Phân tích khổ đầu bài Sang thu Hữu Thỉnh (6 mẫu + Dàn ý)

Với 6 bài Phân tích khổ đầu Sang thu của Hữu Thỉnh, kèm theo dàn ý chi tiết, giúp những em học sinh lớp 9 tích lũy thêm vốn từ để viết bài văn phân tích khổ 1 Sang thu thật hay. Nhờ đó, sẽ ngày càng học tốt môn Văn 9.

Bạn Đang Xem: Phân tích khổ đầu bài Sang thu Hữu Thỉnh (6 mẫu + Dàn ý)

Khổ 1 bài thơ Sang thu để lại cho người đọc những cảm nhận sâu sắc về sự biến đổi tinh vi của đất trời, của lòng người trong thời khắc giao mùa. Chi tiết mời những em cùng theo dõi 6 bài phân tích khổ 1 Sang thu trong bài viết dưới đây của GrabHanoi:

Đề bài: Phân tích khổ thơ đầu trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh.

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”. 

Dàn ý phân tích khổ đầu bài Sang thu

a) Mở bài

– Giới thiệu về tác giả Hữu Thỉnh:

+ Hữu Thỉnh (1942) là một thi sĩ viết nhiều về con người và cuộc sống thiên nhiên.

– Giới thiệu bài thơ Sang thu:

+ Sang thu (1977) là một bài thơ xuất sắc của Hữu Thỉnh viết về mùa thu, thể hiện một bức tranh thu trong sáng, đáng yêu ở vùng nông thôn đồng bằng Bắc Bộ.

– Dẫn dắt vấn đề và trích dẫn khổ thơ đầu bài Sang thu: Khổ thơ đầu bài thơ đã để lại cho người đọc những cảm nhận sâu sắc về những biến đổi tinh vi của đất trời và lòng người trong thời khắc giao mùa.

b) Thân bài: Phân tích khổ đầu bài Sang thu

* Luận điểm 1: Thiên nhiên sang thu được cảm nhận từ những gì vô hình.

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ”

– “bỗng” : sự ngạc nhiên, bất thần -> đánh động mọi giác quan để nhìn thấy sự chuyển mình của trời đất.

– “Hương ổi”: làn hương đặc biệt của mùa thu miền Bắc được cảm nhận từ mùi ổi chín rộ.

– “phả”: động từ tức là tỏa vào, trộn lẫn -> gợi mùi hương ổi ở độ đậm nhất, thơm nồng quyến rũ, hoà vào trong gió heo may, lan toả khắp không gian.

– “Sương sử dụng dằng”: những hạt sương nhỏ lí tí giăng mắc, đang “cố ý” chậm lại thong thả, nhẹ nhõm, vận động chầm chậm. -> Hạt sương sớm mai cũng như có tâm hồn

=> Hình ảnh sương sử dụng dằng qua ngõ cùng với hương ổi phả vào trong gió se là những hình ảnh mùa thu ở thôn quê yên ả yên bình.

* Luận điểm 2: Cảm nhận ban đầu của thi sĩ về cảnh sang thu.

– Tất cả những từ: “bỗng, phả, hình như” đều bộc lộ rõ tâm trạng ngỡ ngàng, xúc cảm bâng khuâng trước những phát hiện thú vị báo thu về:

“Hình như thu đã về”

+ “Hình như”: một tí ngờ vực, một tí bâng khuâng không thật rõ ràng.

-> Đúng là một trạng thái xúc cảm của thời khắc chuyển giao. Thu tới nhẹ nhõm quá, mơ hồ quá. nghi vấn như là một lời thông báo nhẹ nhõm rằng thu đã tới với tất cả chúng ta.

=> Tác giả cảm nhận tín hiệu mùa thu về ở không gian sắp bằng nhiều giác quan và sự rung cảm tinh tế.

=> Bằng tất cả những giác quan: khứu giác, xúc giác và thị giác, thi sĩ cảm nhận những tín hiệu đặc trưng của mùa thu đều hiện diện (“hương ổi”, “gió se” và “sương”).

* Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của khổ thơ

– Khả năng quan sát tinh tế

Xem Thêm : Nghị luận Học học nữa học mãi (5 mẫu)

– Ngòi bút trình bày với những nét vẽ gợi tả độc đáo

– Thủ pháp nhân hoá

c) Kết bài

– Khái quát trị giá nội dung, nghệ thuật của khổ thơ đầu Sang thu.

– Cảm nhận của em về khổ thơ.

Xem thêm: Tổng hợp 18 bài Phân tích bài Sang thu của Hữu Thỉnh hay nhất

Phân tích khổ 1 bài thơ Sang thu

Là người con của quê hương Vĩnh Phúc, Hữu Thỉnh đã ghi tạc vào lòng người những vần thơ thiết tha, rung động tâm hồn bao người với đề tài mùa thu thân thuộc. Tuy nhiên, giữa ông và những thi sĩ khác vẫn có những nét riêng biệt. Đó là cách cảm nhận đầy tinh tế về sự chuyển mình của đất trời khi bước sang thu qua bài thơ “Sang thu” được sáng tác năm 1977. Dòng xúc cảm trước tiên được tái tạo sắc nét qua khổ thơ thứ nhất:

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về.”

Đây có thể được coi là khổ thơ hay và để lại dấu ấn sâu đậm cho mỗi ai khi đọc “Sang thu”. Đất trời chuyển mình, mỗi năm có bốn mùa rõ rệt: xuân, hạ, thu, đông. Mùa nào cũng đã từng một lần được đặt chân tới mảnh đất của thơ ca Việt Nam. Ấy vậy mà thi nhân vẫn luôn dành sự ưu ái cho mùa thu dịu nhẹ. thi sĩ Nguyễn Khuyến đã từng khẳng định tên tuổi của mình với ba bài thơ: “Thu vịnh”, “Thu điếu” và “Thu ẩm”. Hay ông hoàng thơ tình – Xuân Diệu cũng đã từng gửi gắm tình cảm của mình qua “Đây mùa thu tới” và còn cả Lưu Trọng Lư với “Tiếng thu”. Mỗi sáng tác lại là một cảm nhận, một cách nhìn riêng biệt. Với Hữu Thỉnh mùa thu của ông được hé mở cùng những nét vẽ đậm sắc màu của vùng đồng bằng Bắc Bộ:

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se”

Hương ổi có nhẽ đã quá thân quen với những người con của làng quê Việt Nam. Thân quen là thế nhưng rồi vô tình người ta lại vô tình quên lãng nó để rồi trong khoảnh khắc giao mùa mới bất giác nhìn thấy. “Bỗng” rồi “phả”, hai động từ được đặt trực tiếp ở đầu câu như một sự phối hợp tuyệt vời, cùng nhau viết lên tâm trạng của thi sĩ. Phải chăng đó là sự ngỡ ngàng, bối rối khi trùng hợp nhìn thấy tín hiệu của mùa thu? Động từ “phả” nhường như đang tập trung làm bật lên hương thơm nồng nàn từ vườn ổi chín lan tỏa rộng khắp, hòa cùng gió se – gió tương đối lạnh và khô, chạm tới khứu giác của thi sĩ. Ông như đang mở rộng lòng mình để kịp đón nhận và tận hưởng hết sự khởi đầu nhẹ nhõm của một mùa thu nơi đồng bằng Bắc Bộ. Không chỉ có hương ổi hay gió thu mà trong dòng cảm nhận về những tín hiệu trước tiên còn là sương thu:

“Sương sử dụng dằng qua ngõ”

Câu thơ như khoác trên mình một dung mạo mới qua nghệ thuật nhân hóa “sử dụng dằng”. Đọc tới đây ta mới cảm nhận hết được cái đẹp của tiết trời chớm thu. Sương vẫn vận động chậm rãi, từ từ như cô gái còn rụt rè, e ngại điều gì đó. Đường làng được bao quanh bởi một màn sương mờ ảo, cảnh vật yên tĩnh không thấy ở đâu bất kì một “vết nứt” nào. Từ đó gợi mở về một làng quê trong cuộc sống bình yên, tĩnh lặng, cảnh vật thì lung linh, huyền ảo và cũng thật dân dã.

Có hương ổi, có gió se, có sương thế nhưng tất cả đang trong sự vận động vô cùng chậm rãi. Mọi thứ cứ mơ hồ tương tự khiến lòng người cũng dấy lên một tí gì đó mơ hồ, lưỡng lự:

“Hình như thu đã về”

nhường như câu thư lại là một nghi vấn tác giả tự đặt ra để chất vấn lòng mình: thu đã về hay chưa? Thu về từ bao giờ, từ đâu? Ông đang rơi vào lòng hoài nghi. Đó chính là một tí bối rối đậm chất thi sĩ khi cảm nhận thời khắc đất trời chuyển mình sang thu.

Khác với Hữu Thỉnh, Xuân Diệu lại có cái nhìn vô cùng mạnh mẽ trước sự khởi đầu của mùa thu: “Đây mùa thu tới, mùa thu tới”. Tuy không mạnh mẽ như Xuân Diệu nhưng cái do dự, ngập ngừng của Hữu Thỉnh lại rất hay bởi cảm nhận của ông là cảm nhận trầm lặng và kín đáo vô cùng. Từ cảm nhận tinh tế ấy, phải chăng hương ổi, gió se, sương thu đã trở thành cái riêng biệt của mùa thu? Tuy đã cảm được nhưng vẫn không hề chắc chắn và có nhẽ thu đang tới rồi nhưng chưa hoàn toàn rõ nét.

Khổ thơ với kết cấu ngắn gọn chỉ với hai mươi chữ nhưng đã để lại sâu đậm trong lòng độc giả biết bao rung cảm về một hồn quê nơi đồng bằng Bắc Bộ đã làm ấm lòng người. Qua đây còn là một phát hiện về những tín hiệu tiêu biểu và đặc trưng khi mới chớm mùa thu cùng tâm trạng ngỡ ngàng bối rối rất thi sĩ của thi sĩ.

Phân tích khổ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 1

Năm tháng trôi qua, nhiều thứ đã trở thành quá khứ tuy nhiên những trị giá thì vẫn trường tồn cùng thời gian và gây ấn tượng sâu sắc với thế hệ đi sau. Có thể lúc bấy giờ có rất nhiều tác phẩm văn học tiêu biểu, nhưng mãi sau này chúng ta vẫn còn ấn tượng và yêu quý thi sĩ Hữu Thỉnh cùng bức tranh mùa thu xinh đẹp với tình yêu tha thiết của tác giả dành cho mùa thu thông qua bài thơ Sang thu. Mở đầu bài thơ là những tín hiệu mùa thu đã về:

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Mùa thu ở đồng quê gắn liền với hương ổi, một đặc trưng không thể thiếu. Mùa thu tới không hề báo trước khiến thi sĩ giật thột vì “bỗng” ngửi thấy hương ổi. Hương ổi không thoảng trong gió mà phả vào gió – một động từ mạnh, một cách sử dụng từ mới mẻ trong thơ của Hữu Thỉnh mang tới cho độc giả một cách nhìn khác về mùa thu tới. kế bên hương ổi là ngọn gió, gió không mang tương đối nóng như mùa hè mà se se mát lạnh làm lòng người dịu êm. Làn sương như thấp hơn, trùng xuống, lững lờ trôi thật chậm như muốn cảm nhận được trọn vẹn không khí mùa thu. Đây vốn tà tà những sự vật sắp gũi, thân thuộc với mùa thu ở miền quê yên bình, tĩnh lặng, bình yên nhưng dưới ngòi bút tài tình của tác giả, nó trở nên đẹp đẽ, thanh cao và đáng yêu lạ thường.

Bức tranh mùa thu được tác giả Hữu Thỉnh khắc họa qua hình ảnh, cách nhìn, cảm nhận và cả tận hưởng: hương ổi, gió, sương,… đây là sự phối hợp của nhiều giác quan khác nhau mang qua bốn câu thơ ngắn ngủi nhưng cũng đủ làm cho độc giả hình dung ra những đặc trưng của mùa thu và bức tranh mùa thu nơi quê nhà yên bình như được hiện ra rõ nét hơn, đẹp đẽ hơn.

Đoạn thơ nói riêng và bài thơ nói chung không chỉ mang tới cho độc giả một bức tranh mùa thu bình dị mà còn góp phần làm phong phú kho tàng văn học Việt Nam. Nhiều năm tháng qua đi nhưng bài thơ vẫn giữ nguyên vẹn trị giá ban đầu của nó và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng nhiều thế hệ độc giả.

Phân tích khổ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 2

“Sang thu” là một bài thơ xuất sắc của Hữu Thỉnh. Khổ thơ mở đầu bài thơ đã để lại cho người đọc những cảm nhận sâu sắc:

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Từ “bỗng” đã thể hiện được sự ngạc nhiên, bất thần của tác giả. Chữ “bỗng” được tác giả đặt ở đầu bài thơ như để đánh động mọi giác quan, mọi cảm nhận của độc giả để nhìn thấy sự chuyển mình của trời đất. Và vào khoảnh khắc ấy hương ổi vừa ngọt ngào vừa nồng nàn đã đánh thức giác quan của thi nhân. Ổi phải chín tới nhường nào, thơm ngon tới nhường nào thì mùi hương của nó mới đủ “phả vào trong gió se”.

Mùi hương ấy đã lan tỏa trong cái rét nhè nhẹ của đất trời, tạo nên một hương ổi ngọt ngào, thanh mát. nhìn thấy hương ổi giống như một sự phát hiện nhưng ở đây là phát hiện ra mùi hương vẫn vương vấn mà lâu nay nay con người hờ hững. Chính vì sự phát hiện ra cái sắp gũi xung quanh mình cho nên con người mới có cảm giác ngỡ ngàng đôi chút bối rối ấy.

Phân tích khổ thơ trước tiên trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh tiếp nối những tín hiệu của mùa thu là hình ảnh: “sương sử dụng dằng qua ngõ”. Sương trong câu thơ của Hữu Thỉnh được cảm nhận như một thực thể hữu hình có sự vận động chậm rãi. Từ láy “sử dụng dằng” khiến người đọc liên tưởng tới sự thong thả, yên bình trong cái tĩnh lặng của thiên nhiên. Hình ảnh sương sử dụng dằng qua ngõ cùng với hương ổi phả vào trong gió se là những hình ảnh mùa thu ở thôn quê yên ả yên bình.

tương tự, thu tới đã được cảm nhận bằng cả khứu giác và thị giác. nghi vấn có vẻ dè dặt: “Hình như thu đã về” nhưng thật ra là một lời thông báo rất nhẹ nhõm rằng thu đã tới với tất cả chúng ta. Câu thơ không phải là một lời khẳng định hay một tiếng reo vui mà nó mang chút gì đó trầm lặng, kín đáo của người dân thôn quê.

Chỉ bốn câu thơ nhưng lại để trong lòng người đọc biết bao rung động. Bốn câu thơ còn chứa đựng trong đó là bức tranh thiên nhiên thôn quê khi thu về. Điều này đã khiến đoạn thơ càng trở nên sắp gũi, thân thuộc.

Xem Thêm : Top 30 bài Nghị luận về lòng nhân ái hay nhất

Bằng nét vẽ gợi tả, Hữu Thỉnh đã giúp người đọc cảm nhận được sự chuyển mình của mùa thu. Đồng thời qua đây người đọc cũng thấy được khả năng quan sát tinh tế, ngòi bút trình bày độc đáo của tác giả. Chính điều đó đã góp phần làm nên thành công và tạo chỗ đứng trong lòng độc giả.

Phân tích khổ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 3

Bốn mùa trong thiên nhiên đều mang trong nó những nét đẹp quyến rũ rất riêng những có nhẽ mùa thu dễ đem lại trong lòng nhiều dư vị, xúc cảm nhất và trở thành nguồn cảm hứng vô tận để người nghệ sĩ chắp bút, đựng lên tiếng lòng trước sự kỳ diệu đầy quyến rũ của thiên nhiên. Cái lạnh đầu mùa, những vận động tinh tế của thiên nhiên qua từng ngọn cây, kẽ lá đã đi vào những trang thơ với tất cả những gì tinh tế nhất, Và vẻ đẹp ấy đã được thi sĩ Hữu Thỉnh bắt gặp, viết nên những vần thơ thu bâng khuâng, xao xuyến lòng người. Và nó được thể hiện rõ nhất qua khổ đầu của bài thơ “Sang thu”.

Hữu Thỉnh tên thật là Nguyễn Hữu Thỉnh, ông sinh ra ở mảnh đất Vĩnh Phúc. toàn cầu nghệ thuật trong thơ ông mang nhiều dấu ấn đậm nét. Đó là thành tựu một đời tích lũy của tư duy nghệ thuật mạnh mẽ, hiệu quả. Dọc tuyến đường thơ, Hữu Thỉnh đã nỗ lực kiếm tìm không ngừng, đổi mới sáng tạo từ truyền thống sang hiện đại. Và “Sang thu” là một trong những tác phẩm thể hiện rõ nhất ý thức ấy của ông. Năm 1977, “Sang thu” ra đời, nằm trong tập thơ “Từ hào chiến đấu tới thành phố” (1991). “Sang thu” là một bức thông điệp lúc giao mùa. Mùa hạ dần qua, mùa thu tới, khoảnh khắc ấy được diễn tả bằng sự rung cảm tinh tế, sự trải nghiệm sâu sắc của thi sĩ.

Trong thơ ca, nhiều thi sĩ đã sử dụng những hình ảnh biểu tượng để diễn tả mùa thu đang sắp kề. Với Xuân Diệu đó sắc “mơ phai” của lá dệt trên muôn cây:

Đây mùa thu tới, mùa thu tới
Với sắc mơ phai dệt lá vàng

(Đây mùa thu tới)

Và với Hữu Thỉnh là vị “hương ổi” của vườn quê phả vào trong làn gió đặc trưng của mùa thu. Cái hương vị nồng nàn ấy luôn khiến con tim ta xao xuyến:

Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se

Hữu Thỉnh thể hiện sự tài tình khi sử dụng tiếng nói một cách điêu luyện. Chữ “bỗng” bật ra trong sự bất thần đầy thú vị. Thu đã về với đất trời, với lòng người mà không hề báo trước. Với hai câu thơ với hàng loạt những hình ảnh mang tính biểu tượng, Hữu Thỉnh đã đưa tới cho chúng ta những cảm nhận sâu sắc mùi vị của thiên nhiên. Đó là mùi thơm của hương ổi, cái lạnh nhè nhẹ chạm vào da thịt của gió se. vì sao không phải là những hương vị khác như ngô đồng trong thơ Bích Khê, mùi hương cốm mới trong thơ Nguyễn Đình Thi. Với Hữu Thỉnh, mùa thu tới với ông qua mùi thơm của hương ổi, thứ hương thơm dân dã, bình dị của đồng quê. Nó lấp lửng như hương ngô đồng,hay nồng nàn như mùi cốm mới mà nó là thứ hương thoảng qua. Hương vị ấy đơn sơ, mộc mạc, gợi những gì làng quê nhất. Gió se là làn gió nhè nhẹ lướt quá, mang theo một tương đối lạnh. Huy động khứu giác để cảm nhận mùi thơm của hương ổi, xúc giác để cảm nhận cái lạnh của gió se, mùa thu như lan tỏa khắp không gian nơi vườn thôn, ngõ xóm. có nhẽ rằng, phải yêu thiên nhiên, gắn bó với mảnh đất nơi miền quê lắm thì Hữu Thỉnh mới viết được những vần thơ nhưng vậy?

“Phả” vốn là một động tác mạnh gợi một cái gì đó đột ngột, nó diễn tả cái tốc độ của gió, vừa diễn tả sự trùng hợp trong cảm nhận. Một cái gì đó thật nhẹ nhõm, êm ái. Nó gợi hình dung về hương ổi chín, về sự vận động của gió đưa hương. Hương ổi thơm như hòa quyện lại, luồn vào trong gió se. Một câu thơ ngắn mà chứa cả gió cả hương Câu thơ ngắn mà có cả gió cả hương. Những đặc trưng thu ấy chỉ tìm được ở những vùng quê miền Bắc, bởi vậy chỉ qua hai câu thơ, ta đã thấy tình cảm gắn bó với quê hương của thi sĩ. Mùa thu trong thơ Hữu Thỉnh không chỉ là hương ổi, là gió se mà còn là hình ảnh những màn sương sớm:

Sương sử dụng dằng qua ngõ

Sương được trình bày như một thực thể hữu hình có sự vận động – một sự vận động chậm rãi. Không chỉ cảm nhận mùa thu bằng khứu giác, xúc giác mà giờ đây thi sĩ còn huy động cả thị giác để toàn tâm, toàn ý cảm nhận mùa thu về. Nghệ thuật nhân hóa cùng với việc sử dụng từ láy khiến mùa thu như có ý chậm lại, ghé thăm vào từng con phố, ngõ xóm nhỏ không muốn đi. Tất cả tạo nên một bức tranh thu nơi thôn quê yên ả, yên bình. thi sĩ đã đón nhận thu về bằng cả tấm lòng và tâm hồn mình. Những tín hiệu gây ấn tượng mới lạ bởi sự mỏng mảnh, mơ hồ, không rõ nét. Phải vậy chăng mà thi sĩ, khi đã cảm nhận những nét riêng của mùa thu, vẫn còn dè dặt để thốt lên rằng:

Hình như thu đã về

Hai chữ “hình như” gợi ra một cảm giác đầy mơ hồ, mỏng mảnh giống như một sự tự vấn lòng mình. Thế nhưng thực ra là một lời thông báo – một thông báo rất nhẹ nhõm, ý vị. Mùa thu giờ đây như xâm chiếm cả không gian, thời gian. Bằng cái nhìn tinh tế, nhạy cảm của một thi sĩ, chỉ với một khổ thơ với hai mươi tiếng đã để lại cho người đọc biết bao rung động về khoảnh khắc giao mùa của đất trời thật ngỡ ngàng, gợi cảm nhưng cũng thật rét mướt.

Thu trong thơ Hữu Thỉnh sâu lắng và nhẹ nhõm, nó vương vấn, thoảng qua mãi trong tâm hồn người đọc về một tiết thu ở đồng quê Bắc Bộ Có một cái gì thật êm, dịu dàng toát lên từ đoạn thơ ấy. Với việc sử dụng tiếng nói tinh tế cùng với những giải pháp nhân hóa, ẩn dụ, “Sang thu” đã thể hiện một văn pháp nghệ thuật thanh, nhẹ, những rung động mang mác, bâng khuâng trong thơ Hữu Thỉnh khi khắc họa thành công khoảnh khắc giao mùa của đất trời và những rung động của lòng người. Hơn cả cái khoảnh khắc giao mùa rung động lòng người ấy, là cả một tiếng lòng của một con người thiết tha yêu quê hương, luôn hướng về những gì thân thuộc, sắp gũi nhất, một tiếng thu nồng nàn thiết tha.

Phân tích khổ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 4

Mùa thu một trong bốn mùa trong năm, đã đi vào rất nhiều tác phẩm thi ca nổi tiếng. Được những thi nhân ưu ái đặt cho biệt danh nàng thu. Trong đó có thi sĩ Hữu Thỉnh. Bằng cái nhìn mộc mạc trung thực của mình Hữu Thỉnh đã tạo nên một Sang thu đầy bất thần và quyến rũ. Trong đó có khổ thơ trước tiên:

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Mùa thu được biết tới là một trong những mùa đẹp nhất trong năm. Nó không có cái nắng oi ả của mùa hẹ, cái ẩm ướt của mùa đông hay đỏng đảnh của mùa xuân, mùa thu bình dị và thân quen tới lạ. Có rất nhiều thi nhân đã tìm tới mùa thu như một điểm họp mặt tuy nhiên hay nhất và sắp gũi nhất thì không thể không nhắc tới Sang thu của thi sĩ Hữu Thỉnh.

Từ “Bỗng” mở ra ở đầu bài thơ như một cái giật thột đầy bất thần. Sở dĩ tác giả đặt từ bỗng ngay đầu bài là có dụng ý nghệ thuật khác. Trong cái chuyển mình của trời đất mọi giác quan đều phải nghiêng mình đánh động. Đó là mùi hương ổi nhẹ nhõm và tinh tế. Mùa thu tới không phải tới từ không gian mà khởi đầu từ khứu giác. Không biết hương ổi đã ủ chín từ bao giờ lặng lẽ tỏa hương tự bao giờ nhưng vào khoảnh khắc này nó đã vươn mình đánh thức sự chuyển mình của không gian và giác quan của thi nhân. Hương thơm ấy mạnh tới nỗi nó trở nên ngạt ngào phả vào gió se. Thứ hương thơm đó quyến rũ, nồng nàn tới nhường nào mới đủ sức lan tỏa trong một khoảng không gian rộng lớn tới vậy.

Gió se ở đây là gió se lạnh heo may mỗi dịp đầu thu tới nó khiến gai gai nơi cánh tay. nếu như như thi sĩ Xuân Diệu đã từng có những câu từ mạnh mẽ để trình bày luồng gió se “Những luồng run rẩy rung rinh lá”. Thì gió thu trong thơ Hữu Thỉnh lại rất đỗi êm ái dịu dàng. Để trình bày về những làn sương thu thi sĩ cũng sử dụng những câu chữ vô cùng tinh tế:

“Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”

Từ láy “sử dụng dằng” mang nét gợi hình đầy xúc cảm. sử dụng dằng ở đây tức là chậm chạp, thi sĩ đã khéo léo nhân hóa hình ảnh sương như những đứa trẻ tinh nghịch náu mình trong ngõ, sử dụng dằng chẳng muốn lộ diện.

Bằng ấy thứ cảm nhận đã mang thi sĩ tới với một nhận định mơ hồ “hình như thu đã về”. Từ hình như là một câu khẳng định mơ hồ không dám chắc. thi sĩ cũng cảm thấy giật thột trước sự thay đổi ngỡ ngàng của thời gian và không gian. Giữa cái khoảnh khắc giao hòa chuyển mình vĩ đại ấy thi nhân vẫn còn đang lâng lâng huyền ảo.

Có thể nói khổ thơ trước tiên của bài Sang thu là một cảm nhận vô cùng tinh tế của thi sĩ về sự chuyển biến của đất trời. Khổ thơ đã tạo nên một điểm nhấn một nét chấm phá độc đáo trong những vần thơ diễn tả về thu tinh tế và đẹp nhất.

Phân tích khổ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh – Mẫu 5

Hữu Thỉnh là một thi sĩ viết nhiều và hay viết nhiều về con người và cuộc sống thiên nhiên. “Sang thu” là một tác phẩm tiêu biểu viết về mùa thu của ông. Bài thơ không chỉ có hình ảnh thiên nhiên sang thu mà còn có bóng vía con người trước mùa thu cuộc thế.

“Bỗng nhìn thấy hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương sử dụng dằng qua ngõ
Hình như thu đã về”.

Sự biến đổi đất trời lúc sang thu hoặc tín hiệu sang thu (làn gió se) mang theo “hương ổi” thi sĩ ngỡ ngàng bâng khuâng xao xuyến trước vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa (“bỗng”, “hình như”).

Những biến chuyển trong không gian lúc sang thu được thi sĩ cảm nhận bằng nhiều giác quan và sự rung động tinh tế. “Hương ổi” lan vào không gian phả vào gió se, động từ “phả” là nét đặc sắc của hương ổi, mùi hương ổi lan tỏa vào trong gió với một không gian rộng. “Sương đầu thu” giăng mắc nhẹ nhõm vận động chầm chậm nơi ngõ xóm, tác giả đã sử dụng nghệ thuật nhân hóa rất đặc sắc qua động từ “sử dụng dằng”. “Dòng sông” trôi thảnh thơi. gợi vẻ êm dịu của bức tranh thiên nhiên; những cánh chim khởi đầu vội vã, tác giả đã sử dụng nghệ thuật nhân hóa phối hợp với nghệ thuật đối và những từ láy đã mở ra một không gian cao rộng, thoáng đạt.

Cảm giác giao mùa được diễn tả thú vị qua đám mây mùa hạ “vắt nửa mình sang thu” đây là hình ảnh sáng tạo, độc đáo và tạo nét riêng cho tác phẩm. có nhẽ mùa thu đang tới ngõ xóm báo hiệu mùa thu đang tới rất sắp. Nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng nhạt dần. Những cơn mưa cũng vơi bớt, tiếng sấm cũng không còn bất thần. Tác giả sử dụng từ ngữ vô cùng tinh tế qua từ “vẫn còn bao nhiêu”, “vơi dần”, “cũng bớt”. Hình ảnh sương thu sử dụng dằng nơi ngõ xóm gợi liên tưởng con người bâng khuâng xao xuyến quyến luyến trước mùa thu của cuộc thế.

Lúc sang thu bớt đi tiếng sấm bất thần. Cũng có thể hiểu hình ảnh hàng cây trung niên không bị bất thần, giật thột bởi tiếng sấm nữa. Với hình ảnh có trị giá tả thực về hình tượng thiên nhiên này thi sĩ muốn gửi gắm suy ngẫm của mình: Khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những vang động của cuộc thế.

Với cách sử dụng từ ngữ độc đáo, cảm nhận tinh tế sâu sắc, hình ảnh thơ đẹp, tiếng nói tinh tế giọng thơ êm đềm. Sang thu thể hiện cảm nhận tinh tế của những chuyển biến nhẹ nhõm của khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu của miền Bắc. từ đó thể hiện tình yêu thiên nhiên gắn bó với quê hương của tác giả và triết lí về con người và cuộc thế.

Sang thu là một bài thơ đặc sắc viết về thời khắc chuyển mùa từ cuối hạ sang đầu thu. Bài thơ vừa thể hiện tài năng sự cảm nhận tinh tế của tình yêu đồng thời thể hiện tình cảm của thi sĩ với thiên nhiên mùa thu. Đọc bài thơ chúng ta càng yêu hơn mùa thu thiết tha nồng hậu của quê nhà.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 9