Top 3 bài Phân tích nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Văn mẫu lớp 10: Phân tích nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đem tới 3 bài văn mẫu siêu hay trong bài viết dưới đây sẽ giúp những bạn học sinh lớp 10 có thêm nhiều gợi ý ôn tập. Từ đó biết vận dụng tri thức và kĩ năng đã học để viết được bài văn phân tích hay. Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một tác phẩm không chỉ đặc sắc về nội dung mà còn đặc sắc về nghệ thuật. Nguyễn Dữ đã kế thừa những nét nghệ thuật kì ảo của truyền thuyết dân gian để làm nên tác phẩm của mình. từ đó góp phần làm tăng hiệu quả truyền đạt nội dung tới người đọc. Vậy sau đây là dàn ý và 3 bài văn mẫu nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, mời những bạn cùng tải tại đây.

Phân tích nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

* Nghệ thuật kể chuyện đặc sắc với cách kết cấu đầy kịch tính lôi cuốn:

Bạn Đang Xem: Top 3 bài Phân tích nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

+ Cách giới thiệu cụ thể về quê quán, tên họ, tính cách của nhân vật tạo nên tính trung thực cho tác phẩm.

+ Giới thiệu về nhân vật bằng một hành động đầy bất thần và quyết đoán: đốt đền, tạo nên một ấn tượng sâu sắc và sự thu hút cho người đọc.

+ Kịch tính được khởi đầu bằng hành động đốt đền của Ngô Tử Văn rồi được đẩy lên đỉnh điểm tại phiên toà sau đó được mở nút trước chứng cớ xác thực rõ ràng.

(Lấy những chi tiết trong sách để chứng minh cho từng ý, tránh nhầm sang phân tích)

* Sử dụng những yếu tố thần kì trong truyện, đây cũng là nét đặc sắc nghệ thuật của truyện, của cả tác phẩm “truyền kì mạn lục”

– Vai trò của những yếu tố kì ảo:

+ những yếu tố kì ảo đan xen với những yếu tố hiện thực. Chuyện thần, chuyện ma, dương gian, cõi âm, Diêm Vương, quỷ sứ, con người. Kì ảo chỉ là phương thức đặc biệt vận chuyển nội dung và cảm hứng hiện thực làm cho câu chuyện sinh động hấp dẫn.

– Nghệ thuật trong văn bản “Chức phán sự ở đền Tản Viên” mang đậm nghệ thuật của lối viết truyện trong toàn tác phẩm “Truyền kì mạn lục”. (VD: truyện “Chuyện người con gái Nam Xương”)

Dàn ý nghệ thuật đặc sắc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Dàn ý số 1

I. Mở bài:

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích

II. Thân bài:

* Nghệ thuật kể chuyện với kết cấu truyện giàu kịch tích, nhiều chi tiết lôi cuốn, cách dẫn dắt chuyện khéo léo, hợp lý, cách kể tả sinh động và hấp dẫn.

– Mở đầu câu chuyện bằng cảnh Tử Văn tắm rửa sạch sẽ, khấn vái rồi “châm lửa đốt đền. Mọi người đều lắc đầu lè lưỡi lo sợ thay cho Tử Văn”.

=> Gây sự tò mò, hàng loạt những nghi vấn được đặt ra như vì sao Tử Văn đốt đền, vì sao mọi người lại lo sợ,… khiến độc giả có hứng thú tiếp tục phân tích sâu vào trong câu chuyện.

– Tạo ra những nút thắt cho câu chuyện, từ nhỏ tới lớn, rồi dẫn tới những cao trào mạnh mẽ, khiến độc giả hồi hộp trông ngóng cách Nguyễn Dữ gỡ nút thắt:

+ Ngô Tử Văn sau khi đốt tới thì bỗng “thấy trong mình khó chịu, đầu lảo đảo, bụng run run rồi cả người nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét”, sau đó bị tên tướng giặc họ Thôi đe dọa, thách thức.

+ Thổ thần tới méc nước cho Tử Văn biết về chuyện tên yêu quái đã kiện chằng ở Minh ti, để cho chàng chuẩn bị.

+ Nửa đêm bệnh của Tử Văn trở nặng rồi bị bắt xuống dưới Minh ti, đường đi liên tục hiện ra những quang cảnh hãi hùng, sống động, mở ra trong mắt người đọc những liên tưởng đặc sắc, thú vị về sự rùng rợn cõi âm bằng những chi tiết nhỏ như “…gió tanh sóng xám, khá lạnh thấu xương. Hai bên cầu có tới mấy vạn quỷ Dạ Xoa đều mắt xanh tóc đỏ, hình dáng nanh nọc…”.

+ Ngô Tử Văn ở điện Diêm Vương chàng tĩnh tâm, khẳng khái trả lời và đối đáp một cách mạch lạc với cả Diêm Vương và tên tướng giặc họ Thôi, “lời rất cứng cỏi không chịu nhún nhường chút nào”.

=> Nút thắt truyện dần được nới lỏng, Diêm Vương nỗi lòng nghĩ về sự “thiệt thà” của hồn ma tên tướng giặc.

– Cởi bỏ nút thắt: Diêm Vương sai người tra xét rõ ngọn ngành, cho gọi Thổ Thần thật tới, cuối cùng câu chuyện được mở nút, mọi sự sáng tỏ, kẻ nào đáng tội phải chịu phạt, Tử Văn được tha bổng, cho sống lại.

* Chi tiết hoang đường kỳ ảo được đan xen:

– Sự thông linh giữa ba dương gian-tiên-ma, gây hứng thú sâu sắc cho người đọc. những chi tiết hoang đường như cảnh rùng rợn ở cõi âm, sự xuất hiện của những nhân vật dưới điện Diêm Vương tăng thêm phần kịch tính, mở ra một không gian truyện mới lạ, hấp dẫn.

Xem Thêm : Viết đoạn văn cảm nhận câu thơ hay một hình ảnh trong bài Mùa xuân chín

– Việc xây dựng những nhân vật kỳ ảo như hồn ma tên tướng giặc họ Thôi, Diêm Vương, Thổ công là ý tưởng của tác giả về sự liên kết chặt chẽ giữa những toàn cầu thực và ảo, mỗi nhân vật là đại diện cho một thế lực trong xã hội, không chỉ đúng với dương gian gian và giữa ba cõi tiên, âm, dương cũng đều đúng.

– Sự xuất hiện của những nhân vật có mang yếu tố hoang đường kì ảo có ý nghĩa giáo dục con người rằng dù sống hay chết thì toàn cầu vẫn luôn có trật tự, thiện luôn thắng ác, con người dù ở cõi nào cũng phải hành xử đúng mực => Tư tưởng răn đe và giáo dục mà Nguyễn Dữ muốn truyền tải cũng trở nên sâu sắc, ấn tượng hơn.

* Xây dựng tuyến nhân vật thiện – ác tương phản đối lập nhau rõ ràng:

– Nhân vật Ngô Tử Văn tuy chỉ là người phàm nhưng dũng cảm có tấm lòng hành thiện trượng nghĩa, tĩnh tâm trước mọi biến cố xảy tới, khi cần thưa chuyện thì nói năng mạch lạc, chứng cứ rõ ràng.

– Trái lại hồn ma tên tướng giặc làm việc ác, giả nhân giả nghĩa, nói láo trắng trợn, cuối cùng đành chịu đuối lý trước sự vạch trần mạnh mẽ, thẳng thắn của Ngô Tử Văn.

– Tính chất thiện – ác của nhân vật được bộc lộ một cách rõ ràng qua lời nói, hành động, cùng với nội tâm (Ngô Tử Văn), điều đó giúp độc giả có một cái nhìn đa chiều và khách quan hơn về những nhân vật.

III. Kết bài:

– Nêu cảm nhận.

Dàn ý số 2

I. Mở bài

– Giới thiệu tác giả Nguyễn Dữ và tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên: Nguyễn Dữ là nhà văn nổi tiếng thế kỉ XVI, “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong 20 câu chuyện hay nhất trong tập Truyền kì mạn lục

– Khái quát vai trò của những yếu tố nghệ thuật: kế bên nội dung, những yếu tố nghệ thuật cũng góp phần đặc biệt quan trọng làm nên đặc sắc của tác phẩm.

II. Thân bài

1. Kết cấu kịch tính, lôi cuốn.

– Kết cấu giàu kịch tính với 4 phần rõ rệt, mỗi phần mang một nội dung riêng và có liên hệ mật thiết với nhau:

• Phần mở đầu: Ở phần này, tác giả giới thiệu trực tiếp tính cách nhân vật từ đó hướng người đọc vào hành động của nhân vật.
• Phần thắt nút: Hành động đốt đền tà của Tử Văn
• Phát triển: Tử Văn lên cơn sốt, gặp tên tướng giặc và thổ thần, bị bắt xuống âm phủ trị tội
• Cao trào: Diêm Vương chấp nhận yêu cầu đối chất của Tử văn
• Mở nút: Tên tướng giặc bị trị tội, Tử Văn trở thành quan phán sự

– Kết cấu lôi cuốn lôi:

• Tử Văn dám làm chuyện mà ai cũng phải lắc đầu lè lưỡi đó là đốt đền tà, người đọc hồi hộp chờ đợi xem diễn biến tiếp theo.
• Tử Văn nằm mộng gặp hồn ma tên tướng giặc tới hăm dọa bắt dựng lại đền không sẽ bị giết mổ nhưng Tử Văn vẫn thản nhiên, ung dung coi như không có gì. Người đọc hồi hộp chờ xem những hành động tiếp theo của hồn ma tên tướng giặc và Ngô Tử Văn.
• Tử Văn nằm mộng gặp thổ công, được thổ công chỉ rõ lai lịch và tội ác của tên Bách hộ họ Thôi và được méc nước ứng phó với hắn. Diễn biến này của câu chuyện khiến người đọc hình dung ra toàn bộ sự việc và càng mong chờ tình tiết tiếp theo
• Cuộc đấu tranh dưới Minh ti vô cùng gay cấn với hai chặng rõ rệt: Ban đầu Tử Văn yếu thế trước sự giảo biện, giả dối trắng trợn của tên bách hộ họ Thôi nhưng sau đó tình thế đảo ngược, sau một hồi tranh cãi Diêm Vương khởi đầu nghi ngờ, tên tướng giặc bộc lộ thực chất hèn kém, Tử Văn tự tin và giành thắng lợi.

→ Kết cấu truyện vô cùng lôi cuốn khiến người đọc không thể rời khỏi những tình tiết của câu chuyện.

2. Sử dụng những yếu tố thần kì

a. những nhân vật kì ảo

– Hồn ma tên tướng giặc:

• Là tên tướng chiến bại của Bắc triều, hôn ma trơ trọi ở Nam quốc
• Cướp đền thổ công, nhũng nhiều dân lành, chuyên làm trò thảm ngược
• che chắn thượng đế, hối lộ thăm quan.
• Khi bị Tử Văn đốt đền, hắn trơ tráo tới dọa nạt bắt phải dựng lại ngôi đền.
• Dưới minh ti hắn tỏ vẻ nhún nhường, đáng thương, bịa đặt, xảo trá, gian dối nhằm cáo buộc Tử Văn
• Tham sống sợ chết, giả nhân giả nghĩa

– Thổ công:

• Áo vải mũ đen, dáng vẻ nhàn nhã.
• Có lai lịch hiển hách: Thể hiện qua lời Diêm Vương “người cư sĩ, trung thuần lẫm liệt, có công với tiên triều…”.
• Hiền lành, nhún nhường và là nạn nhân của hồn ma tên tướng giặc.
• Dẫn đường chỉ lối để Tử Văn thắng kiện dưới Minh ti.

– Diêm Vương:

• Là người đứng đầu Minh Ti có quyền lực vô thượng
• Ban đầu bị hồn ma tên bách hộ họ Thôi lường gạt, mắng Tử Văn
• Sau đó sáng suốt, tỉnh táo, suy xét mọi chuyện và phán xét một cách công bằng

– những nhân vật quỷ, Dạ Xoa góp phần đem tới sự rùng rợn, sinh động cho toàn cầu âm phủ.

– Tử Văn: Được chết đi sống lại, sau đó sống ở cõi tiên. Yếu tố kì ảo song hành cùng hành trình đấu tranh giành được công lí và có được thành tựu của Ngô Tử Văn.

→ những nhân vật kì ảo xuất hiện chủ yếu là người của cõi âm, đem tới sự lôi cuốn, thú vị, sinh động đặc sắc cho tác phẩm.

b. Không gian kì ảo

– Giấc mơ của Ngô Tử Văn: Không gian nối liền cõi âm và dương gian, nơi Tử Văn gặp gỡ hồn ma tên tướng giặc và viên Thổ công. Đây cũng là không gian để Tử Văn tạm lìa dương gian tới cõi âm.

Xem Thêm : Phân tích lời bình cuối Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (4 mẫu)

– Không gian Minh ti: Được mô tả cụ thể, chi tiết: Có một con sông, trên sông bắc một cây cầu dài ước hơn nghìn thước, gió tanh sóng xám khá lạnh thấu xương.

→ Gợi cảm giác rùng rợn, khiếp sợ. Nhưng chính không gian ấy lại làm nổi trội khí phách của Ngô Tử Văn tĩnh tâm, can đảm

⇒ Sử dụng những yếu tố kì ảo đan xen những yếu tố hiện thực làm tăng tính huyền ảo, thiêng liêng cho câu chuyện, làm cho câu chuyện trở nên sinh động, li kì hấp dẫn và đầy kịch tính kế bên những hiện thực được phản ánh.

3. Nghệ thuật xây dựng nhân vật

• Ngô Tử Văn là nhân vật chính của chuyện được xây dựng bằng cách giới thiệu trực tiếp, bằng lời nói và hành động.
• Hồn ma tên bách hộ họ Thôi là nhân vật phản diện cũng được xây dựng qua hành động, việc làm và lời nói.
• Xây dựng hai tuyến nhân vật thiện ác đối lập rõ rệt

4. Cách kể chuyện

• Có lời kể của người dẫn chuyện, lời hội thoại của nhân vật và lời bình
• Cách kể chuyện tự nhiên, kịch tính, thu hút người đọc.
• Sử dụng những lời bình cho thấy thái độ, sự đánh giá của tác giả về câu chuyện, góp phần định hướng người đọc.

III. Kết bài

• Khái quát lại những đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm
• Khẳng định những trị giá nghệ thuật này đã góp phần làm nên nội dung đặc sắc cho tác phẩm, từ đó thấy được mối quan hệ mật thiết giữa nội dung và nghệ thuật

Nghệ thuật đặc sắc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – Mẫu 1

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong những truyện xuất sắc nhất trong tập Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ. Sự thành công của tác phẩm không chỉ tới ở nội dung phong phú, hấp dẫn, trị giá nhiều mặt mà còn ở những yếu tố nghệ thuật đặc sắc.

Nét nghệ thuật trước hết của truyện chính là sự phối hợp hài hòa giữa yếu tố hiện thực và kì ảo. Để tạo ra tính chân thật cho tác phẩm tác giả đã giới thiệu nhân vật và sự việc cụ thể, ngay cả thời gian và địa điểm cũng đưa ra một cách chuẩn xác: “Ngô Tử Văn tên là Soạn, người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang” “Năm giáp Ngọ, có người ở thành Đông Quan vốn quen biết với Tử Văn, một buổi sớm đi ra ngoài cửa tây vài dặm,….”. Những yếu tố hiện thực này sẽ khiến cho câu chuyện trở nên trung thực, tạo lòng tin nơi người đọc.

Nhưng để tăng sức hút cho câu chuyện, tác giả đã có sự đan xen, phối hợp hết sức hài hòa với những yếu tố kì ảo. Theo bước chân của nhân vật chính Ngô Tử Văn người đọc được gặp hồn ma của tên Bách hộ họ Thôi để thấy được sự xảo trá của hắn, đe dọa hòng làm Ngô Tử Văn lung lay ý chí. Không chỉ vậy, người đọc còn được xuống cõi âm ti âm u, tăm tối, cây cầu dài hơn nghìn thước được bắc qua một con sông lớn mà “gió tanh sóng xám, khá lạnh thấu xương”. Cả một toàn cầu ma quỷ mà ta thường chỉ biết tới qua tưởng tượng hiện ra trước mắt người đọc: “mấy vạn quỷ Dạ Xoa đều mắt xanh, tóc đỏ, hình dáng nanh nọc”; cung điện của Diêm Vương thăm thẳm với những bóng quỷ, hồn ma. toàn cầu huyền ảo được mô tả hết sức chi tiết, sinh động, làm ai nấy đọc cũng không khỏi rùng mình, sợ hãi. Hai yếu tố hiện thực và kì ảo đan cài với nhau trong đó yếu tố kì ảo là nghệ thuật tạo điều kiện cho câu chuyện thêm phần sinh động, hấp dẫn. Đồng thời cũng phản ánh đúng ý thức chung của Nguyễn Dữ trong cuốn Truyền kì mạn lục là lấy cái “gì” để nói cái “thực”.

Kết cấu của truyện cũng là một nét đặc sắc không thể không nhắc tới. Truyện có kết cấu li kì, nhiều chi tiết vô cùng hấp dẫn. Kết cấu tác phẩm như một màn xung đột kịch, có mở đầu, có thắt nút, cao trào và có kết thúc. Lớp lang những phần gắn bó với nhau hết sức chặt chẽ, đỉnh điểm là sự kiện khi Diêm Vương phán xét tội lỗi của Tử Văn khi chỉ nghe câu chuyện từ một phía, nhưng ngay sau đó, tình thế căng thẳng đã được khắc phục, Tử Văn trình bày sự việc và được Diêm Vương cử người đi điều tra. Tên Bách hộ họ Thôi gian dối đã bị vạch trần gương mặt gian xảo, độc ác và bị trừng trị thích đáng. Còn về phần Tử Văn cũng nhận được phần thưởng xứng đáng cho tính cách bộc trực, thẳng thắn ghét tà gian của mình. Kết thúc theo lối có hậu là kết thúc phố biến trong truyện truyền thống.

Tính cách những nhân vật cũng được chú trọng xây dựng, họ có tính cách vô cùng sinh động, mỗi nhân vật thường đại diện cho một kiểu người trong xã hội. Tử Văn mang trong mình những phẩm chất đẹp đẽ của một bậc quân tử: cương trực, thẳng thắn, không chấp nhận sự phi nghĩa hoành hành, dám làm dám chịu. Tính cách của Ngô Tử Văn tiêu biểu cho kiểu nhân vật chính nghĩa, quy tụ đầy đủ những vẻ đẹp của con người. Để làm nổi trội tính cách của nhân vật, Nguyễn Dữ đã lựa lựa chọn tình huống hết sức tiêu biểu: Tử Văn đốt đền tên Bách hộ họ Thôi vì hắn nhũng nhiễu trong nhân gian, làm cuộc sống người dân cực khổ. Hành động này đối với những người khác là vô cùng liều lĩnh bởi vậy ai cũng lắc đầu sợ hãi, riêng Tử Văn “vẫn vung tay không cần gì cả” điều đó cho thấy thái độ dứt khoát và quả cảm của Ngô Tử Văn. Hành động của Tử Văn không phải là một sự liều lĩnh, bột phát mà đã có sự chuẩn bị từ trước, trước khi đốt đền Tử Văn đã “tắm gội sạch sẽ, khấn trời, rồi châm lửa đốt đền”, Tử Văn ý thức được hành động của mình là chính nghĩa nên chàng không hề sợ hãi. Khi gặp tên tướng giặc, bị hồn ma hắn thị uy, dọa nạt, Tử Văn “vẫn cứ ngồi ngất ngưởng, tự nhiên” không nao núng ý thức. Đứng trước Diêm Vương, bị Diêm Vương quát mắng, Tử Văn vẫn vô cùng bản lĩnh, tự tin trình bày vấn đề “lời rất cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Toàn bộ tiếng nói, hành động thống nhất với nhau chặt chẽ để minh chứng cho nhận định ban đầu của Nguyễn Dữ khi giới thiệu về nhân vật: “Chàng vốn khẳng khái, nóng tính, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”.

Ngoài ra, để tạo sức hút cho tác phẩm còn phải kể tới tiếng nói nhân vật. Mặc dù tiếng nói trong tác phẩm không được xây dựng quá nhiều nhưng nó cũng đã phần nào giúp khắc họa tính cách nhân vật. Ví dụ như nhân vật Ngô Tử Văn cương trực thẳng thắn thì tiếng nói sẽ: “Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian, có tội lỗi gì xin bảo cho, không nên bắt phải chết một cách oan uổng”. Ngô Tử Văn nói ngay sau khi bị bọn quỷ Dạ Xoa tới bắt đi, không gian vô cùng lạnh lẽo, sợ hãi, nếu như là người thông thường có nhẽ đã không đủ can đảm để nói bất cứ điều gì. Riêng Tử Văn vẫn tĩnh tâm kêu oan, lời nói đó cho thấy sự tĩnh tâm và ý thức quyết đấu tranh cho lẽ phải của Tử Văn.

những yếu tố nghệ thuật trên đã được Nguyễn Dữ phối hợp một cách hài hòa, nhuần nhuyễn làm nổi trội trị giá nội dung của tác phẩm. Qua đây ta cũng có thể thấy được tài năng bậc thầy của Nguyễn Dữ trong nghệ thuật dựng truyện nói chung.

Nghệ thuật đặc sắc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – Mẫu 2

Truyện ngắn Nguyễn Dữ luôn mang lại những ý nghĩa sâu sắc cho cuộc sống của con người. những tác phẩm của ông cho tới nay vẫn nguyên trị giá, truyện của Nguyên Dữ không chỉ có trị giá về mặt nội dung mà còn có trị giá về mặt nghệ thuật. Tiêu biểu trong tập truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ là tác phẩm Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên. Có thể nói tác phẩm này là một truyện đặc sắc.

Trước hết tác phẩm đặc sắc ở mặt nội dung, Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên đã xây dựng được những nhân vật đại diện cho những kiểu người có trong xã hội thực tế của con người.

Thứ nhất là nhân vật chính Ngô Tử Văn, chàng là một nho sĩ yêu cái thiện diệt cái ác. Chàng đại diện cho nhân loại, cho con người luôn khát khao đấu tranh bảo vệ cái thiện, cái chính nghĩa cái công lý, sự thực ở đời. Vốn là người không chịu được những điều sai trái cho nên khi thấy thần miếu hoành hành nhũng nhiễu nhân dân cho nên chàng quyết định đốt đền mặc dù biết điều đó có thể khiến chàng mất mạng. Kể cả khi có hiện tượng chàng có thể chết bất cứ lúc nào, đối diện với tên giặc phương Bắc và trước những lời đe dọa của hắn chàng vẫn quả quyết không xây lại đền.

Và cho tới khi hồn chàng xuống âm phủ, đối diện với hình phạt vì tội được cho là rất nặng, chàng cũng không hề nhún bước. Chàng tìm ra sự thực và tạo điều kiện cho người có công với quốc gia lấy lại được đền, tên giặc phương bắc bị đày xuống ngục cửu u còn mình thì thành một phán sự ở đền Tản Viên. Hành trình Tử Văn bảo vệ lẽ đúng là hành trình con người bảo vệ công lí, chính nghĩa. Không những thế Tử Văn còn đại diện cho kiểu người anh hùng, hi sinh vì lẽ lớn trong thế cuộc. Đời ai cũng phải chết cốt là để lại được tiếng về sau.

Thứ hai nhân vật họ Lôi và những tên quan ăn hối lộ đại diện cho những thế lực xấu và những tên quan tham trong xã hội. Chúng không những trộm cướp mà chúng còn la làng đã thế lại đồng lõa khiến cho thế lực của chúng quá to lớn. Chính vì vậy mà người có công cho quốc gia như ông lão nọ mà không thể nào đấu lại chúng được. Ông chỉ có một mình mà chúng thì lại quá đông, ông chỉ còn biết ngồi trông chờ thời cơ tới. Trong cuộc sống của chúng ta cũng vậy, cái ác thường vô cùng lớn, để sống thiện sống đẹp thì khó còn để sống ác thì lại rất nhanh, nó khởi đầu bằng những thói xấu và nó trở thành kẻ chế ngự con người. vì vậy đấu tranh lại nó rất gian truân và đòi hỏi con người phải kiên trì, phải dũng cảm.

Truyện không chỉ đặc sắc về nội dung mà nó còn đặc sắc về mặt nghệ thuật. Yếu tố kì ảo là nét đặc sắc nghệ thuật trong thiên truyện này. Tử Văn vốn là người trần mắt thịt mà có thể đương đầu lại với hồn ma của tên giặc kia hay chết đi hai ngày rồi mà vẫn còn có thể sống lại. Tác giả sử dụng nghệ thuật kì ảo để làm tăng thêm sự huyền ảo, truyền thuyết cho câu chuyện. Đồng thời thể hiện được vị trí của con người trong vũ trụ và đời sống tâm linh con người Việt xưa.

tương tự có thể khẳng định rằng tác phẩm Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một tác phẩm không chỉ đặc sắc về nội dung mà còn đặc sắc về nghệ thuật. Nguyễn Dữ đã kế thừa nét nghệ thuật kì ảo của truyền thuyết dân gian để làm nên tác phẩm của mình. Nó góp phần làm tăng hiệu quả truyền đạt nội dung tới người đọc.

Nghệ thuật đặc sắc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – Mẫu 3

Nguyễn Dữ là một trong những tác giả đáng chú ý của nền văn học trung đại Việt Nam, tuy số lượng sáng tác không nhiều, thế nhưng ông lại là người đã đưa làn gió mới vào văn học dân tộc, mở đường cho thể loại truyện truyền kỳ nhập cảng vào nền văn học phong phú của nước ta với tập Truyền kỳ mạn lục viết bằng chữ Hán, ra đời khoảng thế kỷ thứ XVI. Nội dung truyện chủ yếu hướng tới ý nghĩa giáo dục lối sống con người hành thiện tích đức, đấu tranh mạnh mẽ chống lại cái ác cái xấu xa, bất công trong xã hội. Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên là một trong số 20 truyện ngắn trích rút từ Truyền kỳ mạn lục, đây là truyện tiêu biểu và xuất sắc nhất thể hiện rõ ý đồ cũng như tư tưởng của tác giả. Làm nên thành công của truyện không chỉ nhờ vào phần nội dung có trị giá nhân văn sâu sắc mà còn nhờ vào những đặc sắc nghệ thuật được Nguyễn Dữ sử dụng một cách tinh tế và linh hoạt trong tác phẩm, nhấn mạnh và khắc sâu thêm ý nghĩa giáo dục, phê phán và khuyên răn của truyện.

Nét đặc sắc nghệ thuật trước hết và cũng là tiêu biểu nhất bao trùm toàn bộ tác phẩm ấy là nghệ thuật kể chuyện với kết cấu truyện giàu kịch tích, nhiều chi tiết lôi cuốn, cách dẫn dắt chuyện khéo léo, hợp lý, cách kể tả sinh động và hấp dẫn. Nguyễn Dữ đã mở đầu câu chuyện bằng cảnh Tử Văn tắm rửa sạch sẽ, khấn vái rồi “châm lửa đốt đền. Mọi người đều lắc đầu lè lưỡi lo sợ thay cho Tử Văn…”. Cách mở đầu đã gây cho độc giả nhiều sự tò mò, hàng loạt những nghi vấn được đặt ra như vì sao Tử Văn đốt đền, vì sao mọi người lại lo sợ,… khiến độc giả có hứng thú tiếp tục phân tích sâu vào trong câu chuyện. Tiếp tới tác giả khởi đầu tạo ra những nút thắt cho câu chuyện, từ nhỏ tới lớn, rồi dẫn tới những cao trào mạnh mẽ, khiến độc giả hồi hộp trông ngóng cách Nguyễn Dữ gỡ nút thắt. Khởi nguồn từ việc chàng Ngô Tử Văn sau khi đốt tới thì bỗng “thấy trong mình khó chịu, đầu lảo đảo, bụng run run rồi cả người nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét”, sau đó trong cơn mê sảng thì gặp một kẻ đội mũ trụ, mặc áo giáp, lúc đầu thì giả vờ khuyên giả Tử Văn dựng lại đền, sau thấy chàng dửng dưng thì nổi xung buông lời đe dọa sẽ cho Tử Văn gánh hậu quả khôn lường. Dĩ nhiên rằng với một kẻ ti tiện như tên tướng giặc họ Thôi thì hắn sẽ trả thù Tử Văn bằng mọi cách, sau đó để mở dần đường khắc phục câu chuyện Nguyễn Dữ đã kể chuyện về vị Thổ thần tới méc nước cho Tử Văn biết về chuyện tên yêu quái đã kiện chằng ở Minh ti, để cho chàng chuẩn bị. Đồng thời lúc này đây, Thổ Thần cũng giãi bày nguyên cớ sự việc để cho Tử Văn có đường ăn nói kêu oan dưới Minh ti. Quả nhiên sau đó tới nửa đêm bệnh của Tử Văn trở nặng rồi bị bắt xuống dưới Minh ti, đường đi liên tục hiện ra những quang cảnh hãi hùng, sống động, mở ra trong mắt người đọc những liên tưởng đặc sắc, thú vị về sự rùng rợn cõi âm bằng những chi tiết nhỏ như “…gió tanh sóng xám, khá lạnh thấu xương. Hai bên cầu có tới mấy vạn quỷ Dạ Xoa đều mắt xanh tóc đỏ, hình dáng nanh nọc…”. Tuy nhiên Ngô Tử Văn là người thẳng thắn, gan góc chàng không vì vậy mà nản lòng, tới nơi trước điện Diêm Vương chàng tĩnh tâm, khẳng khái trả lời và đối đáp một cách mạch lạc với cả Diêm Vương và tên tướng giặc họ Thôi “lời rất cứng cỏi không chịu nhún nhường chút nào”. Tại đây nút thắt truyện dần được nới lỏng, Diêm Vương là vị quan thông minh và thẳng thắn thấy Tử Văn ngay thẳng, lời lẽ cương trực nên nỗi lòng nghĩ về sự “thiệt thà” của hồn ma tên tướng giặc. Từ đó dẫn tới việc Diêm Vương sai người tra xét rõ ngọn ngành, cho gọi Thổ Thần thật tới, cuối cùng câu chuyện được mở nút, mọi sự sáng tỏ, kẻ nào đáng tội phải chịu phạt, Tử Văn được tha bổng, cho sống lại, cuối cùng nhận sự đền đáp là chức Phán sự đền Tản Viên, trở thành bậc tiên giả được người đời kính trọng, phúng viếng. Mở đầu truyện và xuyên suốt truyện là những nút thắt liên tục, căng thẳng và hồi hộp, kết truyện hợp lý, viên mãn khiến độc giả hài lòng và rút ra được rất nhiều bài học hay đó là nghệ thuật kể truyện đặc sắc mà Nguyễn Dữ đã vận dụng rất thành công.

Chi tiết nghệ thuật thứ hai không kém phần quan trọng ấy là những chi tiết hoang đường kì ảo được đan xen trong truyện bao gồm sự thông linh giữa ba dương gian-tiên-ma, gây hứng thú sâu sắc cho người đọc. những chi tiết hoang đường như cảnh rùng rợn ở cõi âm, sự xuất hiện của những nhân vật dưới điện Diêm Vương tăng thêm phần kịch tính, mở ra một không gian truyện mới lạ, hấp dẫn. Việc xây dựng những nhân vật kỳ ảo như hồn ma tên tướng giặc họ Thôi, Diêm Vương, Thổ công là ý tưởng của tác giả về sự liên kết chặt chẽ giữa những toàn cầu thực và ảo, mỗi nhân vật là đại diện cho một thế lực trong xã hội, không chỉ đúng với dương gian gian và giữa ba cõi tiên, âm, dương cũng đều đúng. trong khi tên tướng giặc họ Thôi là đại diện cho cái ác, dối trá, lúc sống thì làm quân xâm lược, khi chết lại làm yêu quái, tham lam, hối lộ hối lộ, phá hoại sự yên bình của cả ba giới. Thổ thần là tiên, đại diện cho bên thiện, nhưng bị cái ác chèn lấn, phải cần có sự hỗ trợ của Tử Văn để lấy lại công bằng cho mình. Còn Diêm Vương là đại diện cho người phán xử, quyền lực, có năng lực phân xét đúng sai, trả lại công bằng cho cho người lương thiện, và trừng trị kẻ ác. Sự xuất hiện của những nhân vật có mang yếu tố hoang đường kì ảo không chỉ đem lại sức hút cho tác phẩm mà còn có ý nghĩa giáo dục con người rằng dù sống hay chết thì toàn cầu vẫn luôn có trật tự, thiện luôn thắng ác, con người dù ở cõi nào cũng phải hành xử đúng mực, chết không phải là đã kết thúc. Từ đó ta thấy được rằng tư tưởng răn đe và giáo dục mà Nguyễn Dữ muốn truyền tải cũng trở nên sâu sắc, ấn tượng hơn.

Cuối cùng đặc sắc của truyện còn nằm ở việc xây dựng tuyến nhân vật thiện – ác tương phản đối lập nhau rõ ràng. Nhân vật Ngô Tử Văn tuy chỉ là người phàm nhưng dũng cảm có tấm lòng hành thiện trượng nghĩa, tĩnh tâm trước mọi biến cố xảy tới, khi cần thưa chuyện thì nói năng mạch lạc, chứng cứ rõ ràng, không hề chịu lép vế trước tên giặc họ Thôi. Trái lại hồn ma tên tướng giặc thì có phép thuật, mạnh hơn Tử Văn, thế nhưng lại làm việc ác, giả nhân giả nghĩa, nói láo trắng trợn, cuối cùng đành chịu đuối lý trước sự vạch trần mạnh mẽ, thẳng thắn của Ngô Tử Văn. Đọc truyện ta có thể thấy tính chất thiện-ác của nhân vật được bộc lộ một cách rõ ràng qua lời nói, hành động, cùng với nội tâm (Ngô Tử Văn), điều đó giúp độc giả có một cái nhìn đa chiều và khách quan hơn về những nhân vật.

Thêm một chi tiết nữa về nghệ thuật kể chuyện, mà nói đúng ta là những vận dụng câu chữ, Nguyễn Dữ không kể chuyện bằng một lối duy nhất mà thay vào đó ông phát triển câu chuyện cả trên ba phương diện ấy là lời kể khách quan của người dẫn chuyện, tính chủ quan trong lời thoại của những nhân vật và cuối cùng là phần lời bình đưa ra những nhận xét đánh giá chung, để giúp người đọc hiểu hơn về tư tưởng, cốt truyện và nhân vật. Đó là một cách kể chuyện hay, tự nhiên, linh hoạt và hấp dẫn mà không phải tác phẩm nào cũng có được.

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một truyện truyền kỳ hay và đặc sắc, làm nên trị giá nhân văn, ý nghĩa giáo dục của câu chuyện không chỉ bởi nội dung tranh đấu giữa cái thiện và cái ác, mà còn nằm ở cả nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm, tô đậm, tiêu biểu hóa từng nhân vật, phác họa rõ bối cảnh, làm nổi trội chủ đề và tư tưởng của tác giả, tác phẩm. Câu chuyện đã chứng minh được tính chất liên quan mật thiết giữa nội dung và nghệ thuật trong một tác phẩm văn học, một tác phẩm hay không chỉ cần nội dung tốt mà còn cần cả sự linh hoạt, khéo léo của nghệ thuật, giống như một món ăn tuyệt vời, không chỉ cần ngon mà còn cần đẹp mắt.

---

Hy vọng những mẫu “Phân tích nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” trên đây GrabHanoi sẽ mang lại cho các bạn đọc những tham khảo hữu ích. Đừng quên theo dõi GrabHanoi để được liên tục cập nhật những bài văn mẫu mới nhất bạn nhé

Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Văn mẫu lớp 10 KNTT