Xuân Diệu được mệnh danh là “thi sĩ mới nhất trong những thi sĩ mới” (Hoài Thanh). Một trong những bài thơ của ông là Vội vàng sẽ được giới thiệu trong chương trình Ngữ văn lớp 11.
Bài thơ “Vội vàng” được trích từ tập Thơ thơ (1938) – tập thơ đầu tay của thi sĩ Xuân Diệu. GrabHanoi sẽ giới thiệu về thi sĩ Xuân Diệu và bài thơ Vội vàng, mời tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Bạn Đang Xem: Vội vàng – Xuân Diệu
Mục lục
Vội vàng
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến oanh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi sắp;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Xuân đang tới, tức là xuân đang qua,
Xuân còn non, tức là xuân sẽ già,
Mà xuân hết tức là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian;
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
nếu như tuổi xanh chẳng hai lần thắm lại
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt….
Con gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi ?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa ?
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới khởi đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non sông, và cây, và cỏ rạng,
Cho ngà ngà mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
I. Đôi nét về tác giả Xuân Diệu
1. thế cục
– Xuân Diệu (1916 – 1985), còn có bút danh là Thảo Tra, tên thật là Ngô Xuân Diệu.
– Ông thân sinh của Xuân Diệu là một nhà nho, quê ở làng Trảo Nha (nay là xã Đại Lộc), huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
– Ông lớn lên ở Quy Nhơn. Sau khi tốt nghiệp tú tài, ông đi dạy học tư và làm viên chức ở Mĩ Tho (nay là Tiền Giang), sau đó ra Hà Nội sống bằng nghề viết văn, là thành viên của Tự lực văn đoàn.
– Xuân Diệu tham gia mặt trận Việt Minh trước cách mệnh tháng Tám năm 1945, hăng say hoạt động trong ngành nghệ thuật.
– Ông là Ủy viên của Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam những khóa I, II, III. Năm 1983, ông được bầu là Viện sĩ Thông tấn Viện Hàn lâm nghệ thuật Cộng hòa dân chủ Đức.
Xem thêm: Top 20+ bài văn mẫu phân tích bài thơ vội vàng chọn lọc
2. Sự nghiệp
Xem Thêm : TOP 12+ mẫu Phân tích 2 khổ cuối bài Tràng giang
– Xuân Diệu được mệnh danh là “thi sĩ mới nhất trong những thi sĩ mới” (Hoài Thanh), là “ông hoàng của thơ tình yêu Việt Nam”.
– Ông đã đem tới cho thơ ca đương thời một sức sống mới, một nguồn cảm hứng mới, thể hiện một quan niệm sống mới mẻ, cùng với những canh tân nghệ thuật đầy sáng tạo.
– Ông là thi sĩ của mùa xuân, của tình yêu và của tuổi xanh. Giọng thơ Xuân Diệu sôi nổi, đắm say và yêu đời.
– Sau cách mệnh, thơ ông hướng vào đời sống, thực tế và giàu tính thời sự. Ông động viên và tích cực thể hiện thiên hướng tăng cường chất hiện thực trong thơ.
– Một vài đánh giá:
“Xuân Diệu mới nhất trong những thi sĩ mới – nên chỉ những người còn trẻ mới thích đọc Xuân Diệu, mà đã thích thì phải mê. Xuân Diệu không như Huy Cận vừa bước vào làng thơ đã được người ta dành ngay cho chỗ ngồi yên ổn. Xuân Diệu tới giữa chúng ta tới nay đã ngót năm năm mà những tiếng khen chê chưa ngớt. Người khen, khen hết sức; người chê, chê không tiếc lời”
(Thi nhân Việt Nam – Hoài Thanh, Hoài Chân)
“Xuân Diệu đào hoa và say mê, cả đời đuổi theo mộng, nhiều mộng, nhiều mối tình trai.”
(Cát bụi chân người nào – Tô Hoài)
“Thơ ông tài hoa, tinh tế và sang trọng.”
(Chân dung và hội thoại – Trần Đăng Khoa)
Xem Thêm : Top 9 mẫu Phân tích cái tôi trữ tình trong Tràng Giang
– Một số tác phẩm nổi tiếng:
- những tập thơ: Thơ thơ (1938), Gửi hương cho gió (1945), Ngọn quốc kỳ (1945), Một khối hồng (1964), Thanh ca (1982)…
- Văn xuôi: Phấn thông vàng (1939, truyện ngắn), Trường ca (1945, bút ký), 9 bài, Miền Nam nước Việt (1945, 1946, 1947, bút ký)…
- Tiểu luận phê bình: Thanh niên với quốc văn (1945), Tiếng thơ (1951, 1954), Những bước đường tư tưởng của tôi (1958, hồi ký), Ba thi hào dân tộc (1959)…
- Ngoài ra còn có thơ dịch của những tác ví thử Victor Hugo, Aleksandr Pushkin, Hồ Chí Minh…
II. Giới thiệu về bài thơ Vội vàng
1. Xuất xứ
– “Vội vàng” được trích từ tập Thơ thơ (1938) – tập thơ đầu tay của thi sĩ Xuân Diệu.
– Bài thơ là lời hối thúc hãy sống mãnh liệt, sống hết mình, hãy quý trọng từng giây từng phút của thế cục mình, nhất là những năm tháng tuổi xanh của một hồn thơ yêu đời, ham sống cuồng nhiệt.
2. Bố cục
Gồm 3 phần:
- Phần 1. Từ đầu tới “Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”. Tình yêu tha thiết với cuộc sống nơi trần thế.
- Phần 2. Tiếp theo cho tới “Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…”. Quan niệm mới mẻ của Xuân Diệu về thời gian.
- Phần 3. Còn lại. Khát vọng sống vội vàng, tận hưởng của thi sĩ.
3. Thể thơ
Bài thơ “Vội vàng” được sáng tác theo thể thơ tự do.
4. Ý nghĩa nhan đề
– “Vội vàng” trước hết là một tính từ, tức là tỏ ra rất vội, muốn tranh thủ tối đa thời gian để cho kịp.
– Đối với Xuân Diệu, nhan đề “Vội vàng” đã cho thấy một quan niệm sống mới mẻ của thi sĩ.
– Sống vội vàng không tức là sống gấp sống vội hay sống ích kỉ mà biết tận hưởng tất cả những trị giá tốt đẹp, tận hiến cho những trị giá cuộc sống nơi trần gian. Đồng thời thi sĩ còn gián tiếp phê phán lối sống thờ ơ, quên lãng thực tế.
5. Nội dung
Bài thơ Vội vàng là lời hối thúc hãy sống mãnh liệt, sống hết mình, hãy quý trọng từng giây, từng phút của thế cục mình, nhất là năm tháng tuổi xanh.
6. Nghệ thuật
- Hình ảnh sắp gũi, tươi mới và tràn đầy sức sống.
- Ngôn từ giản dị, trong sáng và sắp với lời nói hàng ngày.
- Tiết điệu vui tươi, cuống quýt và dồn dập.
Nguồn: http://grabhanoi.com
Danh mục: Lớp 11