịp ra Hà Nội, tới viếng lăng chủ toạ Hồ Chí Minh. Bài thơ được in trong tập “Như mấy mùa xuân”. Bài thơ ca tụng công ơn của chưng Hồ đồng thời thể hiện lòng tiếc thương, yêu kính và hàm ơn trước chưng – niềm yêu kính vô bờ.

Bài thơ “Viếng lăng Bác” được nhận định là một trong những bài thơ viết về chưng sâu sắc nhất. Bài thơ diễn tả niềm yêu kính, sự xót thương của thi sĩ đối với lãnh tụ của dân tộc bằng tiếng nói tinh tế, xúc cảm nhất.

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng”

Là những câu thơ trước tiên của bài, mang một xúc cảm rõ rệt và khác biệt của tác giả, xúc cảm xúc động của một người con ở xa trở về thăm chưng như nỗi niềm của con cháu khi thăm lại mộ phần của người ruột thịt của mình. Viễn Phương từ xa đã thấy lăng Bác – nơi an nghỉ của chưng trong làn sương, hàng tre với sức sống mãnh liệt tự thân nó. Hàng tre xanh như tâm hồn người Việt Nam, dáng đứng của người Việt Nam trước phong ba, bão táp vẫn hiên ngang đứng thẳng, như dáng đứng con người Việt Nam.

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”

chưng được yên nghỉ trong lăng, chưng nằm đó, như vẫn dõi theo từng bước đi của dân tộc. Hình ảnh “Mặt trời” được nhắc tới hai lần, thi sĩ đã cố tình đặt hai hình ảnh đó cạnh nhau, bổ sung nghĩa cho nhau làm đoạn thơ thêm ý nghĩa hơn. Hai câu thơ sóng đôi với nhau, hô ứng và bổ sung nghĩa cho nhau. Một mặt trời tự nhiên ngoài đời thực, rực rỡ, vĩnh hằng vẫn “Ngày ngày” chiếu sáng, vẫn tỏa khá ấm cho mọi vật. Đặc biệt hơn khi tác giả đặt mặt trời thực và mặt trời ẩn dụ trong lăng, vẫn luôn tỏa khá ấm của mình để sưởi ấm mọi người dân Việt Nam. Mặt trời ấy cũng chiếu sáng, cũng tự mình chiếu sáng. Màu sắc “rất đỏ” làm cho câu thơ về mặt ngữ nghĩa thêm sâu sắc, ấn tượng hơn.

chưng Hồ với dân tộc Việt Nam như một vị lãnh tụ, một vị cha già đã là người có công vô cùng lớn với dân tộc. những người con như Viễn Phương vẫn nhập vào dòng người ngày ngày tới viếng chưng, mang một sự thành kính nhất, trang nghiêm nhất. Dòng người cứ thế một đông đúc kết thành tràng hoa dâng chưng. Tràng hoa ấy bao gồm muôn vạn hoa tươi thơm ngát hương. Mỗi bông hoa một vẻ, một sắc, một hương kết thành những tràng hoa dâng lên Người. Tràng hoa ấy hữu hình hoặc vô hình dâng lên chưng một sự hàm ơn vô bờ bến.

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

chưng Hồ – một lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, sự hi sinh của chưng là biết bao sự hàm ơn của dân tộc đối với chưng. chưng tuy đã đi xa nhưng sự vĩnh hằng và bất diệt luôn tồn tại. chưng đã đi xa nhưng nằm trong lăng trông chưng vẫn như chỉ đang ngủ một giấc bình yên.

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Khổ thơ cuối là xúc cảm, là nỗi niềm của tác giả trước sự hi sinh của chưng, thi sĩ nói lên khát vọng không chỉ của riêng tác giả mà còn nói lên khát khao ước vọng của dân tộc, muốn làm con chim để hót vui bên lăng Bác hay muốn làm đóa hoa tỏa hương cho đời, tỏa hương kế bên nơi chưng yên nghỉ. Khổ thơ đã giãi tỏ xúc cảm của tác giả trước lăng Bác, trước sự hi sinh của chưng. Sự hi sinh ấy của chưng là một mất mát lớn của dân tộc, xong con người không tránh khỏi quy luật sinh – lão – bệnh – tử.

Bằng những từ ngữ giản dị, đặc biệt là tấm lòng yêu thương kính trọng trước vị lãnh tụ vĩ đại của cả dân tộc. “Viếng lăng Bác” đã mang tới cho người đọc những xúc cảm bâng khuâng trước nơi an nghỉ của vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

Từ chiến trường miền Nam, thi sĩ Viễn Phương đã mang theo tình cảm của bao con dân miền Nam ra viếng lăng Bác, đây như là cuộc hồi hương của thi sĩ về tông tích, về vùng miền, về quê hương của chính mình. thi sĩ Viễn Phương mang tới một tình cảm dạt dào, một sự xúc động của người con trước nơi an nghỉ của vị lãnh tụ dân tộc yêu kính.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 6

Xem Thêm : Nghị luận về ước mơ hay nhất (28 mẫu)

Viết về chưng luôn là một đề tài thân thuộc trong thơ ca Việt Nam. Riêng trong thơ, ta đã cảm nhận được ở Tố Hữu, Minh Huệ… và lần này thì ở Viễn Phương. Thơ Viễn Phương có một phong cách độc đáo: vừa giàu chất liệu tâm trạng vừa giàu chất suy tưởng, vừa hiện thực vừa trữ tình, vừa hồn nhiên vừa mộng mơ… tức là những cung bậc khác nhau, pha trộn vào nhau. Sự đa dạng này phản ánh tính phong phú của đối tượng được tái tạo ở trong thơ. Hồ Chí Minh vừa lớn lao vừa bình dị biết nhường nào. vì vậy, thi sĩ nhường nhịn như không thể nào làm khác. Mạch cảm hứng toàn bài dựa trên trục thời gian hình thành một thứ nhật ký, một cuộc viếng thăm cũng là một cuộc hành hương về nơi cội nguồn.

Khổ đầu của bài thơ – cảm nhận trước tiên là cái bỡ ngỡ, vừa lạ vừa quen:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Câu thơ không nói gì nhiều, nhưng vì sao đọc lên nghe cứ rưng rưng. Miền Nam là mảnh đất ông cha xưa đi mở cõi, trong chiến tranh là mảnh đất “đi trước về sau” muôn vàn gian khổ. Trong hai cuộc chiến tranh giữ nước, miền Nam là một bức thành đồng. Nửa thế kỷ đương đầu và hy sinh phải chăng không ngoài mục tiêu duy nhất: quốc gia độc lập, Nam – Bắc một nhà. Khát khao đầy tính chất ngưỡng vọng ấy là gì, nếu như không phải là hướng về đất Bắc, trái tim của cả nước. Vì vậy, khi đã đặt chân lên mảnh đất thiêng liêng, xúc cảm của thi sĩ – đại diện cho những đứa con ở xa không khỏi ngỡ ngàng như bước vào một giấc mơ tưởng chừng không có thực. Câu thơ thật vui mừng khôn xiết lại vừa thật xót xa. Một cái gì như kìm nén bỗng oà ra tức tưởi. Hai mảnh đất, hai địa đầu quốc gia đã được nối liền bằng cuộc hành hương. Hình ảnh thi sĩ gặp gỡ trước tiên khi ra thăm lăng chủ toạ Hồ Chí Minh là hàng tre thân thuộc tới nao lòng. Một chữ “đã” trong câu “Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát”. “Đã” là cái cử chỉ thân yêu, một hành động “tay bắt mặt mừng” vội vã dù được thực hiện bằng một thứ tiếng nói vô ngôn. Chất suy tưởng trong thư từ xúc cảm rất thực này mà đựng cánh:

“Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.”

Một từ cảm thán đứng đầu câu đã mở ra bao tầng cảm tưởng. Màu xanh của tre, trúc chi là một chuyện thường tình, nhưng một vong linh Việt Nam, một cốt cách Việt Nam đã in trọn vẹn dấu ấn của mình vào đó. Đằng sau cái sương khói mơ hồ thực ảo (trong sương) thấp thoáng một dáng đứng Việt Nam, một dáng đứng của bốn nghìn năm dựng nước “Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”. dai sức, dẻo dai, vĩnh hằng bất biến là những phẩm chất riêng chỉ dân tộc này mới có? Không khí của bài thơ được tạo ra bởi một nét cảm động mà bâng khuâng, xao xuyến tận đáy lòng. Phải là những con người quật cường, trung kiên vào sống ra chết thế nào trong cuộc tử sinh dữ dội mới có thể xúc động trước một hàng tre mà những kẻ vô tâm ít người để ý.

Hai khổ thơ tiếp theo – phần chính của bài là sự sững sờ chiêm ngưỡng: Hồ Chí Minh vĩ đại mà giản dị tới không ngờ, về sự vĩ đại của Người, có thể so sánh với trăng sao, tức là thuộc về vũ trụ. Nhưng cái sáng mà trăng sao toả ra không đủ sức ấm cho sự sống muôn loài mà phải là ánh sáng của mặt trời. Và tứ thơ bỗng nhiên, bất thần xuất hiện, xuất hiện rất kịp thời thích hợp với cảm tưởng của thi sĩ:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.”

Phép đối (ở đây là đối xứng) tưởng như đã cũ, nhưng ở trong văn cảnh này, không còn một cách nói nào thích hợp hơn. Vũ trụ có mặt trời, dân tộc ta cũng có một mặt trời riêng là Hồ Chí Minh. Sự tương xứng và song hành trong thực tế và trong tâm tưởng đã diễn ra cùng một lúc. Hồ Chí Minh vĩ đại biết bao nhiêu, làm cách nào có khả năng nói hết? Tuy thế, cũng có sự khác nhau: cái vĩnh hằng của mặt trời thiên nhiên là lặng im, vô hồn, còn cái vĩnh cửu của “mặt trời trong lăng” thuộc về con người, thuộc về sự sống. Giữa những con người này, sự sống này, một chân lý đang được chứng minh: sự trường tồn của một cá thể trong cái hữu hạn nhân sinh là “bảy mươi chín mùa xuân” ngắn ngủi. Khổ thơ nói về “mặt trời trong lăng”, câu thơ có ý nghĩa triết học sâu xa: Những hào kiệt, anh linh không thể chết nếu như lấy tiêu chí về sự bất tử của vong linh.

Bảy mươi chín tuổi của Hồ Chí Minh là “bảy mươi chín mùa xuân” và thế cục quanh Người, cũng là những tràng hoa, tức là một mùa xuân ríu rít quây quần. Nghĩa hẹp và nghĩa rộng của hình tượng thơ cứ hồn nhiên lan toả bới hương vị đầm ấm ngọt ngào nhằm tôn vinh một con người mà giờ đây đã trở thành tất cả. chưng là tất cả, nhưng chưng cũng là một con người thông thường như tất cả chúng ta:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền.”

Gam màu của mạch thư từ chói lọi, rực rỡ ớ khổ thơ trên đã chuyển hướng, trở nên dịu dàng mềm mại ở khổ sau, mở ra một tầng cảm tưởng mới. Người gắn bó với thiên nhiên, nhất là với trăng thì giờ đây trăng vẫn chung thuỷ với Người. Ý thơ của Viễn Phương gợi nhớ tới bao nhiêu câu thơ rất đẹp về trăng của Hồ Chí Minh : “Tiếng suối trong như tiếng hát xa – Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”… Hồ Chí Minh giờ đã đi xa, có trăng bầu bạn, chung thuỷ vỗ về. Nhưng ngay sau đó một ý nghĩ cảm thương xuất hiện :

“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!”

Ở đây tồn tại một nghịch lí: Hồ Chí Minh trong lịch sử dân tộc ta, với nhân dân ta vốn là vĩ đại. Nhưng ngay khi trở thành vĩ đại, Hồ Chí Minh vẫn là một con người thông thường, tức là cũng có một số phận riêng. Cảm giác “nghe nhói ở trong tim” của Viễn Phương là cảm giác rất thực với tư cách giữa con người với con người, tức là đồng đẳng như nhau trước lượng trời hạn hẹp. Điều đó nói lên Hồ Chí Minh dù vĩ đại, Hồ Chí Minh vẫn là con người. Và chính vì là con người, Hồ Chí Minh càng trở nên vĩ đại.

Khổ cuối của bài thơ, về hình tượng có sự đối ứng với khổ thơ đầu: hai địa danh (miền Nam) và hai hình ảnh (cây tre) được lặp lại nhằm hoàn thành một cuộc hành hương, nhưng ý nghĩa ý thức thì đã khác. Trở về nơi đã ra đi, từ nơi vừa tới là nước mắt tràn ngập hàng mi (thương trào nước mắt) và hàng tre gặp gỡ đã nâng cấp thành một biểu tượng về tính cách, về phẩm giá con người, thành “cây tre trung hiếu”. Nguyện vọng hoá thân của thi sĩ là trong xúc cảm dâng trào ấy :

“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây”

Giọng thơ trầm lắng xuống, nhưng nguyện vọng rất thiết tha lại nghèn nghẹn không nói nên lời đang đựng lên cái tiếng nói vô thanh của nó. Mà cái nguyện vọng kia mới khiêm nhượng, nhỏ bé biết chừng nào ? Một giọng chim ca, một đóa hoa lặng lẽ tỏa hương tức là giống như lúc Hồ Chí Minh sinh tiền “Xem sách chim rừng vào cửa đậu/Phê văn vẻ núi ghé nghiên soi” (Tặng cụ Bùi Bằng Đoàn). Sự thành kính tới trang nghiêm đầy xúc động của thi sĩ một lần nữa nhằm tôn vinh một con người mà vong linh như còn phảng phất nơi đây trong sương, trong nắng. Đồng thời nó cũng làm nhiệm vụ hoàn thành bài thơ với niềm tiếc thương và yêu kính vô hạn. Có thể nói bài thơ là một thứ tiếng lòng giản dị, hồn nhiên mà âm vang của nó còn làm thổn thức lòng người mãi mãi.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 7

chưng Hồ mất đi là một sự kiện lớn làm xúc động muôn triệu trái tim Việt Nam và toàn cầu, làm cảm động cả đất trời: “Trời tuôn nước mắt, đời tuôn mưa”. Hầu như thi sĩ nào cũng làm thơ khóc chưng, viếng chưng. Trong đó có thi sĩ Viễn Phương với bài “Viếng lăng Bác”.

Bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương không chỉ là một bài thơ viếng hay khóc chưng thông thường. chưng mất năm 1969. Mùa xuân 1975 quốc gia mới thống nhất, năm 1976 Viễn Phương mới tới viếng lăng Người. tương tự là viếng chưng, khóc chưng cũng là thăm chưng. Cả ba nhập vào một chuyến đi. Một chuyến hành hương mà đồng bào đội viên miền Nam chờ đợi, mong mỏi và đương đầu trong suốt mấy chục năm trường.

Mở đầu bài thơ, tác giả tự giới thiệu: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”. Cách xưng hô thật hồn nhiên mà tha thiết. chưng là cha cho nên mới xưng con. Nhưng con ở miền Nam lại mang một sắc thái thiêng liêng – đứa con xa vắng mặt ngày cha mất. Miền Nam là nơi đi trước về sau, nơi chưng Hồ hằng mong nhớ. “chưng nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà. Miền Nam mong chưng nỗi mong cha”

Từ xa, thi sĩ vừa nhìn thấy hàng tre đã biết bao xúc động:

“Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”

Với từ con, với hình ảnh hàng tre, thi sĩ dã tạo nên một không khí thật thân yêu sắp gũi và thiêng liêng nơi lăng Bác.

Không gian quanh lăng Bác trở thành một không gian đặc biệt thương nhớ. Không gian thương nhớ ấy như là vô tận với thời gian, được láy đi láy lại bằng chữ ngày ngày. Dòng thời gian liên tục. Dòng người cũng như không ngừng nghỉ. Người mang hoa, người kết thành hoa dâng lên bảy mươi chín mùa xuân, dâng lên một thế cục đương đầu hi sinh vì dân vì nước. Tình cảm với chưng được nén lại ở khổ thơ đầu được giãi tỏ kín đáo qua cách sử dụng ẩn dụ: “Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”. Ví chưng với mặt trời, thi sĩ muốn khẳng định chưng chính là ánh sáng chỉ đường cho nhân dân Việt Nam.

Nhưng tới khổ thơ thứ ba thì tình cảm mới bộc lộ một cách trực tiếp. Đó là tình thương, nỗi đau được bột phát khi nhìn thấy chưng nằm trong lăng: “Mà sao nghe nhói ở trong tim”. Đây là cái giật thột thảng thốt. Tất nhiên, trong nhận thức lý trí nhắc ta chưng vẫn còn sống mãi. Nhưng đây là nỗi đau nhói lên từ đáy sâu trái tim. chưng mất thật rồi. chưng không thể họp mặt những người con miền Nam mà người hằng mong nhớ.

Khổ thơ cuối là xúc cảm trước khi ra về:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
…
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Nghĩ tới ngày mai về miền Nam, nỗi thương nhớ làm trào rơi nước mắt.Không phải rưng rưng, rơm rớm, mà là trào. Một xúc cảm dâng trào mãnh liệt. Tình thương xót như nén giữa tâm hồn làm phát sinh bao ước muốn. Ước muốn làm con chim hót quanh lăng Bác để lại chút vui tươi nhí nhảnh bên một con người đã hy sinh cả nhà tình riêng vì quốc gia. Ước muốn làm đóa hoa tỏa hương quanh lăng. Một làn hương như thực như hư đâu đây thoang thoảng. Ước muốn làm cây tre trung hiếu quanh lăng để canh giấc ngủ cho người. Tất cả mọi ước muốn đề quy tụ vào một điểm là muốn được sắp chưng mãi mãi, không rời xa.

Tóm lại, với những hình ảnh ẩn dụ giàu ý nghĩa, với giọng thơ trang nghiêm thành kính, với xúc cảm hết sức tình thực, thi sĩ viễn Phương đã nói hộ cho mọi người nỗi xúc động thiêng liêng, lòng hàm ơn vô hạn đối với chưng Hồ – vị cha già của dân tộc.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 8

Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một trong những bài thơ vô cùng xúc động. Bài thơ ra đời trong khoảnh khắc xúc động, bài thơ là tấm lòng thành kính xót thương hàm ơn vô hạn của thi sĩ cũng như đồng bào miền Nam đối với vị lãnh tụ, người cha già yêu kính dân tộc.

Lần trước tiên thi sĩ được ra miền Bắc viếng chưng khi vào lăng viếng chưng.

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Câu thơ chất chứa biết bao tình cảm con người ra thăm lăng Bác. Lời thơ còn ẩn chứa nỗi niềm ra thăm chưng nào ngờ ngày hội thống nhất non sông chưng không còn nữa, thi sĩ không nói viếng mà nói thăm bởi không muốn nghĩ rằng chưng đã đi xa. Mọi người về thăm chưng – thăm cha là lẽ tự nhiên. Ấn tượng đậm nét trước tiên về cảnh quan nơi chưng nghỉ là hàng tre bát ngát trong sương sớm biết bao sức sống.

“Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”

Xa xa nổi trội là hàng tre bát ngát một hình ảnh thân quen ở đâu tại Việt Nam cũng thấy. Tre kiên cường quật cường, tre biểu tượng đẹp của con người Việt Nam dẻo dai dai sức kiên cường trước mọi phong ba bão táp lửa đạn quân thù. Tre kiên định anh hùng nay lại đứng bên Người bảo vệ cho Người yên giấc, nỗi xúc động trào dâng khiến thi sĩ thốt lên:

“Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam”

Thể hiện sự thiêng liêng thành kính tự hào bởi từ lâu cây tre – Hồ Chí Minh đã có mối quan hệ nội tại gắn bó và thống nhất trở thành biểu tượng thân thuộc với nhân dân toàn cầu.

Khổ hai có hai câu đối xứng chứa hai hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ. Hình ảnh thực là hình ảnh mặt trời thiên nhiên rực rỡ vĩnh hằng, và hình ảnh ẩn dụ mặt trời trong lăng rất đỏ là chưng. nếu như mặt trời của thiên nhiên đem lại ánh sáng khá ấm sự sống cho muôn loài thì chưng Hồ là mặt trời đem lại sự thay đổi dân tộc. Hai hình ảnh sánh duyên soi chiếu tỏa sáng cho nhau. Cũng tương tự thi sĩ lấy hình ảnh thật của đoàn người. Hằng ngày nối đuôi nhau thành hình ảnh “Đi trong thương nhớ, kết tràng hoa” những so sánh vừa đẹp vừa lạ. Đoàn người kết thành dây hoa vô tận dâng người 79 mùa xuân. Cách sử dụng từ tinh tế và hình ảnh đẹp diễn tả tình cảm thương nhớ cũng như của nông dân Việt Nam miền Nam với chưng.

thi sĩ diễn tả xúc cảm xót thương khi vào tới bên trong lăng. quang cảnh trang nghiêm yên tĩnh như liên kết cả không gian thời gian và người nằm đó thư thái bình yên.

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên”

Hình ảnh chưng “giấc ngủ bình yên, giữa một vầng trăng sáng dịu hiền” câu thơ thực và mộng gợi nhiều liên tưởng. Từ hình ảnh vầng trăng liên tưởng tới thơ chưng nhiều bài tràn ngập ánh trăng. Với hình ảnh trăng thi sĩ còn muốn tạo ra một hình ảnh kì vĩ chưng – Mặt trời – Vầng trăng – Trời xanh. nếu như mặt trời là biểu tượng của ánh sáng lí tưởng thì vầng trăng lại là tâm hồn trong sáng cao đẹp là tình yêu thương dịu hiền của chưng với mọi người. Vẫn biết chưng sống mãi với nhân dân quốc gia như mặt trời, vầng trăng, bầu trời xanh nhưng sao vẫn nghe nhói đau trong tim. Nỗi đau trước một sự thực không khác được là chưng đã đi xa.

xúc cảm dâng trào sau phút giây ngắn ngủi ở bên Người, ngày mai trở về miền Nam, những ước nguyện tình thực lại trào lên trong tâm hồn thi sĩ:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Thương trào nước mắt đó là một tình cảm rất thực không chỉ ở thi sĩ mà bất cứ ai tới viếng chưng. Nước mắt không phải rưng rưng mà trào ra đó là xúc cảm mãnh liệt chính từ xúc cảm thương nhớ vô hạn ấy mà lời thơ trở lên dứt khoát diễn tả bao ước muốn “Muốn làm chim hót, hoa tỏa hương, cây tre”. Mọi ước muốn của thi sĩ đều quy tụ một điểm là mong được sắp chưng. Bước chân trở về miền Nam mà lòng biết bao lưu luyến thương nhớ, hình ảnh cây tre tái tạo khép kín, bài thơ như một sự hô ứng khiến kết cấu bài thơ chặt chẽ giàu xúc cảm giàu ý nghĩa.

Bài thơ “Viếng lăng Bác” đã để lại cho độc giả rất nhiều xúc cảm sâu lắng và thiết tha. Với nhiều hình ảnh ẩn dụ vô cùng độc đáo và những giải pháp tu từ đặc sắc, thi sĩ Viễn Phương đã thể hiện một hồn thơ rất riêng. Qua bài thơ Viếng lăng Bác, Viễn Phương đã thay mặt nhân dân miền Nam nói riêng và toàn thể nhân dân cả nước nói chung dâng lên chưng những nỗi niềm xúc cảm tình thực, sự tôn kính thiêng liêng. Bài thơ vẫn sẽ tiếp tục sống trong lòng người đọc và gợi nhắc cho những thế hệ ngày mai kế tục thành tựu rực rỡ của cách mệnh một cách sống sao cho xứng đáng với sự hy sinh của một người vĩ đại mà vô cùng giản dị – Hồ Chí Minh, người đã sống trọn một đời tươi đẹp.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 9

Viếng lăng Bác của Viễn Phương được sáng tác năm 1976 ngay sau khi kháng chiến chống Mỹ kết thúc thắng lợi, tác giả cùng đoàn đại biểu miền Nam ra thăm lăng Bác. Bài thơ là những lời xúc động nghẹn ngào của người con thăm vị cha già của dân tộc. Tác phẩm không chỉ gửi gắm tâm trạng của riêng tác giả mà đó còn là tấm lòng của biết bao con người, bao thế hệ Việt Nam.

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Câu thơ vang lên thật thân yêu và sắp gũi, là “con” chứ không phải bất cứ đại từ xưng hô nào khác. Cách lựa lựa chọn từ của tác giả thật tinh tế mà cũng thật giàu xúc cảm, diễn tả được sự yêu thương, sắp gũi như những người thân trong gia đình. Tác giả ra thăm chưng cũng giống như những người con ra thăm cha sau bao năm xa rời. Ngoài ra, Thanh Hải cũng tỏ ra là người hết sức tinh tế khi sử dụng từ “thăm” chứ không phải “viếng”, cách nói giảm nói tránh làm giảm bớt những đau thương, mất mát, nhưng dẫu vậy cũng không thể giấu nổi nỗi đớn đau, xót xa.

Bước chân vào lăng, điều tác giả ấn tượng nhất chính là không gian của những hàng tre xanh rì, bát ngát. Nhưng tác giả không chỉ ngừng lại ở hàng tre tả thực ấy mà còn liên tưởng tới dân tộc Việt Nam: “Ơi hàng tre xanh xanh Việt Nam/ Bão táp mưa sa vẫn đứng thẳng hàng”. Đó chính là phẩm chất của con người Việt Nam đã được rất nhiều tác giả nói tới: “Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt. Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn. Rồi tre lớn lên, cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người” – Thép Mới hay “Ở đâu tre cũng xanh tươi/ Cho dù đất sỏi đá vôi bạc màu” – Nguyễn Duy. Con người Việt Nam dũng cảm, kiên cường vượt qua mọi khó khăn, sóng gió để đi tới thành công.

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”

Câu thơ có hai hình ảnh mặt trời sóng đôi: hình ảnh mặt trời trong câu thứ nhất là mặt trời của tự nhiên, đem lại sự sống cho muôn loài, hình ảnh mặt trời này được nhân hóa “đi qua trên lăng” để ngắm nhìn, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của “mặt trời trong lăng rất đỏ”. Sử dụng giải pháp ẩn dụ, mặt trời trong lăng chính là biểu tượng cho chưng Hồ. chưng đem lại ánh sáng, sự sống cho dân tộc Việt Nam, chưng đã đưa dân tộc ta thoát khỏi ách nô lệ cực khổ, tối tăm để tới với cuộc sống mới làm chủ vận mệnh, làm chủ quốc gia. sử dụng hình ảnh “mặt trời” để nói về chưng chính là để ca tụng tấm gương đạo đức sáng ngời cũng như công lao vĩ đại của chưng với toàn thể dân tộc Việt Nam. Thông qua hình ảnh ẩn dụ tác giả vừa khẳng định sự vĩ đại, bất tử của chưng đồng thời thể hiện lòng hàm ơn, ngưỡng mộ của tác giả nói riêng và của nhân dân nói chung với chưng.

Trước tấm lòng, sự cống hiến của chưng “dòng người” ngày ngày vẫn kính cẩn nghiêng mình, đem tấm lòng tình thực viếng chưng. Hình ảnh “tràng hoa” là một hình ảnh đẹp về dòng người vào viếng lăng Bác. Mỗi con người tựa như một bông hoa, họ đem những gì đẹp đẽ nhất trong thế cục mình với tấm lòng thành kính và tiếc thương vô hạn kính dâng lên chưng. Ở đây tác giả sử dụng kính dâng “bảy mươi chín mùa xuân” cho thấy chưng đã sống một thế cục tươi đẹp như mùa xuân và làm nên mùa xuân cho quốc gia. Cách nói đó đã gián tiếp khẳng định sự sống bất tử của chưng trong lòng mọi người.

Càng tới sắp chưng, tác giả càng nghẹn ngào, xúc động: “chưng nằm trong giấc ngủ bình yên/ Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền/ Vẫn biết trời xanh là mãi mãi/Mà sao nghe nhói ở trong tim”. Sau bao nhiêu năm bôn ba chưng đã yên nghỉ, ngủ một giấc ngủ bình yên, thư thái trong không khí trang nghiêm, yên tĩnh bầu bạn với người bạn tri kỉ: ánh trăng. Để rồi sau đó, không thể kìm nén xúc cảm, tác giả bật lên lời cảm thán, nhường chỗ cho nỗi đau không thể giấu kín. Hình ảnh ẩn dụ “trời xanh” lại một lần nữa khẳng định tuy chưng đã ra đi nhưng Người đã hóa thân vào thiên nhiên, đất trời, vẫn sống mãi với non sông quốc gia. Mặc dù vẫn biết là như thế nhưng tác giả vẫn không thể giấu nổi nỗi lòng mình: nỗi đau quặn thắt, tê tái trong sâu thẳm tâm hồn Viễn Phương.

Giây phút được gặp chưng quả tình quá ngắn ngủi, giờ phút chia tay lại một lần nữa khiến tác giả thổn thức, xúc cảm dâng trào, vỡ ra thành những giọt nước mắt: “Mai về miền Nam thương trào nước mắt”. Câu thơ như một tiếng khóc thổn thức, nức nở, dù đã cố kìm nén nhưng không thể, Viễn Phương quyến luyến, lưu luyến, không muốn rời xa. Ba câu thơ cuối là những ước nguyện giản dị mà hết sức tình thực của tác giả. Điệp ngữ “muốn làm” được nhắc lại ba lần cùng phép liệt kê tạo âm hưởng dồn dập, thể hiện khát vọng tình thực, mãnh liệt của Viễn Phương. Ông muốn là con chim đựng cao tiếng hót, làm đóa hoa tỏa hương thơm ngát và làm cây tre ngày ngày canh phòng giấc ngủ bình yên cho chưng.

Bài thơ sử dụng tiếng nói giản dị, sắp gũi mà giàu sức gợi. Tác giả sử dụng linh hoạt những giải pháp ẩn dụ, hoán dụ: mặt trời, cây tre… diễn tả tấm lòng thành kính của tác giả với chưng Hồ. Giọng điệu vừa tình thực, trang nghiêm nhưng cũng hết sức sâu lắng, tha thiết. Hình ảnh thơ đa dạng, phong phú, không chỉ mang ý nghĩa tả thực mà còn mang ý nghĩa biểu tượng, làm cho bài thơ trở nên sâu sắc hơn.

Bằng lớp ngôn từ đẹp đẽ, tình thực tác giả đã thể hiện tình cảm tha thiết không chỉ của riêng ông mà còn là của toàn thể dân tộc Việt Nam trước vị lãnh tụ, vị cha già của dân tộc Việt Nam. từ đó, tác giả còn khám phá, ngợi ca những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam: kiên cường, dai sức, ơn nghĩa, thủy chung.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 10

chưng Hồ – người anh hùng, một người con vĩ đại của dân tộc. Cả thế cục người đã cống hiến hết sức mình vì nhân dân,vì quốc gia… Để rồi khi người ra đi, đã để lại cho nhân dân sự tiếc thương vô hạn. chưng ra đi là điều mất mát lớn nhất của dân tộc, là nỗi đau của hàng vạn trái tim Việt Nam. Những bài thơ, lời hát ra đời viết về nỗi thương nhớ, xót xa Người gây niềm xúc động mãnh liệt. nổi trội hơn cả có nhẽ là thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương. thi sĩ đã giãi tỏ sự kính trọng, hàm ơn và nỗi niềm tiếc thương, đau xót qua từng dòng thơ.

Mở đầu bài thơ là lời thông báo của thi sĩ:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Viễn Phương đã xưng “con” đầy thân yêu mà sắp gũi, tha thiết. thi sĩ đã sử dụng từ “thăm” để giảm đi sự đau buồn nhưng ta vẫn thấy sự đau buồn của cảnh sinh li tử biệt. Phải yêu thương, kính trọng biết bao mới xưng hô thân thiết như thế. từ đó ta thấy được sự sắp gũi, tình cảm của chưng với nhân dân như ruột thịt.

“Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam Nam
Bão táp mưa sa vẫn thẳng hàng”

Màu tre xanh là hình ảnh thân thuộc của làng quê Việt Nam, trên xanh dũng cảm, kiên cường, dẫu đất cằn sỏi đá vẫn vươn mình cứng cỏi. Hình ảnh “bão táp mưa sa” vẫn thẳng hàng” đã cho ta thấy được sự kiên cường, dũng cảm, thanh cao của chính con người Việt Nam trước khó khăn, giông bão. Quanh lăng Bác là những hàng tre “xanh xanh”,”bát ngát” như những đứa con của dân tộc Việt Nam đang bảo vệ, canh phòng cho Người. Dù là lúc sống hay khi đã mất thì những người con Việt Nam vẫn luôn ở bên Người.

Ở khổ thơ thứ hai, thi sĩ thể hiện xúc cảm của mình trước đoàn người vào lăng:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân….”

Ở hai câu thơ đầu có hai hình ảnh của mặt trời. Mặt trời thứ nhất là mặt trời tả thực của thiên nhiên. Mặt trời thứ hai là hình ảnh ẩn dụ cho chưng Hồ. Mặt trời rất đỏ tượng trưng cho sự sáng chói, sống mãi của Người. chưng là Người đã soi lối, chỉ đường đưa dân tộc tới với độc lập, tự do. Bằng hình ảnh mặt trời ở cả hai câu thơ, tác giả muốn nói: “chưng Hồ là mặt trời đẹp nhất và luôn sống mãi trong tim của người dân Việt Nam”. từ đó, phải chăng trục đường cách mệnh của Người như chính ánh mặt trời đẹp đẽ, rực rỡ mang lại cả nguồn sống cho dân tộc. Đồng thời, giãi tỏ tấm lòng thành kính, trân trọng của thi sĩ, của nhân dân với sự cao quý của Người. Ngày ngày, luôn có những dòng người tuần tự vào thăm chưng. Hình ảnh dòng người viếng lăng Bác được ví như tràng hoa dâng lên tặng Người, dâng lên chưng tình yêu, sự hàm ơn và kính trọng những gì xinh đẹp nhất, tươi tỉnh nhất. “Bảy mươi chín mùa xuân” là hình ảnh hoán dụ đầy đẹp đẽ, chưng đã sống thế cục 79 mùa xuân cống hiến và hi sinh hết mình vì dân, vì nước. Một thế cục thật đẹp đẽ và ý nghĩa, một thế cục vì mọi thế cục.

Khi vào trong lăng viếng chưng, xúc cảm của tác giả lên tới cao trào:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

Tác giả sử dụng giải pháp nói giảm nói tránh đã giúp giảm đi sự đau thương mất mát của nhân dân cả nước: “Vầng sáng dịu hiền” như chính tâm hồn cao đẹp, trong sáng của Người, như chính trái tim bao dung, nhân ái của Người. Trong trái tim mỗi người Việt Nam, chưng mãi mãi là “trời xanh”, là nguồn sống, niềm tin bất diệt. Dù biết chưng sẽ mãi sống trong trái tim mỗi người nhưng vẫn mất mát, đau thương trước sự ra đi của Người. Câu thơ “mà sao nghe nhói ở trong tim” đã cho ta thấy được tình cảm sâu sắc, đớn đau của tác giả nói riêng và cả dân tộc nói chung.

nếu như như ở cả ba khổ thơ đầu, tác giả cố kìm nén xúc cảm nơi sâu thẳm đáy lòng thì tới với khổ thơ cuối, khi sắp phải chia xa người, lòng lại trĩu nặng, xúc cảm chợt tuôn trào:

“Mai về miền Nam dâng trào nước mắt”

Xa chưng, làm sao không buồn, không luyến tiếc cơ chứ. Vừa mới tới với chưng thôi nhưng vì một lẽ nào đó mà phải chia tay, cảm giác thật quyến luyến khó tả. Tác giả còn bộc bạch niềm mong muốn, khát vọng của mình:

“Muốn là con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

Điệp ngữ “muốn làm” được nhắc tới ba lần vừa thấy được sự gấp gáp, sự khát khao mãnh liệt của thi sĩ. Chỉ muốn làm con chim nhỏ để đựng tiếng hót quanh chưng mỗi ngày, muốn làm đóa hoa để tỏa hương thơm ngát, để tô sắc thắm cho nơi đây. Và lời ước nguyện cuối cùng của tác giả:

“Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Mỗi người là một cây tre trung hiếu với chưng, thì cả hàng tre là cả dân tộc trung hiếu với Người. Nguyện trung thành và hiếu kính với Người suốt một đời. Luôn học tập và đi theo trục đường lí tưởng cách mệnh của Người. Ước nguyện đâu phải chỉ của riêng mình Viễn Phương đâu mà còn là ước nguyện của con dân miền Nam, là ước nguyện của cả dân tộc.

Đọc bài thơ em càng trân trọng biết bao công lao của chưng, trân quý biết bao tư cách của Người. Và em cũng hiểu được rằng, mỗi tác phẩm văn học thành công không phải được tạo nên từ những nhóng nhánh, huyền ảo, cao sang của thực tế mà tới từ những điều bình dị, giản đơn nhất. Hơn hết, một tác phẩm thành công phải được xuất phát từ sự tình thực, từ tấm lòng tha thiết của người nghệ sĩ, “Viếng lăng Bác” xứng đáng với thành công ấy.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 11

chưng Hồ – vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, người đã hiến dâng cả thế cục mình vì dân vì nước. Người không một giây, một phút nào ngừng nghĩ về dân tộc, về sự sung túc và hạnh phúc của nhân dân… Để rồi khi Người ra đi đã để lại một nỗi buồn vô hạn, một tình yêu thương tha thiết của nhân dân cả nước. Để rồi có biết bao nhiêu bài thơ, bài văn hay về chưng, nổi trội trong đó có nhẽ là “Viếng lăng Bác” của thi sĩ Viễn Phương. Đọc từng dòng thơ ta nghe như sóng trào xúc cảm, lời thơ giản dị mà tình cảm tình thực, rất đỗi đẹp đẽ của thi sĩ nói chung và của miền Nam nói riêng dành cho vị cha già yêu kính của dân tộc.

Sau ngày quốc gia hòa bình, Bắc Nam đã sum họp một nhà, Tổ quốc thống nhất, độc lập. Năm 1976, Viễn Phương may mắn được ra viếng thăm lăng Bác, lòng rất đỗi tự hào và vui mừng khôn xiết biết bao:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

thi sĩ xúc động đựng lên tiếng “con” đầy tha thiết và chứa chan niềm yêu thương. Đó là sự yêu kính, rất đỗi trân trọng, là tấm lòng của một người con gửi tới người cha thân yêu, từ đó cũng nói lên được sự sắp gũi của nhân dân với chưng như tình ruột thịt gắn bó keo sơn. Một sớm mai giữa bầu trời thủ đô, tới bên Người, ai cũng mang trong mình những tình cảm thật lớn lao, ai cũng mong được đứng thật lâu trước lăng chủ toạ để cảm nhận.

“Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”

Đó là hàng tre xanh thân thuộc đứng hiên ngang, vững chãi trước bão táp mưa sa cũng chính như những người dân đất Việt, mạnh mẽ, kiên cường, ngay thẳng, kiên trung. Dẫu có mưa bom bão đạn, dẫu có nắng cháy, mưa sa, có thách thức, gian khổ, họ vẫn chuyên cần, chịu thương, chịu thương chịu khó. Bao sóng gió, họ vẫn hiên ngang, đứng thẳng, ngẩng cao đầu chân chính bước tới vinh quang của tự do, độc lập. Gặp gỡ những điều bình dị ấy, trong tác giả dâng lên niềm tự hào khôn nguôi về nhân dân nước Việt. Những cây tre xanh tượng trưng cho những người con của dân tộc luôn kế bên chưng, song hành cùng chưng dù chưng đã đi xa, chở che, tỏa bóng mát dịu nhẹ xuống nơi Người an nghỉ.

nhường nhịn như, tất cả mọi thứ nơi đây đều quá đỗi cao đẹp và thiêng liêng:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”…

Hai vầng mặt trời sáng ngời bao vẻ đẹp. Mặt trời của thiên nhiên rực rỡ, sáng soi, mang ánh sáng diệu kỳ, vô tận. Ánh sáng ấy mang lại bao sự sống cho muôn loài. Ánh “mặt trời trong lăng” là hình ảnh ẩn dụ cho ánh mặt trời của dân tộc – chưng Hồ yêu kính. chưng mãi bất tử với non sông, với dân tộc, sự nghiệp cách mệnh chói ngời và vẻ vang của người đã soi sáng cho trục đường đương đầu phía trước của dân tộc để đi tới thống nhất ngất ngày hôm nay. Đó còn là ánh mặt trời của tình thương, lòng chưng ái mà chưng đã dành trọn cho nhân dân. Và có nhẽ vì vậy, mà người người luôn mang trong mình tình cảm, lòng yêu kính đối với chưng. Giây phút lặng lẽ thiêng liêng từng dòng người tới viếng chưng, kết dâng tràng hoa tươi đẹp nhất, những tình cảm thiết tha nhất, nồng hậu nhất kết tinh gửi tới Người. Nhân dân muôn nơi tới viếng thăm, như những tràng hoa tươi đẹp của thế cục được nuôi dưỡng dưới ánh mặt trời rực rỡ của Người. Bảy mươi chín mùa xuân ấy là bảy mươi chín mùa xuân tươi đẹp của thế cục, sống trọn vẹn, cống hiến, hy sinh cho non sông, dân tộc.

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!”…

chưng nằm an nghỉ một giấc ngủ nghìn thu, ung dung, điềm nhiên giữa vầng trăng dịu nhẹ. Khoảng không gian rất đỗi bình yên và lắng đọng. Vầng trăng như tâm hồn chưng vậy, bát ngát và đầy cao đẹp. Dẫu biết rằng, chưng cũng như trời xanh kia, luôn tồn tại mãi trong tim mỗi người. Nhưng sự thực khiến trái tim ta vẫn không thể nguôi ngoai nỗi đau khi mất chưng “Mà sao nghe nhói ở trong tim”.

Theo dòng xúc cảm, lời thơ tuôn trào bao xúc động, khiến ta không khỏi nghẹn ngào:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

xúc cảm dâng trào mãnh liệt, tác giả vừa tiếc thương vừa lưu luyến khi phải rời xa Người để trở về miền Nam. thèm khát muốn làm đóa hoa để tỏa hương, cây tre kiên trung hay tiếng chim ca hát để được ở bên Người. Tình cảm tuyệt vời đó không chỉ là của riêng thi sĩ mà là tấm lòng yêu kính của những người con miền Nam dành cho chưng.

thế cục chưng sống thanh cao, giản dị, không cầu kì. có nhẽ vì vậy mà những vần thơ Việt về người vẫn luôn bình dị và chất phác như thế. Hình ảnh thân thuộc, sắp gũi nhưng bằng những phép ẩn dụ, nhân hóa đặc sắc tác giả đã giãi tỏ lòng thành kính tới chưng. Dù chưa được một lần gặp Người, nhưng qua những vần thơ như thế, ta càng thêm yêu kính và tự hào về Người, mãi khắc ghi công ơn biển trời mà chưng đã dành cho dân tộc.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 12

Nhắc tới thi sĩ Viễn Phương là nhắc tới một thi sĩ với hồn thơ nhẹ nhõm, man mác, bâng khuâng. Thơ ông lay động lòng người bởi sự tinh tế trong cách diễn đạt xúc cảm, hình ảnh thơ giản dị mà sâu sắc. Bài thơ Viếng lăng Bác là một bài thơ như thế, bằng tình cảm tình thực bình dị của một người con miền Nam, Viễn Phương đã viết nên những vần thơ thiết tha giãi tỏ niềm thành kính và nỗi xúc động khi được ra thăm lăng Bác.

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát”

Lời xưng hô thân tình, sắp gũi, như tình cảm của một đứa con thân yêu dành cho người cha đáng kính. Sau bao khát khao mong ước, ngày hôm nay người con ấy có thời cơ được viếng lăng Bác, nỗi xúc động, nghẹn ngào thốt lên thành tiếng như thỏa lòng mong mỏi gặp chưng lâu nay.

Nơi miền Nam xa xôi, người con ấy mang cả trái tim của hàng triệu đồng bào miền Nam đang dõi theo người, rét mướt biết bao. Đứng trước lăng là hàng tre xanh bát ngát trong sương mai buổi sớm, hàng tre ấy vẫn hiên ngang, đứng bên người, chở che cho người.

“Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”

Từ xúc cảm khi đứng trước lăng, tác giả bổi hổi nghĩ về con dân đất Việt. Những con người Việt Nam dũng cảm, kiên trung, cây tre là biểu tượng là hồn cốt của dân tộc Việt. Người Việt Nam vẫn luôn sáng ngời bởi sự gắn bó bền chặt, ý chí kiên cường, dẫu bão táp mưa sa, dẫu đất cằn sỏi đá vẫn hiên ngang, ngạy thẳng, thủy chung. Hàng tre xanh xanh ấy là sức sống dai sức, sự trường tồn của quốc gia, dân tộc. Theo dòng người, vào viếng lăng Bác, tác giả lại càng thương nhớ xúc động hơn bao giờ hết.

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”

nếu như ánh mặt trời của thiên nhiên ngày ngày vẫn miệt mài “đi” bên chưng, vẫn dõi theo người, ánh mặt trời ấy mang sự sống, mang nguồn ánh sáng rực rỡ cho muôn loài trên thế gian. Thì chưng cũng như ánh mặt trời ấy, diệu kì và đẹp đẽ biết bao, chưng mang nguồn sáng của cách mệnh soi rọi trục đường phóng thích của dân tộc, là ánh sáng rét mướt trong mỗi trái tim chúng con. Đó là một hình ảnh rất đẹp, rất thơ, chứa chan niềm tôn kính của thi sĩ tới chưng Hồ – vị cha già yêu kính của dân tộc.

“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”.

chưng vẫn ở đó thôi, chúng con từ khắp mọi miền tới bên người. Ngày ngày những dòng người vào thăm chưng trong niềm xúc động, thương nhớ khôn nguôi. Niềm yêu thương ấy kết thành những tràng hoa đẹp nhất, rực rỡ nhất dâng lên người. thế cục dân tộc nở hoa dưới tư cách và công lao vĩ đại của Người.

chưng đã hiến trọn bảy mươi chín mùa xuân đẹp đẽ nhất cho dân tộc cho cách mệnh, chưng đã làm nên mùa xuân mới cho quốc gia, cho muôn dân. Càng vào trong lăng, nỗi nghẹn ngào lại càng khó tả, càng mãnh liệt khôn nguôi khi bắt gặp hình ảnh người:

“chưng nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
…
Mà sao nghe nhói ở trong tim”.

chưng đang yên nghỉ giấc ngủ nghìn thu giữa một vầng trăng hiền dịu, ánh trăng như chưng vậy, luôn rét mướt và dịu dàng, là kẻ tri kỉ tri kỉ với Người. Ánh trăng sáng trong ấy như tư cách vĩ đại của người, cao đẹp, sắp gũi mà thân yêu. Dẫu biết rằng chưng như bầu trời xanh kia vậy, luôn mãi mãi trường tồn, khắc sâu trong trái tim của muôn người, nhưng thực tế cũng khiến tác giả không khỏi đau lòng được.

Không buồn sao được, không thổn thức, tiếc thương sao được khi bầu trời xanh của dân tộc đã ra đi mãi mãi. Tiếng thơ đựng lên sao mà nhói lòng, mà thổn thức tới vậy. Càng bên chưng, tình cảm lại càng dạt dào, càng bứt rứt, quyến luyến chẳng muốn rời xa. Từng phút giây thiêng liêng được bên Người là khoảnh khắc quý báu và đáng trân trọng nhất, khi nghĩ tới việc phải xa Người lại không thể ngăn được những dòng nước mắt nuối tiếc, quyến luyến.

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Ước nguyện giản dị nhưng chất chứa tình cảm lớn lao của người con gửi tới Người. Từ “muốn làm” lặp đi lặp lại như diễn tả nỗi khát khao khôn nguôi được ở lại với Người, được bên Người thật lâu. Là con chim đựng cao tiếng hót giữa bầu trời yên bình, là đóa hoa tỏa hương ngát, là cây tre trung hiếu canh phòng giấc ngủ bình yên cho Người. Mong ước ấy đâu chỉ riêng của Viễn Phương mà còn là tiếng lòng, là khát khao, ước nguyện của tất cả mọi người còn trên quốc gia này gửi tới chưng.

“chưng Hồ – người là niềm tin thiết tha nhất trong lòng dân và trong trái tim nhân loại”, hình ảnh chưng luôn mãi sắt son và trường tồn theo thời gian. Bài thơ thật đẹp, thật đáng quý, đáng yêu bởi những xúc cảm tự tận đáy lòng được viết ra của tác giả. Không cầu kỳ, hoa mỹ, không lộng lẫy, phô trương. “Viếng lăng Bác” kết tinh những tình cảm lớn trong một trái tim bình dị đã chạm tới xúc cảm người đọc một cách tự nhiên như thế.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 13

Viễn Phương là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng Văn nghệ phóng thích miền Nam trong giai đoạn chống Mỹ cứu nước. Năm 1976, sau khi phóng thích miền Nam, thống nhất quốc gia, Lăng chủ toạ Hồ Chí Minh ở Hà Nội cũng vừa được khánh thành. Viễn Phương nhân dịp này ra thăm miền Bắc và vào lăng viếng chưng Hồ. Ông đã sáng tác bài thơ “Viếng lăng Bác” để bộc lộ lòng thành kính, hàm ơn với chủ toạ Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ yêu kính của dân tộc Việt Nam.

tới với khổ thơ trước tiên, thi sĩ đã khác họa đôi nét về hình ảnh thiên nhiên bên ngoài lăng Bác:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng.”

Câu thơ mở đầu là lời giới thiệu đầy thân tình: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”. Cách xưng “con” – gọi “chưng” cho thấy sự thân yêu, ngọt ngào và đậm chất Nam Bộ. “Con” ở miền Nam xa rời, vượt trăm nghìn cây số tới đây với mong muốn được gặp chưng Hồ – người cha già đáng kính. Tác giả sử dụng từ “thăm” thay vì từ “viếng” nhằm giảm nhẹ nỗi đau thương, mất mát nhưng vẫn không thể che giấu được sự ly biệt. Hình ảnh trước tiên mà “con” nhìn thấy là “hàng tre bát ngát”. Cây tre vốn là loài cây thân thuộc, đã trở thành biểu tượng cho những đức tính, phẩm chất của người Việt Nam. Khi phối hợp với hình ảnh “bão táp mưa sa” – ẩn dụ cho sự khó khăn gian khổ trong thế cục. Tác giả muốn khẳng định phẩm chất của con người Việt Nam cũng giống như cây tre, dù trải qua giông bão vùi dập vẫn “đứng thẳng hàng” – vẫn ngay thẳng, hiên ngang và luôn tràn đầy sự sống.

tới khổ thơ tiếp theo, thi sĩ đã khắc họa hình ảnh đoàn người vào lăng viếng chưng:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”

Hai câu thơ đầu được tạo nên bởi hai hình ảnh “mặt trời”. “Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng” – đó là mặt trời của tự nhiên vận động theo quy luật tuần hoàn của thời gian. “Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ” – hình ảnh ẩn dụ, ví chưng như “mặt trời” có sức lan tỏa, soi sáng thế cục của người dân Việt Nam. chưng đã đem lại cuộc sống tự do cho nhân dân ta, đưa nhân dân ta thoát khỏi ách nô lệ. không thể nào nói hết được lòng hàm ơn vô hạn của nhân dân dành cho vị lãnh tụ đáng kính của dân tộc. Hai câu thơ tiếp theo là sự liên tưởng tới hình ảnh dòng người đang nối dài vô tận, cũng giống như nỗi nhớ dành cho Người. Cụm từ “ngày ngày” được điệp lại hai lần tạo nên một ước muốn về một cõi bất tử. “Tràng hoa” là hình ảnh ẩn dụ cho những người con từ khắp mọi miền tổ quốc đang tụ họp về đây, vào trong lăng viếng chưng. Ngày qua ngày, từng dòng người vẫn tiếp nối nhau vào trong lăng viếng chưng. Dù đã ra đi, nhưng Người đã để lại cho nhân dân một niềm tiếc thương vô hạn, một nỗi nhớ khó có thể nguôi ngoai.

Và rồi không gian và thời gian như ngừng vận động trước hình ảnh của Người:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!”

thế cục của Hồ chủ toạ chưa lúc nào yên giấc trong khi quốc gia, nhân dân đang chịu sự thống trị của quân thù xâm lược. tới nay, khi đã giành được độc lập, hai miền Nam – Bắc về chung một nhà, thì chưng lại ra đi mãi mãi. Điều ấy đã để lại niềm tiếc thương vô hạn. thi sĩ nhường nhịn như muốn tạm quên đi sự ra đi ấy: “chưng nằm trong giấc ngủ bình yên”. nhường nhịn như chưng chỉ đang nằm trong một giấc ngủ dài vô tận thôi. Với lòng yêu thương, ngưỡng mộ, khổ thơ thứ ba là lời thương xót và ước nguyện của thi sĩ. chưng như “vầng trăng sáng dịu hiền” – hình ảnh biểu tượng cho vẻ đẹp của chưng lúc này vô cùng thư thái, bình yên. Người quả tình không mất đi mà chỉ đang ngủ thôi, Người vẫn còn sống với nhân dân, với quốc gia. Mạch xúc cảm của bài thơ bỗng nhiên lắng xuống ở hai câu thơ cuối. Dẫu biết rằng trời xanh là mãi mãi – trời xanh là biểu tượng cho sự trường tồn bất tử của chưng. chưng vẫn còn sống mãi trong lòng nhân dân Việt Nam. Dẫu biết vậy, mà sao vẫn “nghe nhói ở trong tim” – vẫn cảm thấy xót xa, tiếc nuối vô cùng.

Và lời cuối cùng trước khi trở về, Viễn Phương đã bộc lộ niềm mong muốn:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

Đó là lời hứa mà thi sĩ trước khi trở về miền Nam. thi sĩ muốn “làm con chim hót quanh lăng Bác”, “đóa hoa tỏa hương đâu đây”, “cây tre trung hiếu chốn này”. Dù muốn trở thành gì, thi sĩ đều muốn được sắp bên chưng, tận trung tận hiếu với Người.

quả tình, khi đọc bài thơ “Viếng lăng Bác” của thi sĩ Viễn Phương, người đọc mới thấy được tình cảm sâu nặng mà nhân dân Việt Nam dành cho chủ toạ Hồ Chí Minh. Mà thi sĩ chỉ là người nói thay tấm lòng ấy.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 14

Trong những bài thơ viết về chưng Hồ, Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một bài thơ đặc sắc, gây cho em nhiều xúc động nhất. Bao trùm toàn bài thơ là niềm thương cảm vô hạn, lòng yêu kính và hàm ơn sâu sắc của thi sĩ đối với chưng Hồ vĩ đại.

Câu thơ mở đầu “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác” như một lời nói nghẹn ngào của đứa con đi xa trở về viếng thăm hương hồn chưng Hồ yêu kính. Tình cảm ấy là tình cảm chung của đồng bào và đội viên miền Nam đối với lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

thi sĩ đứng lặng đi, trầm ngâm từ phía xa nhìn lăng Bác. Hàng tre để lại cho anh nhiều xúc cảm và liên tưởng thấm thía. Màu tre xanh thân thuộc của làng quê Việt Nam luôn luôn gắn bó với tâm hồn của chưng. chưng đã “đi xa “nhưng tâm hồn chưng vẫn gắn bó thiết tha với quê hương xứ sở:

“Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.”

Cây tre, “hàng tre xanh xanh”… “đứng thẳng hàng” ẩn hiện thấp thoáng trước lăng Bác. Cây tre đã được nhân hóa như biểu tượng ca tụng dáng đứng của con người Việt Nam: kiên cường, quật cường, mộc mạc, thanh cao… Hình ảnh cây tre trong lời thơ của Viễn Phương biểu thị niềm tự hào dân tộc làm cho mỗi chúng ta cảm nhận sâu sắc về phẩm chất cao quý của chưng Hồ cũng như của con người Việt Nam trong bốn nghìn năm lịch sử.

Trong nền thơ ca Việt Nam hiện đại có rất nhiều bài thơ nói tới hình ảnh mặt trời: “Mặt trời chân lí chói qua tim “( Từ ấy – Tố Hữu). “Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi – Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng” (Nguyễn Khoa Điềm). Viễn Phương có một lối nói rất hay và sáng tạo, đem tới cho em nhiều liên tưởng thú vị:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”.

Ở đây “mặt trời… rất đỏ” là hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho đạo đức, lòng yêu nước, ý thức cách mệnh sáng ngời của chưng. Mặt trời thiên nhiên thì vĩnh hằng cũng tựa như tên tuổi và sự nghiệp cách mệnh của chưng Hồ đời đời kiếp kiếp bất tử.

Viễn Phương đã ví dòng người vô tận tới viếng lăng Bác như “Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân “. Mỗi người Việt Nam tới viếng chưng với tất cả tấm lòng yêu kính và hàm ơn vô hạn. Ai cũng muốn tới dâng lên Người những thành tích tốt đẹp, những bông hoa tươi thắm nảy nở trong sản xuất, đương đầu và học tập. Hương hoa của hồn người, hương hoa của quốc gia kính dâng Người. Cách nói của Viễn Phương rất hay và xúc động: lòng tiếc thương, yêu kính chưng Hồ gắn liền với niềm tự hào của nhân dân ta – nhớ chưng và làm theo Di chúc của chưng.

Khổ cuối, xúc cảm thơ dồn nén, sâu lắng, làm xúc động lòng em. Lời hứa thiêng liêng của thi sĩ đối với hương hồn chưng trước khi trở lại miền Nam thật vô cùng tình thực. Câu mở đầu thi sĩ viết: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”… tới đây, anh lại nghẹn ngào nói: “Mai về miền Nam thương trào nước mắt”… Biết bao lưu luyến, buồn thương! Ra về trong muôn dòng lệ “thương trào nước mắt”. Xúc động tột cùng, thi sĩ muốn hóa thân làm “con chim hót”, làm “đóa hoa tỏa hương”, làm “cây tre trung hiếu” để được đền ơn đáp nghĩa, để được mãi mãi sống bên Người. Ba lần thi sĩ nhắc lại hai chữ “muốn làm” như thế giọng thơ trở nên thiết tha, cảm động. Những câu thơ của Viễn Phương vừa giàu hình tượng vừa dào dạt biểu cảm, đã khơi gợi trong tâm hồn em bao tình tiếc thương và hàm ơn vô hạn đối với chưng Hồ yêu kính. Trong câu thơ của Viễn Phương tuy nổi tiếng khóc nhưng không làm cho chúng ta bi lụy, yếu mềm, trái lại, nó đã nâng cánh tâm hồn chúng ta:

“Xin nguyện cùng Người vươn tới mãi
Vững như muôn ngọn dải Trường Sơn”

(chưng ơi – Tố Hữu)

Ai cũng cảm thấy phải sống xứng đáng, phải sống đẹp để trở thành “cây tre trung hiếu” của quốc gia quê hương:

“Mai về miền Nam, thương trào nước mắt,
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác,
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây,
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

“Cây tre trung hiếu” là một hình ảnh ẩn dụ đầy sáng tạo, thể hiện đạo lí sáng ngời của con người Việt Nam tận trung với nước, tận hiếu với dân, đời đời kiếp kiếp trung thành với sự nghiệp cách mệnh của chưng.

chưng Hồ đã đi xa, nhưng hình ảnh chưng, sự nghiệp cách mệnh và công đức của chưng vẫn sống mãi trong tâm hồn dân tộc. Bài thơ của Viễn Phương đã thể hiện rất hay và tình thực tình cảm của hàng triệu con người Việt Nam đối với lãnh tụ Hồ Chí Minh.

Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác – Mẫu 15

Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại, người cha già muôn vàn yêu kính của dân tộc Việt Nam. Người ra đi để lại niềm tiếc thương vô hạn cho toàn thể nhân dân. Để rồi 7 năm sau, tháng 9 năm 1969, thi sĩ Viễn Phương vẫn bổi hổi thương nhớ Người và sáng tác lên bài thơ “Viếng lăng Bác”. Bài thơ thể hiện niềm yêu kính, sự xót thương và lòng hàm ơn sâu sắc của tác giả nói riêng, của toàn thể đồng bào Việt nói chung với vị lãnh tụ của dân tộc.

“Viếng lăng Bác” là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ Viễn Phương. Bài thơ được in trong tập “Như mây mùa xuân” xuất bản năm 1976, gây ấn tượng bởi những xúc cảm tình thực và niềm thành kính, hàm ơn của thi sĩ, của đồng bào miền Nam và nhân dân cả nước dành cho chưng.

Mở đầu bài thơ, người đọc cảm nhận được niềm xúc động và tự hào của thi sĩ khi được tới thăm lăng Bác sau 7 năm kể từ ngày Người ra đi:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.

Câu thơ trước tiên vang lên như một lời chào, lời giới thiệu đầy xúc cảm về hành trình của những đứa con từ miền Nam ra thủ đô thăm chưng. Viễn Phương xưng hô “con -chưng” gợi cảm giác sắp gũi thân yêu, gợi mối quan hệ gắn bó như cha con ruột thịt. thi sĩ trong đó giống như một người con xa nhà, lâu ngày mới có dịp trở về thăm hỏi người cha già yêu kính. Đồng thời, động từ “thăm” được sử dụng như cách nói giảm nói tránh cho sự ra đi của chưng để nén lại bớt xúc cảm mất mát đau thương chưa thể nguôi ngoai của cả dân tộc.

Xem Thêm : Nghị luận xã hội về đức tính khiêm tốn hay nhất (24 mẫu)

Hình ảnh “hàng tre bát ngát” ẩn hiện trong làn sương sớm mờ ảo trên phố tới thăm chưng chính là hình ảnh tả thực mang dáng hình quê hương quốc gia thân yêu, bình dị. Nó cũng là biểu tượng cho con người Việt Nam kiên cường quật cường, vượt qua “bão táp mưa sa” muôn vàn gian khổ để thống nhất quốc gia theo di ngôn của Người, rồi trở về nghiêng mình kính cẩn trước anh linh của Người. Những hình ảnh gợi tả gợi cảm phối hợp với nhau đã tạo nên một trường liên tưởng độc đáo, thú vị. lăng Bác hiện lên dưới ngòi bút thi sĩ như một làng quê yên bình.

Tác giả bước theo dòng người chầm chậm vào lăng, tâm hồn trào dâng niềm thành kính, hàm ơn và ngưỡng mộ sâu sắc:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một Mặt Trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

tới đây, thi sĩ tiếp tục sáng tạo những hình ảnh thơ vô cùng độc đáo. Hình ảnh “Mặt trời đi qua trên lăng” mô tả mặt trời của thiên nhiên, vũ trụ, ngày ngày tỏa ánh sáng đem tới sự sống cho vạn vật. Trong lăng Bác – nơi chưng yên nghỉ lại có một “mặt trời” khác “rất đỏ”. “mặt trời trong lăng” chính là hình ảnh ẩn dụ tuyệt đẹp chỉ chưng Hồ yêu kính, thể hiện niềm hàm ơn thành kính với vị lãnh tụ như vầng thái dương soi sáng đường đi, chở che cho cả dân tộc.

Từ “ngày ngày” khẳng định quy luật thời gian bất biến của tự nhiên lẫn con người, diễn tả hiện thực dòng người nối dài vô tận, lặng lẽ trang nghiêm mỗi ngày tiến vào lăng Bác để giãi tỏ tình cảm với người cha già muôn vàn yêu kính. Họ là đại diện cho người Việt Nam từ ba miền Bắc Trung Nam, từ 54 dân tộc anh em trên khắp mọi miền Tổ Quốc. Họ kết thành hình ảnh ẩn dụ “tràng hoa” biểu tượng cho những gì tinh túy, đẹp đẽ nhất của quốc gia và con người Việt Nam kính dâng lên chưng.

Ngoài ra, tác giả cũng sáng tạo hình ảnh hoán dụ “bảy mươi chín mùa xuân” diễn tả bảy mươi chín năm tuổi đời của chưng là bảy mươi chín mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy ý nghĩa. 79 mùa xuân ấy đã hy sinh để đem tới cho dân tộc ta một mùa xuân độc lập, tự do và hạnh phúc vĩnh hằng.

Để rồi khi đứng trước di thể của chưng, trái tim thi sĩ trào dâng xúc cảm nghẹn ngào không thể kìm nén, lay động trái tim của hàng triệu người:

chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim.

Viễn Phương vẫn tiếp tục sử dụng phép nói giảm, nói tránh “giấc ngủ bình yên” như muốn quyết tâm giảm bớt sự thực đớn đau về sự ra đi của chưng. thi sĩ tái tạo trước mắt người đọc quang cảnh trung thực đầy xúc động: chưng nằm trong lăng, gương mặt thân yêu của chưng trở nên hồng hào, dịu hiền như vầng trăng dưới ánh đèn hồng mờ ảo. Hình ảnh “trời xanh” và “ánh trăng” là hình ảnh thực thể hiện sự trường tồn vĩnh cửu của thiên nhiên đồng thời cũng là hình ảnh ẩn dụ cho tình cảm của nhân dân với chưng. Nó phối hợp với cặp quan hệ từ “vẫn biết – mà sao” diễn tả xúc cảm nghẹn ngào trào dâng. Biết rằng Người sẽ luôn sống mãi trong lòng dân tộc nhưng sự thực chưng đã ra đi mãi mãi vẫn khiến thi sĩ “nghe nhói ở trong tim”.

Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác “nghe nhói” nhấn mạnh niềm đau xót tột cùng của thi sĩ trước thực tế chưng không con nữa. Rồi nghĩ tới ngày mai phải trở về, xa chưng, nỗi xúc động của tác giả cũng như những người con miền Nam bật lên thành tiếng nấc vỡ òa:

Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này…

Những giọt nước mắt tiếc thương, nhung nhớ chưng tới giây phút này đã không thể kìm nén. Lời thơ vang lên đầy nức nở, nghẹn ngào. Niềm khát khao tình thực muốn ở sắp chưng của ông được bộc lộ mãnh liệt bằng một loạt động từ “muốn làm”. Viễn Phương muốn làm con chim để hiến dâng tiếng hót lên lăng Bác, làm cây tre thành kính, tôn nghiêm như người lính canh phòng giấc ngủ bình yên cho Người. Đó đều là những hình ảnh ẩn dụ chỉ những gì tinh túy tốt đẹp của thiên nhiên, thể hiện ước nguyện xúc động của thi sĩ và toàn thể dân tộc: Muốn ở bên, canh phòng cho giấc ngủ bình yên của Người.

Đặc biệt, bài thơ kết thúc bằng hình ảnh “cây tre trung hiếu” tạo kết cấu đầu đuôi tương ứng, khẳng định tấm lòng chung thủy, sắt son vô hạn với Đảng, với chưng Hồ của đồng bào miền Nam, của cả dân tộc.

Trải qua bao dòng chảy thời gian, bài thơ vẫn chạm tới trái tim người đọc bởi nội dung và nghệ thuật đặc sắc. Bài thơ được viết theo thể tám chữ sáng tạo, phối hợp khéo léo chất tự sự và trữ tình. tiếng nói thơ giản dị, mộc mạc, đậm chất Nam Bộ đồng thời sử dụng những hình ảnh thơ trung thực gợi nhiều trường liên tưởng. Đặc biệt, sử dụng thành công những giải pháp nói giảm, nói tránh, ẩn dụ, hoán dụ, điệp từ…Từ đó thể hiện xúc cảm đớn đau xót thương, nỗi nhớ và tình cảm thiết tha, sự hàm ơn thành kính với chưng Hồ yêu kính. Bài thơ dễ dàng khơi gợi xúc cảm trong lòng độc giả, là nén tâm nhang kính dâng lên Người.

Với bài thơ “Viếng lăng Bác” Viễn Phương đã đóng góp không nhỏ cho thi ca đề tài về chưng. Dù bao năm qua đi, bài thơ mãi mãi là tác phẩm đầy xúc cảm gửi gắm những trị giá tốt đẹp vĩnh cửu mà thi sĩ và toàn thể dân tộc dành cho chưng.

Bình luận bài thơ Viếng lăng Bác

Trong những ngày quốc gia đang tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, phóng thích miền Nam sắp tới thắng lợi hoàn toàn, thi sĩ Viễn Phương được ra Bắc viếng lăng Bác. Trước khi chia tay, thi sĩ đã để lại một bài thơ giãi tỏ niềm xúc cảm sâu xa, tình yêu thương vô hạn và lòng cảm phục, tôn kính của mình đối với chưng Hồ vĩ đại – người từng lái con thuyền cách mệnh Việt Nam đi từ thắng lợi này tới thắng lợi khác:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng

Đoạn thơ mở đầu gợi ra cảnh tượng thiêng liêng, thành kính. Tác giả xưng”con”- đứa con bao năm xa rời nay mới được trở về đứng trước lăng tẩm của vị cha già dân tộc. Cách xưng hô đó còn gợi lên một tình cảm rét mướt sắp gũi- tình cảm trong gia đình. Tình cảm sắp gũi rét mướt đó còn được thể hiện qua hình ảnh” hàng tre bát ngát” trong sương. Hàng tre thân thuộc biết bao. Từ bao đời nay tre vẫn được xem là bản lĩnh, cốt cách con người Việt Nam. Một hình ảnh thật có ý nghĩa.

Tác giả tiếp tục mạch suy tưởng khi đứng trước lăng Người:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ,
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…

Mặt trời ngày ngày đi qua trên lăng là mặt trời của vũ trụ, của thiên nhiên. Mặt trời soi sáng tất cả thế gian. Mặt trời thượng tượng trưng cho chân lý. Dưới ánh mặt trời, mọi vật, mọi việc đều sáng rỏ. Chỉ mặt trời đỏ mới nhìn và “thấy mặt trời trong lăng rất đỏ”. “Mặt trời trong lăng” chính là hình ảnh chưng Hồ vĩ đại với trái tim rực đỏ. Trái tim ấy, mặt trời ấy mãi mãi soi sáng cho dân tộc Việt nam, mặt trời thiên nhiên, mặt trời vũ trụ được nhân hoá thể hiện niềm cảm phục của thi sĩ đối với sự nghiệp, con người, thế cục của chưng. thi sĩ còn sáng tạo hình ảnh dòng người kết thành “tràng hoa” dâng bảy mươi chín mùa xuân để thể hiện tấm lòng nhân dân cả nước hướng về chưng.

Khi vào trong lăng tác giả lại tiếp tục suy tưởng:

chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim

Với dân tộc Việt Nam, chưng Hồ không bao giờ mất, chưng vẫn sống. Nằm trong lăng chỉ là giây phút ngơi nghỉ của chưng. chưng ngủ bình yên thư thái bới chưng đã cống hiến tất cả thế cục mình cho quốc gia, cho dân tộc. chưng đang nằm “giữa một vầng trăng sáng dịu hiền. Đây cũng là hình ảnh ẩn dụ “vầng trăng sáng dịu hiền” chính là tấm lòng của nhân dân đối với chưng. Tác giả giãi tỏ niềm tiếc thương vô hạn đối với chưng: “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi”. Vẫn biết chưng không bao giờ mất nhưng sự thực là sự thực! chưng đã vĩnh viễn ra đi. Cái “đau nhói trong tim” không chỉ là nỗi đau của riêng thi sĩ mà là nỗi đau của tất cả mọi người.

Tác giả chia tay chưng trong niềm xúc cảm dâng trào:

Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng…

Viễn Phương bộc lộ một cách thành thực ý nghĩ, tình cảm của mình đối với chưng. Đó là phong cách của đồng bào Nam Bộ: rõ ràng, dứt khoát. Đó cũng là tình cảm của nhân dân miền Nam đối với chưng. Ước nguyện của tác giả hết sức giản dị mà sâu lắng: muốn làm con chim, muốn làm đoá hoa, muốn làm cây tre. Ước nguyện ấy thật tình thực và cảm động. Đó là sự vương vấn lưu luyến của tất cả những ai đã có dịp viếng lăng Người.

Mở đầu bài thơ là hình ảnh hàng tre, kết thúc bài thơ là hình ảnh cây tre hiền lành, thân thuộc. Nhưng đây cũng là một lời hứa của tác giả trước an linh của chưng: luôn giữ mãi cốt cách, phẩm chất của người Việt Nam!

Viếng lăng Bác của Viễn Phương vừa giàu hình ảnh, vừa giàu trữ tình đằm thắm. Bài thơ đã thể hiện một cách tình thực sâu sắc tình cảm của tác giả, của đồng bào miền Nam đối với vị lãnh tụ yêu kính. Viếng lăng Bác đã được phổ nhạc trở thành một trong những bài hát được nhân dân cả nước yêu thích.

Cảm nhận của em về bài thơ Viếng lăng Bác

Chiến tranh qua đi đã sắp được một thế kỉ, ấy vậy mà mỗi khi nhắc lại, chúng ta vẫn không khỏi đau xót trước những nỗi mất mát, trước những hi sinh của thế hệ đi trước để bảo vệ độc lập, tự do. Trong số những nỗi mất mát của chiến tranh, có sự ra đi của những anh hùng, có sự rời bỏ cuộc sống của những người nông dân áo vải…. nhưng không phải những nỗi đau của chiến tranh mới là đớn đau nhất. Khi chiến tranh kết thúc, chúng ta còn phải chịu một nỗi đau vô cùng lớn, đó là sự ra đi của chưng Hồ – vị lãnh tụ yêu kính của mỗi người dân Việt Nam. Dành cả thế cục để giành lấy độc lập, tự do cho quốc gia, Người cũng tới lúc phải từ biệt trần thế. Bài thơ Viếng lăng Bác của thi sĩ Viễn Phương đã thay lời mỗi con dân của chưng, nói lên nỗi đau xót, thương nhớ khôn nguôi dành cho Người.

Ta cảm nhận ở thi sĩ trước hết là tấm lòng thành kính, hàm ơn của một người con chưa từng một lần được nhìn thấy chưng:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”

Chiến tranh kết thúc, hòa bình được lập lại ở miền Nam, năm 1976, thi sĩ Viễn Phương cùng với đồng bào miền Nam đã có dịp được ra Hà Nội viếng chưng. Tác giả sử một người con xa nhà về thăm người cha của mình. thi sĩ bộc lộ nỗi xúc động nghẹn ngào khi chưa kịp cảm ơn, chưa kịp thể hiện tấm lòng thành kính trước công ơn của chưng mà chưng đã ra đi mất rồi. thi sĩ sử dụng hình ảnh “hàng tre” đã nói lên hình ảnh của mỗi người dân Việt Nam kiên cường, quật cường và ngay thẳng. Ta cảm nhận được thái độ vô cùng tự hào vì là một người dân Việt Nam của tác giả. thi sĩ cũng như bao người khác, đều hàm ơn Hồ chủ toạ yêu kính!

Từ tấm lòng thành kính, sự hàm ơn dành cho Người, tác giả còn thể hiện nỗi đau xót, xót thương trước sự ra đi của chưng:

“chưng nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

Hình ảnh chưng đang nằm ngủ say giữa “một vầng trăng sáng dịu hiền” cho thấy tâm hồn cao đẹp, cho thấy sự hiền dịu của Người. thi sĩ đau xót, cảm thấy mất mát vô cùng: “Mà sao nghe nhói ở trong tim!”. Động từ “nhói” cho thấy sự bật ra của xúc cảm, thi sĩ không thể kìm nén được nữa, từng cơn đau cứ quặn lên trong tim. Dù tác giả biết rằng, chưng ra đi những vẫn ở mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam nhưng thi sĩ vẫn không giấu nổi sự xúc động của mình. Phải là một người vô cùng yêu thương, kính trọng Người thì mới có thể có những xúc cảm, những nỗi đau lớn tương tự. Ta thấy ở tác giả tấm lòng đối với chưng, cũng như tấm lòng của cả miền Nam.

Nhưng xúc động nhất có nhẽ là ở khổ thơ cuối, khi thi sĩ thể hiện ước muốn cháy bỏng cùng với tâm nguyện được cống hiến cho dân tộc, cho quốc gia:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Những giọt nước mắt của tác giả là những giọt nước mắt của sự đau xót, của sự lưu luyến khi vừa mới tới thăm Người được một tẹo thôi, giờ đã phải rời xa rồi. Trở lại miền Nam là thực tế, không nỡ rời xa là ý muốn trong tâm tưởng của thi sĩ. Để quên đi thực tế đau xót này, thi sĩ đã tự nhủ với lòng mình, đã bộc lộ mong ước được hóa thân vào những cảnh vật quanh lăng Bác để được mãi mãi ở bên Người. Điệp từ “Muốn làm” cho thấy ước muốn mãnh liệt, cháy bỏng của thi sĩ. Tác giả muốn làm con chim để hót quanh lăng Bác mỗi sớm mai, muốn làm đóa hoa tô điểm thêm cho cảnh vật quanh lăng, tỏa hương thơm ngát…. và muốn làm cây tre để trung hiếu với Người:

“Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

Hình ảnh cây tre được tác giả sử dụng rất khéo léo, xuất hiện ở đầu bài thơ và quay lại ở cuối bài thơ. Kết cấu này tạo ra tính biểu tượng cho hình ảnh cây tre, vừa là biểu tượng cho con người Việt Nam, vừa nói lên tấm lòng của tác giả đối với Người. Xúc động biết bao trước tình cảm của thi sĩ đối với chưng!

Là một người dân Việt Nam sống trong thời buổi hiện đại, khi chiến tranh đã kết thúc, dù ta không thể hiểu được hoàn cảnh và những trắc trở trước kia nhưng vẫn cảm thấy được công lao to lớn của chưng dành cho quốc gia qua những lời thơ của thi sĩ Viễn Phương. Ông thực sự đã viết rất hay, mạch xúc cảm tự nhiên, lắng đọng theo trình tự vào thăm lăng Bác, từ đó gieo vào lòng người đọc sự xúc động, tình cảm mến yêu dành cho cả Hồ chủ toạ và cả những người con dân miền Nam như tác giả.

Đọc bài thơ Viếng lăng Bác, ta hiểu được lí do vì sao mà bài thơ được phổ thành nhạc sau này. Đó chính là bởi vì những xúc cảm được đựng lên từ tấm lòng tình thực của người viết, từ sự vĩ đại, cao cả của chưng Hồ yêu kính…

Suy nghĩ của em về bài thơ Viếng lăng Bác

Mùa xuân năm 1975 là mùa xuân đáng nhớ nhất của quốc gia ta. Sau hơn 80 năm kháng chiến chống Pháp và 20 năm kháng chiến chống Mỹ, quân và dân ta đã giành được độc lập, tự do, thống nhất hai miền Nam Bắc. Trong giây phút vẻ vang đó, đồng bào ta nhớ tới người Cha già của dân tộc, vị lãnh tụ vĩ đại của nhân loại – Hồ Chí Minh. Bất cứ ai cũng muốn được một lần tới viếng thăm chưng, kể cho người nghe những thắng lợi mà chúng ta đạt được.

Viễn Phương, một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ phóng thích ở miền Nam thời chống Mỹ cứu nước, đã có dịp từ miền Nam ra Hà Nội viếng thăm lăng chủ toạ Hồ Chí Minh năm 1976. Bài thơ “Viếng lăng Bác” ra đời, ghi lại những xúc cảm tình thực nhất của thi sĩ lúc bấy giờ, đồng thời là những dòng xúc cảm của nhân dân miền Nam.

Khổ thơ trước tiên là lời bộc bạch của thi sĩ khi đặt chân lên thủ đô Hà Nội nghìn năm văn hiến, đặt chân tới nơi chưng Hồ đang yên nghỉ:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”

Lời thơ bình dị là lời thi sĩ nói với chưng, “ở miền Nam ra thăm lăng Bác”. Câu thơ toát lên sự tự hào, xúc động đang trào dâng trong lòng của người thi sĩ. Rằng đồng bào miền Nam đã đứng dậy đập tan mọi xiềng xích của bọn cướp nước và lũ bán nước. Giờ đây, những người con miền Nam đã về thăm chưng.

Cặp đại từ “con – chưng” vừa thể hiện sự kính trọng vừa sắp gũi, thân thiết. Vì Hồ Chí Minh chính là người Cha của người dân Việt Nam. giải pháp nói giảm nói tránh “thăm” giúp giảm đi sự buồn thương, mất mát, tựa hồ như đây là một cuộc đoàn viên, sum họp tràn đầy yêu thương. Trong quang cảnh sương mờ của một sáng mùa thu, thi sĩ phải thốt lên khi thấy hàng tre bát ngát “Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam”.

Bức tranh một miền quê Việt yên bình, dân giã được vẽ nên, tuyệt đẹp. Cây tre là biểu tượng cho con người, ý thức, cốt cách con người Việt Nam. Bất cứ khi nào, bất kể ở đâu những con người ấy luôn kiên cường, quật cường, ngay thẳng, trung trực, vượt qua mọi hắc búa. Hình ảnh nhân hóa “đứng thẳng hàng” như càng khẳng định thêm điều đó. Chuyến đi “thăm” lăng Bác của thi sĩ giống như một chuyến đi tìm về cội nguồn dân tộc, có truyền thống tốt đẹp, biểu tượng dân tộc luôn hiện hữu.

Trước lăng Bác không phải những gì tráng lệ, rực rỡ, chỉ là hình ảnh cây tre bình dị, thân thuộc. Hàng tre giống một đoàn vệ binh đang canh gác cho giấc ngủ của chưng, cũng là cúi chào đoàn người từ từ tiến vào lăng bằng tất cả lòng thành kính:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”

Viễn Phương đưa ra hai hình tượng sóng đôi giữa thực tế “mặt trời đi qua trên lăng” và hình ảnh ẩn dụ “mặt trời trong lăng”. Mặt trời là nguồn sáng duy nhất của Trái Đất, phân phối nhiệt và là nguồn sống của nhân loại, đặc biệt mặt trời chỉ có một mà thôi. Vậy mà ở đây có hẳn hai mặt trời? Mặt trời còn lại chính là vị chủ toạ yêu kính Hồ Chí Minh.

Người chính là mặt trời chân lý, mang lại ánh sáng cho công cuộc đấu tranh phóng thích dân tộc, phóng thích giai cấp. Người đã lãnh đạo cuộc cách mệnh của nước ta đi từ thắng lợi này tới thắng lợi khác. Cuối cùng là phóng thích quốc gia, thống nhất hai miền.

Câu thơ mang dáng vẻ sôi nổi, bật lên sắc “đỏ” tràn đầy sức sống, chứa chan lòng thành kính gửi tới chưng. Hai câu thơ tiếp chùng xuống, trầm tư mặc tưởng bộc lộ không khí của đoàn người đang tiến vào lăng. Họ tới đây mang trong mình lòng yêu kính vô bờ và nỗi tiếc thương khi chưng mất đi.

Điệp từ “ngày ngày” như khẳng định chân lý rằng tình cảm mà nhân dân gửi tới chưng là vô hạn, luôn luôn tồn tại, cũng như mặt trời kia vẫn mọc – lặn đều đặn hàng ngày. Tràng hoa đó không là tràng hoa kết từ những loài hoa thông thường. Đó là tràng hoa của đời được kết thành từ dòng người vô tận dâng lên chưng. Dưới ánh sáng của chưng, những bông hoa đẹp nhất đã nở. chưng chính là nguồn sống, là mùa xuân của quốc gia, con người “bảy mươi chín mùa xuân.”

Dòng người từ từ tiến vào nơi chưng năm, nơi chan hòa ánh trăng hiền dịu:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền.
Dẫu biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

chưng đang nằm ở đó, giống như đang chìm trong giấc ngủ yên bình, thư thái “giấc ngủ bình yên”. Lại một lần nữa thi sĩ sử dụng văn pháp nói giảm nói tránh để kìm nén lại nỗi tiếc thương trong lòng. Hình ảnh vầng trăng sáng dịu hiền tạo nên quang cảnh thơ vừa lãng mạn vừa hiện thực. Người Cha già dân tộc tỏa ra sự rét mướt, bình dị và giản đơn trong con người, cốt cách. Vầng trán chưng rộng lớn, êm đềm, thoả nguyện với những thành tựu mà nhân dân đạt được, “có cơm ăn áo mặc”, “được tự do”, “được học hành”.

Thế nhưng, đứng trước chưng, thi sĩ không thể kìm nén được sự xúc động: “nghe nhói ở trong tim”. Ngày chưng ra đi là ngày mà đồng bào ta chịu sự mất mát lớn nhất về ý thức, tiếc thương vô cùng. Mặc dù, đó là quy luật của tạo hóa, và chưng dẫu đã mất nhưng vẫn còn sống mãi trong tâm trí, trong lòng người dân Việt “mãi mãi”.

Cuộc sum họp nào rồi cũng tới phút chia ly, đứng trước lăng Bác nghĩ tới phút xa rời, thi sĩ Viễn Phương không khỏi xúc động:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

xúc cảm dâng trào trong giây phút trở về miền Nam thật tự nhiên, xuất phát từ tình yêu gửi tới chưng: “thương trào nước mắt”. Tình thương cứ thế nghẹn ngào, hóa thành nước mắt trào dâng, không thể nào ngăn lại được. Thương nên thi sĩ càng thèm khát được ở sắp chưng, được hóa thân thành cảnh vật xung quanh lăng. Điệp từ “muốn” tạo âm hưởng quyết liệt, nhấn mạnh hơn nữa mong muốn trong lòng Viễn Phương.

Ông ước được làm “con chim hót quanh lăng”, “đóa hoa tỏa hương”, “cây tre trung hiếu”. Nhưng có nhẽ, ước mong lớn nhất chính là được tiếp tục đi theo trục đường cách mệnh chân lý của chưng, được làm “cây tre trung hiếu”. Cây tre đó là hóa thân của tư cách, tâm hồn Việt, ngay thẳng, thẳng thắn, kiên cường, trung với Đảng, hiếu với dân. Bài thơ mang âm hưởng buồn thương nhưng lại vút lên ở câu kết. Một lời hứa, lời cam kết sẽ tiếp tục cống hiến, hy sinh vì quốc gia, nhân dân của thi sĩ.

Cùng với phong cách thơ tình thực, giàu xúc cảm, nền nã, thì thầm, bâng khuâng nhưng không bi lụy, Viễn Phương đã mang tới cho người đọc một chuyến viếng thăm trên dòng xúc cảm chân thật nhất. Thơ bảy chữ mang âm hưởng lãng mạn pha lẫn hiện thực, hình ảnh thơ linh hoạt cùng những giải pháp ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa làm tăng thêm trị giá nội dung của bài thơ.

Đúng như Viễn Phương đã chia sẻ cùng độc giả, bài thơ thật giản dị: “Bởi tôi nghĩ, chưng của chúng ta vốn rất giản dị”. Giản dị ở câu thơ, lời thơ, giản dị trong cả những suy nghĩ, ước mong. Giản dị, tự nhiên nhưng vẫn vô cùng sâu sắc. Bởi lẽ “Viếng lăng Bác” là kết tinh của dòng xúc cảm tình thực, mãnh liệt của thi sĩ trong chuyến đi thăm lăng Bác. Đó còn là tiếng lòng của người dân miền Nam nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung. “Viếng lăng Bác” thực sự là lời tưởng vọng tình thực tới với vị cha già dân tộc.

Khép lại những trang thơ, ta như thấy từng đoàn người kính cẩn, nghiêng mình vào viếng chưng mang theo hành trang là lòng yêu kính vô hạn đối với vị cha già dân tộc. xúc cảm của Viễn Phương cũng là xúc cảm của tất thảy người dân miền Nam và người dân Việt nói chung. Hy vọng rằng, sau khi học bài thơ này, những em có thể nêu suy nghĩ của em về bài thơ Viếng lăng Bác bằng tất cả cảm nhận tình thực nhất.

Cảm nhận bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương

Viễn Phương là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ phóng thích ở miền Nam thời kì chống Mĩ cứu nước. Thơ ông thường nhỏ nhẹ, giàu tình cảm, giàu chất mộng mơ ngay trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến trường. Viếng lăng Bác là tác phẩm tiêu biểu của viễn Phương giai đoạn sau 1975.

Bài thơ Viếng lăng Bác được viết vào tháng 4 năm 1976, một năm sau ngày phóng thích miền Nam, quốc gia vừa được thống nhất. Đó cũng là khi lăng chủ toạ Hồ Chí Minh vừa được khánh thành, đáp ứng nguyện vọng tha thiết của nhân dân cả nước là được tới viếng lăng Bác. Tác giả là một người con của miền Nam, suốt ba mươi năm hoạt động và đương đầu ở chiến trường Nam Bộ xa xôi. Cũng như đồng bào và đội viên miền Nam,thi sĩ mong mỏi được ra thăm chưng và chỉ tới lúc này, khi quốc gia đã thống nhất, ông mới có thể thực hiện được ước nguyện ấy. Tình cảm đối với chưng trở thành nguồn cảm hứng để ông sáng tác bài thơ này.

Bài thơ được chia làm 4 phần tương ứng với 4 khổ thơ thể hiện mạch vận động của xúc cảm trong bài theo trình tự của một cuộc viếng thăm, thời gian phối hợp với không gian. xúc cảm bao trùm trọn vẹn bài thơ là niềm xúc động thiêng liêng, thành kính, niềm tự hào, đau xót của thi sĩ từ miền Nam vừa được phóng thích ra thăm lăng Bác.

xúc cảm của một người con đã đi từ một nơi rất xa cả về không gian và thời gian, giờ đây giờ phút được trở về bên chưng đã được diễn tả sâu sắc trong khổ thơ này:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng”.

Câu thơ mở đầu như một lời thông báo ngắn gọn, lời lẽ giản dị nhưng chứa đựng trong nó biết bao điều sâu xa,. thi sĩ nói mình ở miền Nam, ở tuyến đầu của Tổ quốc, ở nơi máu đổ suốt mấy chục năm trời. tương tự, không đơn thuần là chuyên đi thăm dự án kiến trúc, không chỉ chiêm ngưỡng trước di thể một vĩ nhân mà đó là cây tìm về cội, lá tìm về cành, máu chảy về tim, sông trở về nguồn. Đó là cuộc trở về để báo công với chưng, để được chưng ôm vào lòng và ngợi khen.

thi sĩ xưng “con” và chữ “con” ở đầu dòng thơ, đầu bài thơ. Trong ngôn từ của nhân loại không có một chữ nào lại xúc động và sâu nặng bằng tiếng “con”. Cách xưng hô này thật sắp gũi, thật thân thiết, rét mướt tình thân yêu mà vẫn rất mực thành kính, thiêng liêng. Đồng thời, cũng diễn tả tâm trạng xúc động của người con ra thăm cha sau bao nhiêu năm xa rời.

Tác giả sử dụng từ “thăm” thay cho từ “viếng”. “Viếng”: là tới chia buồn với thân nhân người chết. “Thăm”: là gặp gỡ, trò chuyện với người đang sống.

Cách nói giảm, nói tránh có vai trò làm giảm nhẹ nỗi đau thương mất mát. từ đó, thi sĩ muốn khẳng định chưng vẫn còn mãi trong trái tim nhân dân miền Nam, trong lòng dân tộc. Đồng thời gợi sự thân tình, sắp gũi: Con về thăm cha – thăm người thân ruột thịt, thăm chỗ chưng nằm, thăm nơi chưng ở để thỏa lòng khát khao mong nhớ lâu nay.

Câu thơ không có một dụng công nghệ thuật nào nhưng lại vô cùng gợi cảm, dồn nén biết bao xúc cảm. Cách xưng hô và cách sử dụng từ của Viễn Phương tạo điều kiện cho người đọc cảm nhận được tình xúc cảm động, thương nhớ của một người con đối với cha. Đó không chỉ là tình cảm riêng của thi sĩ mà còn là tình cảm chung của dân tộc Việt Nam. Thế hệ này tiếp nối thế hệ khác song tất cả đều có chung một tình cảm như thế với chưng Hồ yêu kính.

Sự xuất hiện của hàng tre trong thơ Viễn Phương không chỉ có ý tả thực, thi sĩ đã viết hình ảnh hàng tre với văn pháp tượng trưng, biểu tượng (gợi ra một điều gì đó từ một hình ảnh ẩn dụ lớn).

Trước hết, hàng tre là hình ảnh hết sức thân thuộc và sắp gũi của làng quê, quốc gia Việt Nam. Tre đại diện cho sức sống mãnh liệt, kiên cường, quật cường trước hoàn cảnh. Nơi đâu có đất đai, nơi ấy tre đủ sức mạnh để sinh tồn.

Hình ảnh hàng tre còn là một biểu tượng con người, dân tộc Việt Nam. Trải qua mấy nghìn năm, dân tộc Việt Nam vẫn luôn đứng vững trước mưu mô xâm lược của quân thù. Dù có lúc tưởng dường như bị khuất phục, bị đồng hóa nhưng bản lĩnh kiên cường, quật cường đã đưa dân tộc đi qua gian khổ, thắng lợi quân thù.

Dù “bão táp mưa sa” nhưng tre vẫn “đứng thẳng hàng”. Đó là sức mạnh ý thức kết đoàn đấu tranh, đương đầu anh hùng, không bao giờ khuất phục, tất cả vì độc lập tự do của nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và chưng Hồ.

Từ hình ảnh hàng tre bát ngát trong sương quanh lăng Bác, thi sĩ đã suy nghĩ, liên tưởng và mở rộng khái quát thành một hình ảnh hàng tre mang ý nghĩa ẩn dụ, biểu tượng cho sức sống dai sức, kiên cường, quật cường của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam.

Hàng tre ấy như những đội quân danh dự cùng với những loài cây khác đại diện cho những con người ở mọi miền quê trên quốc gia Việt Nam tụ họp về đây xum vầy với chưng, trò chuyện và bảo vệ giấc ngủ cho Người. Nơi chưng nghỉ vẫn luôn xanh mát bóng tre xanh.

Chỉ một khổ thơ ngắn thôi nhưng cũng đủ để thể hiện những xúc cảm tình thực, thiêng liêng của thi sĩ và cũng là của nhân dân đối với chưng yêu kính.

thi sĩ đã sử dụng một ẩn dụ nghệ thuật tuyệt đẹp để nói lên cảm nhận của mình khi đứng trước lăng Bác:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”

Hình ảnh “mặt trời đi qua trên lăng” là hình ảnh thực. Đó là mặt trời thiên tạo. Nó gợi ra sự kì vĩ, sự bất tử, vĩnh hằng, khá ấm và ánh sáng. Mặt trời là nguồn cội của sự sống, là động lực của mọi sự sống.

Hình ảnh “mặt trời trong lăng” là một ẩn dụ đầy sáng tạo,độc đáo. Đó là hình ảnh của chưng Hồ, một nguồn ánh sáng, nguồn sức mạnh vĩ đại và vĩnh hằng của dân tộc. chưng Hồ soi đường dẫn lối cho sự nghiệp cách mệnh phóng thích dân tộc, giành độc lập tự do, thống nhất quốc gia. chưng đã cùng nhân dân vượt qua trăm nghìn gian khổ, hi sinh để đi tới thắng lợi vinh quang, trọn vẹn. Tình yêu thương bát ngát của chưng tỏa khá ấm trong lòng mỗi con người Việt Nam. thi sĩ Tố Hữu đã so sánh chưng như: “Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ”. Cái nghĩa, cái nhân lớn lao của chưng đã tác động mạnh mẽ, sâu xa tới mỗi số phận con người.

Từ láy “ngày ngày” đứng ở đầu câu vừa diễn tả sự liên tục bất biến của tự nhiên vừa góp phần vĩnh viễn hóa, bất tử hóa hình ảnh chưng Hồ trong lòng mọi người và giữa thiên nhiên vũ trụ. Hình ảnh dòng người vào thăm lăng Bác đã được thi sĩ mô tả một cách độc đáo và để lại nhiều ấn tượng Từ láy “ngày ngày” có nghĩa tương tự như câu thơ cầu đầu trong khổ thơ diễn tả cảnh tượng có thực đang diễn ra hàng ngày, đều đặn trong cuộc sống của con người Việt Nam: Những dòng người trĩu nặng thương nhớ từ khắp mọi miền quốc gia đã về đây xếp hàng, lặng lẽ theo nhau vào lăng viếng chưng.

Bằng sự quan sát trong thực tế, tác giả đã tạo ra một hình ảnh ẩn dụ đẹp và sáng tạo: “tràng hoa”. “Tràng hoa” ở đây theo nghĩa thực là những bông hoa tươi thắm kết thành vòng hoa được những người con khắp nơi trên quốc gia và toàn cầu về thăm dâng lên chưng để giãi tỏ tình cảm, tấm lòng thương nhớ, yêu quý, tự hào của mình. “Tràng hoa” ở đây còn mang nghĩa ẩn dụ chỉ từng người một đang xếp hàng viếng lăng Bác mỗi ngày là một bông hoa ngát thơm.

Những dòng người vô tận đang ngày ngày vào lăng viếng chưng nối kết nhau thành những tràng hoa vô tận. Những bông hoa – tràng hoa rực rỡ đó dưới ánh mặt trời của chưng đã trở thành những bông hoa – tràng hoa đẹp nhất dâng lên “bảy mươi chín mùa xuân”– 79 năm thế cục của Người. Hình ảnh thơ trên biểu lộ tấm lòng thành kính và hàm ơn sâu sắc của thi sĩ, của nhân dân đối với chưng Hồ.

Vào trong lăng, quang cảnh và không khí như ngưng kết cả thời gian, không gian. Hình ảnh thơ đã diễn tả thật chuẩn xác, tinh tế sự yên tĩnh, trang nghiêm cùng ánh sáng dịu nhẹ, trong trẻo của không gian trong lăng Bác:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”.

Đứng trước chưng, thi sĩ cảm nhận Người đang ngủ giấc ngủ bình yên, thư thái giữa vầng trăng sáng dịu hiền.

Hình ảnh “vầng trăng sáng dịu hiền” gợi cho chúng ta nghĩ tới tâm hồn, cách sống cao đẹp, thanh cao, sáng trong của chưng và những vần thơ tràn ngập ánh trăng của Người. Trăng với chưng đã từng vào thơ chưng trong nhà lao, trên mặt trận, giờ đây trăng cũng tới để giữ giấc ngủ nghìn thu cho Người. Chỉ có thể bằng trí tưởng tượng, sự thấu hiểu và yêu quí những vẻ đẹp trong tư cách của Hồ Chí Minh thì thi sĩ mới sáng tạo nên được những ảnh thơ đẹp tương tự!

Tâm trạng xúc động của thi sĩ được biểu hiện bằng một hình ảnh ẩn dụ sâu xa: “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi”. “Trời xanh” trước tiên được hiểu theo nghĩa tả thực đó là hình thiên nhiên mà chúng ta hằng ngày vẫn đang chiêm ngưỡng, nó tồn tại mãi mãi và vĩnh hằng. Mặt khác, “trời xanh” còn là một hình ảnh ẩn dụ sâu xa: chưng vẫn còn mãi với non sông quốc gia, như “trời xanh” vĩnh hằng. chưng đã hóa thân thành thiên nhiên, quốc gia và dân tộc. Dù tin như thế nhưng mấy chục triệu người dân Việt Nam vẫn đau xót và nuối tiếc khôn nguôi trước sự ra đi của chưng.

“Nhói” là từ ngữ biểu cảm trực tiếp, biểu hiện nỗi đau đột ngột quặn thắt. Tác giả tự cảm thấy nỗi đau mất mát ở tận trong đáy sâu tâm hồn mình: nỗi đau uất nghẹn tột cùng không nói thành lời. Đó không chỉ là nỗi đau riêng tác giả mà của cả triệu trái tim con người Việt Nam. Lúc sinh tiền, Người từng nói khi nào quốc gia thống nhất, Người sẽ vào miền nam thăm đồng bào. Giờ quốc gia thống nhất rồi nhưng chưng đã mãi mãi đi xa, không thực hiện được niềm mong ước ấy. nghĩ tới điều đó, thi sĩ không khỏi ngậm ngùi.

Cặp quan hệ từ “vẫn, mà” diễn tả tranh chấp. Cảm giác nghe nhói ở trong tim tranh chấp với nhận diện trời xanh là mãi mãi. tương tự, giữa tình cảm và lý trí có sự tranh chấp. Con người đã không kìm nén được khoảnh khắc yếu lòng. Chính đau xót này đã làm cho tình cảm giữa lãnh tụ và nhân dân trở nên ruột già, xót xa.

nếu như ở khổ thơ đầu, thi sĩ giới thiệu mình là người con miền Nam ra thăm chưng thì trong khổ thơ cuối, thi sĩ lại đề cập tới sự chia xa chưng. Nghĩ tới ngày mai về miền Nam, xa chưng, xa Hà Nội, tình cảm của thi sĩ không kìm nén, ẩn giấu trong lòng mà được bộc lộ thể hiện ra ngoài:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này…”

Câu thơ “Mai về miền Nam thương trào nước mắt” như một lời từ biệt. Lời nói giản dị diễn tả tình cảm sâu lắng. Từ “trào” diễn tả xúc cảm thật mãnh liệt, luyến tiếc, quyến luyến không muốn xa nơi chưng nghỉ. Đó là không chỉ là tâm trạng của tác giả mà còn là của muôn triệu trái tim khác. Được sắp chưng dù chỉ trong giây phút nhưng không bao giờ ta muốn xa chưng bởi Người rét mướt quá, rộng lớn quá.

Mặc dù lưu luyến muốn được ở mãi bên chưng nhưng tác giả cũng biết rằng tới lúc phải trở về miền Nam. Và chỉ có thể gửi tấm lòng mình bằng cách muốn hóa thân, hòa nhập vào những cảnh vật quanh lăng để được luôn ở bên Người trong toàn cầu của Người.

Điệp ngữ “muốn làm” cùng những hình ảnh đẹp của thiên nhiên“con chim”,”đóa hoa”,”cây tre” đã thể hiện ước muốn tha thiết, mãnh liệt của tác giả. thi sĩ ước ao được hóa thân thành con chim nhỏ đựng tiếng hót làm vui lăng Bác, thành đóa hoa đem sắc hương, tô điểm cho vườn hoa quanh lăng.

Đặc biệt là ước nguyện “Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này” để nhập vào hàng tre bát ngát, canh phòng giấc ngủ thiên thu của Người. Hình ảnh cây tre có tính chất tượng trưng một lần nữa nhắc lại khiến bài thơ có kết cấu đầu đuôi tương ứng.

Hình ảnh hàng tre quanh lăng Bác được lặp ở câu thơ cuối như mang thêm nghĩa mới, tạo ấn tượng sâu sắc, làm dòng xúc cảm được trọn vẹn. “Cây tre trung hiếu” là hình ảnh ẩn dụ thể hiện lòng yêu kính, sự trung thành vô hạn với chưng, nguyện mãi mãi đi theo trục đường cách mệnh mà Người đã đưa đường chỉ lối. Đó là lời hứa thủy chung của riêng thi sĩ và cũng là ý nguyện của đồng miền Nam, của mỗi chúng ta nói chung với chưng.

Viếng lăng Bác thể hiện niềm xúc động thiêng liêng, thành kính, niềm tự hào, đau xót của thi sĩ từ miền Nam vừa được phóng thích ra thăm lăng Bác. Giọng điệu thơ thích hợp với nội dung tình cảm, xúc cảm: vừa trang nghiêm, sâu lắng, vừa tha thiết, đau xót, tự hào. Thể thơ 8 chữ, xen lẫn những dòng thơ 7 hoặc 9 chữ. Nhịp thơ chủ yếu là nhịp chậm, diễn tả sự trang nghiêm, thành kính và những xúc cảm sâu lắng. Riêng khổ cuối nhịp thơ nhanh hơn, thích hợp với sắc thái của niềm mong ước. Hình ảnh thơ có rất nhiều sáng tạo, phối hợp hình ảnh thực với hình ảnh ẩn dụ, biểu tượng. Những hình ảnh ẩn dụ – biểu tượng như “mặt trời trong lăng”, “tràng hoa”, “trời xanh” vừa thân thuộc, vừa sắp gũi với hình ảnh thực, vừa sâu sắc, có ý nghĩa khái quát và trị giá biểu cảm.

Cảm nhận Viếng lăng Bác hay nhất

Viễn Phương là cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ phóng thích miền Nam thời kì chống Mĩ cứu nước. Thơ ông thường nhỏ nhẹ, giàu tình cảm, thể hiện cuộc sống ước mơ khát vọng của đồng bào Nam Bộ. “Viếng lăng Bác” là tác phẩm tiêu biểu của thi sĩ. Bài thơ thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của thi sĩ cũng như của mọi người đối với chưng khi vào lăng viếng chưng.

Bài thơ “Viếng lăng Bác” được Viễn Phương viết vào tháng 4 năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mĩ kết thúc thắng lợi, quốc gia thống nhất, lăng chủ toạ Hồ Chí Minh cũng vừa được khánh thành, Viễn Phương cùng đoàn đại biểu miền Nam trước tiên ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng chưng, xúc động ông đã viết lên bài thơ. Bài thơ thể hiện lòng thành kính, niềm xúc động sâu sắc của thi sĩ cũng như của mọi người đối với chưng khi vào lăng viếng chưng.

Trước hết khổ thơ đầu của bài thơ đã thể hiện xúc cảm của thi sĩ khi đứng trước lăng Bác lúc sáng sớm. Sau hơn hai mươi năm xa rời, người con miền Nam mới được về thăm chưng, bao nỗi xúc động nghẹn ngào:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

Câu thơ giản dị tự nhiên như một lời thông báo mà chứa chan tình cảm thân yêu. thi sĩ xưng “con” gọi “chưng”- cách xưng hô thân thuộc của nhân dân ta với vị lãnh tụ vừa sắp gũi vừa thành kính. Đặc biệt đối với Viễn Phương còn mang theo bao tình cảm nỗi thương nhớ của miền Nam trong trái tim chưng. Tác giả không nói “ra viếng” mà là “ra thăm”- như đứa con đi xa giờ mới được về thăm cha, thăm nơi chưng nghỉ. Nỗi đau như cố giấu mà giọng thơ có gì ngậm ngùi.

Hình ảnh trước tiên và cũng là ấn tượng đậm nét của thi sĩ về cảnh quan bên lăng là hình ảnh “hàng tre bát ngát”:

“Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.”

Hình ảnh hàng tre được mô tả từ xa tới sắp gợi trong lòng thi sĩ bao liên tưởng: cây tre từ lâu đã trở thành biểu tượng của con người Việt Nam kiên cường quật cường “Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”. Hình ảnh “hàng tre bát ngát quanh lăng” trong cái nhìn xúc động của thi sĩ như hình ảnh nhân dân Việt Nam, cháu con đang quây quần tụ hội bên chưng, canh phòng giấc ngủ bình yên cho Người. Ra thăm lăng Bác – một nơi trang nghiêm thành kính, người con miền Nam lại bắt gặp hình ảnh rất thân thuộc của làng quê, của quốc gia. Thán từ “ôi” đã thể hiện niềm xúc động nghẹn ngào và cả sự ngạc nhiên bất thần của thi sĩ khi đứng trước lăng Bác.

Khổ thơ thứ hai của bài thơ đã thể hiện xúc cảm của thi sĩ khi đứng trước lăng Bác lúc mặt trời lên. Mặt trời lên cao dần, hình ảnh mặt trời gợi trong lòng thi sĩ bao liên tưởng:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.”

Hai câu thơ rực sáng hình ảnh mặt trời: mặt trời của thiên nhiên theo quy luật vận động vũ trụ “ngày ngày đi qua trên lăng”- thấy một mặt trời khác “mặt trời trong lăng rất đỏ”. “Mặt trời trong lăng rất đỏ là hình ảnh ẩn dụ chỉ về chưng Hồ: nếu như như mặt trời của thiên nhiên đem lại ánh sáng, sự sống cho vạn vật thì mặt trời chưng đem lại sự tự do, hạnh phúc cho nhân dân ta. Mặt trời ấy rất đỏ như nhiệt huyết cách mệnh, như trái tim yêu thương của Người. Đặt mặt trời chưng sóng đôi trường tồn với mặt trời thiên nhiên không chỉ thể hiện lòng hàm ơn mà còn thể hiện lòng ngưỡng mộ ngợi ca sự bất tử của Người.

Chứng kiến dòng người xếp hàng vào lăng viếng chưng trong lòng thi sĩ trào dâng bao xúc động:

“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”

Cấu trúc “ngày ngày… đi” được lặp lại khẳng định quy luật thế tất: còn mặt trời đi qua trên lăng thì còn dòng người xếp hàng vào lăng viếng chưng. Xếp hàng vào lăng viếng chưng đã trở thành hoạt động không thể thiếu trong đời sống nhân dân ta. Dòng người xếp hàng vào lăng viếng chưng được liên tưởng như “kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”. Đây là hình ảnh ẩn dụ đẹp giàu ý nghĩa bởi mỗi người vào lăng viếng chưng đều mang theo bao tình cảm, nỗi hàm ơn người Cha già. Mỗi người là bông hoa kết thành tràng hoa dâng lên chưng với bao thương nhớ hàm ơn. Hình ảnh ẩn dụ ” bảy mươi chín mùa xuân” khẳng định thế cục chưng mãi là những mùa xuân vĩnh hằng của dân tộc.

Sang tới khổ thơ thứ ba là xúc cảm của thi sĩ khi vào trong lăng viếng chưng. Biết bao xúc động trào dâng khi người con miền Nam lần đầu được đối diện với chưng. Trong cái nhìn xúc động của thi sĩ hình ảnh chưng nằm trong lăng hiện ra thật đẹp:

“chưng nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”

Cả không gian thời gian như ngưng đọng trước hình ảnh có tính chất vĩnh hằng: chưng đang nằm ngủ một giấc ngủ bình yên thư thái dưới ánh sáng dịu nhẹ của vầng trăng. Gam màu của đoạn thơ không còn chói lọi rực rỡ mà chuyển sang dịu nhẹ thích hợp với không khí tĩnh lặng trong lăng, vầng trăng như đang nâng niu giấc ngủ của Người. Hình ảnh ẩn dụ “vầng trăng” vừa gợi tâm hồn sáng trong thanh cao của chưng vừa gợi những vần thơ đầy trăng của Người.

Niềm xúc động nỗi xót đau của người con miền Nam được thể hiện thật cảm động trong hai câu thơ sau:

“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

Hình ảnh ẩn dụ “trời xanh” cũng giống như “mặt trời” ,”vầng trăng”- gợi cái vĩ đại, bất tử của chưng. Trong tâm tưởng của mỗi người con miền Nam, của nhân dân Việt Nam chưng vẫn còn sống mãi với non sông quốc gia như trời xanh kia còn mãi. Người đã hóa vào thiên nhiên quốc gia núi rừng sự nghiệp của Người mãi là bất tử. Dù vẫn vững tin như thế nhưng trở lại thực tế khi người con miền Nam xa xôi về tới bên chưng thì chưng không còn nữa, nỗi xót đau không gì bù đắp nổi “nghe nhói ở trong tim”. Kết cấu “vẫn biết…mà sao” tưởng như đối lập nhau mà lại hài hòa, thống nhất với nhau trong xúc cảm của người con miền Nam khi lần đầu đối diện với chưng.

Khổ thơ cuối kết thúc bài thơ đã thể hiện ước nguyện của thi sĩ khi nghĩ tới mai về miền Nam. Niềm xúc động trào dâng khi thi sĩ nghĩ tới mai về miền Nam:

“Mai về miền nam thương trào nước mắt”

Câu thơ có cách diễn đạt mộc mạc mà đằm thắm của người Nam Bộ: mai về tức là chưa về vậy mà đã thấy nhớ thấy thương thấy lưu luyến “thương trào nước mắt”.

Tình cảm ấy đã chắp cánh cho những ước nguyện được hóa thân vào những cảnh vật ở quanh lăng Bác để mãi được ở bên chưng không rời xa:

“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đó
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

thi sĩ muốn làm con chim hót quanh lăng Bác, muốn làm đóa hoa tỏa hương thơm ngát bên lăng, muốn làm cây tre trung hiếu hòa nhập vào hàng tre bát ngát quanh lăng. Những ước nguyện ấy thật nhỏ bé mà thật đẹp bởi đều là những ước nguyện hiến dâng cho chưng, cho dân tộc. Điệp ngữ “muốn làm” tạo nhịp thơ dồn dập nhấn mạnh những ước nguyện thiết tha tình thực của thi sĩ. Đặc biệt kết thúc bài thơ ta bắt gặp hình ảnh “cây tre trung hiếu”. Hình ảnh cây tre được lặp lại ở khổ thơ đầu tạo nên kết cấu đầu đuôi tương ứng làm trọn vẹn cho mạch xúc cảm của thi sĩ. thi sĩ muốn hòa nhập vào hàng tre bát ngát quanh lăng. Hình ảnh ẩn dụ “cây tre trung hiếu” hay tấm lòng của người con miền Nam, của nhân dân Việt Nam một lòng trung hiếu với chưng nguyện đi theo trục đường mà chưng đã lựa chọn.

Bài thơ đã rất thành công khi sử dụng những nghệ thuật đặc sắc. Đó là thể thơ tám chữ đan xen những dòng bảy chữ, chín chữ thích hợp với nội dung xúc cảm. Giọng điệu bài thơ vừa trang nghiêm sâu lắng vừa thiết tha đau xót tự hào, thích hợp với tâm trạng xúc cảm khi vào lăng viếng chưng. Hình ảnh thơ có rất nhiều sáng tạo phối hợp giữa hình ảnh thực và hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng. Đặc biệt trong bài thơ có rất nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp gợi sự suy ngẫm sâu xa: “mặt trời”, “trời xanh”, ” tràng hoa”. Với những nét đặc sắc nghệ thuật ấy, bài thơ đã thể hiện lòng thành kính niềm xúc động sâu sắc của thi sĩ cũng như của mọi người đối với chưng khi vào lăng viếng chưng. “Viếng lăng Bác” là nén tâm nhang mà người con miền Nam thành kính dâng lên chưng yêu kính. Cùng với “Trường ca theo chân chưng” của Tố Hữu, “Hoa trước lăng Người” của Chế Lan Viên,… “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương đã góp phần làm phong phú đề tài chưng Hồ trong thơ ca hiện đại. Ngay từ khi ra đời bài thơ đã được khẳng định và trở thành tiếng lòng chung của mỗi người con Việt Nam đối với chưng. “Viếng lăng Bác” là một trong những thành công sớm nhất viết về Người sau ngày chưng đã đi xa.

tương tự với thể thơ tám chữ giọng điệu vừa trang nghiêm sâu lắng vừa thiết tha đau xót tự hào, bài thơ đã thể hiện lòng thành kính niềm xúc động của thi sĩ cũng như của mọi người đối với chưng khi vào lăng viếng chưng. Bài thơ không chỉ là tiếng lòng chung của riêng thi sĩ mà còn là tiếng lòng chung của tất cả mọi người đối với chưng. Chính vì vậy bài thơ có sức sống mãi trong lòng người đọc.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 9