8 Mẫu Phân tích khổ 3 Đây thôn Vĩ Dạ hay nhất

Phân tích khổ 3 Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử gồm 8 mẫu dưới đây không chỉ giúp những em lớp 11 có thêm nhiều ý tưởng hay cho bài viết của mình mà còn thấy được màu sắc đượm buồn, có chút hoài nghi, bất an lại tha thiết thực tâm của một tâm hồn đơn chiếc đang khát khao sống mãnh liệt.

Phân tích Đây thôn Vĩ Dạ khổ 3 chúng ta như chạm tới trái tim người đọc thấu hiểu được những ước mơ, khát vọng mà Hàn Mặc Tử muốn có dù nó rất đời thường nhưng với tác giả nó vô cùng thiêng liêng. Khổ thơ đã dạy ta cách trân trọng cuộc sống này hơn. Vậy dưới đây là 8 mẫu phân tích khổ 3 Đây thôn Vĩ Dạ hay nhất, mời những bạn cùng đón đọc.

Bạn Đang Xem: 8 Mẫu Phân tích khổ 3 Đây thôn Vĩ Dạ hay nhất

Dàn ý phân tích khổ cuối bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

Dàn ý số 1

1. Mở bài

– Nêu sơ lược về tác giả: Hàn Mặc Tử (1912 – 1940), tên thật là Nguyễn Trọng Trí, quê quán

• Quảng Bình. Là một thi sĩ gặp nhiều bi thương trong cuộc sống nhưng hồn thơ của ông lại luôn dồi dào nguồn cảm hứng sáng tạo.
• Giới thiệu khổ thơ thứ ba: là sự bộc lộ những tâm trạng và sự hoài nghi của nhân vật trữ tình, nhưng vượt trội lên là niềm khát khao được sống, được giao hòa cùng với thiên nhiên và con người ở xứ Huế.

2. Thân bài

– Nội dung

• Tha thiết hướng về con người ở Vĩ Dạ trong sự hư ảo giữa thực và mơ: đó là hình ảnh của một người khách đường xa về một người con gái trong màu áo trắng tinh khôi, trinh nguyên nhưng mờ ảo (2 câu đầu).
• Tâm trạng hoài nghi, suy tư về thế cuộc và tình người: sự chìm đắm trong hai không gian của tâm tưởng và thực tiễn, sự hoài nghi về tình người ở thôn Vĩ sau bao nhiêu năm xa rời, mong chờ.

– Nghệ thuật

• Hình ảnh “khách đường xa” gợi lên nỗi nhớ và khát khao được gặp lại sức xưa, chốn cũ của nhân vật trữ tình.
• Điệp ngữ (khách đường xa, ai): sự chìm đắm trong vô thức với khát vọng được gặp lại cố tri (khách đường xa), sự ngậm ngùi tiếc nuối (ai).
• Điệp ngữ “khách đường xa” được lặp lại hai lần như chứa đựng hai tâm trạng, hai cung bậc xúc cảm khác nhau. Đó là khát vọng: mơ về khách đường xa, mơ được gặp lại sức xa, cảnh cũ (mơ khách đường xa); là thực tiễn: sự vô vọng khi có quá nhiều khát vọng, ước mơ không thể trở thành hiện tại (khách đường xa).
• Đại từ phiếm chỉ (ai), đại từ (đây): làm bật lên cảm giác của sự vô định và hoài nghi của nhân vật trữ tình.
• “Ở đây” nhằm chỉ về không gian hiện thực nơi xứ Huế hay là không gian tâm tưởng, không gian nơi tác giả đang đắm chìm trong đau thương, vô vọng.
• nghi vấn tu từ “Ai biết tình ai có đằm thắm?”: để hỏi người mà cũng để hỏi mình, vừa sắp gũi nhưng cũng xa xôi, vừa hoài nghi nhưng cũng giận hờn, trách móc.
• Từ Hán – Việt (nhân ảnh): từ Hán – Việt duy nhất được tác giả sử dụng trong bài, có sự dự cảm về chính thế cuộc của tác giả.
• Nhịp thơ 4/3 (Mơ khách đường xa\ khách đường xa) tạo ra sự khác biệt với luật thơ của những câu thơ thất ngôn.
• Ngôn từ trong sáng, giản dị, giàu sức tạo hình và có sức biểu cảm tinh tế.
• Nghệ thuật cực tả (sắc trắng): tạo nên vẻ đẹp thanh khiết, trinh nguyên của nhân vật “em” nhưng đồng thời cũng làm bật lên sự bất lực về thị giác, bất lực về tâm hồn của một trái tim khi phải xa rời cuộc sống thực ngoài kia.

3. Kết bài

– tóm tắt lại ý chính của trị giá nội dung, nghệ thuật của khổ thơ thứ ba.

• trị giá nội dung: nỗi lòng hướng về xứ Huế sau bao nhiêu năm xa rời trong sự mờ nhòa giữa hiện thực và mộng ảo của nhân vật trữ tình.
• trị giá nghệ thuật: sử dụng những giải pháp tu từ hiệu quả làm toát lên được những cung bậc, tâm trạng của nhân vật trữ tình.

Dàn ý số 2

1. Mở bài

Giới thiệu Hàn Mặc Tử, Đây thôn Vĩ Dạ và khổ thơ cần phân tích.

2. Thân bài

a) Hai câu thơ đầu: khát khao hướng tới toàn cầu bên ngoài, tương đối ấm tình người từ mộng cảnh.

– Hình tượng thơ khá “dị” và khó hiểu: Một người lữ khách trong chốn sương khói mịt mù, thấp thoáng với dáng áo trắng hư hư thực thực.

– “Mơ khách đường xa khách đường xa”, cõi đời đã hiện lên một cách rõ ràng thông qua hình bóng một mĩ nhân mà tác giả trực tiếp xưng “em” ở câu thơ tiếp.

+ Cụm từ “khách đường xa”: Đem tới cảm giác xa lạ, đặc biệt là nó được lặp lại tới hai lần trong một câu thơ để diễn tả cái khoảng cách, âm hưởng xa dần của vị “khách”, của bóng mĩ nhân trong tâm tưởng thi sĩ.

+ Cõi đời trong thơ của Hàn Mặc Tử lại cũng không phải ở cõi thực mà nó nằm trong cõi “mơ”, giấc mơ tàn thì người cũng mất.

=> Hình tượng thơ lạ thường: Hình tượng con người xuất hiện như ảo tượng, vừa xa lạ, vừa vận động xa dần, lại vừa không thể nắm bắt được, rất vô định và mênh mang.

– “Áo em trắng quá nhìn không ra”:

+ Người thi sĩ tài hoa, bạc phận ấy đã chới với, quyết tâm níu kéo lại cái cõi đời, cái tương đối ấm tình người dẫu chỉ là trong mơ bằng mọi nỗ lực, mọi quyết tâm. Thế nhưng rốt cuộc, người nghệ sĩ nhường nhịn như đuổi không kịp, với không tới, ánh mắt người cũng nhìn không thấu.

+ Hai từ “trắng quá” gợi tả sự tột cùng của sắc trắng, nó đã vượt qua khỏi tầm nhận diện của thị giác, hình bóng người mĩ nhân bây giờ đã mất hết đường nét, chỉ để lại một khoảng trắng vô định và hẫng hụt trong lòng thi nhân, chính thức đánh dấu sự bất lực và vô vọng của tác giả trong quá trình níu kéo cõi đời, tương đối ấm tình người.

Xem thêm: Top 20+ mẫu phân tích thương vợ tú xương hay nhất 

b) Hai câu cuối: Tác giả quay về toàn cầu bên trong lạnh lẽo, vô định và đơn chiếc:

– toàn cầu ấy hiện lên bằng câu thơ “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”, hình tượng thơ vô cùng siêu thực tượng trưng. Đó là một toàn cầu mang sự lạnh lẽo, mịt mù của khói sương, thiếu vắng hình bóng, tương đối ấm của con người, là nỗi đớn đau nhất của Hàn Mặc Tử.

– Chỉ có duy nhất một sợi dây vô hình liên hệ giữa hai toàn cầu khác biệt ấy là tình cảm tha thiết, sâu nặng của người thi sĩ với thế cuộc, với thiên nhiên ngoài kia vẫn luôn đầy ắp trong tâm tưởng, trong những vần thơ lúc trong trẻo, thanh khiết lúc rớm máu đau thương.

– “Ai biết tình ai có đằm thắm”:

+ Băn khoăn về tình cảm của người ngoài kia, của mĩ nhân.

+ Băn khoăn không biết rằng liệu mĩ nhân, liệu Kim Cúc có thấu hiểu cho cái nỗi lòng tha thiết tới khốn khổ của mình dành cho nàng hay không.

=> Thể hiện ý thức vô cùng sâu sắc về sự manh mang của sợi dây giao nối tình cảm giữa hai toàn cầu này của Hàn Mặc Tử.

3. Kết bài

Nêu cảm nhận chung.

Phân tích khổ 3 Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 1

Hàn Mặc Tử là thi sĩ tài hoa, có sức sáng tạo mạnh mẽ bậc nhất trong phong trào thơ Mới ở Việt Nam những năm 30. Tài hoa là thế nhưng thế cuộc Hàn Mặc Tử là một chuỗi những nỗi buồn, nỗi đơn chiếc tới khiếp sợ. Những tâm sự, suy tư của ông được thể hiện đầy khiếp sợ trong những sáng tác thơ văn, đặc biệt thông qua những biểu tượng thơ “máu”, “trăng”, “vầng trăng máu”. Giữa những bài thơ có phần điên loạn, dữ dội ấy vẫn có những bài thơ thật trong sáng, tinh khôi, Đây thôn Vĩ Dạ là bài thơ như thế. Đặc biệt, trong khổ thơ thứ ba của bài, hình ảnh vầng trăng một lần nữa xuất hiện nhưng đó không phải vầng trăng máu đầy dữ dội nữa mà ánh trăng thật nhẹ nhõm cũng thật buồn khi thể hiện niềm khát khao tình đời, tình người của người thi sĩ.

nếu như như khổ thơ đầu tác giả Hàn Mặc Tử đã kỳ công vẽ ra bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ trong trẻo, đắm say lòng người trong ánh nắng của ngày mới, khổ thơ thứ hai là quang cảnh sông nước, mây trời tuyệt đẹp nhưng thấm đượm nỗi đớn đau, xót xa của con người da diết yêu đời nhưng sắp phải lìa xa thế cuộc ấy thì tới khổ thơ cuối của bài, tác giả đã đắm chìm trong toàn cầu hư ảo với ánh trăng ảo tưởng cùng khát khao mãnh liệt đối với thế cuộc.

“Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm”

thế cuộc của người thi sĩ là một chuỗi những nỗi buồn không dứt nhưng dù bị thế cuộc vùi dập, tuyệt tình thì tình yêu thế cuộc của người thi sĩ ấy càng trở nên mãnh liệt hơn, tha thiết hơn. thực tiễn quá đớn đau, tác giả đã thoát ly hiện tại để trở về với cõi mộng để tìm chút bình yên cho tâm tâm hồn. xúc cảm bao trùm khổ thơ cuối là màu sắc hư vô, huyền ảo với thực giả lộn lạo.

Tác giả Hàn Mặc Tử đã nhấn mạnh trạng thái mộng tưởng bằng cách điệp hai lần từ “mơ” “mơ khách đường xa, khách đường xa”. Tuy hoàn toàn chìm đắm trong mộng tưởng nhưng ẩn sâu bên trong giấc mộng ấy lại là khát khao đầy thành thực. Mơ khách đường xa là khát khao được một lần gặp lại sức xưa trước khi lìa khỏi cõi đời của tác giả nhưng càng mong mỏi thì giấc mơ càng trở nên xa vời, khắc khoải.

“Áo em trắng quá nhìn không ra”

Xem Thêm : Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài thơ Tương tư của Nguyễn Bính (4 mẫu)

Trong không gian hư ảo của cõi mộng, hình ảnh áo trắng của “em” như bị lẩn khuất trong cái bằng bạc của sương khói khiến cho thị giác khó có thể tiếp nhận, để phân biệt thực hư “áo em trắng quá nhìn không ra”. Câu thơ thể hiện sự choáng ngợp, nghẹn ngào lại có chút xót của thi sĩ vì dù quyết tâm nhưng không thể nhìn rõ ràng, sự tồn tại của em mãi trong toàn cầu tâm tưởng mà không thể trở thành hiện thực.

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”

“Ở đây” có thể là không gian hiện thực của xứ Huế với quang cảnh sáng sớm vẫn còn thấm tương đối sương cũng có thể là sương khói mờ ảo của không gian tâm tưởng, nơi tác giả đang chìm đắm với những tâm sự, nỗi đau, sự vô vọng riêng. Sự mờ ảo của không gian cũng làm cho nghi vấn “Ai biết tình ai có đằm thắm” trở nên khắc khoải hơn, da diết hơn.

nghi vấn tu từ không có lời giải chứa đựng sự bất an đầy hoài nghi về tình cảm của người con gái xứ Huế dành cho mình, đó liệu có phải chân tình hay chỉ là sự ảo tưởng từ bản thân của thi sĩ. Với tình cảnh hiện tại, liệu rằng tình cảm người xưa có thay đổi. Sự bất an thường xuyên xuất hiện trong những câu thơ của Hàn Mặc Tử “Cảnh xưa tồn tại, lòng người thay đổi”.

tương tự, khổ thơ cuối của bài “Đây thôn Vĩ Dạ” đượm màu sắc đượm buồn, có chút hoài nghi, bất an lại tha thiết thực tâm của một tâm hồn đơn chiếc đang khát khao sống mãnh liệt.

Xem thêm: Top 16+ mẫu Phân tích Đây thôn Vĩ Dạ hàn mặc tử hay nhất

Phân tích khổ 3 Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 2

Hàn Mặc Tử một trong ba thi sĩ đỉnh cao của phong trào thơ mới, là thi sĩ tài hoa nhưng bạc phận. những tác phẩm của ông đều được sáng tác với một hồn thơ mãnh liệt nhưng luôn quằn quại trong đớn đau, luôn có sự xâu xé giữa tâm hồn và thể xác. Đặc biệt bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ là bài thơ đầy tâm trạng của ông giằng cho người mình yêu. Khổ thơ cuối bài là dòng tâm trạng mơ hồ, kì ảo.

Từ giọng khắc khoải da diết ở khổ 2 thì sang khổ 3 đã chuyển thành giọng gấp gáp, khấn khoản, niềm thèm khát được gắn liền với hình bóng cụ thể:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra.”

Hình bóng cụ thể lúc đầu là khách đường xa, lúc sau là em với tà áo trắng tinh khôi. Hình tượng mĩ nhân từ khách đường xa mà dần dần thành em với giấc mộng dài say đắm. Khách đã xa vời mà giờ đây khách đường xa lại càng xa xôi vậy mà mà gắn với nó là “mơ” lại càng hư ảo. Có phải những hình bóng ấy dù đẹp nhưng nó vẫn thuộc về toàn cầu ngoài kia của quá khứ và với thi sĩ nó chỉ hiện hữu bằng một giấc mơ dài. Hàn Mặc Tử với mong muốn gặp được khách, gặp được mĩ nhân nhưng mong muốn ấy của ông sẽ không trở thành hiện thực bởi chỉ trong mơ ông mới dám ước mơ về điều ấy.

Ở câu thơ thứ hai thì “áo em trắng quá”. Từ “quá” chung sắc thái biểu cảm tiếng kêu phát hiện trằm trồ ngỡ ngàng về vẻ đẹp mĩ nhân hiện hữu. Sắc trắng hiện ra không ít hai lần: trong văn học trung đại thì đó là cái trắng tóc tang, cái màu trắng đau thương, buồn nhường nhịn như nói về sự ra đi, chia tay. Còn trong văn học hiện đại thì đó là một sắc trắng mới, tràn đầy màu sắc và tươi trẻ hơn. Đó là cái trắng tinh khôi, tinh khiết. Quả thực Hàn Mặc Tử đã có một quan niệm mới mẻ, một quan niệm thẩm mĩ canh tân, hiện đại.

Đó là sắc màu tinh khiết thánh thiện. Nó gắn với một kí ức xa xôi về người con gái gắn với sắc màu tinh khiết “nhìn không ra” cực tả sắc áo vừa gợi vẻ đẹp xa vời khó nắm bắt như thực mà lại như mơ tức là có một nét vẻ đẹp mà thi sĩ mãi tôn thờ đang tuột dần khỏi tầm tay. Đúng lúc hình bóng mĩ nhân hiện về rõ nét nhất trong tâm tưởng, lung linh nhất thì lại vô vọng nhất. thi sĩ mượn giấc mơ nhưng lại nói về cái thực đang diễn ra trong tâm hồn con người.

Nhưng tới hai câu thơ cuối:

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm.”

Chủ thể trữ tình trở về với toàn cầu thực của mình từ toàn cầu ngoài kia đầy xót xa với thực tiễn đau thương, đầy chia lìa với sự khiếp sợ của cái chết:

“Tôi đang còn đây hay ở đâu
Ai đem tôi bỏ xuống trời sâu.”

Hoặc:

“Trời hỡi bao giờ tôi chết đi
Bao giờ tôi hết được yêu vì.”

Trong “Đây thôn Vĩ Dạ” sự trở lại của “sương khói mờ nhân ảnh”. Nó là sương khói của thực tiễn xứ Huế hay là sương khói của dòng thời gian khiến cho tất cả trở nên xa vời hư ảo “mờ nhân ảnh”. Cau hỏi “Ai biết tình ai có đằm thắm?” đã kết lại bài thơ một cách đầy khắc khoải. “Ai” động từ phiếm chỉ vang lên khiến câu thơ xa vắng có chút hụt hẫng có thể là tác giả hay người con gái. Chỉ biết rằng nó khép bài thư lại trong nỗi buồn mênh mang khắc khoải đầy xót xa trong khát khao khôn nguôi về tình đời, tình người.

Câu thơ cuối có thể hiểu theo hai cách. Đó là người con gái xứ Huế có biết tình cảm của thi sĩ sâu đậm tới đâu hay thi sĩ có biết cô gái cũng có tình cảm với mình. Nhưng hiểu theo cách nào vẫn là chia sẻ thấu hiểu và được yêu thương dẫu đơn chiếc, đớn đau vô vọng nhưng không thôi thèm khát. Nhưng dù vô vọng dù đơn chiếc đớn đau nhưng tác giả vẫn không nguôi đầy khát khao. Hàn Mặc Tử dù đang phải đối mặt với bệnh tật, trải qua những đớn đau nhưng không bao giờ ông vô vọng mà luôn mong về một cuộc sống mới, khát khao được sống.

Cảm nhận về khổ cuối bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ ta như chạm tới trái tim người đọc thấu hiểu được những ước mơ, khát vọng mà Hàn Mặc Tử muốn có dù nó rất đời thường nhưng với tác giả nó vô cùng thiêng liêng. Khổ thơ đã dạy ta cách trân trọng cuộc sống này hơn.

Phân tích Đây thôn Vĩ Dạ khổ 3 – Mẫu 3

Trong phong trào thơ mới, Hàn Mặc Tử là hiện tượng thơ kì lạ nhất, “một giọng thơ độc đáo không chia sẻ âm hưởng với bất kì ai”. Viết thơ để trải niềm đau trên mảnh giấy mỏng manh, đi đến tận cùng đau thương, thơ Hàn Mặc Tử thực sự là “huyết lệ” của một linh hồn trước giờ hấp hối sắp chia phôi. Tuy nhiên, bên cạnh những vần thơ huyết lệ, Hàn Mặc Tử vẫn có những tiếng thơ tinh khôi như ánh sớm mai, trong trẻo như nước suối đầu nguồn. Rút ra từ tập “Thơ điên”, “Đây thôn Vĩ Dạ” là những vần thơ tinh khôi trong trẻo trong gia tài Hàn Mặc Tử nhưng vẫn ẩn chứa tình yêu đau đớn hướng về cuộc đời. Nếu khổ thơ đầu tiên diễn tả vườn Vĩ Dạ buổi sớm mai, khổ thứ hai là đêm trăng xứ Huế cùng với những mặc cảm, chia lìa, xa cách thì khổ thơ thứ ba lại nói về hình bóng khách đường xa va nỗi niềm mơ tưởng của thi sĩ:

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

Bị cuộc đời tuyệt giao, nhưng Hàn Mặc Tử không bao giờ chịu tuyệt tình. Càng chia lìa, càng bị cuộc đời bỏ rơi, thi sĩ càng yêu đời thiết tha, đắm say đến đau đớn. Ao ước trở về thôn Vĩ không thành, thi sĩ lại mơ tưởng đến người thương thôn Vĩ: “Mơ khách đường xa, khách đường xa”. Thật xót xa trong giấc mơ, người thương đã thành khách đường xa. Lời gọi “khách đường xa, khách đường xa” chất chứa biết bao nhiêu mặc cảm chia li, xa cách. Nỗi cách chở chia li như nhân lên trùn trùng qua nghệ thuật điệp liên tiếp 4/3. Ta tưởng như trong giấc mộng của thi sĩ, bóng dáng người lính vừa chợt hiện lên đã mờ dần, khuất xa, mất hút. Người tình xưa như đang chạy trốn ta vậy. Câu thơ tự sự mà mang âm diệu của tiếng nấc nghẹn ngào, của lời than chới với, hụt hẫng.

Trong giấc mơ của thi sĩ, bóng hình em hiện lên thật ám ảnh: “Áo em trắng quá nhìn không ra”. Áo em lẫn vào sương khói nên không nhìn thấy, không rõ? Có lẽ không phải vậy. Câu thơ chỉ là một cách cực tả sắc trắng tuyệt đối, trắng đến lạ lùng của thi sĩ mà thôi. Cực tả vốn là một thiên hướng của Hàn Mặc Tử. Hơn nữa, những nàng thơ trong cõi thơ của Hàn luôn hiện ra với vẻ đẹp lí tưởng trinh bạch, thanh khiết và vẻ đẹp ấy bao giờ cũng được biểu lộ bằng sắc áo trắng tinh khôi. Ví như vẻ đẹp thanh khiết của cô gái đồng trinh đã được cực tả bằng hình ảnh: “Chết rồi xiêm áo trắng như tinh”. Vẻ đẹp trinh bạch của người chị trong trang văn “Chơi giữa mùa trăng” cũng được thi sĩ gợi tả bằng áo trắng: “Tôi bỗng thấy chị tôi có vẻ thanh trâḿt và tinh khôi như pho tượng đức bà Maria. Sao đêm nay chị tôi đẹp thế này. Mà vận áo quần bằng hàng trắng nữa, trông thanh sạch quá đi”. Vậy, cực tả sắc trắng lạ lùng của người con gái Vĩ Dạ, Hàn Mặc Tử muốn gửi gắm tâm sự gì? Phải chăng đó là niềm đắm say tột bậc trước vẻ đẹp tinh khôi, trinh nguyên, thanh tiết đến tuyệt vời của người mình yêu dấu. Cùn với vườn ngọc, trăng huyền ảo, hình bóng trinh nguyên của người khách đường xa đã hợp thành thế giới ngoài kia, lộng lẫy, quyến rũ. Nhưng cũng giống như những hoài niệm về vườn Vĩ Dạ lúc hửng đông, sông nước xứ Huế đêm trăng đi liền với niềm đắm say tột bậc là nỗi đau thương đến xót xa. Câu thơ không chỉ đơn giản là lời thú nhận bất lực về thị giác mà là bất lực về tâm hồn của một trái tim phải cách xa cuộc đời ngoài kia cả nghìn thế giới, cả một tầm tuyệt vọng.

Mơ tưởng về người thôn Vĩ, thi sĩ không sao trâḿt khỏi nỗi đau thương, hình ảnh người tình xa càng lộng lẫy thì khoảng cách càng đẩy xa vời vợi. Cuối cùng, thi sĩ đành ngậm ngùi mà trở về với thực tại: “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”. “Ở đây” là không gian nào, Vĩ Dạ mộng mơ hay trại phong lạnh lẽo, là lãnh cung chia lìa mà ngày đêm thi sĩ đang một mình chống chọi ác quái. Ở đây sương khói mịt mù, vùi lấp cả bóng người. Sương khói nào mà lại có sức phủ ghê gớm đến vậy. Đó chỉ có thể là sương khói của thời gian xa cách đằng đẵng, của không gian xa cách nghìn trùng, của mối tình đơn phương vô vọng, của mặc cảm chia lìa. Những lớp sương khói mịt mù, trùng trùng ấy đã phủ kín hình ảnh, bóng ảnh. Thành thử, thi sĩ ơ nơi này mà như không còn tồn tại nữa. Trong câu thơ như có tiếng người khổ đau của kiếp người lãng quên:

Tôi đang ở đây hay ở đâu
Ai đem tôi bỏ dưới trời sâu

Mọi thứ trên cõi đời này đều quay lưng với Hàn Mặc Tử. Chỉ có chút tình kia là sợi dây duy nhất níu buộc thi sĩ với cuộc đời. Thế mà cái tình kia cũng mỏng mảnh, xa với lắm: “Ai biết tình ai có đậm đà”. Đại từ phiếm chỉ “ai” được sử dụng linh hoạt biến hóa đem đến cho câu thơ những hàm nghĩa phong phú, thú vị. Có thể hiểu thơ là “Em có biết tình anh vẫn đậm đà”. Hiểu thư thế, câu thơ là lời khẳng định tình cảm tha thiết, sâu đậm mà thi sĩ luôn dành cho người em Vĩ Dạ. Ẩn sau lời bày tỏ tha thiết ấy là chút giận hớn trách móc. Sao em vô tâm không thấu hiểu lòng anh. Lại có thể hiểu ý thơ theo hướng khác: “Anh nào có biết tình em có đậm đà hay không?”. Theo hướng này, câu thơ đưa ra như một lời hỏi đầy hoài nghi, một tiếng thở dài ngậm ngùi chua xót. Và nói có thể chính là câu trả lời cho câu hỏi buôn ra từ đầu bài thơ:

(lời hỏi) Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
(lời đáp) Ai biết tình ai có đậm đà?

Ao ước khát khao đến cháy long được trở về Ví Dạ nhưng anh không thể về Vĩ Dạ vì anh nào có biết tình em có đậm đà. Những lời hỏi áy cứ xoáy xâu vào lòng người đọc một nỗi buồn xót xa. Tình yêu mãnh liệt mà vô vọng đau đớn khi hướng về cuộc đời trần thế đã được thể hiện một cách cảm động trong những câu thơ cuối.

Khép lại “Đây thôn Vĩ Dạ”, ta mới thấu được tình cảnh của thi sĩ. Không chỉ xúc động lòng người bởi tính khắc khoải, xót xa, “Đây thôn Vĩ Dạ” còn mê hoặc người đọc bởi vẻ đẹp của thơ. Cảm nhận khổ thơ cuối bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ với ngôn từ trong sáng, giàu sức tạo hình và có sức biểu cảm tinh tế, chạm tới trái tim. Cảnh sắc thiên nhiên liên tục, không tuân theo tính thống nhất về không gian và thời gian nhưng vẫn gây ấn tượng cho người đọc. Tất cả tạo nên sức hấp dẫn của tác phẩm cũng nhưng làm bật lên ngòi bút tài hoa của Hàn Mặc Tử. Quả không sai, khi có ai đó tưng nói:

nếu như nhân loại không còn thèm khát nữa
Và thi sĩ – nghề chẳng kẻ nào yêu
Người – Thi sĩ – cuối cùng vẫn là Hàn Mặc Tử
Vẫn hiện lên ở đáy vực đợi chờ.

Phân tích Đây thôn Vĩ Dạ khổ 3 – Mẫu 4

Hàn Mặc Tử – thi nhân của những mối tình “khuấy” mãi không thành khối, ông yêu nhiều nhưng chỉ nhận lại sự đắng cay, bẽ bàng trong những cuộc tình. thế cuộc ông niềm vui thì ít mà chỉ toàn nỗi đơn chiếc, đau buồn. Mọi nỗi niềm tâm tư Hàn Mặc Tử đều gửi vào trong thơ. Thơ ông quằn quại trong đớn đau, thấm đẫm nước mắt và có phần điên loạn. Giữa những vần thơ ma quái, kì dị ấy vẫn có những vần thơ thật trong sáng tinh khôi đó chính là tuyệt bút “Đây thôn Vĩ Dạ”. Đặc biệt là khổ thơ cuối ánh lên niềm khát khao tình đời, tình người của thi nhân mạnh mẽ nhất nhưng cũng thật xót xa.

nếu như khổ thơ đầu mở ra quang cảnh thiên nhiên trong trẻo đẹp say đắm lòng người của Vĩ Dạ tắm mình trong ánh nắng buổi sớm mai. Tiếp tới khổ thơ thứ hai là cảnh sông nước, mây trời trong đêm trăng huyền ảo trên dòng Hương giang hư hư thực thực với những tự ti đớn đau, nuối tiếc của thi nhân khi sắp phải xa lìa cõi đời. Để những sông trăng, thuyền trăng đã đưa Hàn Mặc Tử vào cõi mơ đầy huyền ảo ở khổ thơ cuối. Đây cũng là khổ thơ thấm đẫm tình người, thèm khát được sống của thi sĩ.

Bị thế cuộc tuyệt tình, bỏ rơi nhưng Hàn Mặc Tử không quay lưng lại với thế cuộc, mà ông càng thiết tha với đời nhiều hơn. thực tiễn quá đớn đau, nghiệt ngã, thi nhân đành tìm niềm yên ủi trong cõi mộng. Bao trùm khổ thơ thứ ba là một màu sắc hư vô. Thật thật, giả giả khó lòng phân tách đâu là thực đâu là mơ. Tình yêu đối với con người và thiên nhiên nhiên xứ Huế sâu đậm, khiếp sợ thi sĩ tới những giây phút cuối đời. Nhưng căn bệnh hiểm nghèo, quái ác thỉnh thoảng làm thi sĩ như không còn tỉnh táo, không phân biệt đâu là hiện thực đâu là giấc mơ:

“Mơ khách đường xa khách đường xa”

thi sĩ đang chìm vào trong cõi mộng, trong trạng thái vô thức “mơ”. Điệp ngữ “khách đường xa” được lặp lại hai lần, lần lặp thứ hai chữ “mơ” đã được bỏ đi khiến cho câu thơ như ẩn chứa hai tâm trạng, hai cung bậc xúc cảm khác nhau: lần đầu là khát vọng, lần sau là thực tiễn. Khát vọng là mơ về khách đường xa, mơ một lần được gặp lại sức xưa, cảnh cũ nhưng hiện thực càng mơ, càng mong, càng thèm khát lại càng xa, xa mãi tới vô vọng, không thể còn một lần nào gặp gỡ.

Câu thơ thứ hai: “Áo em trắng quá nhìn không ra” trong không gian hư ảo khó phân biệt đó, hình ảnh “áo em trắng quá” làm thi nhân vừa choáng ngợp, nghẹn ngào, vừa xót xa, tiếc nuối dù thèm khát tới cháy bỏng được chiêm ngưỡng tà áo em trắng tinh khôi thuở nào, những bệnh tật đã làm cho thi nhân chẳng còn chút tỉnh táo, lạc mất vào cõi hư vô “nhìn không ra”, không rõ đó là màu trắng của áo em hay là màu của tâm tưởng, của những kỉ niệm xưa cũ.

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”, “ở đây” có thể là không gian hiện thực nơi xứ Huế vốn nhiều nắng, nhiều mưa, nơi sương khói hư ảo nhưng cũng có thể lại chính là không gian tâm tưởng, không gian nơi tác giả đang đắm chìm trong đau thương, vô vọng tới cùng cực để rồi thốt lên một nghi vấn, chẳng có câu trả lời “Ai biết tình ai có đằm thắm?”. Một nghi vấn tu từ chứa đựng bất an, hoài nghi về tình người của con người xứ Huế. Liệu sau quãng thời gian xa rời, liệu với căn bệnh hiểm nghèo, người dân xứ Huế vẫn thương yêu, trìu mến hay là đã quên lãng mình, xa lánh, ruồng rẫy thi nhân. Câu thơ cuối cũng chính là câu trả lời cho câu thơ: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” thi sĩ ước ao được trở về nơi xưa, được gặp lại cố tri nhưng “Cảnh xưa tồn tại, lòng người thay đổi”. Câu thơ khép lại bài thơ trong nỗi hoài nghi, vô vọng nhưng vẫn thấy ở đó là niềm khát khao của thi nhân với tình người, với trần thế không thể nào lụi tàn.

Khổ thơ cuối đượm buồn, mang màu sắc ảo tượng vừa có chút hoài nghi, trách móc, vừa chứa chan niềm tha thiết với thế cuộc, với con người của một tâm hồn đơn chiếc ham sống, khát khao sống tới mãnh liệt.

Với những hình ảnh thơ độc đáo, đẹp, gợi cảm, tiếng nói giàu tâm trạng, âm điệu, nhịp thơ trong sáng, thiết tha phối hợp với nghệ thuật nhân hóa, so sánh, những nghi vấn tu từ xuyên suốt bài thơ, Hàn Mặc Tử đã phác họa ra một quang cảnh thiên nhiên và con người xứ Huế đầy sức sống, một bức tranh toàn bích hòa quyện giữa cõi thực và cõi ảo, giữa tâm tưởng và ước mong. Qua việc để cho người đọc cảm nhận khổ thơ cuối của bài Đây thôn Vĩ Dạ, tác giả muốn bộc lộ tình yêu mãnh liệt của mình với thiên nhiên, với con người cùng niềm ham sống, khát khao sống của mình.

Sáng tác bài thơ trong hoàn cảnh cái chết kế cận. Song cái ta bắt gặp vẫn là tình yêu, niềm gắn bó tha thiết với thiên nhiên, con người và sự sống. Cành làm ta đồng cảm, mến phúc trước nghị lực sống phi thường, vượt lên trên hoàn cảnh nghiệt ngã của biết bao phũ phàng, ruồng rẫy để sống, để cống hiến.

Giữa giây phút kế cận với cái chết,của sự hoảng loạn và vô vọng nhưng khát khao cháy bỏng Hàn Mặc Tử đã để lại, đã cống hiến cho đời những vần thơ hoàn mỹ tới tuyệt bích “Đây thôn Vĩ Dạ”. Ra đời cách đây sắp 8 thập kỷ những những vần thơ đầy suy tư, khắc khoải ấy vẫn làm hàng triệu trái tim độc giả cùng thổn thức, cùng xót xa và cùng hoài niệm với thi nhân. Thật vậy, chỉ một phút thăng hoa cũng đủ để tạo nên một trang tuyệt bút.

Phân tích khổ cuối Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 5

Raxun Gamzatop đã từng nói “Đối với thi sĩ thì cách viết, văn pháp của anh ta là một nửa việc làm. Dù bài thơ thể hiện ý tứ độc đáo tới đâu, nó cũng nhất thiết phải đẹp. Không chỉ đơn thuần là đẹp mà còn đẹp một cách riêng. Đối với thi sĩ, tìm cho ra văn pháp của mình-tức là trở thành thi sĩ”. Chính vì vậy thơ của Hàn Mặc Tử tạo nên dấu ấn sâu sắc trong phong trào Thơ mới bởi sở thích riêng độc đáo. Thơ ông mang tới tiếng nói của một tâm hồn yêu thiết tha cuộc sống. Bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” cũng thể hiện vượt trội tình yêu của tác giả đối với thế cuộc, nhưng lại ẩn chứa đầy tâm trạng. Hai khổ thơ đầu tác giả đã gợi lên được vẻ đẹp của thiên nhiên thôn Vĩ, tới khổ cuối tác giả lại nêu lên những hoài niệm về con người thôn Vĩ :

“Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm”

Xem Thêm : Top 17+ mẫu Cảm nhận khổ 1 Đây thôn Vĩ Dạ hay nhất

Không tìm thấy sự hòa hợp với cõi thực, thi nhân tìm niềm yên ủi trong cõi mộng, nhưng mộng đẹp cũng chỉ là hư ảo, dù vậy thi nhân vẫn không thôi thèm khát, kiếm tìm. Mở đầu là hai câu thơ nói về hình ảnh con người trong cõi mộng: ” Mơ khách đường xa khách đường xa/ Áo em trắng quá nhìn không ra”. Điệp từ “Khách đường xa” lặp lại hai lần khiến câu thơ trở nên gấp gáp, thúc giục như một lời gọi với theo. Hình ảnh con người xác định hơn bao giờ hết, là “em” nhưng rất xa xôi. Em trong y phục áo trắng gợi lên vẻ đẹp tinh khôi, trinh nguyên- vẻ đẹp mà Hàn Mặc Tử vẫn luôn tôn thờ, nhưng sắc trắng ấy thật lạnh lẽo, cái lạnh tới từ toàn cầu hư ảo, mung lung. Sắc áo trắng của em lẫn vào sương khói xứ Huế nên càng mờ mịt, hư ảo, “nhìn không ra”. Thi nhân đang sống trong ảo giác, không phải nhìn bằng mắt thường mà bằng đôi mắt tâm tư, đôi mắt tâm hồn của thi sĩ. Hình ảnh trong câu thơ của tác giả vẫn gợi ra vẻ đẹp rất riêng của xứ Huế mộng mơ, một mảnh đất nhiều sương khói mơ tưởng, những tà áo trắng của nữ sinh Đồng Khánh duyên dáng một thời. Cảnh tượng như hư ảo dần đi, như mơ hồ mãi. nhường nhịn như với Hàn Mặc Tử, bóng người con gái ấy cứ hút mãi, xa mãi và cuối cùng chỉ là bóng vía khát khao, ước mơ của thi nhân. Và bóng vía ấy chỉ còn là ấn tượng về một tà áo trắng, thanh khiết. Những câu thơ cuối lộ rõ cái tôi trữ tình đau thương và thèm khát tình đời, tình người. Trước sau vẫn là biểu hiện của một tâm hồn yêu đời tới đau thương và vô vọng.

Càng về cuối bài thơ thì tâm trạng vô vọng của thi sĩ được đẩy lên cao, nó được thể hiện qua hai câu cuối: ” Ở đây sương khói mờ nhân ảnh/ Ai biết tình ai có đằm thắm”. Tâm trạng của Hàn Mặc Tử giờ đây chỉ là buồn tủi và vô vọng. thi sĩ nói “ở đây” là nói về mình và toàn cầu của mình, chính cái toàn cầu phủ đầy sương khói mờ ảo ấy. Ông sử dụng đại từ phiếm chỉ “ai” lặp lại cộng hưởng với những lần xuất hiện trước đã cho thấy con người mà tác giả muốn nhắc tới là con người xa vắng trong hoài niệm bâng khuâng. Dù là ai đi nữa thì băn khoăn, âu lo, vô vọng cũng xuất phát từ một tâm hồn thèm khát sống, thèm khát tình yêu, thèm khát tình đời, tình người. tới đây thi sĩ đắng cay trông thấy khoảng cách giữa người con trai và người con gái mà anh thiết tha yêu không phải là khoảng cách của dặm đường từ Quy Nhơn tới Huế mà là hố sâu ngăn cách hai toàn cầu: giữa bóng tối và ánh sáng, giữa “sương khói” và “trong trắng” khiến anh không thể trông thấy tình cảm của em. Có thể trông thấy một điều thế tất rằng giữa hai người lúc này đây sương khói của không gian, thời gian và tình yêu. Và người con trai đang đớn đau vì bệnh tật, đầy tự ti với thân phận mình đã không thể tin, không dám tin vào sự đằm thắm, thắm thiết của một người. Người ấy sao mà xa rời mình tới thế, mà cứ ở một toàn cầu nào đó khác mình tới thế? nhường nhịn như thi sĩ đang lảng tránh một chữ tình của người con gái xứ Huế. Không gian chìm vào cõi mộng ảo, tâm trạng thi sĩ nửa mê nửa tỉnh trong niềm thèm khát được yêu, được sống. thi sĩ luôn cảm thấy mình hụt hẫng, chới với trước một mối tình đơn phương mộng ảo. một tẹo hy vọng mỏng mảnh mà thiết tha như đang nhạt nhòa và mờ đồng hành sương khói.

Với những hình ảnh thơ độc đáo, đẹp, gợi cảm, tiếng nói giàu tâm trạng, âm điệu, nhịp thơ trong sáng, thiết tha phối hợp với nhân hóa, so sánh, những nghi vấn tu từ xuyên suốt bài thơ, Hàn Mặc Tử đã phác họa ra bức tranh thiên nhiên và con người xứ Huế đầy sức sống, một bức tranh toàn bích hòa quyện giữa thực và ảo, giữa tâm tưởng và ước mong. từ đó, tác giả muốn bộc lộ tình cảm mãnh liệt của mình với thiên nhiên, với con người cùng niềm ham sống, thèm khát sống của mình. Sáng tác bài thơ trong hoàn cảnh cái chết kế cận. Song, cái ta bắt gặp vẫn là tình yêu, niềm thiết tha gắn bó với thiên nhiên, con người và sự sống.

Khổ thơ chứa đựng niềm thèm khát được hoài niệm, được mơ, được trở về thăm người xưa chốn cũ của Hàn Mặc Tử đã làm cho bao trái tim yêu văn học phải thổn thức cùng. Đây cũng là nỗi lòng hướng về xứ Huế sau bao nhiêu năm xa rời trong sự mờ nhạt giữa hiện thực và mộng ảo của nhân vật trữ tình. Tác giả đã sử dụng những giải pháp tu từ hiệu quả làm toát lên được những cung bậc, tâm trạng của chính mình.

Phân tích khổ cuối Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 6

Hàn Mặc Tử là cái tên vượt trội thuộc trường phái thơ siêu thực với quan niệm thi ca độc đáo và tiếng nói lạ hóa. Ông gây ấn tượng mạnh mẽ với độc giả bằng bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” mang phong cách và hương vị trong trẻo, thiết tha. Bài thơ thể hiện nỗi buồn cùng niềm thèm khát mãnh liệt của trái tim yêu cuộc sống, thiên nhiên và con người tha thiết. Điều này được thể hiện sâu sắc và cảm động nhất qua khổ thơ kết thúc bài thơ:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Aibiết tình ai có đằm thắm?”

nếu như như khổ thơ trước, thi sĩ diễn tả những tự ti, xa rời bằng giọng thơ khoắc khoải, da diết thì tới đây, trái tim người đọc không khỏi xúc động bởi sự gấp gáp, khẩn khoản đầy nghẹn ngào:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra”

“khách đường xa, khách đường xa” vang lên tiếng gọi chất chứa bao tự ti chia lìa. Nghệ thuật điệp liên tục 4/3 càng nhấn mạnh, gia tăng nỗi cách trở chia li lên gấp nhiều lần. Xót xa biết nhường nào, người thương đã trở thành khách đường xa, xa vời, hư ảo. Trong giấc mộng của thi sĩ, bóng vía ấy vừa chợt hiện lên đã vội vàng mờ dần, khuất xa. Khách vốn đã xa vời, hiện vào trong “mơ” lại càng hư ảo. nhường nhịn như những hình bóng ấy đẹp tới nhường nào vẫn thuộc về toàn cầu xa xôi ngoài kia, là điều Hàn Mặc Tử khó lòng chạm tới.

Hình ảnh thơ độc đáo được đặc tả qua chi tiết “áo em trắng quá”. Thi nhân choáng ngợp, nghẹn ngào và xót xa bởi lẽ dù thèm khát được chạm tới nhưng bệnh tật đã ngăn cách sông với thế cuộc, lạc mất vào cõi hư vô “nhìn không ra”. Màu trắng ấy không rõ là màu áo của “em” hay mau của những hồi ức xưa cũ chỉ biết rằng nó là sắc trắng mới, tươi trẻ hơn, tinh khôi, tinh khiết thể hiện quan niệm thẩm mĩ canh tân, hiện đại trong thơ Hàn Mặc Tử.

Câu thơ tưởng chừng vô lý nhưng rất có lý và bất thần: “Áo em trắng quá nhìn không ra”. Màu trắng choán hết tâm tư, tình cảm của thi nhân khiến bóng hình trước mắt trở nên mờ nhòe, ảo tượng. Bài thơ tả cảnh tới đây đã trở thành bài thơ thổ lộ tình yêu đơn phương đầy rung động:

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm?”

Nơi không gian tâm tưởng, tác ví thử đang chìm đắm trong đau thương, vô vọng tới cùng cực để rồi bật thốt lên “Ai biết tình ai có đằm thắm?”. Đó là nghi vấn tu từ chất chứa hoài nghi, vô vọng về mối tình đơn phương định sẵn không có đáp án. “Sương khói mờ nhân ảnh” chính là sương khói đang che lấp trong mối tình thi nhân ấp ủ. Đâu còn cảnh thiên nhiên như họa nơi xứ Huế, chỉ còn sương khói che khuất núi người.

nghi vấn “Ai biết tình ai có đằm thắm?” vang lên đầy khắc khoải về tình cảm đơn phương tội nghiệp. phối hợp với đại từ phiếm chỉ “ai” đa nghĩa càng khiến cho ý thơ mênh mang không xác định. thi sĩ ước ao được trở về chốn xưa, gặp lại cố tri. Bài thơ khép lại trong nỗi hoài nghi, vô vọng nhưng vẫn cuộn trào trong đó niềm khát khao mãnh liệt của thi nhân với thế cuộc với tình người.

Có thể nói, chỉ một khổ thơ ngắn nhưng Hàn Mặc Tử đã sáng tạo thành công những hình ảnh thơ độc đáo, gợi cảm, tiếng nói thơ biến ảo giàu âm điệu và chất chứa tâm trạng. Nhịp thơ tha thiết, trong trẻo phối hợp cùng những giải pháp nghệ thuật và nghi vấn tu từ khéo léo. từ đó giúp thi sĩ phác họa quang cảnh thiên nhiên không tuân theo tính thống nhất về không gian và thời gian nhưng đặc biệt ấn tượng. Đặc biệt bộc lộ tình yêu mãnh liệt của mình với thiên nhiên, cuộc sống, bộc lộ khát khao sống mãnh liệt. Khổ thơ đã góp phần không nhỏ làm nên thành công của cả bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” và phong cách thơ Hàn Mặc Tử.

Được sáng tác cách đây sắp một thập kỉ, trong hoàn cảnh thi sĩ kế cận với cái chết nhưng bài thơ với đầy suy tư, khắc khoải tới hiện tại vẫn dễ dàng làm rung động trái tim hàng triệu độc giả. Trân trọng thơ cũng như trân trong và đồng cảm với cái tôi Hàn Mặc Tử – thi nhân tài năng bạc phận của thế hệ những thi sĩ Mới.

Phân tích khổ 3 bài Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 7

Hàn Mặc Tử là thi sĩ thuộc trường phái thơ siêu thực, quan niệm thơ độc đáo, khác lạ, cái nhìn siêu thực, tiếng nói lạ hóa. Bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” là một thi phẩm mang phong vị trong trẻo, thiết tha, hiếm gặp trong thơ Hàn Mặc Tử. Lấy cảm hứng từ một cuốn bưu thiếp mà Hoàng Cúc gửi cho Hàn Mặc Tử sau khi biết được tình yêu đơn phương mà Hàn Mặc Tử dành cho mình, thi sĩ đã viết nên bài thơ để cảm nhớ về mối tình xưa cũ vẫn còn nồng nàn trong tim. Bài thơ thể hiện nỗi buồn, niềm thèm khát của con người tha thiết yêu đời, yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên, con người. Đặc biệt, khổ thơ cuối của bài thơ đọng lại nỗi hoang mang của tác giả, vừa có chút hoài mong, vừa như vô vọng trong tình yêu đơn phương:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra…
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm?”

Theo lời của bạn bè và người thân thi sĩ kể lại khi làm ở sở đạc điền ở Quy Nhơn, Hàn Mặc Tử đem lòng yêu cô gái tên là Hoàng Thị Kim Cúc mà chúng ta vẫn quen gọi là Hoàng Cúc. Đây là cô gái con nhà viên chức lại có vẻ đẹp dịu dàng kín đáo kiểu chân quê. Thực ra đây chỉ là mối tình đơn phương từ phía Hàn Mặc Tử.

Khi thi sĩ mắc bệnh nan y, ông đã nhận được tấm thiệp kèm lời hỏi thăm của Hoàng Cúc. Lời thăm hỏi không ký tên, nhưng bức ảnh và những dòng chữ kia đã kích thích trí tưởng tượng, cảm hứng, và đã gợi dậy những gì thầm kín xa xưa của Hàn Mặc Tử… Thi sĩ đã viết bài thơ này để tặng cho cô gái. “Đây thôn Vĩ Dạ” mang giọng điệu tha thiết. Tha thiết với người con gái anh thầm yêu, với cảnh Huế, người Huế và trên hết với thế cuộc. Những điều này đã biến tiếng nói nội tâm riêng tư của Hàn Mặc Tử trở thành tiếng lòng muôn thuở của người trong thế cuộc.

Căn cứ vào bài thơ, ta sẽ thấy rõ dòng chảy của tình cảm của thi sĩ. nếu như khổ thơ thứ nhất tả vẻ đẹp của vườn cây thôn Vĩ và thi sĩ gửi gắm ước mong một ngày nào đó được trở về thăm cảnh cũ người xưa; tới khổ thơ thứ hai tả cảnh sông nước đêm trăng huyền ảo: gió, mây, dòng nước, hoa bắp tay… trong không gian quạnh vắng, quạnh. Nét thực nét ảo cứ chập chờn chuyển hóa. quang cảnh thấm đẫm nỗi buồn thương, giống như tâm trạng đang chới với, lo lắng, nghẹn ngào của thi sĩ trước linh giác tan vỡ, chia lìa của tình yêu; thì khổ thơ thứ ba lại khắc đậm hình ảnh khách đường xa và chốn sương khói mung lung, cảnh chìm trong mộng ảo. Dẫu có hình ảnh của khách đường xa, áo trắng… nhưng tất cả đều nhạt nhòa, vô định như một mối tình vừa mới định hình đã vội hóa thành hư vô, đọng lại trong lòng người một nỗi hoài nghi, hy vọng.

những người con gái trong thơ Hàn Mặc Tử bao giờ cũng hiện thân cho vẻ đẹp tuyệt đỉnh của trần thế. Ở khổ thơ cuối của bài thơ cũng tập trung vào hình ảnh của thiếu nữ. Hình ảnh sắp gũi thân yêu của “em” đã trở thành tư cách, xa vời, hư ảo. Lời thơ nghe như có gì thổn thức, nghẹn ngào, hụt hẫng, chới với, bẽ bàng:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra…”.

Trên là vườn đẹp, trăng đẹp và bây giờ tới hình bóng đẹp của “khách đường xa”. Hình ảnh này gợi cho ta nhớ tới gương mặt chữ điền có lá trúc che ngang không thể nào quên. Đây là hình ảnh người con gái Huế có vẻ đẹp trinh khiết đầy xuân tình mà thi sĩ hằng yêu mến. Gắn với hình dáng ấy là sắc áo trắng tinh khôi. Màu áo ở đây cũng là màu áo trong tâm tưởng. Tác giả hình dung trong tâm tưởng để thấy lại cái màu trắng của kí ức, cho nên nó hư hư thực thực. Câu thơ đầy ảo giác nhưng rất hay, rất hợp lí và bất thần: Áo em trắng quá nhìn không ra. Màu trắng giờ đang choán hết tâm tư, tình cảm của thi nhân. Bài thơ tả cảnh đã thành bài thơ thổ lộ tình yêu. Một thứ tình yêu đơn phương, thiết tha và có phần tội nghiệp:

“Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm?”

Giữa anh và nơi ấy là khoảng cách của sương khói: sương khói không gian, thời gian sương khói của mối tình vô vọng. Ở câu thơ cuối là hai đại từ “ai” chỉ hai người trong mối quan hệ khăng khít. Tín hiệu tình người có nhưng chưa đủ để cứu rỗi vong linh, nhất là những vong linh xấu số. thi sĩ mong cái tuyệt đỉnh của tình người: đằm thắm. Câu thơ có chút hờn giận nhẹ nhõm, có phủ bóng hoài nghi và trên hết là sự ghi nhận một tấm lòng.

Hai câu thơ cuối dẫn ta vào cõi hoài niệm của thi sĩ. Sương khói làm mờ nhân ảnh không phải là sương khói ngoài đời mà là sương khói trong mối tình đương nhen nơi lòng thi sĩ, là cái khoảnh khắc thi sĩ say đắm trong cơn mộng tưởng. Đâu còn nắng hàng cau, vườn mướt quả Đâu còn xanh như ngọc, mặt chữ điền Cũng chẳng còn phong vân, dòng nước buồn, hoa bắp lay, sông trăng và con thuyền chở trăng về… Chỉ còn sương khói che khuất núi người. Không chỉ hình bóng em mờ mà thể xác anh cũng mờ trong sương khói lạnh lẽo. Còn lại chữ tình, nhưng thi sĩ vẫn băn khoăn, khắc khoải: Ai biết tình ai có đằm thắm?

Ở đây, một tình yêu đơn phương, day dứt tới tội nghiệp. Nỗi niềm băn khoăn, day dứt khôn nguôi càng nhấn mạnh thèm khát được sống, được giao cảm yêu thương và chia sẻ với thế cuộc. Nỗi niềm băn khoăn, day dứt khôn nguôi càng nhấn mạnh thèm khát được sống, được giao cảm yêu thương và chia sẻ với thế cuộc của tác giả.

Điệp ngữ “khách đường xa” có sức gợi tả, ngắt nhịp 4/3 tạo tiết điệu khẩn trương gấp gáp. Nhấn mạnh sự mong đợi tha thiết, lời khẩn khoản van nài những người xưa thật xa xôi, tất cả trở nên vô vọng. Hình ảnh màu áo trắng mờ ảo trong sương khói khiến cho dáng hình con người nhòa đi trước mắt, nhòa đi cả trong tiềm thức. Màu áo trong tâm tưởng vốn trần đầy kỉ niệm nay trở nên nhạt nhòa, xa rời. nghi vấn tu từ cùng với đại từ phiếm chỉ “ai” – lớp từ đa nghĩa càng khiến cho ý cho rơi vào mênh mang. Thiên nhiên chập chờn, ma mị, mộng ảo, vận động theo logic của tâm trạng. Đó là cái tôi đau thương, nhạt nhòa không ra đường nét, là nỗi niềm hoài nghi, khắc khoải, mong chờ trong vô vọng, là tâm trạng đau thương, tự ti không dám trông mong vào sự đằm thắm của tình người trong chốn nhân gian.

Khổ thơ thứ ba tiếp nối nguồn mạch tình cảm ở hai khổ thơ trên và đi sâu vào trong bên trong mối tình, từ nỗi cách ngăn gió chia đường tới sự đứt gãy. Từ cảnh thiên nhiên như reo vui, tràn đầy sức sống ở khổ thơ thứ nhất đi dần tới sự xóa nhòa tất cả vào mơ, vào sương khói ở khổ thứ ba. Một mối tình hết sức thiết tha, nồng ấm nhưng đành để nó mất hút vào cõi mung lung, mờ mịt; chỉ còn lại dư vị đằm thắm trong lòng người và cả lòng mình.

Bài thơ khởi đầu bằng điệu vui tươi nhưng kết thúc lại buồn như vừa lỡ một cuộc hứa hò. Có phải nội dung bài thơ chỉ giới hạn ở một nỗi đau cụ thể là mối tình lỡ làng của tác giả với một người con gái Huế? nếu như vậy, nó không tồn tại tới tận ngày nay. Cũng không phải nó nói giùm niềm đau của nghìn vạn chàng trai không may trong trường tình. Gốc rễ sâu xa của nỗi bẽ bàng trong bài thơ vượt ra khỏi phạm vi tình yêu của một đôi trai gái, mà nói lên tâm trạng chưa kịp vui đã thấy buồn, mới vừa sớm mai mà đã vội chiều tà, bao ước mơ tốt đẹp tất thảy đều tuột khỏi tầm tay. Đó là tâm trạng của tầng lớp trí thức trẻ 1930 – 1945 rất hào hứng tự khẳng định mình nhưng luôn bị những sức ép của xã hội phủ định, trong khi ánh sáng của cách mệnh chưa soi rọi tới.

Tác giả lặng đi trong mơ tưởng. Người khách đường xa này hình như không liên quan gì tới nhân vật anh ờ câu đầu mà lại gợi tả người khách má hồng thoáng gặp mà nhớ mãi. Màu áo trắng là màu tâm tưởng, màu kí ức hư hư ảo ảo. Thôn Vĩ tới đây chỉ còn là địa điểm có liên quan tới màu trắng ấy. Bài thơ cảnh quê đã thành bài thơ tình yêu. Một tình yêu đơn phương khó xác định.

Câu thơ cuối dẫn ta tới cõi nào của tâm tưởng. Ở đây là ở mối tình mới nhen, là khoảnh khắc say đắm nhìn không ra. Ý thơ chơi vơi, gợi mở, cảm được mà khó giảng nghĩa…

Tâm trạng của thi sĩ diễn biến theo chiều hướng: ước ao đắm say – ước vọng phấp phỏng – mơ tưởng hoài nghi. Càng về sau càng có phần u uất và sầu muộn. Đó là những cung bậc khác nhau của một mối tình vô vọng. Tuy nhiên, đằng sau mối tình ấy vẫn là một niềm thiết tha gắn bó với đời. Những nghi vấn này là phương thức để thi sĩ tỏ bày tâm trạng. Âm điệu bài thơ càng về sau càng da diết, sâu lắng và nhờ đó mà ba khổ thơ tưởng như tách biệt lại liên kết với nhau một cách tự nhiên, tạo thành một bài thơ hoàn chỉnh có vẻ đẹp khác thường.

Ở khổ thơ cuối bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”, mỗi câu thơ đều ôm chứa một chất thơ hoàn chỉnh, có thể trích độc lập mà vẫn có vị. Mỗi khổ là một bài tứ tuyệt. Nhưng gộp cả lại thì tất cả lại ràng buộc với nhau, không thể tháo bỏ, không cần thêm ý, không thể xáo trộn vị trí từng câu, không thể thay thế những từ. Bài thơ thật trong sáng. Hình như ai cũng cảm nhận được vẻ đẹp của nó nhưng phân tích mãi, vẻ đẹp ấy vẫn còn bí hiểm. Nỗi buồn của bài thơ trong sáng và thấm thía.

Thấp thoáng trong màn sương khói hư ảo của tình yêu lứa đôi là tình yêu thiết tha, đằm thắm đối với quê hương quốc gia. Vì khơi gợi và làm rung động tình cảm chung của nhiều người như thế nên bài thơ vốn diễn tả tâm trạng riêng của tác giả lại tạo được sự cộng hưởng rộng rãi và lâu bền trong tâm hồn của nhiều thế hệ yêu thơ Hàn Mặc Tử. Khổ thơ cuối bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” khép lại niềm vọng tưởng trong khói sương mơ hồ và nỗi hoang mang vô tận. Niềm tin rơi vào thinh không đáng sợ.

Phân tích khổ 3 bài Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 8

“ngày mai, những cái tầm thường, mực thước sẽ biến đi và còn lại của cái thời kỳ này chút gì đáng kể đó là Hàn Mặc Tử” đó chính là những lời tâm huyết mà Chế Lan Viên đã nhận định về Hàn Mặc Tử một thi sĩ tài hoa nhưng số mệnh quá ngắn ngủi, đau thương. Có thể nói rằng sự xuất hiện của ông đã khiến nền thơ Mới những năm 1932-1941 có rất nhiều điểm nhấn mới mẻ, một phong cách tượng trưng siêu thực đặc trưng của phương Tây dần len lỏi vào nền thơ ca vốn quen lối mực thước, lễ giáo của Việt Nam ta. Để tìm tới với những gì “điên”, cái tôi tư nhân mạnh mẽ, và những thèm khát sâu thẳm bên trong con người bao gồm nhục cảm và thể xác, những đề tài vốn được coi là hết sức “nhạy cảm” buổi đương thời. Hồn thơ Hàn Mặc Tử mang đủ trong mình những thiên hướng trữ tình lãng mạn của thơ Mới như Xuân Diệu, Huy Cận cùng tha thiết, cũng chứa đựng những vẻ đẹp thanh khiết thiêng liêng, trong ngần mà Nguyễn Bính, hay Thế Lữ hằng tôn thờ, chỉ khác rằng thơ của Hàn Mặc Tử còn chứa đựng cả những gì rùng rợn, kinh dị và gớm ghê nhất, để mang tới một chất thơ khiến người đời không ngừng bối rối và ngẫm ngợi.

Đây thôn Vĩ Dạ là một bài thơ được xem là vượt trội và thành công nhất của Hàn Mặc Tử với những vần thơ rất đẹp, rất trong, người thi sĩ kế cận cái chết, trong vô vọng và bế tắc vẫn yêu đời yêu sống một cách tha thiết tới xót xa. Người vui trong khổ thơ trước tiên với cảnh rạng đông thôn Vĩ, gượng gạo vui trong khổ thơ thứ hai với đêm trăng bên dòng Hương giang. Và cuối cùng trong khổ thơ thứ ba, người ta lại thấy thấp thoáng đâu đó cái hồn thơ điên cuồng, kỳ dị của Hàn Mặc Tử, đau xót, mênh mang, vô định.

“Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đằm thắm”

nếu như trong hai khổ thơ trước tiên, thông qua ánh nhìn trìu mến và yêu thương đối với xứ Huế tươi đẹp, Hàn Mặc Tử đã bộc lộ khát khao mãnh liệt được hòa nhập vào cuộc sống thông thường, được thoát ra khỏi lãnh cung chết chóc, đơn chiếc của thế cuộc mình để tận hưởng thiên nhiên tươi đẹp trong trẻo và tự do. Thì tới khổ thơ thứ ba tác giả lại không còn đơn thuần thèm khát vẻ đẹp của thiên nhiên nữa mà chuyển hướng sang thèm khát được đón nhận sự nồng ấm của tình người, tình đời. Điều đó bộc lộ trong hình tượng thơ khá “dị” và khó hiểu: Một người lữ khách trong chốn sương khói mịt mù, thấp thoáng với dáng áo trắng hư hư thực thực, có nhẽ là bóng của một mĩ nhân trong mộng Hàn Mặc Tử như Hoàng Thị Kim Cúc chăng? tương tự có thể thấy rằng câu thơ trước tiên “Mơ khách đường xa khách đường xa”, cõi đời đã hiện lên một cách rõ ràng thông qua hình bóng một mĩ nhân mà tác giả trực tiếp xưng “em” ở câu thơ tiếp. Tuy nhiên rằng “khách đường xa” ở trong thơ Hàn Mặc Tử lại đem tới cảm giác xa lạ, đặc biệt là nó được lặp lại tới hai lần trong một câu thơ để diễn tả cái khoảng cách, âm hưởng xa dần của vị “khách”, của bóng mĩ nhân trong tâm tưởng thi sĩ. Cách viết này của Hàn Mặc Tử có đôi phần giống với Nguyễn Bính trong câu thơ

“Anh đi đó, anh đi đâu
Cánh buồm nâu, cánh buồm nâu, cánh buồm”,

Gợi tả sự xa dần, mất dần của sự vật. Thì hình tượng “khách đường xa” cũng vậy, nó được lặp lại hai lần với nhịp thơ tha thiết, gợi tả cảm giác xa dần, xa dần vượt ra khỏi tầm mắt và tầm tay của thi nhân. Đặc biệt nữa vị “khách đường xa” mang tới cõi đời trong thơ của Hàn Mặc Tử lại cũng không phải ở cõi thực mà nó nằm trong cõi “mơ”, giấc mơ tan thì người cũng mất. Chưa có lúc nào lại có một hình tượng thơ lạ thường tới thế, hình tượng con người xuất hiện như ảo tượng, vừa xa lạ, vừa vận động xa dần, lại vừa không thể nắm bắt được, rất vô định và mênh mang. Và Hàn Mặc Tử một con người đang vô vọng và bế tắc trong lãnh cung của thế cuộc, vốn dĩ đã không có gì để dựa dẫm, hy vọng đành tìm tới cõi người ở trong mơ. Người thi sĩ tài hoa, bạc phận ấy đã chới với, quyết tâm níu kéo lại cái cõi đời, cái tương đối ấm tình người dẫu chỉ là trong mơ bằng mọi nỗ lực, mọi quyết tâm, người cố nhìn cho rõ cái thân ảnh mĩ nhân trong mộng, cố sao có thể bắt được chút bóng hình thân thuộc, đó liệu có phải nàng Kim Cúc, hay Mộng Cầm, hay một ai khác, chàng không biết. Thế nhưng rốt cuộc, người nghệ sĩ nhường nhịn như đuổi không kịp, với không tới, ánh mắt người cũng nhìn không thấu, bởi “Áo em trắng quá nhìn không ra”. Hai từ “trắng quá” gợi tả sự tột cùng của sắc trắng, nó đã vượt qua khỏi tầm nhận diện của thị giác, hình bóng người mĩ nhân bây giờ đã mất hết đường nét, chỉ để lại một khoảng trắng vô định và hẫng hụt trong lòng thi nhân, chính thức đánh dấu sự bất lực và vô vọng của tác giả trong quá trình níu kéo cõi đời, tương đối ấm tình người.

Khi mọi nỗ lực hướng ra toàn cầu “ngoài kia” – toàn cầu của biêng biếc sắc màu, tràn ngập sự sống, của ấm nóng tình người, đều trở nên vô vọng, Hàn Mặc Tử buộc phải quay lại với toàn cầu trong này của mình, quay lại với lãnh cung thế cuộc, đơn chiếc, bế tắc, buồn tẻ. Cái toàn cầu ấy hiện lên bằng câu thơ “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”, hình tượng thơ vô cùng siêu thực tượng trưng. Đó là một toàn cầu mang sự lạnh lẽo, mịt mù của khói sương, thiếu vắng hình bóng, tương đối ấm của con người, là nỗi đớn đau nhất của Hàn Mặc Tử khi phải chống chọi một mình với bệnh tật, không người sẻ chia, bị cách ly khỏi xã hội và đợi chờ thần chết tới tìm mình trong vô vọng. Bản thân thi sĩ không thể bước ra toàn cầu ngoài kia và toàn cầu ngoài kia cũng không thể tìm tới với lãnh cung của người thi sĩ. Chỉ có duy nhất một sợi dây vô hình liên hệ giữa hai toàn cầu khác biệt ấy là tình cảm tha thiết, sâu nặng của người thi sĩ với thế cuộc, với thiên nhiên ngoài kia vẫn luôn đầy ắp trong tâm tưởng, trong những vần thơ lúc trong trẻo, thanh khiết lúc rớm máu đau thương. Tuy nhiên Hàn Mặc Tử ôm chữ “tình” như lá bùa hộ mệnh ấy lại có những lúc hoài nghi “ai biết tình ai có đằm thắm”, người sợ chỉ có mình đơn phương, ôm những tình cảm sâu đậm, còn chẳng hay người ngoài kia có đối với mình như thế hay không, hoặc là nỗi băn khoăn không biết rằng liệu mĩ nhân, liệu Kim Cúc có thấu hiểu cho cái nỗi lòng tha thiết tới khốn khổ của mình dành cho nàng hay không. Dù hiểu theo cách nào đi chăng nữa, thì cũng thể hiện rõ một điều rằng Hàn Mặc Tử ý thức vô cùng sâu sắc về sự mỏng mảnh của sợi dây giao nối tình cảm giữa hai toàn cầu này, người sợ một ngày nào đó nó sẽ đứt mất, và người vĩnh viễn phải giam mình trong cái lãnh cung vô sắc, vô vị và lạnh lẽo này.

Có thể thấy khổ thơ thứ ba trong Đây thôn Vĩ Dạ chính là điểm nhấn đặc trưng của thơ Hàn Mặc Tử, là sự phân chia giữa toàn cầu bên ngoài tươi đẹp, ấm nóng tình người và toàn cầu bên trong vô định, lạnh lẽo. Từ đó bộc lộ ra những khát khao sống, khát khao được hòa nhập và với cuộc sống thông thường một cách mãnh liệt của thi sĩ, dẫu biết rằng tất cả chỉ là vô vọng và khổ cực. Hình tượng thơ kỳ dị, mang đậm phong cách siêu thực tượng trưng đã mang tới cho người đọc nhiều tầng xúc cảm, kích thích sự tư duy, suy tưởng của độc giả nhiều thế hệ, để lại những ấn tượng sâu sắc về một hồn thơ kỳ dị, điên cuồng và đau thương nhất trong nền thơ Mới của dân tộc.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 11