Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ (7 mẫu + Dàn ý)

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ bộc lộ được xúc cảm trước mùa xuân của thiên nhiên, quốc gia và khát vọng hiến dâng cho thế cục trước lúc đi xa. Với 7 bài Phân tích 3 khổ thơ cuối Mùa xuân nho nhỏ sẽ giúp những em học sinh lớp 9 hiểu sâu sắc hơn.

Bạn Đang Xem: Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ (7 mẫu + Dàn ý)

từ đó, còn giúp chúng ta cảm nhận về mùa xuân thiên nhiên tươi đẹp, ngợi ca vẻ đẹp của quốc gia. Chi tiết mời những em cùng tải miễn phí 7 bài phân tích 3 khổ cuối Mùa xuân nho nhỏ để ngày càng học tốt môn Văn 9 hơn.

Dàn ý Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ

Dàn ý 1

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả Thanh Hải và bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.

Lưu ý: Học sinh tự lựa lựa chọn cách viết mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của bản thân mình.

2. Thân bài

a. Khổ thơ thứ tư

• Ước muốn của tác giả: trở thành con chim, làm cành hoa: những thứ giản dị mà đẹp đẽ tô điểm cho thế cục một cách thầm lặng mà ý nghĩa.
• Điệp cấu trúc câu: “Ta làm…” nhấn mạnh khát vọng sống hòa nhập vào cuộc sống của quốc gia, cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé, của mình cho thế cục chung, cho quốc gia
• Muốn mang lại cho thế cục những nhạc điệu đẹp đẽ, ý nghĩa. Trong bản nhạc rộn ràng của thế cục, tác giả chỉ muốn làm một nốt trầm nhưng cũng đủ làm xao xuyến lòng người. → Thể hiện sự khiêm tốn.

→ Một ước mơ nho nhỏ, chân tình, không cao siêu vĩ đại mà sắp gũi quá, khiêm tốn và đáng yêu. Hình ảnh nhuần nhuỵ, tự nhiên, thật tâm, giọng thơ nhè nhẹ, êm ái, ngọt ngào.

Xem thêm: Top 8 mẫu phân tích Ý nghĩa nhan đề Mùa xuân nho nhỏ chọn lọc

b. Khổ thơ thứ năm

• thèm khát cống hiến của tác giả: muốn được hiến dâng tuổi xanh của mình cho quốc gia xuyên suốt thế cục của mình dù là khi đang trong độ tuổi hai mươi thanh xuân tươi đẹp hay khi mái tóc đã bạc trắng.
• “Lặng lẽ”: sự cống hiến trong lặng lẽ, yên lặng nhưng nồng nhiệt, hết mình, không phô trương.
• Điệp từ “dù là” như là một lời hứa, cũng là một lời tự nhủ với lương tâm sẽ mãi mãi là mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân rộng lớn của quê hương, quốc gia.

→ Bốn câu thơ thể hiện tình yêu thương, một lời hứa, một lời tự nhủ với bản thân sẽ sống hết mình và cống hiến nhiệt tình cho tổ quốc mến yêu bằng cả thế cục mình – Một mùa xuân nho nhỏ.

c. Khổ thơ cuối

• Tâm trạng vui vẻ, lạc quan, yêu đời, yêu cuộc sống của tác giả trước mùa xuân của quốc gia.
• Khúc hát Nam ai – Nam bình: nét đặc trưng của xứ Huế nói riêng và văn hóa Việt Nam nói chung.
• Trong mắt kẻ đắm say, yêu đời thì nhìn đâu cũng thấy thiên nhiên tươi đẹp, đáng yêu đáng mến, đáng tự hào.

3. Kết bài

Khái quát lại trị giá nội dung, nghệ thuật của 3 khổ thơ cuối nói riêng và tác phẩm nói chung.

Xem thêm: Top 19+ bài Phân tích tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ ngắn gọn chi tiết nhất

Dàn ý 2

1. Mở bài

• Giới thiệu khái quát về tác giả Thanh Hải và tác phẩm “Mùa xuân nho nhỏ”.
• Khái quát sơ lược về trị giá nội dung và nghệ thuật của ba khổ thơ cuối.

2. Thân bài

a. Ba khổ thơ cuối đã thể hiện khát vọng, lí tưởng cống hiến cao đẹp của tác giả

– Lời ước nguyện thật tâm, tha thiết của thi sĩ:

• Tác giả đã sử dụng đại từ “ta” phối hợp điệp cấu trúc ngữ pháp “Ta làm… Ta nhập” để giãi bày trực tiếp khát vọng thật tâm.
• Tác giả giãi bày những mong ước thật tâm: làm con chim, làm cành hoa, làm nốt trầm “xao xuyến” trong bản hòa ca.

– Từ khát vọng sống, tác giả đã khái quát thành lý tưởng sống cao đẹp

• Hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ” là ẩn dụ độc đáo nhấn mạnh ước muốn, khát vọng hóa thân của tác giả.
• Điệp cấu trúc câu “Dù là… Dù là…” phối hợp với hai hình ảnh mang tính chất tương phản “tuổi hai mươi” – “khi tóc bạc” khẳng định sự vững bền của khát vọng.

– Bài thơ khép lại bằng những nhạc điệu dân ca xứ Huế ngọt ngào, đằm thắm và trữ tình:

• Khúc nhạc “Nam ai” da diết, buồn thương quyện hòa cùng nhạc điệu “Nam bình” dịu ngọt, êm ái.
• nhạc điệu dịu ngọt hòa cùng “nhịp phách tiền” tươi vui, giòn giã khép lại để lại những dư ba về cuộc sống mới và sức sống mới của dân tộc.

b. Ba khổ thơ cuối thể hiện những trị giá nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm

• Thể thơ năm chữ giàu nhạc điệu, cách ngắt nhịp linh hoạt thích hợp với việc thể hiện những mong ước tha thiết.
• Vận dụng thành công nhiều giải pháp tu từ nghệ thuật như so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ,…
• tiếng nói, hình ảnh thơ giàu sức gợi.

3. Kết bài

• Đánh giá ý nghĩa nội dung và nghệ thuật của ba khổ thơ cuối.

Phân tích 3 khổ cuối Mùa xuân nho nhỏ ngắn gọn

Trước mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của quốc gia, sự đi lên của cuộc sống, tác giả khát khao được hòa nhập vào cuộc sống của quốc gia:

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa.
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Điều tâm niệm của tác giả thật thật tâm sâu sắc. Con chim hót, một cành hoa là những hình ảnh đẹp của thiên nhiên. Một nốt trầm trong dàn hợp xướng là âm thanh mà mọi người đều thích nghe. Tác giả muốn làm việc, muốn cống hiến cho thế cục, cống hiến cho quốc gia.

Điệp từ một trong đoạn thơ diễn tả sự ít ỏi, khiêm tốn nhưng hình ảnh con chim, cành hoa, nốt trầm cuối cùng dã dồn vào hình ảnh thật đặc sắc:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Xem Thêm : Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người (3 mẫu)

Khát vọng của tác giả tuy ẩn chứa sự khiêm nhượng qua hình ảnh nho nhỏ, lặng lẽ nhưng thể hiện một tiếng lòng cao cả, thể hiện một nhân sinh quan cao đẹp: phải cống hiến cho quốc gia, dù là nhỏ bé, và phải không ngừng cống hiến cho thế cục. Mỗi con người hãy là một mùa xuân nho nhỏ để làm nên mùa xuân bất diệt của quốc gia. Một xã hội tốt đẹp thì mỗi con người phải tốt đẹp. Đây là điều tâm niệm và khát vọng của thi sĩ trước lúc đi xa vĩnh biệt thế cục.

xúc cảm thật tâm của thi sĩ không chỉ ngừng lại ở khát vọng về cuộc sống, tâm niệm về thế cục, tình cảm đối với quê hương, quốc gia mà còn thể hệ qua khúc hát yêu thương:

Mùa xuân – ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non nghìn dặm mình
Nước non nghìn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.

Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế, phách tiền là một nhạc cụ dân tộc điểm nhịp cho lời ca. Hình ảnh xin hát diễn tả tình yêu thương, gắn bó với quê hương, sự thèm khát về cuộc sống mùa xuân. Tiếng hát ở đây cũng là tiếng lòng của tác giả, nó ngọt ngào sâu lắng và gây được sự đồng cảm với tất cả mọi người.

Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải là một bài thơ đặc sắc. Với thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang, âm hưởng nhẹ nhõm xuyên khổ thơ, tác giả đã bộc lộ xúc cảm trước mùa xuân của thiên nhiên, quốc gia và khát vọng đẹp đẽ muốn được hiến dâng cho thế cục trước lúc đi xa.

Cảm nhận 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ

Trong cuộc sống, có những người thèm khát góp cho đời những chiến công vĩ đại, những giấc mơ kì vĩ, lại có những người mong mỏi hiến dâng cho đời những điều bình dị, đơn sơ mà ý nghĩa. Điều đó được thể hiện rất rõ trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của thi sĩ Thanh Hải, đặc biệt trong ba khổ thơ cuối.

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được viết năm 1980 trong quang cảnh tươi sáng của hòa bình và công cuộc xây dựng quốc gia. Bài thơ gồm bảy khổ và tựa như khúc hát êm đềm về tình yêu thế cục, tình yêu quốc gia nồng hậu. Ba khổ thơ cuối kết tinh tình yêu ấy bằng triết lí sống giản dị nhưng thật đáng trân trọng. nếu như khổ năm là nguyện cầu hóa thân, khổ sáu là ước nguyện hiến dâng thì khổ bảy là khúc ca yêu thương thắm nồng. Sự liên kết chặt chẽ giữa ba khổ thơ (hóa thân để hiến dâng, hiến dâng để góp phần vào khúc nhạc mùa xuân chung của quốc gia) đã gieo vào lòng ta những suy ngẫm sâu xa về thế cục Thanh Hải, thế cục của chính mình và về mối quan hệ của mỗi công dân với Tổ quốc.

Khổ năm mở ra những nguyện cầu hóa thân, với giải pháp điệp được sử dụng một cách tự nhiên mà đầy hứng khởi:

Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến

Đại từ xưng hô “ta” gợi ra sự hài hòa, xóa nhòa ranh giới giữa tác giả với độc giả. Vậy “ta” hóa thân thành những gì? vì sao “ta” không lựa chọn những đối tượng khác mà lại lựa chọn những đối tượng này để nhập thân? Thanh Hải nhắc đi nhắc lại “ta làm” (hai lần), “ta nhập” để khẳng định sự lựa lựa chọn của mình. “Con chim hót”, “cành hoa”, “một nốt trầm”… tất cả đều nhỏ nhắn, giản dị và khiêm nhượng. Đó là những điều thông thường ít ai chú ý trong cuộc sống hàng ngày. Nhưng cuộc sống này sẽ trở nên vắng lặng, buồn tẻ biết bao nếu như thiếu tiếng hót líu lo của chú chim bé nhỏ. Cuộc sống này sẽ nhạt nhòa và vô vị biết bao nếu như thiếu sắc màu của những nhành hoa. Và cuộc sống này sẽ khô khan lắm nếu như không còn những nốt nhạc, những nhạc điệu lòng người. tương tự, những đối tượng thi sĩ muốn hóa thân tuy bé nhỏ nhưng lại có ý nghĩa đẹp đẽ đối với con người và thế cục. Màu sắc, thanh âm đều là những nét vẽ không thể thiếu để bức tranh cuộc sống có thể bừng lên rực rỡ và tràn đầy sức sống. Đó cũng là những điều tuyệt vời để làm nên mùa xuân tươi đẹp dâng cho đời:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc

Mùa xuân quốc gia được dệt nên bởi những mùa xuân “nho nhỏ”, bình dị mà ý nghĩa tương tự. Triết lí sống của Thanh Hải thật giản đơn, ông đã sống một thế cục bình dị nhưng đó là một thế cục có ý nghĩa với những đóng góp cho cách mệnh và những người thân yêu. Điều này càng khiến ta xúc động hơn khi triết lí ấy được khẳng định một lần nữa vào những tháng ngày cuối cùng của Thanh Hải, khi bài thơ ra đời ngay trên giường bệnh và một tháng trước khi ông qua đời. Dù là thời thanh xuân cháy sáng hay khi tóc đã bạc, tuổi đã cao, Thanh Hải vẫn cứ cần mẫn với mùa xuân nho nhỏ của đời mình để góp phần vào mùa xuân quốc gia. Triết lí ấy không chỉ được chứng minh bằng trải nghiệm, bằng thế cục của chính thi sĩ mà từ xưa tới nay, lớp lớp thế hệ bao đời đã sống cùng triết lí ấy. Dẫu là mùa xuân sôi nổi được vang danh tên tuổi của Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp, Trịnh Công Sơn, Ngô Bảo Châu… hay những mùa xuân bình dị của những cô thanh niên xung phong, những bà mẹ nghèo, những người lao động chuyên cần cả đời không bao giờ được biết tới tên tuổi đều là những viên gạch hồng đặt ngay ngắn, trân trọng trên hành trình dài của dân tộc Việt. Ngày nay, nhiều bạn trẻ thỉnh thoảng cảm thấy chán nản và đơn chiếc trước nhịp sống hiện đại, quay cuồng trong công nghệ và những thiết bị thông minh, líu tíu với sức ép công việc, nhưng mong rằng những bạn sẽ tìm được sự thanh thoả trong tâm hồn và ý nghĩa của bản thân. Khổ thơ cuối là khúc đồng ca của thi sĩ về quê hương quốc gia:

Mùa xuân ta xin hát
Khúc Nam ai, Nam bình
Nước non nghìn dặm mình
Nước non nghìn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế

So với những khổ trên, khổ cuối có thêm một dòng thơ như là kết quả của xúc cảm dâng tràn. Cả khổ thơ bừng dậy niềm vui và tràn đầy tình yêu của Thanh Hải. Nam ai và Nam bình là những làn điệu dân ca trứ danh của Huế, quê hương thân yêu của thi sĩ. Phách tiền là một loại nhạc cụ truyền thống. Trong khúc hát ấy, quê hương quốc gia mông mênh tươi đẹp “nước non nghìn dặm”, là tình người, tình đời mênh mang bát ngát: “nước non nghìn dặm tình”.

Ba khổ thơ cuối một mặt tiếp nối những cảm nhận về mùa xuân thiên nhiên tươi đẹp, những suy tư về mùa xuân quốc gia, mặt khác đem lại dư ba lắng đọng cho bài thơ bằng triết lí sống ý nghĩa. Những câu thơ ngũ ngôn ngắn gọn, thật tâm và những giải pháp tu từ như phép điệp, ẩn dụ cùng hình ảnh thơ bình dị gợi, cảm làm, toát lên thèm khát được làm một mùa xuân khiêm nhượng, hòa vào mùa xuân to lớn của nhân dân, quốc gia. Mỗi chúng ta cũng có thể trở thành một mùa xuân nho nhỏ của quốc gia khi nỗ lực vươn lên và tìm được niềm vui, ý nghĩa trong học tập, trong công việc của mình. Dù bạn là ai, đang làm gì… Chỉ cần nỗ lực hết mình, tức là bạn đang làm đẹp cho đời.

Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ – Mẫu 1

Chặng đường lịch sử của quốc gia qua bốn nghìn năm trường tồn đã trải qua biết bao thăng trầm, với bao nhiêu là “vất vả và gian lao”. So sánh quốc gia với vì sao sáng, thi sĩ đã thể hiện niềm tự hào đối với quốc gia và dân tộc. Sao là nguồn sáng bất diệt, là vẻ đẹp vĩnh hằng trong không gian và thời gian. Ngôi sao sáng đã trở thành vẻ đẹp lộng lẫy trên lá cờ VIệt Nam, trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp ngời sáng của con người và quốc gia Việt Nam. quốc gia vẫn không ngừng phát triển, vẫn “cứ đi lên phía trước” để sánh vai cùng những cường quốc năm châu trên toàn cầu. Đoạn thơ thể hiện ý chí vươn lên không ngừng của con người và dân tộc Việt Nam.

Trong không khí tưng bừng của quốc gia vào xuân, thi sĩ cảm nhận được một mùa xuân tươi trẻ, rộn rực trỗi dậy trong tâm hồn. Đó là mùa xuân của lòng người, mùa xuân của sức sống tươi trẻ, mùa xuân của sự cống hiến và hòa nhập:

Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến

Nhịp thơ dồn dập và điệp từ “ta làm” diễn tả rõ nét khát vọng cống hiến của thi sĩ. thi sĩ muốn làm một con chim, muốn làm một nhành hoa thắm trong vườn hoa xuân để dâng tiếng hót tha thiết, để tỏa hương sắc tô điểm cho mùa xuân quốc gia. “Nốt trầm” là nốt nhạc tạo nên sự lắng đọng sâu xa trong một bản nhạc. Trong cái không khí tưng bừng của ngày hội mùa xuân, thi sĩ muốn làm một nốt nhạc trầm để góp vào khúc ca xuân của dân tộc một tí vương vít, xao xuyến. Từ khát vọng hòa nhập, thi sĩ thể hiện rõ hơn khát vọng cống hiến của mình ở những câu thơ tiếp theo:

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”

“Mùa xuân nho nhỏ” là cách nói ẩn dụ đầy sáng tạo của thi sĩ. Mỗi con người đều có thể góp một phần công sức của mình như “một mùa xuân nho nhỏ” để tô hương thêm sắc cho quê hương quốc gia. “Dâng” là một hành động cống hiến, cho đi mà không đòi hỏi sự đền đáp. Phép đảo ngữ nhằm nhấn mạnh khát vọng cống hiến thật tâm của thi sĩ. thi sĩ muốn góp công sức của mình trong công cuộc xây dựng quốc gia nhưng chỉ với một thái độ hết sức khiêm tốn, không phô trương mà chỉ “lặng lẽ”, lặng lẽ nhưng lại là toàn tâm toàn ý, như thi sĩ Tố Hữu đã khẳng định:

“Lẽ nào cho vay mà không trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình.”

Điệp từ “dù là” được điệp lại hai lần thể hiện rõ sự tự tin, bất chấp thời gian và tuổi tác của thi sĩ. Qua khổ thơ, thi sĩ đã nhấn mạnh một ý nghĩa hết sức sâu sắc: nhiệm vụ cống hiến xây dựng quốc gia là của mọi người và là mãi mãi. Không ai là không có nghĩa vụ xây dựng quốc gia, và nghĩa vụ ấy kéo dài cả một đời người, từ tuổi đôi mươi cho tới khi đầu đã điểm bạc theo năm tháng. Đây là lời kêu gọi mọi người cùng chung vai gánh vác công việc xây dựng và phát triển quốc gia, để quốc gia có thể vững vàng mà tiếp tục “đi lên phía trước”.

Khổ thơ cuối là tiếng hát yêu thương thi sĩ tặng thưởng cho quốc gia và dân tộc, như một sự hiến dâng cuối cùng cho quê hương quốc gia:

“Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non nghìn dặm mình
Nước non nghìn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”

Trong những ngày cuối cùng của thế cục, Thanh Hải muốn hát lại hai làn điệu dân ca thân thuộc của quê hương xứ Huế. có nhẽ trong những tháng ngày nằm trên giường bệnh, khi bị tử thần rình rập, thi sĩ lại thấy quê hương của mình đẹp hơn, bản sắc quê hương mình cũng đáng tự hào hơn. Đây cũng là cách để thi sĩ thể hiện tình yêu quê hương, nguồn cội. Đoạn thơ cho ta thấy rõ thi sĩ rất yêu mến quê hương thơ mộng của mình, có nhẽ cũng từ đó mà thi sĩ có thể mở rộng tình cảm để yêu mến quốc gia, mới có thể cống hiến cả thế cục cho nước nhà. Bởi lẽ, chỉ có những người biết yêu thương quê hương xóm làng thì mới có thể mở rộng lòng mình để yêu mến quốc gia dân tộc.

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được viết theo thể thơ năm tiếng, với cấu trúc gồm bảy khổ, mỗi khổ từ bốn tới sáu câu. Những hình ảnh ẩn dụ sáng tạo, giải pháp nhân hóa, điệp ngữ và những từ ngữ tượng hình được sử dụng thành công đã tạo nên nét đặc sắc của bài thơ. từ đó, ta có thể cảm nhận được cái thi vị trong hồn thơ Thanh Hải.

Tình yêu thiên nhiên, sự xúc động trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân cách mệnh và khát vọng cống hiến đã được Thanh Hải gửi gắm qua bài thơ “mùa xuân nho nhỏ”. Tuy là tác phẩm được viết không lâu trước khi thi sĩ qua đời nhưng bài thơ vẫn để lại trong lòng bao thế hệ độc giả những xúc cảm sâu lắng khó phai mờ. Và, Bài thơ vẫn sẽ tiếp tục trường tồn cùng với những bước đi lên của quốc gia, gợi nhắc cho những thế hệ trẻ một cách sống đẹp: góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc, để quốc gia ta sẽ mãi tươi đẹp như trong tiết xuân. Thế mới biết, thế cục của con người thì có hạn nhưng những trị giá ý thức mà con người để lại cho đời sau thì có trị giá vĩnh hằng.

Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ – Mẫu 2

“Mùa xuân…Mùa xuân, một mùa xuân nho nhỏ…Lặng lẽ dâng cho đời…” điệp khúc ấy được ngân lên dạt dào biết bao trái tim của những người đang cảm nhận,những người đang sống và làm việc đâu đó trên mảnh đất này. Và phải chăng đó là nguồn cảm hứng lớn của thi sĩ Thanh Hải với tình yêu quê hương, yêu cuộc sống và muốn một lần nữa được hiến dâng cho đời.

Tình yêu quê hương quốc gia và muốn được hiến dâng cho đời mình của tác giả Thanh Hải được thể hiện rõ nhất trong ba khổ cuối của bài thơ

Trong không khí tưng bừng của đất trời mùa xuân, thi sĩ đã cảm nhận được một mùa xuân tươi trẻ, rộn rực trong tâm hồn. Đó là mùa xuân của lòng người, của đất trời.

“Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”

Điệp từ ta làm diễn tả một cách rõ nét của thi sĩ. thi sĩ muốn làm một con chim, một nhành hoa để dâng tiếng hót của mình cho đời, để tỏa hương thơm ngát cho sắc xuân. Từ khát vọng được hòa nhập đó thi sĩ đã thể hiện rõ khát vọng cống hiến mình ở những câu thơ tiếp theo:

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”

Mùa xuân nho nhỏ là cách nói đầy ẩn dụ và đầy sức sáng tạo của thi sĩ. Mỗi người có thể góp một tí sức mình vào đó , hiến dâng là một hành động cho đi mà không đòi hỏi sự đáp lại. Cho dù là trẻ trai hay tóc đã bạc thì điều này vốn không quan trọng bởi khi đã muốn hiến dâng cho thế cục, cho quê hương quốc gia thì không quan trọng tuổi tác

Khổ thơ cuối là tiếng hát yêu thương thi sĩ tặng thưởng cho quốc gia và dân tộc, như một sự hiến dâng cuối cùng cho quê hương quốc gia:

“Mùa xuân-ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non nghìn dặm mình
Nước non nghìn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”

Trong những ngày cuối cùng của thế cục mình tác giả thấy quê hương mình thật đẹp và hiện lên một cách có hồn, đây cũng là cách để thi sĩ thể hiện tình yêu quê hương quốc gia

Xem Thêm : Suy nghĩ về cái chết của Vũ Nương (7 mẫu + Dàn ý)

Bài thơ mùa xuân nho nhỏ được viết theo thể thơ năm tiếng với cấu trúc câu gồm bảy khổ, mỗi khổ từ 4 tới 6 câu. Những hình ảnh ẩn dụ đầy sức sáng tạo ,giải pháp nhân hóa, điệp ngữ được sử dụng trong bài thơ. Thành công nhất phải kể tới đó là ở ba khổ thơ cuối cùng.

Giữa một mùa thu của thế cục mình, tác giả đã liên tưởng tới một mùa xuân tươi đẹp để tô điểm cho thế cục với những lời thơ bình dị,trong sáng không hề có một tí u ám của thế cục. Không chỉ hay về ý thơ mà còn hay ca ngôn từ, cả tiết điệu trong bài. Cảm ơn thi sĩ đã mang lại cho người đọc về một bài học,về một lí tưởng sống thực sự cao đẹp biết bao.”sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình”.

Đoạn thơ đã để lại trong lòng người đọc một xúc cảm khó tả khó phai mờ và mãi trường tồn cùng quốc gia, gợi nhắc cho thế hệ trẻ một cách sống đẹp, góp mùa xuân nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.

Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ – Mẫu 3

Mùa xuân là mùa của tình yêu, sức sống dào dạt và cũng là mùa khơi nguồn cho bao áng thi ca, nhạc họa. nếu như lựa chọn những bài thơ hay nhất viết về mùa xuân, tôi tin chắc không thể vắng bóng Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải. Thi phẩm là sự kết tinh, lắng đọng của một tài năng thơ đang độ chín. Bài thơ không chỉ hấp dẫn độc giả bởi quang cảnh mùa xuân mộng mơ nơi xứ Huế mà còn bởi khát vọng cống hiến cháy bỏng, dạt dào:

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Mùa xuân nho nhỏ là bài thơ cuối cùng của thi sĩ Thanh Hải, được viết khi thi sĩ nằm trên giường bệnh, chỉ mấy ngày trước khi ông qua đời. có nhẽ vì vậy, bài thơ như một lời tâm niệm, chất chứa bao xúc cảm, suy tư của thi sĩ trọn đời gắn bó với cách mệnh, quốc gia. Mở đầu đoạn thơ, tác giả nêu lên trực tiếp ước muốn, nguyện vọng của mình:

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Khát vọng được hiến dâng cho quê hương, quốc gia không phải chỉ có ở riêng thi sĩ Thanh Hải song khẳng định một cách mạnh mẽ, dứt khoát và thiết tha mong ước cao cả đó, có nhẽ chỉ có ở ông. Điệp từ “ta làm” được lặp lại hai lần phối hợp với giải pháp lặp cấu trúc ngữ pháp khiến cho nhịp thơ vừa uyển chuyển, nhịp nhàng vừa mạnh mẽ. Không ước mơ trở thành cái gì quá lớn lao, cao sang, vĩ đại, những điều tác giả mong muốn thật bình dị nhưng đầy ý nghĩa. Nhân vật trữ tình muốn làm “con chim hót” để ngợi ca quốc gia đẹp giàu, muốn làm “cành hoa” để toả hương, khoe sắc cho đời, muốn làm “nốt trầm xao xuyến” để góp phần làm nên bản hoà ca của thế cục. Mong muốn giản dị thôi nhưng chính những điều đó làm cho cuộc sống này trở nên tươi đẹp hơn, ý nghĩa, kì diệu hơn. Ta bắt gặp sự đồng điệu giữa tâm hồn thơ Thanh Hải với tâm hồn nhạc sĩ Trương Quốc Khánh – tác giả khúc ca Tự nguyện:

nếu như là chim tôi sẽ là loài người tình câu trắng
nếu như là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
nếu như là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm
Là người, tôi sẽ chết cho quê hương

Đó là sự gặp gỡ của những tâm hồn nghệ sĩ ý thức được vai trò, trách nhiệm cao cả của mình với quê hương. thi sĩ Thanh Hải và nhạc sĩ Trương Quốc Khánh đều có ước muốn thật thanh cao, đẹp đẽ. Điểm khác biệt của hai nghệ sĩ là ở cách thức thể hiện. nếu như trong lời ca của Trương Quốc Khánh, ông sử dụng lối viết giả thiết, với sự điệp lại của liên từ “nếu như” thì thi sĩ Thanh Hải sử dụng lối viết khẳng định “ta làm” ; “ta nhập”. Người đọc trân trọng trái tim ấm nóng, gắn bó với quê hương quốc gia của hai tâm hồn nghệ sĩ.

thi sĩ Thanh Hải thực sự khiến người đọc ngưỡng mộ, khâm phục bởi khi cái chết kế cận, ông vẫn mang trong mình những trằn trọc, khát vọng hiến dâng cho quê hương, quốc gia. Đỉnh cao của ước vọng hiến dâng ấy là niềm mong muốn được là “mùa xuân nho nhỏ”:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
ù là khi tóc bạc.

Vẫn không phải là một mùa xuân lớn lao, ôm trùm vũ trụ, thi sĩ chỉ mong là một “mùa xuân nho nhỏ” rét mướt. Hình ảnh ẩn dụ “mùa xuân” thể hiện phần tốt đẹp của mỗi người, là tài năng, trí tuệ, là sức sống. thi sĩ muốn đem hết tâm hồn, sức lực và cả sự sống của mình cống hiến cho sự phát triển của quê hương, quốc gia dấu yêu. Sự hiến dâng lớn lao đó không phô trương, ồn ào mà chỉ “lặng lẽ dâng cho đời”. Động từ “dâng” thể hiện một thái độ thành kính, trân trọng, nâng niu. thi sĩ nguyện cống hiến hết mình cho Tổ quốc:

Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Hình ảnh hoán dụ “tuổi hai mươi”, “tóc bạc” thể hiện thời gian của đời người, thể hiện khát vọng cống hiến hết mình, trọn đời của thi sĩ. Cho dù đó là khi trẻ trung căng tràn sinh khí hay khi đã về già thì ông cũng không lúc nào nguôi niềm mong ước được hiến dâng.

Với lời thơ năm chữ nhẹ nhõm, lắng sâu, thi sĩ Thanh Hải đã thực sự làm lay động trái tim biết bao độc giả. Khát vọng cháy bỏng được hiến dâng của thi sĩ thể hiện một tình yêu quê hương tha thiết. Khát vọng đó càng đáng quý, đáng trân trọng hơn bởi đó là mong ước sau hết của con người sắp từ giã cõi đời. Ta hiểu rằng, sự cống hiến không bị giới hạn bởi tuổi tác, chỉ cần con người có một trái tim luôn ấm nóng và biết sống vì người khác. Hai khổ thơ thực sự mang lại những bài học quý giá cho thế hệ trẻ ngày hôm nay. Liệu chúng ta đã, đang và sẽ làm được gì để cống hiến cho quê hương, quốc gia mình? Mỗi người hãy phấn đấu trở thành những “mùa xuân nho nhỏ” để quốc gia ngày càng đẹp tươi.

Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ – Mẫu 4

Mùa xuân là khoảng thời gian thân thuộc gợi lên biết bao xúc cảm, rung động trong tâm hồn người nghệ sĩ. nếu như thi sĩ Xuân Diệu cảm thức về mùa xuân trong nhịp sống “Vội vàng” chạy đua từng ngày với dòng thời gian trôi chảy để bắt trọn từng khoảnh khắc, Nguyễn Bính say sưa trong không gian làng quê thân quen “Từng nhà mở cửa đón vui tươi” qua “Thơ xuân” thì Thanh Hải thưởng thức vẻ đẹp của mùa xuân đất trời trong sự gắn bó chặt chẽ với quốc gia cùng những ước nguyện cống hiến. Ba khổ thơ cuối của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” đã thể hiện rõ điều này. Qua những vần thơ tha thiết, ngọt ngào, chúng ta có thể thấy được khát vọng thật tâm và lí tưởng sống cao đẹp của thi sĩ.

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” ra đời vào năm 1980. Đây là quãng thời gian tác giả đang chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo. Bởi vậy, thi phẩm giống như một bản tổng kết thể hiện khát khao mãnh liệt, cháy bỏng của thi sĩ. Sau khi vận dụng mọi giác quan để đón nhận vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời bằng tình yêu thiên nhiên, tác giả đã thể hiện niềm tự hào về sự thay đổi của quốc gia. Tiếp nối mạch xúc cảm đó, ở ba khổ thơ cuối, tác giả đã thể hiện ước nguyện cống hiến qua những vần thơ thiết tha và cảm động:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”

Tác giả đã sử dụng đại từ “ta” phối hợp điệp cấu trúc ngữ pháp “Ta làm… Ta nhập” để giãi bày trực tiếp khát vọng thật tâm. Cái “tôi” xuất hiện ở khổ thơ thứ nhất “Tôi đưa tay tôi hứng” đã chuyển hóa thành cái “ta” để bộc bạch những ước nguyện hết sức bình dị và giản đơn: làm một con chim chứa cao tiếng hót rộn ràng góp vui cho đời, làm một cành hoa khoe sắc thắm tô điểm trong bức tranh muôn sắc màu của thiên nhiên, làm nốt trầm tạo nên âm vang “xao xuyến” trong bản hòa ca. Qua hệ thống hình ảnh thân thuộc, sắp gũi, chúng ta có thể thấy được mong ước khiêm nhượng nhưng tương đối cao đẹp của thi sĩ, đồng thời gợi lên mối quan hệ gắn bó giữa tư nhân và cộng đồng. Điều này đã được thể hiện rõ hơn qua khổ thơ tiếp theo:

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”

Hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ” được thi sĩ sử dụng làm nhan đề của tác phẩm xuất hiện trong khổ thơ này đã góp phần nhấn mạnh ước muốn, khát vọng của tác giả. Vào những năm tháng cuối cùng đối lập với bệnh tật, Thanh Hải xin được hóa thân làm “Một mùa xuân nho nhỏ” để hòa quyện, tô điểm làm đẹp thêm mùa xuân của thiên nhiên đất trời và mùa xuân của quốc gia. những từ “nho nhỏ”, “lặng lẽ” đã làm nổi trội ước nguyện cống hiến thầm lặng, tự nguyện, không ồn ào, phô trương. Đó chính là lí tưởng sống giản dị nhưng tương đối cao đẹp của thi sĩ Thanh Hải. Điệp cấu trúc câu “Dù là… Dù là…” phối hợp với hai hình ảnh mang tính chất tương phản “tuổi hai mươi” – “khi tóc bạc” đã khẳng định sự vững bền theo thời gian, năm tháng của khát vọng cống hiến, hi sinh thầm lặng. Cuối cùng, bài thơ khép lại bằng những nhạc điệu dân ca xứ Huế ngọt ngào, đằm thắm và trữ tình:

“Mùa xuân ta xin hát
Khúc Nam ai, Nam bình
Nước non nghìn dặm mình
Nước non nghìn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”

Trong những năm tháng cuối đời đối lập với bệnh tật, thi sĩ đã chứa cao tiếng hát những làn điệu dân ca thân thuộc của quê hương. Khúc nhạc “Nam ai” da diết, buồn thương gợi nhớ về những năm tháng bốn nghìn năm “vất vả và gian lao” quyện hòa cùng nhạc điệu “Nam bình” dịu ngọt, êm ái gợi cuộc sống giàu có, bình yên hiện tại của quốc gia. Khúc hát ngân vang đã thể hiện tình yêu đối với quê hương, quốc gia của thi sĩ. nhạc điệu dịu ngọt đó hòa cùng “nhịp phách tiền” tươi vui, giòn giã khép lại bài thơ nhưng vẫn để lại những dư ba về cuộc sống mới và sức sống mới của dân tộc bởi sự phối hợp với điệp khúc: “Nước non nghìn dặm mình – Nước non nghìn dặm tình”.

Lý tưởng cùng khát vọng nhân văn trong tâm hồn thi sĩ đã được thể hiện thành công thông qua thể thơ năm chữ giàu nhạc điệu, cách ngắt nhịp linh hoạt thích hợp với việc thể hiện những mong ước tha thiết. Tác giả còn vận dụng thành công nhiều giải pháp tu từ nghệ thuật như so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ,… phối hợp với tiếng nói, hình ảnh thơ giàu sức gợi để thể hiện dòng xúc cảm thật tâm và tiếng lòng của thi sĩ đối với thiên nhiên, quốc gia.

tương tự, sau khi tái tạo vẻ đẹp của thiên nhiên đất trời và sự thay đổi nhịp sống của quê hương, quốc gia trong cuộc sống mới, tác giả đã giãi bày những ước nguyện của bản thân.. Đó là một quan niệm sống tích cực, óng ánh vẻ đẹp nhân văn của sự cống hiến, hi sinh bình dị và cao đẹp.

Phân tích 3 khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ – Mẫu 5

Mùa xuân là đề tài truyền thống trong thơ ca dân tộc. Thanh Hải đã góp cho thơ ca dân tộc một bài thơ xuân đẹp, đượm đà tình nghĩa.Tình yêu mùa xuân gắn liền với tình yêu quốc gia, quê hương được Thanh Hải diễn tả một cách sâu sắc, cảm động. Trong đó 3 khổ thơ cuối của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ có những nét đặc sắc về nghệ thuật riêng.

Sau lời suy tư là điều tâm niệm của Thanh Hải. Trước hết là lời nguyện cầu được hóa thân:

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.

“Con chim hót” để gọi xuân về, đem tới niềm vui cho con người. “Một cành hoa” để tô điểm cuộc sống, làm đẹp thiên nhiên sông núi. “Một nốt trầm” của bản “hòa ca” êm ái để làm xao xuyến lòng người, khích lệ nhân dân. “Con chim hót”, “một cành hoa “, “một nốt trầm…” là ba hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho cái đẹp, niềm vui, cho tài trí của quốc gia và con người Việt Nam.

Với Thanh Hải, hóa thân là để hiến dâng, để phục vụ cho một mục đích cao cả:

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Lời thơ tâm tình thiết tha. Mỗi con người hãy trở thành “một mùa xuân nho nhỏ” để làm nên mùa xuân bất diệt của quốc gia. Ai cũng phải có ích cho đời. “Mùa xuân nho nhỏ” là một ẩn dụ đầy sáng tạo khắc sâu ý tưởng: “Mỗi thế cục đã hóa núi sông ta” (Nguyễn Khoa Điềm). “Nho nhỏ” và “lặng lẽ” là cách nói khiêm tốn, thật tâm. “Dâng cho đời” là lẽ sống đẹp, cao cả. Bởi lẽ “Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình ” (Tố Hữu). Sống hết mình thủy chung cho quốc gia, đem cả thế cục mình phục vụ quốc gia, cả từ lúc “tuổi hai mươi” trai tráng cho tới khi về già “tóc bạc”. Thơ hay là ở xúc cảm thật tâm. Thanh Hải đã nói lên những lời gan ruột của mình. Ông đã sống như lời thơ ông tâm tình. Khi quốc gia bị Mỹ – Diệm và bè lũ tay sai mưu mô chia cắt làm hai miền, ông hoạt động bí mật trong vùng giặc, gây dựng phong trào cách mệnh, khinh thường cảnh máu chảy đầu rơi. Cảm động hơn nữa là bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được ông viết ra trên giường bệnh, một tháng trước lúc ông qua đời.

Thanh Hải sử dụng giải pháp nghệ thuật điệp ngữ rất tài tình: “Ta làm… ta làm… ta nhập…”, “dù là tuổi… dù là khi… “đã làm cho âm điệu thơ, giọng thơ tha thiết, sâu lắng, ý thơ được khắc sâu và nhấn mạnh. Người đọc xúc động biết bao trước một giọng điệu thơ trữ tình, rét mướt tình đời tương tự. Có thể xem đoạn thơ này là những lời trăng trối của ông.

Khổ thơ cuối là tiếng hát yêu thương:

Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non nghìn dặm mình
Nước non nghìn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế.

Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế rất nổi tiếng mấy trăm năm nay. Phách tiền là một nhạc cụ dân tộc để điểm nhịp cho lời ca, tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục. Câu thơ “Mùa xuân ta xin hát” diễn tả niềm thèm khát bổi hổi của thi sĩ đối với quê hương yêu dấu buổi xuân về. Quê hương quốc gia trải dài nghìn dặm, chứa chan tình yêu thương. Đó là “nghìn dặm mình”, “nghìn dặm tình” đối với nước non và xứ Huế quê mẹ thân yêu! Câu thơ của người con đất Huế quả là “dịu ngọt”.

Mùa xuân là đề tài truyền thống trong thơ ca dân tộc. Thanh Hải đã góp cho thơ ca dân tộc một bài thơ xuân đẹp, đượm đà tình nghĩa. Thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang. tiếng nói thơ trong sáng và biểu cảm, súc tích và hình tượng. những giải pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, song hành đối xứng, điệp ngữ… được vận dụng sắc sảo, tài hoa. Tình yêu mùa xuân gắn liền với tình yêu quốc gia, quê hương được Thanh Hải diễn tả một cách sâu sắc, cảm động. Mỗi một thế cục hãy là một mùa xuân. quốc gia ta mãi mãi sẽ là những mùa xuân tươi đẹp.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 9