TOP 10+ bài Cảm nhận Đây thôn Vĩ Dạ siêu hay

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử gồm 10 bài văn mẫu dưới đây không chỉ giúp những em lớp 11 có thêm những ý tưởng hay cho bài viết của mình mà còn biết cách cảm nhận được vẻ đẹp bức tranh về một miền quê quốc gia, cũng là tiếng lòng của một con người yêu đời, yêu người.

Bạn Đang Xem: TOP 10+ bài Cảm nhận Đây thôn Vĩ Dạ siêu hay

Đây thôn Vĩ Dạ là một bài thơ hay đã vẽ nên một bức tranh đẹp về cảnh và người của miền quốc gia qua tâm hồn giàu tưởng tượng đầy yêu thương của thi sĩ. Trải qua bao năm tháng, cái tình Hàn Mặc Tử vẫn còn nguyên sốt dẻo, lay động day dứt lòng người đọc. Vậy dưới đây là 10 bài cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ siêu hay, mời những bạn cùng đón đọc.

Dàn ý cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

Dàn ý số 1

I. Mở bài

– Giới thiệu về tác giả Hàn Mặc Tử, bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”.

– Cảm nhận chung về bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”.

II. Thân bài

1. Bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ

* Câu 1: Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

– nghi vấn có hai cách hiểu:

• Lời của người thôn Vĩ hỏi tác giả
• Lơi phân thân của tác giả tự hỏi chính mình

=> Dù hiểu theo cách nào thì nghi vấn trên cũng thể hiện được nỗi nhớ thôn Vĩ da diết cũng như mong muốn được về chơi thôn Vĩ.

* Câu 2: Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

– Hình ảnh “nắng hàng cau”: ánh nắng của bao trùm khắp làng quê.

– Điệp ngữ: “nhìn nắng” – “nắng mới” thể hiện một không gian tràn đầy ánh nắng sức sống.

* Câu 3:

– Khu vườn không chỉ tràn ngập sắc nắng mà còn sắc xanh.

– “xanh như ngọc” một màu xanh mát mẻ, tươi mới và dễ chịu.

* Câu 4: Lá trúc che ngang mặt chữ điền

– Trong không gian thiên nhiên thôn Vĩ, hình ảnh con người thoáng xuất hiện:

– Khuôn mặt chữ điền của người thôn Vĩ thấp thoáng sau tán trúc. Khuôn mặt chữ điền gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu, phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương?

=> Bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ trong sáng, tươi tỉnh và có sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên.

2. Bức tranh sông nước trong đêm trăng

* Câu 5 và câu 6:

– Hình ảnh thiên nhiên thể hiện sự chia lìa: gió, mây vốn vấn vít nay chia lìa đôi ngả.

– Dòng sông như nhuốm màu tâm trạng buồn bã, thê lương.

– Hình ảnh hoa bắp khẽ lay cũng giống như cuộc thế phiêu bạt trôi nổi của con người.

* Câu 11: Ở đây sương khói mờ nhân ảnh gợi quang cảnh huyền ảo, không có thật.

=> Hình ảnh thiên nhiên đêm trăng đượm buồn và mờ ảo, hư vô.

=> Sự đối lập giữa hai bức tranh thiên nhiên nơi làng quê thôn Vĩ và đêm trăng.

3. Tâm trạng của thi sĩ

– quang cảnh cũng vận động từ thực tới ảo, từ vườn thôn Vĩ tới sông trăng và cuối cùng chìm vào tiềm thức mờ ảo của sương khói.

– nghi vấn tu từ “Ai biết tình ai có đượm đà?” là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người và vừa để hỏi mình, vừa sắp gũi vừa xa xăm, vừa hoài nghi vừa như giận hờn, trách móc.

– Đại từ phiếm chỉ “ai” làm tăng thêm nỗi đơn chiếc, trống vắng của một tâm hồn khát khao được sống, được yêu.

=> Làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi khiếp sợ về nỗi đau trong cõi mênh mông vô tận, tâm trạng hụt hẫng và đầy vô vọng của thi sĩ.

III. Kết bài

– Cảm nhận về bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”.

Xem thêm: Top 20+ mẫu phân tích thương của tú xương ngắn gọn hay nhất 

Dàn ý số 2

1. Mở bài:

– Giới thiệu về bài thơ

2. Thân bài:

* Cảm hứng sáng tác:

– Được lấy cảm hứng từ bức bưu ảnh được cho là của Hoàng Cúc gửi tặng.

– Làm sống dậy những kỉ niệm về Vĩ Dạ và thèm khát được giao cảm với cuộc thế của Hàn Mặc Tử.

* Khổ thơ đầu:

– Là bức tranh phong cảnh và con người Vĩ Dạ:

– Mở đầu bài thơ bằng nghi vấn, “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”

• Nghe như tiếng trách cứ của người Vĩ Dạ với thi sĩ nhưng thực ra là lòng tự hỏi lòng.
• “về chơi”: thân thiết, trở về nơi chốn thân yêu.

– Hình ảnh “nắng hàng cau”:

• Điệp từ “nắng”: gợi không gian ngập tràn nắng
• “nắng hàng cau”: thứ nắng đặc trưng của Vĩ Dạ.

– Hình ảnh “vườn ai … ngọc”:

• “Vườn ai”: phiếm chỉ, khu vườn trong tâm tưởng thi sĩ
• Tính từ “mướt”: lời ăn tiếng nói của nhân dân, gợi một khu vườn tươi tốt, mơn mởn, mỡ màng.
• “Xanh như ngọc”: Khu vườn ướt sương đêm như một khối ngọc trong suốt.

– Hình ảnh “Lá trúc chen ngang mặt chữ điền”:

• Hình ảnh con người xứ Huế
• Khuôn mặt thấp thoáng sau cành trúc gợi ra vẻ thẹn thùng, e lệ đặc trưng của người xứ Huế.

– Bốn câu thơ là bức tranh thôn Vĩ với cảnh vườn rét mướt, giàu sức sống, ẩn chứa là tấm lòng gắn bó của thi nhân với Vĩ Dạ và thèm khát được giao cảm với cuộc thế, nỗi buồn nuối tiếc vẻ đẹp trong quá khứ.

* Khổ thơ thứ hai:

– Bức tranh phong cảnh thôn Vĩ có sự vận động sang cảnh sông nước mây trời

• Bức tranh với mây trời và dòng Hương giang thơ mộng.
• Nhịp thơ chậm tạo sự êm đềm, yên bình đặc trưng Huế.

– Nhân hoá hình ảnh mây gió đang trong sự chia ly

– Ẩn dụ nỗi buồn của thi nhân trong tình yêu đơn phương

– Nỗi buồn của thi nhân còn gửi vào dòng nước: Dòng nước lặng lờ chảy như tâm trạng trĩu nặng của thi nhân, nỗi đơn chiếc thấm thía.

– Hình ảnh “thuyền ai đậu bến sông trăng đó/ Có kịp chở trăng về tối nay?”

• Hình ảnh “thuyền ai”: hình ảnh phiếm chỉ, gợi ra tín hiệu của sự sống, của con người.
• “Có chở trăng về kịp tối nay?”: muốn mượn trăng để hoá giải nỗi đơn chiếc trong lòng.

– Sống trong đớn đau bệnh tật nên thi sĩ luôn khát khao hướng giao cảm với cuộc thế.

* Khổ thơ thứ ba:

– Câu thơ đầu khuyết chủ ngữ, dụng ý của tác giả, chủ thể và khách thể nhập làm một “Mơ khách đường xa khách đường xa”:

• thi sĩ tự mơ mình là người khách đường xa về thăm Vĩ Dạ.
• Nhịp thơ 1/3/3, và điệp từ “khách đường xa”: sự rộn rực, reo vui, náo nức.

– Bức tranh Vĩ Dạ được mở ra với hình ảnh của “em” với tà áo dài trong trắng sương khói bảng lảng.

– thi sĩ thèm khát được sống trong tình người nhưng sương khói làm mờ nhân ảnh “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh” liệu tình người có thực sự tha thiết, mặn nồng?

– thi sĩ rơi vào trong hụt hẫng.

– Bài thơ mở ra bằng nghi vấn, kết cũng bằng nghi vấn

3. Kết bài:

– Bài thơ là bức tranh Vĩ Dạ với thiên nhiên và con người mang đặc trưng xứ Huế.

– Tâm trạng của thi nhân với nỗi đơn chiếc, buồn tủi vì bị bệnh tật ngăn cách với cuộc thế.

Cảm nhận bài Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 1

Hàn Mặc Tử là thi sĩ tiêu biểu trong phong trào thơ mới. Ông là một thi sĩ tài hoa nhưng lại mang trong mình căn bệnh phong hiểm nghèo, chính vì vậy, thơ của ông luôn có hai toàn cầu, một là tươi mới trong trẻo, một là ma quái, kinh dị. Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ là bài thơ nổi tiếng trong tập Thơ Điên của ông, được viết vào năm 1938. Bài thơ là bức tranh thôn quê Vĩ Dạ vừa yên bình vừa tươi đẹp, lồng ghép vào đó là một tình yêu tha thiết và niềm thèm khát được giao cảm với cuộc thế của Hàn Mặc Tử.

Đây thôn Vĩ Dạ được khơi cảm hứng từ một tấm bưu ảnh vẽ cảnh vườn tược sông nước được cho là của Hoàng Cúc gửi ra cho ông. Bức ảnh đó đã làm sống dậy những kỉ niệm của Hàn Mặc Tử về Vĩ Dạ – một xóm nhỏ ven sông Hương, nơi lưu giữ tuổi học trò của thi nhân cũng là nơi có bóng hình người con gái ông thương nhớ. Và hơn thế, nó đã làm sống dậy thèm khát được giao cảm với cuộc thế của ông, bởi lúc đó, ông đang ở Phú Yên và đang bị bệnh tật dày vò.

Xem Thêm : Top 4 mẫu Soạn bài Vội vàng Xuân Diệu hay nhất

có nhẽ vì được sáng tác trong hoàn cảnh đặc biệt như thế nên ngay đầu bài thơ, Hàn Mặc Tử đã mở lời bằng một nghi vấn:

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”

Nghe câu thơ mà người ta như nghe được tiếng người thôn Vĩ đang hờn trách thi nhân, đang mời gọi thi nhân về với Vĩ Dạ. Thế nhưng, đây lại chỉ là một nghi vấn lòng tự hỏi lòng của thi sĩ, bởi ông đang sống trong nỗi nhung nhớ và niềm thèm khát được trở về Vĩ Dạ. Hàn Mặc Tử không phải tới thăm Vĩ Dạ mà là “về chơi”, bởi Vĩ Dạ là chốn thân yêu, là nơi mà thi sĩ gắn bó bằng cả tâm hồn. Ông đã làm một cuộc hành trình bằng tâm tưởng để quay trở lại Vĩ Dạ, để ngắm:

“Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

thi sĩ say sưa trong cảnh vườn Vĩ Dạ, trong những khoảnh khắc yên bình, êm dịu của tâm hồn. Bức tranh Vĩ Dạ được mô tả từ xa tới sắp, từ cao xuống thấp, mỗi góc độ một vẻ đẹp nhưng đểu rất thơ mộng và tràn trề sức sống. Điểm nhìn trước hết của thi sĩ bắt gặp là hình ảnh của nắng sớm trên những hàng cau.

“Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên”

Điệp từ “nắng” gợi lên một không gian tràn ngập sắc vàng rực rỡ của nắng mãi. Đó là thứ ánh nắng trong trẻo, tinh khôi của buổi sớm, đẹp đẽ và thật dịu dàng! Nắng trên hàng cau cũng là thứ ánh nắng rất đặc trưng của Vĩ Dạ bởi Vĩ Dạ vốn nổi tiếng với những vườn cau xanh mướt. Những hàng cau cao vút, thẳng tắp luôn vươn mình đón ánh mặt trời, là loài cây trước hết đón ánh nắng mặt trời của Vĩ Dạ. Tả nắng hàng cau nhưng Hàn Mặc Tử nhường nhịn như đã làm sống dậy cả một buổi sớm mai tinh khôi và mát lành của xứ Huế mộng mơ.

Trong ánh nắng sớm tinh khôi ấy là hình ảnh của khu vườn xanh mát:

“Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”

Chỉ là khu vườn của “ai” phiếm chỉ bởi đó là khu vườn sống trong tâm tưởng của thi sĩ. Cùng với tính từ “mướt” và lối so sánh “xanh như ngọc” đã khiến người đọc có thể cảm nhận được sự sống động, lung linh của khu vườn Vĩ Dạ. Tính từ “mướt” được đặt trong câu thơ vô cùng tinh tế, nó đã gợi lên hình ảnh một vườn cây trái mỡ màng, tươi tốt, mơn mởn. Những cành cây, nhành lá còn đang vương những giọt sương đêm lóng lánh. có nhẽ vì vậy mà Hàn Mặc Tử đã so sánh “xanh như ngọc”. Khu vườn đẫm sương đêm lại được mặt trời chiếu rọi lung linh như một khối ngọc khổng lồ. Lời thơ bay bổng không chỉ gợi lên hình ảnh của khu vườn mà còn gửi vào trong đó lời trằm trồ, tụng ca của thi sĩ với cảnh vườn Vĩ Dạ.

Say sưa với cảnh vườn, nhưng càng say hơn là hình ảnh của:

“Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Câu thơ không phải lời tả thực mà là một nét vẽ dáng bộ của thi nhân. Khuôn mặt người thấp thoáng sau lớp lá trúc, hòa cùng thiên nhiên, khiến cả khu vườn của Vĩ Dạ bỗng chốc trở nên rét mướt, có sinh khí tới lạ thường.

thi sĩ để khuôn mặt người thấp thoáng sau lớp lá trúc che ngang gợi ra nét thẹn thùng, e lệ, nét kín đáo rất riêng của con người xứ Huế. “Mặt chữ điền” là khuôn mặt phúc hậu, được thi nhân lấy ý từ trong câu ca dao thân thuộc của người dân Huế:

“Mặt em vuông tựa chữ điền
Da em thì trắng, áo đen mặc ngoài
Lòng em có đất có trời
Có câu nhân nghĩa có lời thuỷ chung”

Câu thơ mang đậm phong vị dân gian và hơn thế, nó còn gợi ra cả vẻ đẹp tâm hồn của con người xứ Huế.

Bốn câu thơ đầu là bức tranh phong cảnh vườn tược xứ Huế thơ mộng, rét mướt và giàu sức sống. Đằng sau bức tranh đó là tâm hồn gắn bó tha thiết với miền quê Vĩ Dạ của thi sĩ đồng thời là khát khao được giao cảm với cuộc thế. Sâu thẳm bên trong lời thơ là nỗi buồn khi nuối tiếc khi vẻ đẹp kia chỉ còn trong hoài niệm còn thi nhân thì đang phải cách biệt với cuộc thế. Đoạn thơ cũng thể hiện nỗ lực cải cách thơ Việt của Hàn Mặc Tử khi ông mang vào thơ những hình ảnh và ngôn từ rất đỗi mộc mạc, giản dị, sắp gũi.

Cảnh thôn Vĩ Dạ không hề tĩnh tại mà có sự đi lại, từ cảnh vườn tược Vĩ Dạ chuyển sang cảnh sông nước mây trời:

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Bức tranh mây trời nước phóng khoáng mở ra, quang cảnh đẹp đẽ, thơ mộng đúng như cái chất thơ của xứ Huế. Nhịp thơ chậm đều gợi lên sự yên bình, êm đềm. Một dòng Hương giang đẹp tới tĩnh lặng dưới trăng trong đêm tịch mịch.

Hoà vào quang cảnh đó là tâm trạng của người thi nhân được gửi gắm kín đáo qua nghệ thuật tả cảnh ngụ tình.

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay”

thi sĩ đã sử dụng giải pháp nhân hoá gió và mây thành hai con người. Thế nhưng hai con người ấy lại chẳng cùng đường như vẫn thường thấy mà lại đang trong cảnh chia ly đôi ngả “gió theo lối gió, mây đường mây”. Đây phải chăng là ẩn dụ cho mối tình đơn phương của thi sĩ trong sự xa vắng vời vợi và cả sự ngăn cách bởi bệnh tật với cuộc thế đã khiến cho ông cảm thấy thật đơn chiếc, lẻ loi. Nỗi xót xa, nỗi buồn ấy đã thấm sang cả cảnh vật khiến cho mây và gió cũng mang đậm một nỗi buồn sâu thẳm.

Nỗi buồn ấy còn được gửi cả vào dòng sông, dòng Hương giang lững lờ. Nhìn dòng nước chảy xuôi trong tĩnh lặng mà thi sĩ như cảm thấy cả “dòng nước” cũng “buồn thiu”. Nhân hoá dòng sông cũng là cách để Hàn Mặc Tử hé lộ tâm trạng của mình, đó là một cái tôi đang đơn chiếc, lẻ loi giữa rợn ngợp đất trời, xung quanh chỉ có nước, có hoa bắp lay động, quạnh hiu, cô quạng tới thấm thía lòng.

Nỗi buồn đơn chiếc còn thấm thía hơn bao giờ hết khi thi sĩ tự đặt mình giữa trời, trăng, sông, nước. Màn đêm tịch mịch, ánh trăng bạc lạnh lẽo, sông nước mênh mang, quang cảnh ấy khiến cho người ta cảm thấy có chút gì thật ma quái, nhưng đó lại là nơi thi sĩ đang giam mình trong sự đơn chiếc tột độ, Sống giữa cõi người mà vẫn cảm thấy đơn chiếc, trống vắng, đó là xúc cảm của thi sĩ khi ông bị bệnh tật ngăn trở được giao cảm với cuộc thế.

Sống trong đơn chiếc nên thèm khát lớn nhất của Hàn Mặc Tử là được giao cảm với cuộc thế, mong chờ tình người sẽ hoá giải đau thương. Vậy nên mới thấp thoáng một bóng “thuyền ai” của sự sống con người, thi sĩ đã cuống quýt chứa tiếng gọi:

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Những nỗi mong chờ ấy cũng nhanh chóng rơi vào hụt hẫng, chẳng có ai đáp lại lời của thi nhân. Vì vậy mà thi sĩ mới mong “chở trăng về kịp tối nay”. Tối nay thi sĩ đang đơn chiếc, đang lạnh lẽo, và trăng có nhẽ là thứ duy nhất có thể giúp ông hoá giải được nỗi đơn chiếc ấy. Bởi trăng xưa nay luôn là tri kỉ, tri kỉ của thi nhân, là nguồn cảm hứng vô tận cho những thi sĩ và Hàn Mặc Tử cũng không ngoại lệ. Ông yêu trăng tha thiết!

Đoạn thơ thứ hai là sự kế thừa và phát huy của thơ ca truyền thống, vẫn là thể thơ thất ngôn nhưng trong đó thể hiện nỗ lực cải cách thơ mới của thi sĩ khi đưa vào trong thơ những hình ảnh rất bình dị, sử dụng ngôn từ giản dị như lời buột mồm thốt ra.

Khổ thơ cuối cùng cũng thể hiện nỗ lực cải cách thơ Việt của Hàn Mặc Tử:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa”

Câu thơ khuyết chủ ngữ và không hề tuân theo ngữ pháp thông thường bởi thi sĩ muốn nhập hoà giữa chủ thể và khách thể. thèm khát được trở về Vĩ Dạ nên thi sĩ đã mơ mình được làm khách đường xa trở về. Nhịp thơ 1/3/3 nhanh dồn dập cũng điệp từ “khách đường xa”, người đọc như cảm thấy được tiếng reo vui náo nức của thi sĩ. Bởi vậy mới biết Hàn Mặc Tử yêu Vĩ Dạ tới nhường nào!

Trở về Vĩ Dạ để được đắm mình trong tình người, trong cảnh sắc của Vĩ Dạ:

“Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”

Một Vĩ Dạ với sương khói bảng lảng, với những bóng áo dài thấp thoáng duyên dáng, thướt tha của những nữ sinh trường Đồng Khánh đã in dấu vào tâm hồn thi nhân, để mỗi khi nhớ về Vĩ Dạ, những hình ảnh ấy lại hiện lên thật rõ ràng.

thi sĩ trở về Vĩ Dạ là mong được sống trong tình người rét mướt, sống trong cảnh vườn quê yên bình, thế nhưng ông chỉ thấy bóng áo “trắng quá” tới mức “nhìn không ra”. Sương khói đã làm mờ đi hình người, mờ đi nhân dạng, vì vậy mà:

“Ai biết tình ai có đượm đà?”

Sương khói đã làm mờ đi nhân ảnh vậy thì làm sao có thể hiểu thấu được lòng người nữa chẳng, làm sao có thể biết “tình ai có đượm đà” như trước nữa chăng? Hàn Mặc Tử lại một lần nữa rơi vào trong hụt hẫng, chơi vơi. Ông bất lực trước cuộc thế, đớn đau trước cuộc thế bởi ông bị xa vắng thế gian, không thể giao cảm được cùng ai.

Bài thơ mở ra bằng nghi vấn và kết lại cũng bằng nghi vấn. nếu như như nghi vấn mở ra bài thơ là một nghi vấn thấm đượm tình người thì nghi vấn cuối cùng lại mang một nỗi hoài nghi lớn. Chứa trong câu thơ là sự đau xót, đớn đau bởi thi sĩ không biết rằng liệu người Vĩ Dạ với ông có còn “đượm đà” như trước?

Bài thơ là bức tranh thôn Vĩ Dạ với con người và thiên nhiên mang những nét đẹp đặc trưng của xứ Huế. Dù được vẽ lên chỉ bằng những hồi ức và tâm tưởng của thi sĩ, những bức tranh ấy thấm đượm vong linh của miền quê Vĩ Dạ trong tình yêu tha thiết của thi sĩ. Sau bức tranh ấy là tâm trạng của thi nhân trong nỗi nhớ nhung da diết, niềm thèm khát được về Vĩ Dạ, thèm khát được giao cảm với cuộc thế và cũng chứa một nỗi buồn, đơn chiếc sâu thẳm khi ông bị ngăn trở bởi bệnh tật. Dù vậy, chúng ta vẫn cảm nhận được một hồn thơ rất đỗi tài hoa, một tình yêu đời da diết, một nguồn cảm hứng và say mê cái đẹp vô tận của thi sĩ Hàn Mặc Tử.

Xem thêm:  Tuyển tập 16+ mẫu Phân tích tác phẩm Đây thôn Vĩ Dạ chọn lọc

Đây thôn Vĩ Dạ cảm nhận – Mẫu 2

Mấy ai đã từng say trăng như Hàn Mạc Tử? Cả một toàn cầu trăng trong thơ ông:

Trăng nằm sõng soài trên cành liễu
Đợi gió đông về để lơi lả…”

(xẻn lẻn)

“Bỗng đêm nay trước cửa bóng trăng quỳ
Sấp mặt xuống uốn mình theo dáng liễu”

(Hãy nhập hồn em)

“Bóng nguyệt leo song sờ sẫm gối
Gió thu lọt cửa cọ mài chăn”.

(Đêm không ngủ)

Thi sĩ còn nói tới thuyền trăng, sông trăng, sông trăng… Cả một toàn cầu trăng mộng ảo, huyền diệu. Thơ Hàn Mạc Tử rợn ngợp ánh trăng, thể hiện một tâm hồn “say trăng” với tình yêu tha thiết cuộc thế, vừa thực vừa mơ. Ông là một trong những thi sĩ lỗi lạc nhất của phong trào Thơ mới (1932-1941). Với 28 tuổi đời (1912-1940), ông để lại cho nền thơ ca dân tộc hàng trăm bài thơ và một số kịch thơ đặc sắc. Thơ của ông như trào ra từ máu và nước mắt, có không ít hình tượng kinh dị. Cũng chưa ai biết hay về mùa xuân và thiếu nữ (“Mùa xuân chín”), về Huế đẹp và thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” như Hàn Mạc Tử.

“Đây thôn Vĩ Dạ” rút trong “Tập thơ Điên” xuất bản năm 1940, sau khi thi sĩ đã qua đời. Bài thơ nói rất hay về Huế, về cảnh sắc thiên nhiên hữu tình, về con người xứ Huế, nhất là những cô gái duyên dáng, đa tình, đáng yêu. Hàn Mạc Tử đã viết về một tình yêu – tình yêu đơn phương thơ mộng đắm say, lung linh trong sáng tới huyền ảo. Bài thơ giãi bày một nỗi niềm bâng khuâng, một khát khao về hạnh phúc của thi sĩ đa tình, có rất nhiều duyên nợ với cảnh và con người Vĩ Dạ.

Câu đầu của khổ thơ thứ nhất “dịu ngọt” như một lời chào mời vừa mừng vui hội ngộ, vừa nhẹ nhõm trách người thương xiết bao thương nhớ, đợi chờ. Giọng thơ êm dịu, đằm thắm và tình tứ: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”. Có mấy xa xôi. Cảnh cũ người xưa thấp thoáng trong vần thơ đẹp mang hoài niệm. Bao kỉ niệm sống dậy trong một hồn thơ. Nó gắn liền với cảnh sắc vườn tược và con người xứ Huế mộng mơ:

“Nhìn nắng hàng cau nắng mới. lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền?”

Cảnh được nói tới là một sáng rạng đông đẹp nơi thôn Vĩ. Nhìn từ xa, thi nhân say mê ngắm nhìn những ngọn cau, tàu cau ngời lên dưới màu nắng mới, “nắng mới lên” rực rỡ. Hàng cau cao vút là hình ảnh thân thuộc của thôn Vĩ Dạ từ bao đời nay. Hàng cau như chào mời, như vẫy gọi.

Quên sao được màu xanh cây lá nơi đây. thi sĩ trằm trồ thốt lên khi đứng trước một màu xanh vườn tược Vĩ Dạ: “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”. Sương đêm ướt đẫm cây cỏ, hoa lá. Màu xanh mỡ màng, non tơ ngời lên, bóng lên dưới ánh mai hồng trông “mướt quá” một màu xanh ngọc bích. Đất đai mỡ màu, khí hậu thuận hòa, con người chuyên cần chăm bón mới có màu sắc “xanh như ngọc” ấy. Thiên nhiên như rộn rực, trẻ trung và đầy sức sống. Cũng nói về màu xanh ngọc bích, trước đó (1938) Xuân Diệu đã từng viết: “Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá…” (“Thơ duyên”). Hai chữ “vườn ai” gợi ra nhiều ngạc nhiên và man mác bâng khuâng. Câu thơ thứ tư tả thiếu nữ với khóm trúc vườn xuân: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. Mặt trái xoan, mặt hoa da phấn, khuôn mặt búp sen là vẻ đẹp của mĩ nhân. Mặt chữ điền là gương mặt đầy đặn, vuông vắn, phúc hậu. “Lá trúc che ngang” là một nét vẽ thần tình đã tô đậm một nét đẹp của cô gái Huế duyên dáng, dịu dàng, kín đáo, tình tứ đáng yêu. Hàn Mạc Tử hơn một lần nói về trúc và thiếu nữ. Khóm trúc như tỏa bóng xanh mát chở che cho một mối tình đẹp đang nảy nở:

“Thầm thì với ai ngồi dưới trúc
Nghe ra ý vị và thơ ngây”

(Mùa xuân chín)

Câu 3, 4 trong khổ thơ đầu tả cau, tả nắng, tả vườn, tả trúc và thiếu nữ với một gam màu nhẹ, thoáng, ẩn hiện, mơ hồ. Đặc sắc nhất là hai hình ảnh so sánh và ẩn dụ (xanh như ngọc… mặt chữ điền). Cảnh và người nơi Vĩ Dạ thật hồn hậu, thân thuộc đáng yêu.

Vĩ Dạ một làng quê nằm bên bờ Hương Giang, thuộc ngoại thành cố đô Huế. Vĩ Dạ đẹp với những con đò thơ mộng, những mảnh vườn xanh tươi bốn mùa, sum sê hoa trái. Những ngôi nhà xinh xẻo thấp thoáng ẩn hiện sau hàng cau, khóm trúc, mà ở đây thường dìu dặt câu hát Nam ai, Nam bình, qua tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục huyền diệu, réo rắt. Thôn Vĩ Dạ đẹp nên thơ. Hàn Mạc Tử đã dành cho Vĩ Dạ vần thơ đẹp nhất với tất cả tấm lòng tha thiết mến thương. xa vắng Huế và Vĩ Dạ đã bao năm tháng rồi. vậy mà cảnh sắc và con người nơi thôn Vĩ vẫn được thi sĩ ôm ấp trong lòng, càng trở nên lung linh, biểu lộ niềm ước mong tha thiết được trở lại cố đô thăm cảnh cũ người xưa. Bức tranh tâm trạng đã được thể hiện một cách tài hoa bức tranh thôn Vĩ hữu tình nên thơ.

Khổ thơ thứ hai nói về cảnh mây trời, sông nước. Một không gian nghệ thuật thoáng đãng, mơ hồ, xa xăm. Hai câu 5, 6 là bức tranh tả gió, mây, dòng sông và hoa (hoa bắp). Giọng thơ nhẹ nhõm, thoáng buồn. Nghệ thuật đối tạo nên bên phiên cảnh hài hòa, tương hợp và sống động. phong vân đôi ngả như mối tình thi sĩ, tưởng sắp đó mà xa vời, cách trở. Dòng Hương Giang êm đềm trôi lững lờ, trong tâm tưởng thi nhân trở nên “buồn thiu”, nhiều bâng khuâng man mác. Hoa bắp lay, nhè nhẹ đung đưa trong gió thoáng. nhịp độ thư thả, thơ mộng của miền sông Hương núi Ngự được diễn tả rất tinh tế! những điệp ngữ luyến láy gợi nhiều vương vấn mộng mơ. Ngoại cảnh mênh mang chia lìa như nỗi lòng, như tâm tình thi nhân vậy;

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay”.

Hai câu tiếp theo, thi sĩ hỏi “ai” hay hỏi mình khi nhìn thấy, hay nhớ tới hình ảnh con đò nằm mộng bến sông trăng. Sông Hương quê em trở thành “sông trăng”. Hàn Mạc Tử với tình yêu Vĩ Dạ đã sáng tạo nên vần thơ đẹp nói về dòng sông Hương với những con đò dưới vầng trăng. Nguyễn Công Trứ đã từng viết: “hoa nguyệt chứa một thuyền đầy”. Hàn Mạc Tử cũng góp cho nền thơ Việt Nam hiện đại một vần thơ trăng độc đáo:

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

Tâm hồn thi sĩ xao xuyến khi nhìn sông trăng và con thuyền. Thuyền em hay “thuyền ai” vừa thân quen, vừa xa lạ. Chất thơ mộng ảo trong “Đây thôn Vĩ Dạ” là ở những thi liệu ấy. Câu thơ gợi tả một hồn thơ đang rung động trước vẻ đẹp thơ mộng của xứ Huế miền Trung, nói lên một tình yêu kín đáo, dịu dàng, thơ mộng và thoáng buồn. ở đây bức tranh tâm trạng tràn ngập ánh trăng, thấm thía một nỗi buồn đơn chiếc li biệt của khách đa tình.

Khổ thơ thứ ba nói về cô gái Huế và tâm tình thi nhân. Đương thời, thi sĩ Nguyễn Bính đã viết về thiếu nữ sông Hương: “Những nàng thiếu nữ sông

Hương – Da thơm là phấn, má hường là son…”. Vĩ Dạ mưa nhiều, những buổi sớm mai và chiều tà lắm sương khói. “Sương khói” trong Đường thi thường gắn liền với tình cố quốc, ở đây sương khói đã làm nhòa đi, mờ đi áo trắng em, nên anh nhìn mãi vẫn không trông thấy phết hình em (nhân ảnh). Người thiếu nữ Huế thoáng hiện, trong trắng, kín đáo và duyên dáng. sắp mà xa. Thực mà mơ. Câu thơ chập chờn, trong trắng, kín đáo và duyên dáng. sắp mà xa. Thực mà mơ. Câu thơ chập chờn, bâng khuâng. Ta đã biết Hàn Mạc Tử từng có một mối tình đẹp đơn phương với một thiếu nữ Huế mang tên một loài hoa đẹp. Phải chăng thi sĩ nói về mối tình này?

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

“Mơ khách đường xa, khách đường xa… ai biết… ai có…” những điệp ngữ và luyến láy ấy tạo nên nhạc điệu sâu lắng, dịu buồn, mênh mang. Sự cách biệt và nỗi buồn xa vắng chia li như kéo dài trong không gian và thời gian vô tận. Người Thông tin thêm cảm thương cho thi sĩ tài hoa, đa tình mà bạc phận, từng say đắm với mối tình đơn phương nhưng suốt đời phải sống trong đơn chiếc và bệnh tật.

Cũng cần nói một đôi lời về chữ “ai” trong bài thơ này. Cả 4 lần chữ “ai” xuất hiện đều mơ hồ, khiếp sợ: “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc?” – “Thuyền ai đậu bến sông trăng đó?” – “Ai biết tình ai có đượm đà?”. Con người mà thi sĩ nói tới là con người xa vắng, trong hoài niệm, bâng khuâng. thi sĩ luôn luôn cảm thấy mình hụt hẫng, chơi vơi trước một mối tình đơn phương mộng ảo. một tẹo hy vọng mỏng mảnh mà tha thiết như đang nhạt nhòa và mờ ảo cùng sương khói?.

Hàn Mặc Tử đã đế lại cho ta một bài thơ tình thật hay và cảm động. Cảnh và người, mộng và thực, say đắm và bâng khuâng, ngạc nhiên và thẫn thờ… bao hình ảnh và xúc cảm đẹp mà buồn tụ hội trong ba khổ thơ thất ngôn, câu chữ toàn bích. “Đây thôn Vĩ Dạ” là một bài thơ tình tuyệt tác. Cái màu xanh như ngọc của vườn ai, cọn thuyền ai đậu bến sông trăng, và cái màu trắng của áo em như dẫn hồn ta đi về miền sương khói Vĩ Dạ thôn một thời xa vắng, tìm lại bóng mĩ nhân, thương nhớ thi sĩ tài hoa, đa tình mà mệnh bạc. Bức tranh tâm trạng trong “Đây thôn Vĩ Dạ” vương vấn mãi lòng ta. thi sĩ Thu Bồn đã nói hộ lòng ta.

“Xin chào Huế một lần anh tới
Để nghìn lần anh nhớ trong mơ
Em rất thực mà nắng thì mờ ảo
Xin đừng lầm em với cố đô”.

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 3

Một trong những tác giả tiêu biểu của nền thơ ca Việt Nam là Hàn Mặc Tử. nổi trội trong những sáng tác của ông là bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”. Tác phẩm đã khắc họa bức tranh thiên nhiên đẹp về một miền quê quốc gia, là tiếng lòng của một con người tha thiết yêu đời, yêu người.

Khi đọc “Đây thôn Vĩ Dạ”, người đọc sẽ cảm thấy ấn tượng trước hết với bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ:

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

nghi vấn tu từ trước hết gợi về hai cách hiểu. Đó có thể là lời hỏi của người thôn Vĩ hỏi tác giả đã lâu rồi sao không về chơi thôn Vĩ. Hoặc có thể là lơi phân thân của tác giả vì quá thèm khát được về thăm thôn Vĩ mà tự hỏi chính mình. Nhưng dù hiểu theo cách nào thì nghi vấn trên cũng thể hiện được nỗi nhớ thôn Vĩ da diết cũng như mong muốn được về chơi thôn Vĩ.

Tiếp tới, bức tranh thiên nhiên dần hiện ra với những nét khắc họa. Hình ảnh “nắng hàng cau” gợi ra ánh nắng bao trùm khắp không gian làng quê. phối hợp với điệp ngữ: “nhìn nắng” – “nắng mới” cho thấy sức sống bao trùm khắp không gian. Nhưng khu vườn không chỉ tràn ngập sắc nắng mà còn sắc xanh. Đó là màu “xanh như ngọc” – một màu xanh mát mẻ, tươi mới và dễ chịu. Và trong không gian thiên nhiên thôn Vĩ, hình ảnh con người thoáng xuất hiện. Khuôn mặt chữ điền của người thôn Vĩ thấp thoáng sau tán trúc. Khuôn mặt chữ điền gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu, phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương? tương tự, bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ trong sáng, tươi tỉnh và có sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên.

Trái ngược với bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ, bức tranh sông nước đêm trăng lại mang màu sắc đượm buồn:

“Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Ở bức tranh này, tác giả đã khắc họa hình ảnh thiên nhiên nhuốm màu sắc chia ly. Trong thực tế, “gió và mây” vốn vấn vít, gắn bó. Nhưng khi đi vào thơ của Hàn Mặc Tử lại gợi sự chia lìa đôi ngả. Còn dòng sông lại “buồn thiu”, dòng sông được nhân hóa như đang nhuốm màu tâm trạng buồn bã, thê lương. Và cuộc thế của con người cũng giống như “hoa bắp lay”. Bông hoa nhỏ bé bị dòng nước cuốn trôi, vùi dập. Hình ảnh thiên nhiên đêm trăng đượm buồn và mờ ảo, hư vô.

Khổ thơ cuối cùng là nỗi niềm tâm trạng của Hàn Mặc Tử:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

quang cảnh cũng vận động từ thực tới ảo, từ vườn thôn Vĩ tới sông trăng và cuối cùng chìm vào tiềm thức mờ ảo của sương khói. Đông từ “mơ” chỉ trạng thái vô thức của con người, cho thấy rằng thi sĩ đang đắm chìm trong cõi mộng. Cùng với điệp ngữ “khách đường xa” nhằm nhấn mạnh khoảng cách xa rời, chỉ là khách trong mơ. Tiếp tới là hình ảnh “áo em trắng quá nhìn không ra” đã diễn tả sự choáng ngợp, thảng thốt; “nhìn không ra” cực tả sắc trắng, trắng một cách kì lạ, bất thần. Đây không còn là màu sắc thực nữa mà là màu sắc hiện lên trong tâm tưởng của thi sĩ. tới câu thơ tiếp theo “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh” lại gợi cho ta hai cách hiểu. Hình ảnh thực đã gợi ra quang cảnh xứ Huế nắng nhiều, mưa nhiều nên nhiều sương khói và sương khói làm tăng thêm vẻ hư ảo, mộng mơ của xứ Huế. Đồng thời đó còn là hình ảnh biểu tượng gợi làn sương khói làm mờ ảo cả bóng người hay chính là tượng trưng cho một mối tình mỏng mảnh, xa vời, không trọn vẹn. Đặc biệt là nghi vấn tu từ kết lại bài thơ “Ai biết tình ai có đượm đà?” là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người và vừa để hỏi mình, vừa sắp gũi vừa xa xăm, vừa hoài nghi vừa như giận hờn, trách móc. Ở đây, Hàn Mặc Tử đã sử dụng đại từ phiếm chỉ “ai” làm tăng thêm nỗi đơn chiếc, trống vắng của một tâm hồn khát khao được sống, được yêu. Đồng thời làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi khiếp sợ về nỗi đau trong cõi mênh mông vô tận, tâm trạng hụt hẫng và đầy vô vọng của thi sĩ.

tương tự, “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Từ đã khắc họa đẹp về cảnh và người xứ Huế từ đó cho thấy được tình yêu thiết tha, đằm thắm của tác giả đối với quê hương quốc gia, với con người xứ Huế đoan trang, dịu dàng. Đồng thời, tác phẩm còn thể hiện tiếng lòng riêng tư của Hàn Mặc Tử – một con người tài hoa bạc phận. Dù tác giả đang phải đối mặt với cái chết kế cận nhưng vẫn thèm khát sự sống. Chính vì vậy mà tác phẩm lại có được sự cộng hưởng rộng rãi và lâu bền trong tâm hồn thế hệ độc giả.

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 4

Đây thôn Vĩ Dạ là một trong những tác phẩm tiêu biểu của thi sĩ Hàn Mặc Tử. Bài thơ không chỉ khắc họa bức tranh thiên nhiên đẹp về một miền quê quốc gia, mà còn là tiếng lòng của một con người tha thiết yêu đời, yêu người.

Hàn Mặc Từ đã khắc họa hai bức tranh thiên nhiên đối lập nhau. Đó là bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ và bức tranh sông nước đêm trăng. tới với khổ thơ trước hết, người đọc sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ:

Bài thơ khởi đầu bằng một nghi vấn tu từ: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”. Ở đây, người đọc có thể hiểu theo hai cách. Đó có thể là lời thăm hỏi của cô gái thôn Vĩ khi thi sĩ đang mắc bệnh hiểm nghèo. Nhưng cũng có thể là lời của chính tác giả, Hàn Mặc Tử đang tự phân thân để hỏi chính mình. thi sĩ lúc này dù thèm khát, nhớ nhung quê hương nhưng không thể trở về. Nhưng cả hai cách hiểu đều cho chúng ta thấy được nỗi nhớ quê cũng như mong muốn được về thôn Vĩ của thi sĩ. Sau đó, bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ khởi đầu được thi sĩ khắc họa với những nét đẹp: “Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên”. Cụm từ “nắng hàng cau” gợi ra một thực tế. Cau vốn là loại cây thân thẳng, cao lớn nhất trong khu vườn nên đã đón được ánh nắng trước hết của một ngày. Còn “nắng mới” cho thấy đây thứ ánh nắng mới khởi đầu của một ngày. Nó gợi sự rét mướt, tươi vui. thi sĩ đã phối hợp sử dụng giải pháp tu từ điệp ngữ “nhìn nắng hàng cau” và “nắng mới” cho thấy lúc này, khắp không gian đều đang ngập tràn ánh nắng của buổi sớm mai. Thiên nhiên không chỉ có màu vàng của nắng. Mà còn có màu xanh của vườn cây: “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”. Khu vườn này không rõ là của “ai”. Chỉ biết nó được săn sóc rất thận trọng. Khắp nơi đều tràn ngập màu xanh của cây cối. Cách so sánh “xanh như ngọc” gợi một màu xanh trong sáng, ẩn chứa ánh sáng của sự sống. Từ “quá” bộc lộ sự trằm trồ, khen ngợi của thi sĩ dành cho khu vườn. Giữa thiên nhiên đó không thể thiếu được dáng vẻ của con người: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. “Mặt chữ điền” gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu của người thôn Vĩ. Hàn Mặc Tử như nhìn thấy khuôn mặt ai thấp thoáng sau lá trúc. Phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương?

Kết lại bức tranh thôn Vĩ đầy sức sống, Hàn Mặc Tử đưa người đọc tới với bức tranh thiên nhiên sông nước đượm buồn:

“Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

Xem Thêm : Lý tưởng sống của thanh niên qua bài Từ ấy (7 Mẫu + Dàn ý)

Cảnh vật trong bức tranh này đều nhuốm màu buồn bã, chia lìa. Với một tâm hồn tràn đầy tự ti, Hàn Mặc Tử đã vẽ nên một bức tranh đẹp đó nhưng cũng buồn đó. Theo quy luật thông thường của thiên nhiên, “gió và mây” luôn là hai hình ảnh sóng đôi “gió thổi, mây bay”. Nhưng ở trong thơ Hàn, gió và mây lại chia lìa đôi ngả. Gió theo lối gió, mây theo đường mây. Không có bất kì mối liên hệ nào. Nhưng không chỉ ngừng lại ở đó, con sông cũng nhuốm màu bi thương “dòng nước buồn thiu”. Với tính từ “buồn thiu” phối hợp giải pháp nhân hóa, làm cho dòng sông cũng trở nên buồn bã, không buồn vận động. Bức tranh sông nước đêm trăng không thể thiếu được hình ảnh ánh trăng. Trong tự ti chia lìa, ánh trăng hiện lên trong nỗi lo lắng, khắc khoải “Có chở trăng về kịp tối nay?”. nghi vấn toát lên niềm hy vọng đầy khắc khoải. Đó là khát khao, là ước vọng được giao duyên, được hội ngộ của thi sĩ gửi gắm qua từ“kịp”.

Những câu thơ cuối cùng là dòng tâm trạng được khắc họa nổi trội qua không gian vừa thực vừa ảo. Câu thơ “Mơ khách đường xa, khách đường xa” với từ “mơ” đã gợi ra trạng thái vô thức của con người, thi sĩ đang đắm chìm trong cõi mộng. phối hợp với điệp ngữ “khách đường xa” nhằm nhấn mạnh khoảng cách xa rời, chỉ là khách trong mơ. Để rồi “Áo em trắng quá nhìn không ra”, ở đây với từ “quá” diễn tả sự choáng ngợp, thảng thốt; “nhìn không ra” cực tả sắc trắng, trắng một cách kì lạ, bất thần. Đây không còn là màu sắc thực nữa mà là màu trong tâm tưởng. Câu thơ tiếp theo “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh” gợi cho ta cách hiểu làn sương khói làm mờ ảo cả bóng người hay chính là tượng trưng cho một mối tình mỏng mảnh, xa vời, không trọn vẹn. Bài thơ được kết lại bằng một nghi vấn “Ai biết tình ai có đượm đà?. Đó là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người và vừa để hỏi mình, vừa sắp gũi vừa xa xăm, vừa hoài nghi vừa như giận hờn, trách móc.

Từ việc khắc họa bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ được chuyển biến về không gian, thời gian để từ đó bộc lộ tâm trạng của nhân vật trữ tình. “Đây thôn Vĩ Dạ” quả là một trong những tác phẩm độc đáo của Hàn Mặc Tử.

Cảm nhận về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 5

Hàn Mặc Tử là một trong những thi sĩ nổi tiếng của nền thơ ca Việt Nam. “Đây thôn Vĩ Dạ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của thi sĩ. Bài thơ đã để lại cho người đọc sâu sắc về một hồn thơ thật độc đáo.

tới với khổ thơ trước hết, người đọc sẽ cảm nhận được một bức tranh thiên nhiên nơi thôn Vĩ tuyệt đẹp:

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Bài thơ được khởi đầu bằng một nghi vấn: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”. nghi vấn gợi cho người đọc hai cách hiểu. Đó có thể là lời hỏi của người thôn Vĩ dành cho tác giả. Vì theo như lời được kể lại thì nguồn cảm hứng để Hàn Mặc Tử sáng tác bài thơ bắt nguồn từ lời thăm hỏi của cô gái thôn Vĩ khi thi sĩ đang mắc bệnh hiểm nghèo. Cô đã gửi một tấm bưu thiếp là bức tranh nơi thôn Vĩ cùng với lời nhắn gửi sao anh không về thăm lại thôn Vĩ. Đó cũng có thể là lời của chính tác giả, Hàn Mặc Tử đang tự phân thân để hỏi chính mình. thi sĩ lúc này tuy thèm khát, nhớ nhung quê hương nhưng không thể trở về. Dù hiểu theo cách nào thì chúng ta cũng thấy được nỗi nhớ quê cũng như mong muốn được về thôn Vĩ của thi sĩ.

Những câu thơ tiếp theo đã khắc họa hình ảnh thiên nhiên thôn Vĩ Dạ. Hình ảnh trước hết hiện ra: “Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên”. Ánh nắng của buổi rạng đông đã bao trùm khắp làng quê. Cách sử dụng điệp ngữ “nhìn nắng” – “nắng mới” thể hiện một không gian tràn đầy sức sống. Thứ ánh sáng của ngày mới đầy tinh khôi, rét mướt mang lại cho con người một luồng sinh khí mới. Tiếp tới câu thơ thứ ba lại là một nghi vấn tu từ: “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”. “Ai” là đại từ phiếm chỉ, thi sĩ không biết khu vườn kia là của ai. Từ “mướt” gợi cảm giác về một màu xanh của sự sống, óng ánh khắp khu vườn. Cách so sánh “xanh như ngọc” khiến ta liên tưởng tới câu thơ của Xuân Diệu:

“Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá,
Thu tới – nơi nơi động tiếng huyền”

(Thơ duyên)

Cuối cùng, thi sĩ khắc họa vẻ đẹp của con người xứ Huế trong câu thơ: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. Trong không gian thiên nhiên đó, con người chỉ thoáng xuất hiện. Hình ảnh trên lại gợi cho người đọc hai cách hiểu. Khuôn mặt chữ điền của người thôn Vĩ thấp thoáng sau tán trúc. Khuôn mặt chữ điền gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu, phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương? Hay cũng có thể đó là khung cửa sổ hình chữ điền thấp thoáng sau lá trúc. Dù là cách hiểu nào thì Hàn Mặc Tử cũng đều muốn thể hiện vẻ đẹp của con người xứ Huế cũng như tình cảm dành cho con người, cảnh vật nơi đây.

Đối lập với bức tranh thiên nhiên đầy tươi sáng nơi thôn Vĩ, là bức tranh sông nước đêm trăng:

“Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay”

Hai câu thơ mở đầu của khổ thơ thứ hai, tuy là tả cảnh nhưng khi đọc lên lại thấy nhuốm màu tâm trạng. Hình ảnh thiên nhiên gợi ra sự chia ly “gió theo lối gió, mây đường mây”. nếu như trong tự nhiên, gió và mây vốn là những sự vật luôn vấn vít, gắn bó với nhau thì ở đây Hàn Mặc Tử lại để “mây và gió” chia cách đôi ngả. Ta tự hỏi đó là sự chia ly của thiên nhiên hay của chính con người? Và tới cả dòng nước – một sự vật vô tri, vô giác nhưng qua cái nhìn của thi sĩ giờ đây cũng có xúc cảm. Dòng nước “buồn thiu” – giải pháp tu từ nhân hóa khiến con sông giống như một con người, có tâm trạng. Cuối cùng là hình ảnh “hoa bắp lay” – bông hoa bắp nhỏ bé trôi theo dòng nước cũng giống như cuộc thế phiêu bạt trôi nổi của con người.

Và bức tranh sông nước trong đêm trăng thì sao có thể thiếu mất đi ánh trăng:

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

“Trăng” đã trở thành một biểu tượng thân thuộc của thi ca. Đặc biệt trong thơ Hàn Mặc Tử thì ánh trăng xuất hiện rất nhiều. Trăng có lúc được ẩn dụ, lúc được nhân hóa làm cho nó mang một phong cách độc đáo và khác lạ, kiểu như:

“Trăng nằm sõng soài trên cành liễu
Đợi gió đông về để lơi lả”

(xẻn lẻn)

Hay ánh trăng có lúc trở nên thật điên cuồng:

“Ta nằm trong vũng trăng đêm ấy
Sáng dậy điên cuồng mửa máu ra”

(Say trăng)

Còn ở “Đây thôn Vĩ Dạ” lại là “sông trăng” – gợi ra hình ảnh ánh trăng vàng in bóng xuống mặt nước. Ánh trăng lan tỏa ra khắp dòng sông tạo nên một dòng sông trăng. Kết thúc khổ thơ là nghi vấn tu từ “Có chở trăng về kịp tối nay?”. Từ “kịp” được tác giả sử dụng nhằm thể hiện tâm trạng lo lắng. Bởi với một người thông thường, nếu như không kịp trở về vào “tối nay” thì sẽ còn những đêm khác, Còn với Hàn Mặc Tử, thì đêm nào cũng có thể là đêm cuối cùng.

Khổ thơ cuối là dòng tâm trạng của nhân vật trữ tình:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

Giữa không gian mơ hồ giữa “ảo và mộng” của “cảnh và người”. quang cảnh vận động từ thực tới ảo, từ khu vườn thôn Vĩ Dạ tới sông trăng và cuối cùng chìm vào tiềm thức mờ ảo của sương khói. Điệp ngữ “khách đường xa” như một tiếng gọi tha thiết, Hàn Mặc Tử nhớ về quê hương để rồi phải tự ti trong sự chia cách. nghi vấn tu từ “Ai biết tình ai có đượm đà?” là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người và vừa để hỏi mình, nửa sắp gũi nửa xa xăm, nửa hoài nghi nửa như giận hờn, trách móc. Khi sử dụng đại từ phiếm chỉ “ai” làm tăng thêm nỗi đơn chiếc, trống vắng của một tâm hồn khát khao được sống, được yêu. Câu thơ làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi khiếp sợ về nỗi đau trong cõi mênh mông vô tận, tâm trạng hụt hẫng và đầy vô vọng của thi sĩ.

Qua phân tích trên, người đọc có thể cảm nhận được một hồn thơ mãnh liệt, luôn khát khao giao cảm với cuộc thế của Hàn Mặc Tử. Bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” khơi gợi được những xúc cảm trong sáng mà đầy sâu sắc.

Cảm nhận về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 6

Hàn Mặc Tử như một ngôi sao chói lọi diệu kỳ trong vòm trời rực rỡ óng ánh nhiều tinh tú lạ. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông phải kể tới bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”.

Bài thơ có nhẽ là lời trách thầm, và cũng là lời nhắn nhủ nhẹ nhõm gửi gắm của nhân vật trữ tình, trong một tâm trạng vời vợi nhớ mong:

“Sao anh không về chơi thôn Vi?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên,
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền?”

nếu như như mỗi tình yêu đều gắn với một không gian và thời gian cụ thể, thì mỗi hình ảnh của nhân vật trữ tình trong bài thơ này gắn với vườn tược và con người Vĩ Dạ, đều những kỉ niệm thật khó quên. Có dịp, xin mời bạn hãy về thăm thôn Vĩ vào một buổi sớm mai Vĩ Dạ nằm ngay bên bờ sông Hương êm đềm thơ mộng, chỉ cách trung tâm cố đô Huế khoảng không đầy một giờ tản bộ. Từ xưa, thôn Vĩ Dạ đã nổi tiếng bởi cây cối xanh tươi, và những biệt thự nhỏ nhắn duyên dáng, thấp thoáng, tưới màu xanh của cây lá. Thôn Vĩ Dạ cũng nổi tiếng như sông Hương, núi Ngự, chùa Thiên Mụ… của xứ này. Bởi vậy, ta không lấy làm ngạc nhiên khi thấy nhiều nghệ sĩ tên tuổi như Nguyễn Bính, Bích Khuê, Nguyễn Tuân… đều có những cảm giác mà cảm hứng được phát sinh từ thôn Vĩ Dạ nên thơ.

Sớm mai, nắng mới long lanh trên những tàu cau còn ướt sương đêm. Khách từ xa tới sẽ thấy hàng cau trước nhất, vì nó thường cao hơn hẳn những cây cối xum xuê ở dưới. Đất đai Vĩ Dạ phì nhiêu, được con người chuyên cần chăm bón; quả thực, cây cối ở đây xanh tốt mơn mởn và sạch sẽ như được lau chùi, mài giũa thành như những cành vàng lá ngọc…

Thật là một sáng tạo độc đáo. “Mặt chữ điền” gợi cho người đọc nhớ tới hình ảnh người dân có khuôn mặt vuông vức, thân hình cường tráng, đầy nam tính. Nhưng, khi hình tượng này đặt trong chính thể đoạn thơ và câu thơ: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền” thì ấn tượng nổi trội lại là sự hài hòa, gắn bó mật thiết giữa con người với vườn tược quê hương. tương tự, câu thơ còn khắc họa thành công một nét đáng nhớ; đáng yêu của thôn Vĩ: Cảnh đẹp đẽ, tươi tốt; con người nhân đức giàu sức sống.

Tiếp nối mạch xúc cảm của khổ đầu, nhường nhịn như khổ thứ hai, thi sĩ mô tả cảnh thiên nhiên sông nước đêm trăng:

“Gió theo lối phong vân đường mây,
Dòng nước buồn thiu hoa bắp bay;
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

nhịp độ dịu dàng, thư thả của xứ Huế được khắc họa thành công: Gió và mây nhè nhẹ trôi đi; sông Hương nước chảy lặng lờ. Hoa ngô (hoa bắp) chi khẽ đung đưa theo chiều gió. Khác với khố một, tới khổ thứ hai này, không gian được mô tả như trong mộng ảo, tràn ngập ánh trăng. thi sĩ không những chỉ ta, không những chỉ nhìn bằng mắt mà điều quan trọng hơn là còn “nhìn” bằng toàn cầu tâm linh của mình: do vậy, không có biên giới giữa thực và mộng và nhường nhịn như càng về cuối toàn cầu tâm linh, toàn cầu mộng ảo càng lấn lướt toàn cầu hiện thực. Vì là mộng ảo, nên có nỗi băn khoăn rất mộng mơ: “Thuyền ai đậu bến sông trăng đó/Có chở trăng về kịp tối nay?”. Thuyền trăng thì có rất nhiều thi nhân nhắc tới. nhưng “sông Trăng” thì có nhẽ Hàn Mặc Tử là người sáng tạo trước hết. nhường nhịn như trong những câu thơ trên, có sự mong chờ, niềm hy vọng, lẫn nỗi buồn man mác của thi sĩ, ở đây rõ ràng, không có sự đặc sắc của một văn pháp phác họa đúng vong linh của một xứ sở, mà điều quan trọng nữa là: Những nét phác họa ấy gợi lên ở người đọc một tình yêu thật dịu dàng, kín đáo, mà sâu xa rộng mở tới khôn xiết. Ấn tượng của người đọc về những điều nói trên sẽ được thi sĩ tô đậm qua khổ kết:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

Đúng là xứ Huế vốn mưa nhiều, lắm sương khói. do vậy, phải chăng khổ thơ trên có nét tả thực, cũng giống như “hàng cau”, “lá trúc” “hoa bắp”… ở những khổ thơ trước? Sương khói trắng, và áo em cũng trắng: Bởi vậy, nếu như thi sĩ chỉ nhìn thấy bóng người thôi (nhân ảnh), thì cũng là điều dễ hiểu. Tuy vậy, như đã nêu, Hàn Mặc Tử vốn là thi sĩ lãng mạn thực thụ, cái chính là thi sĩ đã nói bằng tâm tưởng, gieo vào lòng người đọc một thoáng bâng khuâng: Người thiếu nữ Huế tươi đẹp quá, kín đáo và huyền ảo quá; nào ai có biết tình yêu của họ bền chặt, hay cũng chỉ mờ ảo như khói sương xứ Huế? Ở đây, nhường nhịn như tác giả cảm thấy mình chơi vơi hụt hẫng, trước một mối tình đơn phương lung linh, huyền ảo. nếu như trông thấy rằng. Hàn Mặc Tử vốn là người rất mực tài hoa, luôn thèm khát yêu thương; nhưng căn bệnh phong hiểm nghèo đã làm ông không có được một tình yêu trọn vẹn. thi sĩ đã từng phải sống có độc, lúc thì trong một con thuyền nhỏ lênh đênh chẳng có bờ bến, lúc thì khắc khoải bên dãy núi ven thành phố, và cuối cùng phải nằm vô vọng ở nhà thương Tuy Hòa chờ cái chết… Ta càng thông cảm cho một thoáng hờn dỗi, trách móc tưởng như vô cớ của cây bút đa tài, mà xấu số này. Phải yêu người Vĩ Dạ, nói rộng ra là phải yêu người xứ Huế; hiểu xứ Huế, gắn bó với xứ Huế sâu sắc tới độ nào, thì thi sĩ mới nói về tình yêu, về xứ Huế đứng và hay như thế.

tương tự, bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” đã để lại cho người đọc một ấn tượng sâu sắc về thiên nhiên của nơi thôn Vĩ. Cũng như nỗi niềm tâm trạng của thi sĩ Hàn Mặc Tử được gửi gắm trong bài thơ.

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 7

tới với “Đây thôn Vĩ Dạ” của thi sĩ Hàn Mặc Tử có nhẽ người đọc sẽ cảm thấy ấn tượng với bức tranh thiên nhiên tràn đầy sức sống nơi thôn Vĩ. Điều đó được thể hiện qua khổ thơ đầu của bài thơ:

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Câu thơ mở đầu là một nghi vấn mang nhiều ý nghĩa. Đây có thể là lời hỏi của người thôn Vĩ dành cho tác giả. Vì theo như lời được kể lại thì nguồn cảm hứng để Hàn Mặc Tử sáng tác bài thơ bắt nguồn từ lời thăm hỏi của cô gái thôn Vĩ khi thi sĩ đang mắc bệnh hiểm nghèo. Cô đã gửi một tấm bưu thiếp là bức tranh nơi thôn Vĩ cùng với lời nhắn gửi sao anh không về thăm lại thôn Vĩ. Cũng có thể là lời của chính tác giả, Hàn Mặc Tử đang tự phân thân để hỏi chính mình. thi sĩ lúc này dù thèm khát, nhớ nhung quê hương nhưng không thể trở về. Dù hiểu theo cách nào thì chúng ta cũng thấy được nỗi nhớ quê cũng như mong muốn được về thôn Vĩ của thi sĩ.

tới câu thơ thứ hai, bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ khởi đầu được thi sĩ khắc họa với những nét đẹp: “Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên”. Đây là ánh nắng của buổi rạng đông bao trùm khắp không gian làng quê. Cách sử dụng điệp ngữ “nhìn nắng” – “nắng mới” thể hiện một không gian tràn đầy sức sống. Thứ ánh sáng của ngày mới đầy tinh khôi, rét mướt mang lại cho con người một luồng sinh khí mới. Còn hình ảnh “hàng cau” óng ánh trong nắng. Cau là loại cây thân thẳng, cao lớn nhất trong khu vườn nên đã đón được ánh nắng trước hết của một ngày.

Câu thơ thứ ba gợi ra một không gian ngập tràn màu xanh: “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”. Khu vườn này không rõ là của “ai”. Chỉ biết nó được săn sóc rất thận trọng. Khắp nơi đều tràn ngập màu xanh của cây cối. “Xanh như ngọc” gợi một màu xanh trong sáng, ẩn chứa ánh sáng của sự sống. Từ “quá” bộc lộ sự trằm trồ, khen ngợi của thi sĩ dành cho khu vườn.

Và bức tranh thiên nhiên kết lại bằng hình ảnh con người thoáng xuất hiện: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. “Mặt chữ điền” gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu. Hàn Mặc Tử như nhìn thấy khuôn mặt ai thấp thoáng sau lá trúc. Phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương? Qua đây, thi sĩ muốn khắc họa vẻ đẹp của con người xứ Huế cũng như tình cảm dành cho con người, cảnh vật nơi đây.

Tiếp tới, ở khổ thơ thứ hai là bức tranh sông nước đêm trăng gợi ra sự chia ly:

“Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

nếu như ở khổ thơ đầu, thiên nhiên hiện lên tràn đầy sức sống với những gam màu tươi tỉnh. Thì ở khổ này, cảnh vật lại nhuốm màu buồn bã. Nguyễn Du đã từng viết: “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”. Quả vật, với con mắt tràn đầy đớn đau và tự ti, Hàn Mặc Tử đã khắc họa một bức tranh thiên nhiên đẹp đó nhưng buồn đó. nếu như như ở khổ thơ thứ nhất, bức tranh thiên nhiên được mô tả với những gam màu tươi tỉnh của buổi sớm mai thì ở khổ thơ này, dòng thời gian đã vận động, chuyển mình qua quang cảnh phong vân, trăng nước. Theo quy luật thông thường của thiên nhiên, gió và mây luôn là hai hình ảnh sóng đôi “gió thổi, mây bay”, nhưng qua những câu thơ của chàng thi sĩ họ Hàn, gió – mây lại hiện lên trong mối quan hệ đối lập của sự chia lìa, xa vắng, trôi nổi và tượng trưng cho nỗi trống vắng, đơn chiếc trong tâm trạng của nhân vật trữ tình. Không chỉ ngừng lại ở đó, quang cảnh còn được bao phủ bởi bức màn của nỗi buồn qua những hình ảnh giàu sức gợi như “dòng nước buồn thiu”. Với tính từ “buồn thiu” phối hợp giải pháp nhân hóa, nhường nhịn như nỗi buồn mang sắc thái chia phôi của gió và mây đã thấm vào sông nước, khiến dòng thủy lưu mang nặng nỗi buồn của thiên nhiên tạo vật. Và trong quang cảnh đó, ánh trăng xuất hiện và bao trùm không gian, làm nên một liên tưởng độc đáo về sông trăng, thuyền trăng. Trong tự ti chia lìa, ánh trăng hiện lên trong nỗi lo lắng, khắc khoải “Có chở trăng về kịp tối nay?” đã làm nổi trội hơn nữa nỗi thắc thỏm cùng tâm trạng xót xa, đớn đau cùng nỗi khiếp sợ về khát khao giao cảm với đời của nhân vật trữ tình.

Những câu thơ cuối cùng là dòng tâm trạng được khắc họa nổi trội qua không gian vừa thực vừa ảo. quang cảnh thiên nhiên với vườn thôn Vĩ, nắng sớm mai, hàng cau, lá trúc, phong vân, dòng nước, thuyền trăng, sông trăng biến mất và nhường chỗ cho hình bóng “khách đường xa” trong mộng ảo. “Áo em trắng quá” phải chăng là ẩn dụ cho bóng vía của người con gái từng xuất hiện trong thi ảnh “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. quang cảnh cũng vận động từ thực tới ảo, từ vườn thôn Vĩ tới sông trăng và cuối cùng chìm vào tiềm thức mờ ảo của sương khói “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”. nhường nhịn như “sương khói” là tác nhân làm mờ đi, nhòa đi bóng vía con người và tình người. Thi nhân đã phấn đấu níu kéo trong khát khao giao cảm với hồn người, tình người nhưng tất cả chỉ là sương khói mờ ảo. Bài thơ được kết thúc bởi nghi vấn tu từ “Ai biết tình ai có đượm đà?” xoáy sâu hơn nữa thảm kịch của nhân vật trữ tình. Đại từ phiếm chỉ “Ai” được điệp lại hai lần khiến câu thơ ngân dài và vang xa, làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi khiếp sợ về nỗi đau trong cõi mênh mông tận cùng. Đó là nỗi vô vọng của một tâm hồn khát khao giao cảm với đời nhưng mãi mãi không được cộng hưởng và hồi đáp.

Tóm lại, “Đây thôn Vĩ Dạ” đã gợi cho người đọc cảm nhận về một hồn thơ độc đáo của Hàn Mặc Tử. Đúng như thi sĩ Chế Lan Viên đã từng khẳng định: “Trước không có ai, sau không có ai, Hàn Mặc Tử như một ngôi sao thanh hao xoẹt qua bầu trời Việt Nam với cái đuôi chói lòa rực rỡ của mình”.

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 8

Nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã từng nhận xét về thi sĩ Hàn Mặc Tử: “Vườn thơ Hàn rộng không bờ bến nhưng càng đi xa càng thấy lạnh”. Khi đọc bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”, người đọc đã cảm nhận rõ hơn về những nhận định trên.

Mở đầu bài thơ là nghi vấn tu từ: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” mang nhiều ý nghĩa. Đó có thể là một lời trách móc nhẹ nhõm vì sao đã lâu rồi mà anh không về chơi vườn thôn Vĩ, cũng có thể là lời tự vấn của chính tác giả nhằm bộc lộ thèm khát được trở về thôn Vĩ. Từ đó, thi sĩ khởi đầu mô tả bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ. trước hết là hình ảnh ánh nắng buổi rạng đông đang len lỏi trên cành cây kẽ lá, quyện hòa làm nên thi ảnh độc đáo “nắng hàng cau”. Chiều không gian thay đổi với vẻ đẹp của khu vườn thôn Vĩ trong gam màu “mướt quá xanh như ngọc” gợi lên sự xanh non, tươi mới và trong trẻo. Và trong những gam màu tươi sáng đó, hình ảnh con người xuất hiện trong mối quan hệ giao hòa: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. Câu thơ gợi ra hình ảnh con người thấp thoáng cùng sự bí hiểm, gợi ra nhiều cách giải mã trong lòng độc giả. Đó phải chăng là khuôn mặt của người thiếu nữ ẩn hiện sau khóm trúc, lá trúc cắt ngang tạo nên khuôn mặt chữ điền? Hay là khuôn mặt tượng trưng cho vẻ đẹp phúc hậu của con người xứ Huế? Với tài năng trong việc sử dụng ngôn từ, tác giả Hàn Mặc Tử đã kiến tạo nên những hình ảnh, thi liệu đa nghĩa và giàu sắc thái biểu hiện để phác họa bức tranh về thiên nhiên, cảnh vật và con người xứ Huế.

Tiếp tới khổ thơ thứ hai, tác giả lại gợi lên không gian của sự chia lìa, xa vắng đượm buồn hiu hắt và lung linh, huyền ảo:

“Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

nếu như ở khổ thơ thứ nhất, bức tranh thiên nhiên được mô tả với những gam màu tươi tỉnh của buổi sớm mai thì ở khổ thơ này, dòng thời gian đã vận động, chuyển mình qua quang cảnh phong vân, trăng nước. Theo như quy luật thông thường, gió và mây luôn là hai hình ảnh sóng đôi “gió thổi, mây bay”. Nhưng ở đây hình ảnh “gió – mây” lại hiện lên trong mối quan hệ đối lập của sự chia lìa, xa vắng. Không chỉ ngừng lại ở đó, quang cảnh còn được bao phủ bởi bức màn của nỗi buồn qua những hình ảnh giàu sức gợi như “dòng nước buồn thiu”. Với tính từ “buồn thiu” phối hợp giải pháp nhân hóa, nhường nhịn như nỗi buồn mang sắc thái chia phôi của gió và mây đã thấm vào sông nước, khiến dòng thủy lưu mang nặng nỗi buồn của thiên nhiên tạo vật. Và trong quang cảnh đó, ánh trăng xuất hiện và bao trùm không gian, làm nên một liên tưởng độc đáo về sông trăng, thuyền trăng. Trong tự ti chia lìa, ánh trăng hiện lên trong nỗi lo lắng, khắc khoải “Có chở trăng về kịp tối nay?” đã làm nổi trội hơn nữa nỗi thắc thỏm cùng tâm trạng xót xa, đớn đau cùng nỗi khiếp sợ về khát khao giao cảm với đời của nhân vật trữ tình.

Dòng tâm trạng của nhân vật trữ tình tiếp tục được làm nổi trội qua không gian vừa thực vừa mộng ảo:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

quang cảnh thiên nhiên đã nhường chỗ cho hình bóng “khách đường xa” trong mộng ảo. Cụm từ “áo em trắng quá” phải chăng là ẩn dụ cho bóng vía của người con gái từng xuất hiện trong thi ảnh “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. quang cảnh cũng vận động từ thực tới ảo, từ vườn thôn Vĩ tới sông trăng và cuối cùng chìm vào tiềm thức mờ ảo của sương khói “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”. nhường nhịn như “sương khói” là tác nhân làm mờ đi, nhòa đi bóng vía con người và tình người. Thi nhân đã phấn đấu níu kéo trong khát khao giao cảm với hồn người, tình người nhưng tất cả chỉ là sương khói mờ ảo. Bài thơ được kết thúc bởi nghi vấn tu từ “Ai biết tình ai có đượm đà?” xoáy sâu hơn nữa thảm kịch của nhân vật trữ tình. Đại từ phiếm chỉ “ai” được điệp lại hai lần khiến câu thơ ngân dài và vang xa, làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi khiếp sợ về nỗi đau trong cõi mênh mông tận cùng.

“Đây thôn Vĩ Dạ” đã cho người đọc cảm nhận về một bức tranh thiên nhiên với tâm hồn của một người thi sĩ khát khao giao cảm với tình đời, tình người trong nỗi khiếp sợ, khắc khoải và xót xa.

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 9

Hàn Mặc Từ là một thi sĩ tiêu biểu trong phong trào thơ mới. Thơ của ông nổi trội với những đường nét và màu sắc riêng khi thì táo tợn ấn tượng, khi thì thanh trong thoát tục. Đặc biệt là bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” đã để lại nhiều tình cảm trong trẻo trong lòng người đọc.

Bài thơ khởi đầu với nghi vấn tu từ:

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”

Khi làm bài thơ này, Hàn Mạc Tử đang ở trại phong Tuy Hòa và nhận được bức ảnh của Hoàng Cúc về miền quê xứ Huế. Ông theo đó mà mô tả những đường nét của xứ Huế qua trí tưởng mà bức ảnh gợi lại. nghi vấn tu từ đã bộc lộ thèm khát của thi sĩ mong muốn được trở về thôn Vĩ. Từ đó, bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ Dạ hiện lên với vẻ đẹp:

“Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

Trong tưởng tượng của người đọc, bức tranh tươi đẹp về thiên nhiên, con người xứ Huế được hiện lên nên thơ, yên bình. Màu sắc nổi trội là màu nắng tươi mới trên bầu trời cao xanh. Cùng với đó là từ “mướt” trong câu thơ gợi cho người đọc cảm giác xanh tươi lạ thường, có liên tưởng mảnh vườn nhỏ y như một viên ngọc thanh thoát mà đồng nội giữa cảnh sắc xứ Huế. Đặc biệt, hình ảnh con người xứ Huế hiện lên hiền lành, nhân đức với “khuôn mặt chữ điền” ấn lấp sau lá trúc, một biểu tượng cho sự thanh tao của người quân tử. Có thể đó là khuôn mặt dễ mến, nhân đức của con người xứ Huế trong tiềm thức thi sĩ cũng có thể là hình ảnh người con gái Huế thân yêu dịu dàng.

tới khổ thơ thứ hai, thi sĩ lại khắc họa bức tranh thiên nhiên sông nước đêm trăng:

“Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay…”

“Gió” và “mây” vốn là hai hiện tượng thân thiết nhưng ở câu thơ của Hàn Mạc Tử thì lại mỗi thứ một đường, tạo một sự chia xa khó tả. Không chỉ có vậy, sự êm đềm của dòng sông xứ Huế lại tạt vào lòng người cảm giác “buồn thiu”, những cánh hoa bắp “lay” cũng gợi sự mỏng manh yếu ớt khiến cho cả không gian nhuốm màu thê lương, buồn bã. Trong quang cảnh thiên nhiên đó, nghi vấn chứa lên:

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay?”

nghi vấn nhẹ nhõm nhưng trĩu nặng sự lo lắng, sự thấp thỏm, không biết liệu rằng có còn kịp hay không? Kịp để nhìn thấy sự tươi đẹp của cuộc thế, của con người, có kịp làm điều mong ước, tất cả đều là sự khát khao giao cảm tới tột cùng khi con người ta phải xa với đời trong chốn đơn chiếc và ngày ngày chờ tới lời phán quyết cuối cùng của cuộc thế mình.

Ở đoạn thơ thứ ba, khát khoa này càng bộc lộ rõ hơn bao giờ hết:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

Điệp từ “khách đường xa” được lập lại như thể nhấn mạnh sự ước ao, sự lưu ý bao nhiêu tháng ngày. Màu trắng là màu sắc rất hay xuất hiện trong thơ của Hàn Mạc Tử, luôn là biểu hiện của sự tinh khôi thanh khiết, giống y như nàng trinh nữ, lúc nào cũng trong trắng tuyệt vời. Nhưng có nhẽ do màu trắng tinh khôi của áo mà trong giấc mơ của mình, Hàn Mạc Tử đã không thể nhìn rõ cô gái, bởi sương khói mung lung đã làm mờ nhạt cả trí tưởng, chỉ còn lại sự thanh khiết không gì phai lạt. Kết thúc bài thơ, một nghi vấn tu từ lại được thốt lên hết sức thiết tha: “Ai biết tình ai có đượm đà?”. nghi vấn tu từ với đại từ phiếm chỉ “ai” như bộc lộ một niềm thèm khát được sống, được yêu thương.

“Đây thôn Vĩ Dạ” là một trong số ít những bài thơ không mang những nét u buồn thất vọng về cuộc thế nhưng cũng không hẳn là mang âm hưởng vui tươi. Tuy nhiên người đọc vẫn trông thấy những tình cảm hết sức sâu sắc, yêu đời, yêu đời và khát khao giao.

Cảm nhận bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ – Mẫu 10

Hàn Mặc Từ là một trong những thi sĩ nổi tiếng thuộc trường phái thơ điên. những tác phẩm của ông đều mang đậm phong cách sáng tác độc đáo. Một trong những bài thơ nổi tiếng phải kể tới “Đây thôn Vĩ Dạ”.

Ở khổ thơ thứ nhất, Hàn Mặc Tử đã khắc họa bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ đầy tươi sáng:

“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền”

nghi vấn tu từ mở đầu bài thơ “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” đã gợi cho người đọc hai cách hiểu. Cách hiểu trước hết đây có thể là lời hỏi của người thôn Vĩ dành cho tác giả. Vì theo như lời được kể lại thì nguồn cảm hứng để Hàn Mặc Tử sáng tác bài thơ bắt nguồn từ lời thăm hỏi của cô gái thôn Vĩ khi thi sĩ đang mắc bệnh hiểm nghèo. Cô đã gửi một tấm bưu thiếp là bức tranh nơi thôn Vĩ cùng với lời nhắn gửi sao anh không về thăm lại thôn Vĩ. Nhưng đó cũng chính là lời tự hỏi của Hàn Mặc Tử đang tự phân thân để hỏi chính mình. Cả hai cách hiểu đều cho người đọc cảm nhận được nỗi nhớ quê cũng như thèm khát được trở về thôn Vĩ của thi sĩ.

Bức tranh thiên nhiên được khắc họa qua những hình ảnh giản dị. Đó là khu vườn thôn Vĩ với “nắng hàng cau”. Điệp ngữ vòng “nhìn nắng” – “nắng mới” thể hiện một không gian tràn đầy sức sống. Thứ ánh sáng của ngày mới đầy tinh khôi, rét mướt mang lại cho con người một luồng sinh khí mới. Khu vườn ấy không chỉ có màu vàng của ánh nắng mà còn có màu xanh của cây cối “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”. “Ai” là đại từ phiếm chỉ, thi sĩ không biết khu vườn kia là của ai. Từ “mướt” gợi cảm giác về một màu xanh của sự sống, óng ánh khắp khu vườn. Trong không gian thiên nhiên ấy, con người thấp thoáng hiện ra: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. Hình ảnh trên lại gợi cho người đọc hai cách hiểu. Khuôn mặt chữ điền của người thôn Vĩ thấp thoáng sau tán trúc. Khuôn mặt chữ điền gợi ra vẻ hiền lành phúc hậu, phải chăng đó là khuôn mặt của người con gái Hàn Mặc Tử thầm thương? Hay cũng có thể đó là khung cửa sổ hình chữ điền thấp thoáng sau lá trúc. tương tự, người đọc có thể cảm nhận được tình cảm sâu sắc của thi sĩ dành cho thôn Vĩ.

tới khổ thơ tiếp theo, Hàn Mặc Tử đã khắc họa bức tranh sông nước đêm trăng hoàn toàn đối lập với thiên nhiên thôn Vĩ Dạ:

“Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay”

nếu như trong tự nhiên, gió và mây vốn sóng đôi cùng nhau. Thì trong thơ Hàn Mặc Tử, gió và mây lại gợi sự chia lìa, xa vắng: “gió theo lối gió, mây đường mây”. Ta tự hỏi đó là sự chia ly của thiên nhiên hay của chính con người? Và tới cả dòng nước – một sự vật vô tri, vô giác nhưng qua cái nhìn của thi sĩ giờ đây cũng có xúc cảm. Dòng nước “buồn thiu” – giải pháp tu từ nhân hóa khiến con sông giống như một con người, có tâm trạng. Cuối cùng là hình ảnh “hoa bắp lay” – bông hoa bắp nhỏ bé trôi theo dòng nước cũng giống như cuộc thế phiêu bạt trôi nổi của con người.

Bức tranh thiên nhiên xuất hiện trong đêm trăng:

“Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?”

“Trăng” đã trở thành một biểu tượng thân thuộc của thi ca. nếu như trong thơ Lí Bạch, ánh trăng gợi nhớ về quê hương:

“Đầu giường ánh trăng rọi,
Ngỡ mặt đất phủ sương.
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,
Cúi đầu nhớ cố quốc”

Hay trăng trong thơ của bác bỏ Hồ đã thể hiện được tình yêu thiên nhiên cũng như tâm hồn thư thái, lạc quan của bác bỏ dù trong hoàn cảnh ngục tù.

“Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm thi sĩ”

Thì trong “Đây thôn Vĩ Dạ” lại là “sông trăng” – gợi ra hình ảnh ánh trăng vàng in bóng xuống mặt nước. Ánh trăng lan tỏa ra khắp dòng sông tạo nên một dòng sông trăng. Kết thúc khổ thơ là nghi vấn tu từ “Có chở trăng về kịp tối nay?”. Từ “kịp” được tác giả sử dụng nhằm thể hiện tâm trạng lo lắng. Bởi với một người thông thường, nếu như không kịp trở về vào “tối nay” thì sẽ còn những đêm khác, Còn với Hàn Mặc Tử, thì đêm nào cũng có thể là đêm cuối cùng.

Cuối cùng, thi sĩ đã khắc họa tâm trạng của nhân vật trữ tình:

“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đượm đà?”

Giữa không gian mơ hồ giữa “ảo và mộng” của “cảnh và người”. quang cảnh vận động từ thực tới ảo, từ khu vườn thôn Vĩ Dạ tới sông trăng và cuối cùng chìm vào tiềm thức mờ ảo của sương khói. Điệp ngữ “khách đường xa” như một tiếng gọi tha thiết, Hàn Mặc Tử nhớ về quê hương để rồi phải tự ti trong sự chia cách. nghi vấn tu từ “Ai biết tình ai có đượm đà?” là lời nhân vật trữ tình vừa là để hỏi người và vừa để hỏi mình, nửa sắp gũi nửa xa xăm, nửa hoài nghi nửa như giận hờn, trách móc. Khi sử dụng đại từ phiếm chỉ “ai” làm tăng thêm nỗi đơn chiếc, trống vắng của một tâm hồn khát khao được sống, được yêu. Câu thơ làm nhòe mờ hình tượng của khách thể và chủ thể trữ tình, tạo nên một nỗi khiếp sợ về nỗi đau trong cõi mênh mông vô tận, tâm trạng hụt hẫng và đầy vô vọng của thi sĩ.

tương tự, bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” đã cho người đọc cảm nhận về một bức tranh thiên nhiên đẹp về một miền quê quốc gia, là tiếng lòng của một con người tha thiết yêu đời, yêu người.

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 11